Morgunblaðið - 13.03.1999, Síða 14

14 LAUGARDAGUR 13. MARZ 1999
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Aðalfundur Augnlæknafélags Islands hófst í gær
GUÐLEIF Helgadóttir hjúkrunarfræðingur
fjailaði um augnsjúkdóminn aldursbundna
hrörnun í augnbotnum, sem er algengasta
orsök blindu hjá fólki eldra en 50 ára hér á
landi, en margt bendir til þess að sjúkdóm-
urinn sé ættgengur.
Morgunblaðið/Ásdís
AÐALFUNDUR Augnlæknafélagsins hófst í gær en um 50 manns sóttu fundinn. Dagskráin held-
ur áfram í dag og hefst klukkan 9 en lýkur um klukkan 16.
Sjúkdómur sem veldur
blindu ættgengur
FYRSTU niðurstöður rannsóknarverkefnis um
augnsjúkdóminn aldursbundna hrörnun í augn-
botnum (AMD) benda til þess að hann sé ættgeng-
ur, en sjúkdómurinn er algengasta orsök blindu á
íslandi hjá einstaklingum 50 ára og eldri. Þetta
kom fram á aðalfundi Augnlæknafélags Islands,
sem hófst í gær í húsi félagsins í Hlíðarsmára, en
um 50 manns sóttu fundinn.
Rannsóknin er samstarfsverkefni augndeildar
Landsspítalans og íslenskrar erfðagreiningar.
Guðleif Helgadóttir, hjúkrunarfræðingur og verk-
efnastjóri rannsóknarinnar, sagði að helstu orsak-
ir sjúkdómsins væru tengdar hækkandi aldri en
auk þess væri talið að um sambland gæti verið á
milli erfða og umhverfísþátta.
Meginmarkmið rannsóknarinnar er að kanna
hvort sjúkdómurinn sé ættgengur en um 1.340
manns eru í rannsóknarhópnum, 890 konur en 450
karlar. Þegar litið er á kynjahlutfallið ber að hafa í
huga að meðalaldur kvenna er hærri en karla og
meðalaldurinn í hópnum er í kringum 80 ár.
Einstaklingarnir 1.340 hafa allir verið skyld-
leikagi-eindir og kom í Ijós að þeir tengjast betur
en búast mætti við ef um slembiúrtak væri að
ræða. Einstaklingarnir eiga færri forfeður en al-
mennt gerist og fyrstu niðurstöður rannsóknar-
innar benda því til þess að um ættgengan sjúkdóm
sé að ræða.
Næsta skref rannsóknarinnar er hafíð en nú er
leitað að meingeni eða meingenum sem valda
þessum sjúkdómi, en búið er að skoða 50 einstak-
linga og af þeim eru 32 með sjúkdóminn og 18
skyldmenni.
Notkun bílbelta hefur
áhrif á augnslys
A fundinum fjallaði Haraldur Sigurðsson augn-
læknir um augnslys á Islandi fyiir og eftir lögleið-
ingu sætisbelta. I rannsókn Haralds kemur fram
að augnslysum vegna umferðarslysa fækkaði úr
22 í 8 eftir lögleiðingu sætisbelta árið 1987. Rann-
sókn Haralds spannaði 9 ár eða frá 1987 til 1995
og bar hann niðurstöður sínar saman við niður-
stöður úr rannsókn Guðmundar Viggóssonar, en
hans rannsókn stóð einnig í 9 ár eða frá 1971 til
1979. Sambærilegar niðurstöður er að finna úr
breskri rannsókn frá 1984 en þar fækkaði slysum
úr 24 í 6 eftir lögleiðingu sætisbelta.
Haraldur fjallaði einnig um augnskaða vegna
gleraugna sem brotna, en rannsóknin spannaði
sama tíma og sætisbeltarannsóknin eða 9 ár. Á
þessum 9 árum hlutu 10 manns áverka á auga
vegna brotinna gleraugna og í 9 tilfellum var um
alvarlegan áverka að ræða. Yfirleitt gerist þetta
þannig að högg kemur á gleraugun, sem brýtur
glerið, sem síðan skerst í augað. I flestum tilfellum
er um gler að ræða en ekki plast, en glerið er
sterkara sem veldur því að það brotnar í færri
hluta en t.d. plast og er því líklegra til að valda
meiri skaða á auga.
í dag verður áframhaldandi dagskrá hjá Augn-
læknafélaginu og hefst fyrsti fyrirlesturinn klukk-
an 9.
Guðrún Helgadóttir ekki meðal frambjóðenda Yinstri hreyfíngar - græns framboðs
Þríeykið settist
þar sem það vildi
„ÉG ER auðvitað pínulítið leið, ég
neita því ekki. Ég var tilbúin til að
verða að einhverju liði þama,“ sagði
Guðrún Helgadóttir alþingismaður
þegar viðbragða hennar var leitað við
niðurstöðunni um framboðslista
Vinstri hreyfingar - gi-æns framboðs
í Reykjavík, þar sem hún er ekki
meðal frambjóðenda. Ogmundur
Jónasson sagði að sér þætti miður að
Guðrún hefði ekki tekið sæti á listan-
um.
