Morgunblaðið - 01.11.2000, Blaðsíða 6
6 MIÐVIKUDAGUR 1. NÓVEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
> _____ >
Annar dagur opinberrar heimsóknar Olafs Ragnars Grímssonar, forseta Islands, til Indlands
Hápunktur
ferðar í
Taj Mahal
Taj Mahal-hofíð lætur engan ósnortinn
enda án efa ein fallegasta bygging heims.
Olafur Ragnar Grímsson, forseti Islands,
skoðaði þetta glassilega hof í gær, á öðrum
degi opinberrar heimsóknar sinnar til Ind-
lands. Skapti Hallgrímsson blaðamaður og
Ragnar Axelsson ljósmyndari fylgjast með
ferð forsetans og fylgdarliðs hans.
HÁPUNKTUR opinberrar heim-
sóknar Ólafs Ragnars Grímssonar,
forseta íslands, til Indlands var að öll-
um líkindum í gær þegar forsetinn og
fylgdarlið hans skoðuðu óvenjuleg-
asta minnismerki sem nokkru sinni
hefur verið byggt af ást, eins og Taj
Mahal hofíð í grennd við borgina
Agi-a, er gjaman kallað. Það var
keisarinn Shah Jahan sem lét reisa
bygginguna eftir að önnur eiginkona
hans lést við bamsburð árið 1631;
hann var svo bugaður af ástarsorg að
sagnir herma að keisarinn hafi orðið
gráhærður á einni nóttu.
Staðurinn komst í heimsfréttimar
fyrir nokkmm ámm þegar Díana
prinsessa af Wales kom þangað og
myndir af henni, sitjandi einni á bekk
með hofið í baksýn, birtust um allan
heim.
Ólafur Ragnar Grímsson og heit-
kona hans, Dorritt Moussaieff, vom
mynduð á þessum sama bekk í gær og
ekki fór á milli mála að þar fer ást-
fangið fólk. Enda varpaði einn ís-
lensku fréttamannanna á staðnum
fram þeirri spumingu til Ólafs hvort
von væri á yfirlýsingu frá þeim á
staðnum; Ólafur áttaði sig greinilega
strax á því að fréttamaðurinn var að
bíða eftir hugsanlegri yfirlýsingu um
Ólafur Ragnar og Dorritt
Moussaieff koma til veislu með
fslendingum sem forsetinn bauð
til í grennd við Taj Mahal-hofið.
hjónaband forsetans og Dorritt en
Olafur brosti og svaraði spumingunni
neitandi.
Hitti forseta SOS
barnaþorpanna
í gærmorgun hitti Ólafur Ragnar
að máli framkvæmdastjóra indverska
Rauða ki-ossins og forseta SOS
bamaþorpanna í Indlandi. A þeim
fundi var einnig Ómar Valdimarsson
sem nú starfar sem upplýsingafulltrúi
alþjóðasambandsins Rauða krossins í
Asíu og á Kyrrahafssvæðinu, með að-
setur í Bangkok og Úlla Magnússon,
framkvæmdastjóri SOS hjálparstarfs
á íslandi.
Morgunblaðið/RAX
Ólafur Ragnar dregur upp peninga úr brjóstvasanum til að borga tvær dúkkur sem Dalla, dóttir hans, keypti af
sölumanni í grennd við Taj Mahal. Dorritt Moussaieff fylgist með.
Fyrir hádegi kvöddust forsetar
Indlands og Islands formlega í for-
setahöllinni því þeir eiga ekki eftir að
hittast meii'a í heimsókn Ólafs Ragn-
ars.
Avarpaði fund
viðskiptafulltnía
Ólafur ávarpaði síðan í hádeginu
fund sem fulltrúar íslensku viðskipta-
sendinefndaimnai- áttu með fulltrú-
um indverskra fyrirtækja og haldinn
var á vegum útflutningsráðs og við-
skiptaskrifstofu utanríkisráðuneytis-
ins í því skyni að koma saman fyrir-
tækjum frá löndunum tveimur.
Um miðjan dag var haldið með
flugvél frá indverska hemum til Agra,
Taj Mahal skoðað og síðan hitti for-
setinn hóp íslenskra ferðamanna sem
staddur var á staðnum; fólkið sem
kom utan með sömu flugvél og hann
sl. föstudag og verður samferða heim.
