Morgunblaðið - 15.07.1999, Blaðsíða 63

MORGUNBLAÐIÐ
BREF TIL BLAÐSINS
FIMMTUDAGUR 15. JÚLÍ 1999 6$ -
Einn maður,
eitt atkvæði
Frá Guðmundi Rafni Geirdal:
EF FORSETI íslands hefur ekki
undirritað lög um kosningar og
kjördæmaskipan enn hefur hann
enn tækifæri til að synja því stað-
festingar. Samkvæmt Sigurði Lín-
dal lagaprófessor, sem annaðist
endurskoðun á stjómarskránni, er
þetta mikilvægur réttur sem forset-
inn á að geta nýtt sér ef hann telur
að lagasetning gæti brotið í bága við
almenn lýðréttindi í landinu. For-
setinn hefur einnig þann kost að
velja sömu eða sambærilega leið og
Vigdís Finnbogadóttir valdi varð-
andi undirritun EES-samningsins,
en það var að bíða með undirritun,
kalla ráðherra til fundar við sig og
gefa út sérstaka yfirlýsingu um af-
stöðu sína. Ef forsetinn velur hins
vegar að undirrita án tafa er ljóst að
lagafrumvarpið fær með því fullt
gildi og miklar framfarir hafa átt
sér stað. Mesta misvægi atkvæða
hefur verið minnkað úr um 3,55 nið-
ur í um 1,5-1,8. Þá er næsta bar-
áttumál að miða að fullri jöfnun at-
kvæðavægis í sem nánastri framtíð.
Leiðari Morgunblaðsins styður
slíka þróun.
Um daginn hringdi í mig aðili inn-
an stjórnmálaflokks og ræddi við
mig um þetta mál. Hann sagði að
Alþýðuflokkurinn hefði barist fyrir
jöfnun atkvæða undanfarin 50 ár en
aðilar sem hlynntir væru sjónarmið-
um Framsóknarflokksins hefðu
setíð staðið á móti. Taldi hann brýnt
að hefja breiðfylkingu um undir-
skriftasöfnun þar sem hvatt er til
jöfnunar atkvæðavægis. Eg studdi
þá hugmynd.
Málið er einfalt. í öllum félögum
og samtökum landsins gildir jafnt
atkvæðavægi. í stuttu máli sagt:
Einn maður, eitt atkvæði. Engum á
að hygla umfram annan. Allir gang-
ast undir það sama.
Það sama gildir um forsetakosn-
ingar. Landið er eitt kjördæmi. Öll
atkvæði gilda það sama. Á grund-
velli þess var Ólafur Ragnar kosinn.
Stjómskipun íslands er þannig
byggð upp að forsetinn situr í
hringamiðjunni með táknrænum
hætti. Allt sem gildir um hann er
fordæmi að öðrum lögum og regl-
um. Því hljómar það öfugt að at-
kvæðavægið sé jafnt um hann en
ekki um þingmenn. Satt að segja er
kosið um æðsta sæti þjóðarinnar
með jöfnu atkvæðavægi, svo og um
hin venjulegustu formannsstörf í
jafnvel smæstu félögum. Alþingi
kemur þarna á milli eins og slá'att-
inn úr sauðarleggnum. Hvers vegna
á eitthvað annað að gilda um þá en
afgang þjóðarinnar? Eg mótmæli!
Algengustu rökin fyrir því hvers
vegna ekki eigi að jafna atkvæða-
vægi er að það verði að taka tillit til
landsbyggðarinnar. Mitt sjónarmið
á móti er að það megi ekki rugla
þessu tvennu saman. Það verði að
taka jöfnun atkvæðavægis sem eitt
sérmál og afgreiða það í samræmi
við jafnræðisreglu stjómarskrár-
innar. Síðan megi hins vegar
styrkja byggðastefnu og Byggða-
stofnun á móti.
Til að hinn almenni lesandi skilji
betur hvað um er að ræða, þá er nú-
verandi staða um 75% kjósenda sú,
svo tilbúið dæmi sé notað, að ef
maður með lögheimili á suðvestur-
horni landsins færi út í búð að
kaupa mjólk fyrir 100 krónur þá
fengi hann einn lítra. Ef síðan kæmi
maður upp að hliðinni á honum sem
segðist eiga lögheimili annars stað-
ar á landinu og bæði um mjólk fyrir
100 krónur þá fengi hann 1,5-1,8
lítra. Þetta er algjörlega óviðun-
andi. Þetta þýðir að um 150.000
kjósendur af um 200.000 kjósendum
bera skarðan hlut frá borði. Ég hvet
því hér með til fjöldamótmæla.
