Morgunblaðið - 15.01.2000, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ VIKI m LAUGARDAGUR 15. JANUAR 2000 35
' "

sem sumarorlofshús háskólastarfs-
manna. Meðan á byggingu hússins
stóð höfðust Einar og Hlín við í
gamla bænum ásamt fjölskyldu
Olafs, en fluttu síðan inn í húsið nýja
jafnskjótt og það varð íbúðarhæft.
Yfirsmiður hússins var Sigurður
Halldórsson úr Reykjavík, en allt
byggingarefni var flutt sjóleiðina frá
Reykjavík að Herdísarvík á strand-
ferðaskipinu Skaftfellingi, en síðan á
opnum báti frá skipshlið í lendingar-
vör. Bjuggu þau Einar og Hlín síðan
í húsi þessu þar til Einar andaðist 12.
janúar 1940, þá farinn að heilsu og
kröftum eins og kunnugt er, en Hlín
síðan, mest ein en stundum með að-
keyptri hjálp, nokkuð á annan tug
ára, þar til hún brá búi og byggð
lagðist af í Herdísarvík. Oft var þó
sonur Hlínar, Jón Eldon (sem var
hennar yngsta barn), þar með þeim
Einari og síðan tímabundið með
móður sinni. Mætti segja margar
sögur af lífi þeirra þarna í einsemd-
inni, þótt ekki sé ráðrúm til þess hér,
en staðfest er - og þarf engum að
koma á óvart - að Hlín annaðist hinn
aldna og þjóðfræga ástvin sinn mjög
vel og af mikilli hlýju allt til hinstu
stundar samvista þeirra og hlúði að
honum með öllum tiltækum úrræð-
um. Eina utanför, til Kaupmanna-
hafnar, fóru Einar og Hh'n eftir að
þau fluttu til Herdísarvíkur, og var
það haustið 1934, en annars fór Ein-
ar lítið af þessu síðasta heimili sínu,
enda var heilsu hans þegar farið að
hnigna er hann flutti þangað og
hrakaði henni síðan enn á næstu ár-
um. Lítt orti Einar skáld eftir að til
Herdísarvíkur var komið, en þessa
hógværu bögu gerði hann þó á síð-
asta æviári sínu, er hann leit yfir far-
inn veg:
Ljósmynd/Bjöm Þorsteinsson.
I fjörunni við Herdísarvík.
Morgunblaðid/Uisli öigurðsson
Lftið sést nú eftir af gamla bænum þar sem Einar bjó í fyrstu.
í æsku eg hugði á hærra stig.
Það heldur fyrir mér vöku,
að ekkert liggur eftir mig
utannokkrarstökur.
í dagstofu hússins stóð bókasafn
skáldsins, á annað þúsund bindi,
einkum fáséð rit um fornklassísk
efni, sum gömul og dýrmæt, mörg á
latínu og grísku, þar á meðal eitt
vögguprent, þýsk þýðing á Gesta
Romanorum, prentað í Augsburg
1489, einhver elsta prentuð bók, sem
til er á Islandi. Þessu merka bóka-
safni, ásamt jörðinni sjálfri, ánafnaði
Einar Háskóla íslands með gjafa-
bréfi árið 1935 og var safnið flutt í ör-
ugga geymslu í Háskólanum árið
1950.
Hlín Johnson hafði allnokkurt
fjárbú í Herdísarvík, einkum þó eftir
lát skáldjöfursins. Svört ær í eigu
hennar varð frægust íslenskra
sauðkinda á síðari tímum. Hún gekk
árum saman sjálfala í Herdísai*vík-
urfjalli, uns boð kom frá yfirvöldum
um að hún skyldi aflífuð eins og gert
hafði verið við annað fé Hlínar og
reyndar fjárstofninn allan í þeim
landshluta, sökum sauðfjárveiki-
varna. Örðuglega gekk að handsama
Surtlu og á árinu 1952 gerðu fjár-
skiptayfirvöld út marga leiðangra
vopnaðra manna til að fella hana, og
fé var einnig heitið til höfuðs henni.
Surtla var kæn og fótfrá og varðist í
fjallinu vikum saman áður en hún
var loks lögð þar að velli. Mátti heita
að öll þjóðin fylgdist af miklum
áhuga með þessari baráttu, í dag-
blöðum og útvarpsfréttum, og átti
ærin víst samúð flestra. Ymsir rituðu
eftirmæli um Surtlu, af heitri tilfinn-
ingu, og var þar sumt í bundnu máli.