Eftir stuttan stans með íslenska
hópnum var haldið aftur út á flugvöll
og haldið sem leið lá til Bombay, borg-
arinnar sem heimamenn kalla reynd-
ar Mumbai nú orðið.
Þangað var komið seint í gær-
kvöldi.
Fyrir hádegi í dag hittir forsetinn
m.a. indverska menn úr viðskiptalíf-
inu í Bombay, sækir heim munaðar-
leysingjaheimili og setur íslenska
kvikmyndahátíð í borginni - þar sem
einnig eru á dagskrá myndir Friðriks
Þórs Friðrikssonar, eins og í Dehlí.
„Hún á afmæli í dagu
VALGERÐUR Jónsdóttir frá Sel-
fossi fagnaði 70. afmælisdegi sínum
í gær við heldur óvenjulegar að-
stæður. Valgerður er í hópi ferða-
langa sem fóru til Indlands með for-
seta fslands á vegum M12 og
Samvinnuferða-Landsýnar og í gær
mætti hópurinn til móttöku sem
forsetinn bauð til í grennd við Taj
Mahal-hofið eftir að Ólafur Ragnar
og fylgdarlið hans hafði skoðað
hofið. Forsetinn ávarpaði hópinn
þegar hann kom á staðinn en ekki
leið á löngu þar til hann var kominn
að hljóðnemanum aftur; hafði kom-
ist að því að Valgerður ætti merkis-
afmæli og lét hópinn syngja afmæl-
issönginn fyrir hana eftir að hrópað
var ferfalt húrra fyrir afmælisbam-
inu.
Morgunblaðið/RAX
Hópur íslenskra ferðalanga syngur fyrir afmælisbarn dagsins í veislu
sem haldin var í grennd við Taj Mahal-hofið í gær.
Halldór Ásgrímsson bauð utanríkisráðherraimm Singh í opinbera heimsókn
Aukin samvinna Islands
o g Indlands ákveðin
HALLDÓR Ásgrímsson, utanríkis-
ráðherra, fundaði í fyrradag með
nokkrum ráðherrum í ríkisstjóm
Indlands og kvaðst mjög ánægður
með þá. Meðal þeirra var Jaswant
Singh, sem Halldór bauð einmitt í
gær í opinbera heimsókn til Islands.
Singh þáði boðið en ekki hefur verið
ákveðið hvenær af heimsókninni
verður.
Indland fái fastafulltrúa í
Öryggisráði SÞ
Halldór sagði Morgunblaðinu í
Dehli að á fundinum með Singh nú
hefðu þeir t.d. rætt endurskipulagn-
ingu Sameinuðu þjóðanna (SÞ) og
samstarf þjóðanna á þeim vettvangi.
„Við teljum að Indland eigi að koma
inn sem fastur fulltrúi í Öryggis-
ráðið i þeirri endurskipulagningu.
Það er nauðsynlegt að land, þar sem
búa eitt þúsund milljónir manna, sé
með í Öryggisráðinu eins og Kína,
Bandaríkin og önnur stór ríki,“
sagði Halldór.
Ráðherrarnir ræddu einnig tölu-
vert um sjávarútvegsmál á vett-
vangi SÞ, „þær áherslur sem við
höfum verið með þar og tilburði sem
þar hafa komið fram um að sjávar-
útvegsmálum verði stjórnað með al-
þjóðlegum hætti. Þar eiga sérstak-
lega hlut að máli lönd sem hafa
stundað sjávanátveg alllengi en eru
orðin iðnaðarlönd og hafa staðið fyr-
ir margvíslegri ofveiði. Samviska
þeirra er að koma fram með þessum
hætti en við teljum að það muni
bitna á þróunarríkjum og komi ekki
til greina gagnvart hagsmunum Is-
lands. Það má segja að það séu svip-
aðir tilburðir í þeim efnum og við
höfum séð í hvalamálinu og teljum
mikilvægt að afla bandamanna í því.