GUÐMUNDUR RAFN GEIRDAL,
skólastjóri og fyrrv.
forsetaframbj óðandi.
Breiðvíkingakappi
hét Björn
Frá Sveini Indriðasyni:
í GREIN í Morgunblaðinu 1. júlí
sl. er sagt frá gönguferðum á Snæ-
fellsnesi.
Þar er sagt frá ferð um Kambs-
skarð, þeirri leið, sem sagan segir
að Bjanii Breiðvíkingakappi hafi
farið að heimsækja Þuríði, hús-
freyju að Fróðá.
I Eyrbyggjasögu bls. 70 segir
svo: „En þegar Þuríður kom til
Fróðár, vandi Björn Ásbrandsson
þangað komur sínar og var það al-
þýðumál, að með þeim Þuríði væru
fíflingar.“
Þessi nafnvilla, Bjarni í staðinn
fyrir Bjöm, er í ferðabæklingi um
Vesturland og er vafalaust þaðan
komin í Morgunblaðið.
Þessar línur eru skrifaðar vegna
þess, að Morgunblaðið er þekkt að
því að vilja fara rétt með íslenskt
mál, nöfnin og söguna.
SVEINN INDRIÐASON
frá Kambi.
FENG SHUI
með Jon Sandifer
Námskeið 16. - 18. júlí
• Kenndir verða grunnþættir Feng Shui
• Feng Shui í daglegu lífi
• Feng Shui og heilhrigt líf
• Feng Shui til uppröðunar á heimili
Upplýsingar og skráning
í síma 552 0756 eftir kl. 18
Sólgleraugu á
húsið - bílinn
Lituð filma innan á gleri tekur um
2/3 af sólarhita, 1/3 af sólarbirtu og
nærri alla upplitun. Við óhapp situr
glerið í filmunni og því er minni
hætta á slysum.
Filman eykur vellíðan og öryggi og
gerir húsið eða bílinn glæsilegri.
Asetning - fagmenn
QIál Ufj.
Dalbrekku 22, Kóp. - s. 544 5770
Um vit og strit Stefáns
Frá Matthíasi Kristiansen:
STEFÁN Snævan-, doktor í heim-
speki, skrifar í sunnudagsblað Mbl.
11. júlí sl. afbragðsádrepu til varn-
ar menntun og gegn heimskunni
sem tröllríður hverju samfélagi.
Margt í þessari grein er vel og
hnyttilega orðað eins og Stefáns er
von og visa og honum er heitt í
hamsi gagnvart menntahatri
þeirra sem þó eiga allt sitt undir
því að framfarir og tækniþróun eigi
sér áfram stað undir stjórn fólks
sem býr yfir þekkingu.
Á einum stað skýst doktornum
þó illilega. Hann gerir þá regin-
skyssu að setja samasemmerki
milli menntunarsnauðs fólks með
minnimáttarkennd gagnvart
menntafólki og lesblindra.
Lesblinda er vandamál sem
margir stríða við. Lesblindu ein-
staklinga er að finna í öllum geir-
um samfélagsins og margir þeirra
hafa brotist til mennta þrátt fyrir
sína námsörðugleika og sumir jafn-
vel orðið doktorar í sinni grein.
Ekki er ólíklegt að Stefán hafi
sjálfur kennt lesblindum einstak-
lingum á ferli sínum sem háskóla-
kennari. Lesblinda greinist í *
marga undirflokka og getur lýst
sér á mjög mismunandi hátt.
Það er doktor til skammar, sama
í hvaða grein hann hefur doktorer-
að, að setja allt lesblint fólk undir
einn hatt sem fulltrúa fáfræðinnar.
Fólk með lesblindu og aðra
námsörðugleika á við nógu mikinn
vanda að stríða þótt það þurfi ekki
að búa við skítkast fólks sem ætti
að vita betur.
MATTHÍAS KRISTIANSEN,
þýðandi.s -
Dúndur UTSALA
Alltað 70%
afsláttur
buxup ■ núkr. 3.900
áðurJuvGJJSlT
peysun - nú kr. 2.900
áðurJav&OOOT
peysup - nú kr. 1.900
áðurjii!-&90(r
Sparkz peysur - nú kr.
1.900 áðujiJ(Pr4á00

gallar - nú kr. 3.500
áðurJcnJWOO' $j
skór -....nú kr. 3.900 f
áðurjtn^oor ^
casalí -—30%afsl.
adidas buxup - frá kr. 2.900