Guðrún Helgadóttir sóttist eftir 2.
sæti listans en uppstillingamefnd
lagði til að fundi VG í fyrrakvöld að
Kolbrún Halldórsdóttir leikstjóri
yrði í 2. sæti, á eftir Ögmundi
Jónassyni. Á fundinum kom fram til-
laga um Guðrúnu í annað sætið en
Guðrún dró hana baka og yfirgaf
fundinn. Var tillaga uppstUlingar-
nefndar að því búnu samþykkt.
Aldrei verið góð í að plotta
„En það er alveg ljóst að það
myndaðist þríeyki, Ögmundur Jónas-
son, Hjörleifur Guttormsson og
Kristín Halldórsdóttir, sem beitti sér
mjög í þessu máli. Þau settust þar
sem þau vildu setjast með sitt fólk.
Ég kann ekki svoleiðis klæki og vissi
ekki fyrr en þetta var allt saman
klappað og klárt. Ef einhver viðbrögð
eru, þá er ég kannski svolítið undr-
andi. Ég hélt satt að segja að ég gæti
kannski komið að einhverju gagni, en
þetta er það sem gerist í pólitík. Ég
hef kannski unnið fleiri sigra en
margir stjórnmálamenn, það hlaut að
koma að því að ég biði ósigur.
Ég hef hins vegar aldrei verið góð
að plotta og aldrei komið mér upp
hörðum stuðningsmannahópi innan
flokksins," sagði Guðrún. „Ég hef
sótt fylgi mitt til Reykvíkinga og
þess vegna hefur mér alltaf gengið
afskaplega vel í prófkjörum en ekki
alltaf átt auðvelt innanflokks. Á þess-
um fundi í gær var aðallega það fólk
sem er á listanum eins og hann lítur
út núna. Það kom vissulega til greina
að greiða atkvæði um undirritaða, en
ég bað fólk að hlífa mér við því og ég
heyrði að fólk veigraði sér við að
hrófla við listanum. Þarna voru m.a.
konur sem hafa tapað fyrir mér hvað
eftir annað í prófkjörum og þóttust
ekki skulda mér neitt; ég nefni Stef-
aníu Traustadóttur og Álfheiði Inga-
dóttur, sem hafa um árabil barist fyr-
ir þingsæti. Ég hef auðvitað verið
fyrir þeim allan tímann, mér er það
ljóst,“ sagði Guðrún.
„En mér líður ekkert voðalega illa,
- ég er kannski svolítið hissa.“ Guð-
rún sagðist engin áform hafa um að
segja sig úr hreyfingu Vinstri hreyf-
ingar - græns framboðs. „Ég hef
ekkert skipt um pólitíska skoðun og
fór ekki í neinu fússi,“ sagði Guðrún
og bætti við að það liti allt út fyrir að
hún lyki þingferli sínum í þingflokki
óháðra.
Gerði kröfu um ákveðið sæti
Ögmundur Jónasson sagði að það
væri ekki sitt að svara því af hverju
ekki hafi verið gerð tillaga um Guð-
rúnu í annað sæti listans, þegar leitar
var skýringa hans í gær, það væri
hlutverk uppstillingarnefndar. „En
mér er kunnugt um að Guðrúnu var
boðið sæti á listanum og eftir því
gengið við hana að hún tæki það.
Sjálf gerði hún kröfu til tiltekins sæt-
is og þegar ekki reyndist hljóm-
grunnur fyrir því í uppstillingarnefnd
varð niðurstaðan þessi,“ sagði Ög-
mundur.
Tók hann fram að sér þætti þetta
miður enda væri Guðrún kröftugur
samherji sem gott hefði verið að hafa
á listanum. „Eg vona að hún verði
með okkur 1 baráttunni enda óskaði
hún okkur góðs gengis,“ sagði Ög-
mundur.
Listinn í Reykjavík
Eftirfarandi framboðslisti Vinstri-
hreyfingarinnar - græns framboðs í
Reykjavík var samþykktur á fundi á
fimmtudagskvöld:
1. Ögmundur Jónasson alþingis-
maður. 2. Kolbrún Halldórsdóttir
leikstjóri. 3. Hjörleifur Guttormsson
alþingismaður. 4. Drífa Snædal
tækniteiknari. 5. Guðmundur Magn-
ússon, forstöðumaður dagvistar
Sjálfsbjargar. 6. Stefanía Trausta-
dóttir félagsfræðingur. 7. Óskar
Dýrmundur Ólafsson, íþrótta- og
tómstundafulltrúi. 8. Ragnar Stef-
ánsson jarðskjálftafræðingur. 9.
Guðrún Kr. Óladóttir, stjórnarmaður
í Eflingu. 10. Percy Stefánsson,
fyrrv. formaður Samtakanna ‘78. 11.