Gísli Ólafsson frá Eiríksstöðum orti
minningaróð til Surtlu og segir þar
m.a.:
Þrautir allar þurftir líða
þar á fjallinu.
Þú ert fallin, hlaust að hlýða
heljar-kallinu.
Þúíblóðiþínuliggur,
-þérégóðinnsyng-
Skyttan góða þegar þiggur
þráðan blóðpening.
Höfundur er prófessor við Háskóla
fslandsog fyrrverandi forseti Ferða-
félags íslands.
[
I
i
p
Heimsmynd draumsins
Frímanns
Mynd/Kristján Kristjánsson
Lítið lamb á Vetrarbrautinni.
Draumstafir Kristjáns
RANNSÓKNIR íslendinga á
draumum, tilurð þeirra og tilgangi
hefur til þessa ekki verið meðvit-
andi gerð, studd ferlisrannsóknum
á erfðum og ættartengslum eins og
vinsælt er í dag. Kannanir þeirra
sem hafa látið málið sig varða hafa
snúist meira um sagnfræðilegu hlið
málsins eins og tengsl draumtákna
við raunverulega þætti svo sem
veður og búskaparhætti. Dæmi um
það eru skilgreiningar Hermanns
Jónassonar frá Þingeyrum í bók
hans „Draumar" frá 1912. Þar not-
ar hann fé það er hann gætti og elt-
ist við í misjöfnum veðrum upp um
fjöll og fimindi sem tákn erfiðleika
og ræður slíka drauma fyrir vond-
um veðrum. í dag er kvikfénaður-
inn Ijúfur biti á borðum lands-
manna og litlir erfiðleikar því
tengdir, þannig að fjallalömbin
ættu vera merki um bata frekar en
hitt. Hvemig er þá með draum-
táknin, eru þau persónuleg, tengd
ákveðnum tíma og hafa kannski
enga merkingu nema fyrir viðkom-
andi dreymanda eða er eitthvað
meira hér að tjaldabaki? Ég fór á
Netið (The Internet) til að kanna
nútímann í draumrannsóknum og
tíndi upp um hundrað heimasíður
um drauma. Þar var að finna rann-
sóknir á ýmsum gerðum drauma
(daglátsdraumar, martraðir, sögu-
legir draumar og fleira), ritgerðir
um drauma og ráðningar á draum-
um svo nokkuð sé nefnt. Drauma-
ráðninga-síðurnar voru ekki marg-
ar en áhugaverðar. Þar buðu
sérfræðingar heimsbyggðinni túlk-
anir sínar og ábyggilegar ráðning-
ar á draumum manna fyrir 50 til
150 dollara stykkið og hverri síðu
fylgdi teljari sem taldi þúsundir
manna. Hvað skyldi kindin tákna í
Ástralíu, sauðurinn í Frans eða
lambið í Landinu helga? Hefur
blessuð skepnan sameiginlegan
merkingarstuðul eða lítur hver og
einn sínum augum féð?
Draumur „Framtíðar"
Mér fannst ég vera í einlyftu ein-
býlishúsi sem var heimili mitt. Hús-
ið var hlýlegt og þar úði og grúði af
allskonar hlutum og húsgögnum.
Stofan og anddyrið voru sem eitt
svæði sem opnaðist út í garðinn
framan við húsið. Það voru engar
dyr, húsið sameinaðist einfaldlega
garðinum sem var ríkulega búinn
gróðri. í þessum hluta hússins svaf
ég og leið vel. Svo var eins og ég
vaknaði í drauminum og lít í kring-
um mig. Allt var eins og ég hef áð-
ur lýst nema ég hafði það á tilfinn-
ingunni að ég ætti afmæli. Einhver
færði mér gjöf og ég tók eftir því að
þama inn til mín var kominn gríð-
arstór blómavasi, upp úr honum
gnæfðu að minnsta kosti fimm rósir
og þær voru marg-útsprungnar,
þ.e. það var eins og hver rós hefði
sprungið út úr annarri því blóma-
krónan var svo há. Engin rósanna
var fölnuð. Litur þeirra var mildur
antikrauður ásamt ljósum lit. Ég
komst aldrei að því frá hverjum
þær voru en gjöfin var frá ein-
hverri fjarskyldri frænku í Amer-
íku. Þegar ég tók utan af gjöfinni
hafði ég á tilfinningunni að konan
væri heldur fátæk. Gjöfin var 2
barnahúfur í dökkum litum og voru
þær með Mikka mús-myndum á.