Með sama hætti höfum við verið að
berjast gegn ríkisstyrkjum í sjávar-
útvegi og Indland hefur sambæri-
lega hagsmuna að gæta eins og
mörg önnur þróunarríki.“
Ræddu um mannréttindamál
Utanríkisráðherrarnir ræddu
einnig um mannréttindi. „Það má
segja að okkar niðurstaða hafi verið
sú að mannréttindi væru alþjóðleg;
að réttindi einstaklinga í heiminum
kæmu öllum við, hvar sem þeir
byggju. Einnig að sérhver maður
þyrfti að búa við ákveðin grundvall-
arréttindi en hins vegar leggja Ind-
verjar á það áherslu, eins og margar
aðrar þjóðir, að mismunandi menn-
ing hljóti að hafa nokkur áhrif í
þessu sambandi og það er einmitt
þess vegna sem er svo mikilvægt að
berjast gegn fátækt í heiminum. Við
fórum yfir hlutverk Norðurland-
anna í því sambandi innan Alþjóða-
bankans og um hann sem tæki til að
berjast gegn fátækt. Við höfum,
ásamt hinum Norðurlöndunum, ver-
ið í fararbroddi við að vinna að því
að létta skuldum af fátækustu þró-
unarríkjunum og það mun verða til
þess að 600 milljónir manna verða í
annarri aðstöðu en hingað til og þess
vegna er það mikilvægt í baráttunni
gegn fátækt. Það mun hins vegar
ekki hafa áhrif í Indlandi eða Kína
og þess vegna lagði Singh á það
áherslu, sem ég er sammála, að
þetta megi ekki verða til þess að
draga úr starfi Alþjóðabankans í
löndum eins og Indlandi og Kína,“
sagði Halldór.
Hafa lofað að sprengja ekki
fleiri kjarnorkusprengjur
Halldór og Singh ræddu einnig af-
vopnunarmál og kjarnorkutilraunir.
„Indverjar hafa lofað því að
sprengja ekki fleiri sprengjur og
stefna að því að undirrita samning
um bann við tilraunum með kjarna-
vopn. Hins vegar vilja þeir bíða og
sjá hvað ríki eins og Bandaríkin og
Kína gera og telja sig verða að taka
ákvarðanir með einhverri hliðsjón af
því,“ sagði Halldór.
„Að lokum komumst við að þeirri
niðurstöðu að rétt væri að auka
samskipti landanna á pólitíska svið-
inu. Þá var ákveðið að auka sam-
vinnuna bæði innan Sameinuðu
þjóðanna og Alþjóða viðskipta-
stofnunarinnar og koma á regluleg-
um fundum embættismanna með
sama hætti og þeir gera gagnvart
öðrum Norðuilöndum. Hin Norður-
löndin eru með sendiráð hér, en við
ekki og þó við séum að vísu með góð-
an ræðismann hér ákváðum við að
gera þetta með þessu sniði.“
Halldór sagði að miðað væri við
að fundir fulltrúa þjóðanna yrðu á
hverju ári. „Það gætu orðið gagn-
kvæmar heimsóknir en einnig í
tengslum við aðra fundi, á vettvangi
SÞ eða annars staðar þar sem okkar
embættismenn eru á ferð þannig að
það þarf ekki að kosta til sérstakra
ferða til þess að viðhalda samskipt-
um með þeim hætti.“
Aukið samstarf
Fundur Halldórs með sjávarút-
vegs- og landbúnaðarráðherranum
var fyrst og frenist um aukið sam-
starf á því sviði. „Þeir hafa mikinn
áhuga á því og það verður ráðstefna
á næsta ári á Islandi um nýtingu
sjávarauðlinda þar sem búist er við
að komi allt að 600 gestir. Indverjar
verða þar og við reiknum með að
nota það tækifæri til að fara yfir þau
mál á nýjan leik. Þeir hafa ekki sent
nemendur í sjávarútvegsskóla Sam-
einuðu þjóðanna á íslandi en hafa
áhuga á því að gera það.“
Einnig var ákveðið að kanna með
hvaða hætti væri hægt að auka sam-
skipti íslenskra fyrirtækja við ind-
verskan sjávarútveg. „Hann er rek-
inn með nokkuð öðrum hætti en við
eigum að venjast; er meira sjálfs-
bjargarviðleitni; að veiða í matinn
handa sér og sínum en sjávarútveg-
urinn er ekki jafn mikill iðnaður og
við þekkjum. Djúpfiskveiðar eru til-
tölulega litlar og þefr vilja auka þær.
Eg geri mér ekki alveg grein íyrir
því hvernig það gæti orðið en það
var ákveðið að vinna áfram að því,‘
sagði Halldór.
A fundi með fjármálaráðhen'an-
um i'æddu þeir Halldór fyrst og
fremst um málefni sem varða Al-
þjóðabankann.