Álfheiður Ingadóttir, líffræðing-
ur/ritstjóri. 12. Guðrún Gestsdóttir,
formaður Iðnnemasambands Is-
lands. 13. Kolbeinn Proppé sagn-
fræðingur. 14. Guðlaug Teitsdóttir,
skólastóri Einholtsskóla. 15. Rúnar
Sveinbjörnsson rafvirki. 16. Garðar
Mýrdal eðlisfræðingur. 17. Elín Sig-
urðardóttir prentsmiður. 18. Sig-
varður Ari Huldarsson, formaður
Æskulýðssambands íslands. 19.
Olga Guðrún Árnadóttir rithöfundur.
20. Stefán Karlsson, kennari/stjórn-
málafræðingur. 21. Herdís Jónsdott-
ir, víóluleikari/leiðsögumaður. 22.
Hallveig Ingimarsdóttir leikskóla-
kennari. 23. Jóhannes Sigursveins-
son múrari. 24. Hrefna Sigurjóns-
dóttir háskólakennari. 25. Sigur-
sveinn Magnússon, skólastjóri Tón-
skóla Sigursveins D. Kristinssonar.
26. Ósk Vilhjálmsdóttir, myndlistar-
maður/leiðsögumaður. 27. Sigurður
Haraldsson textafræðingur. 28.
Svala Helgadóttir námsmaður. 29.
Sveinn Rúnar Hauksson læknir. 30.
Sigurbjörg Gísladóttir efnafræðing-
ur. 31. Tryggvi Friðjónsson, fram-
kvæmdastj. Sjálfsbjargarheimilisins.
32. Sigríður Kristinsdóttir sjúkraliði.
33. Páll Bergþórsson veðurfræðing-
ur. 34. Jón Böðvarsson íslenskufræð-
ingur. 35. Ólöf Ríkarðsdóttir, fyrrv.
formaður Öryrkjabandalagsins. 36.
Björn Th. Björnsson listfræðingur.
37. Margrét Guðnadóttir prófessor.
38. Helgi Seljan, framkvæmdastjóri
Öryrkjabandalagsins.
100 ára af-
mælishátíð
KFUM og
KFUK
KFUM og KFUK halda upp á
100 ára afmæli sitt með vegleg-
um hætti í Perlunni laugardag'
og sunnudag. Verður þar fjöl-
breytt fjölskyldudagskrá þar
sem börn og unglingar verða í
aðalhlutverki. Hátíðin í
Perlunni er stærsti viðburður-
inn á afmælisári félaganna.
Gagnvart börnunum í
KFUM og KFUK er Perluhá-
tíðin einnig uppskeruhátíð.
Mörg þeirra hafa unnið að und-
irbúningi hennar í allan vetur.
Framlög þeirra eru margvís-
leg: Dans, söngur, leikþættir
o.fl.
Arnþrúður tii
Frjálslyndra
ARNÞRÚÐUR Karlsdóttir
verður í fyrsta sæti lista
Frjálslynda flokksins á Norð-
urlandi eystra í vor. Stjórn
kjördæmisfélagsins á Norður-
landi eystra, sem jafnframt er
uppstillingarnefnd, kom saman
eftir stofnfund 11. mars sl. og
skoraði á Arnþrúði Karlsdótt-
ur, kaupkonu í Reykjavík, að
gefa kost á sér í 1. sæti í lista
flokksins í kjördæminu. I til-
kynningu frá flokknum kemur
fram að hún hafi orðið við
þeirri ósk.
Arásarmál
upplýst
LÖGREGLAN í Reykjavík
hefur upplýst að fullu árásar-
málið sem upp kom í Grafar-
vogi föstudagskvöldið 5. mars
þegar 18 ára piltur stakk leigu-
bílstjóra í hnakkann með egg-
vopni og stal peningaveski
hans.
Pilturinn var handtekinn 1
húsi við Rósarima á laugar-
dagsmorgun eftir ákafa leit
lögreglu með leitarhunda.
Pilturinn fer ekki í gæslu-
varðhald þar sem ekki er þörf á
því rannsóknarúrræði fyrst
málið er upplýst og verður það
því sent embætti ríkissaksókn-
ara til áframhaldandi meðferð-
ar í dómskerfinu.
Kyoto-tillögu
vísað til
ríkisstjornar
Þingsályktunartillaga þing-
manna Samfylkingarinnar um
að ríkisstjórnin_ undirriti nú
þegar fyrir íslands hönd
Kyoto-bókunina, bókun við
samning Sameinuðu þjóðanna
um lofslagsbreytingar, náði
ekki fram að ganga á Álþingi á
fimmtudag og var henni vísað
til ríkisstjórnarinnar.
I áliti meirihluta umhverfis-
nefndar Alþingis, sem mælti
með vísun tillögunnar til ríkis-
stjórnar, segir m.a. að undirrit-
un Kyoto-bókunarinnar sé
ótímabær.
Jarðskjálfti
við Krísuvík
JARÐSKJÁLFTI mældist um
4 km norðaustan við Krísuvík
kl. 1.02 í fyrrinótt. Styrkur
skjálftans var 2,6 á
Richterkvarða.