Ég spáði ekki mikið í húfurnar,
fannst þær ekki beint tilheyra mér
en í pakkanum voru einnig 2 gull-
ofnar fullorðinspeysur sem ég átti
að koma til skila til einhvers sem
konan þekkti. Og fannst mér að
það hlyti að vera lítið mál. Svo
finnst mér ég vera stödd í öðru húsi
á móti mínu. Það er sumarkvöld, ég
horfi yfir að húsinu og fann að það
var mitt þó ég væri komin út úr því
og út á götuna sem húsin stóðu við,
þetta var stórt gróðri vaxið einbýl-
ishúsahverfi. Eftir stutta göngu
hitti ég ungan, afar fallegan mann,
háan, ljóshærðan með blá augu og
afar vel til fara. Við tölum saman
og ég finn að á milli okkar streymir
mikil og sterk ást. Ég finn mikinn
styrk frá honum. Hann segir mér
nafn sitt og mér finnst hann segja
Friðþjófur en er þó ekki viss því að
í draumnum endurtek ég tvisvar
Frið ... og virðist strax vera búin að
gleyma seinni hluta nafnsins. Við
tökum strætisvagn og ég sest við
hlið hans. Allt er sólríkt og bjart.
Hann segir að ég þurfi ekki að hafa
áhyggjur, hann hafi áður dvalið 10
ár í Danmörku og að hann muni að-
stoða mig með allar upplýsingar og
allt sem mig vantar. Mér finnst
eins og hann fari með mér ef ég fer
þangað. Allt í einu stend ég hjá
götusala í verslunargötu (allt var
afar rólegt), vinur minn fyrrnefndi
birtist þá skyndilega, brosandi.
Hann hrósar mér fyrir að vera svo
einstaklega falleg og ég tek eftir að
við erum bæði klædd samkvæmis-
klæðnaði. Hann í dökkum smóking
og ég í svörtum, síðum giitrandi
kjól og með uppsett hár. Kjóllinn
er mikið ber um axlir og bringu en
bönd liggja frá bijóststykkinu og í
kringum háls mér. Vinur minn rétti
mér höndina og saman göngum við
hamingjusöm upp götuna. Eftir
þetta finnst mér við vera komin
eitthvað annað nema að við sitjum
saman í sófa. Við erum í hversdags-
fötum og erum afar ánægð. Ég ligg
í faðmi hans og finn hvað ég dái
hann. Einhver kemur með bréf til
mín, ég opna það og kemst öll í
uppnám því að í bréfinu stendur að
ég hafi fengið inngöngu í skóla og
ég eigi að koma strax. Ég segi við
vin minn að ég sé hrædd við að fara
og sérstaklega vegna þess að ég
þurfi að keyra „undir“ Hvalfjarðar-
göngin. Vinur minn segir að það sé
ekkert að óttast. Hann hvetur mig
sterklega til að fara og segir mér
að hann muni ávallt vera með mér
og að ég þurfi engar áhyggjur að
hafa. Ég finn mikla ást og styrk
streyma frá honum og veit að allt
mun fara vel.
Ráðning
Draumar virðast oft snúast um
hugsanir sem tengjast áformum
um breytingar, þessar hugsanir
tekur draumurinn svo að því er
virðist og setur upp sem leikrit, þar
sem sagan heldur áfram frá hugs-
ununum yfir í ókominn tíma og
hlutir gerast ótengdir hugsuninni.
Draumur þinn eru á þessum nót-
um. I draumnum ertu með einhver
mikil áform á prjónunum um
breytingar á högum þínum og
þinna. Þú stillir myndunum upp í
húsi þíns sjálfs til að átta þig á
breytingunum, hvort þær séu rétt-
ar, vel tímasettar og hvort þær skili
tilætluðum árangri. Þegar þú hefur
sett þessa mynd á svið tekur
draumurinn við og spinnur fram-
haldið. Sú mynd sýnir þig á er-
lendri grund þar sem fimm ár líða í
velsæld góðrar framgöngu. Tvö
böm bætast í hópinn og þeir erfið-
leikar sem birtast verða til að
styrkja þig frekar en letja. Freist-
ingar sem bíða þín munu reynast
hjóm eitt, því þær túlka meira
löngun þína í innri frið en veraldleg
gæði. Vinurinn er þinn innri vel-
gjörðamaður sem leiðir þig inn í
framtíðina.
• Þeir lesendur sem vifja fá drauma
sína birta og ráðna sendi þá með
fullu nafni, fæðingardegi og ári
ásamt heimilisfangi og dulnefni til
birtingar til:
Draumstafir
Morgunblaðið
Kringlunni 1
103 Reykjavfk
eða á heimasíðu Draumalandsins.
www.dreamland.is
strikis