Fjallkonan - 11.07.1893, Blaðsíða 3

11. júlí 1893.
FJALLKONAN.
111
xniðr. Þessu til sönnunar eru mörg dæmi, sem of-
langt yrði hér upp að telja.
Fyrir utan það, að stúlkunui er fyrirmunað af
almenningsálitinu að biðja sér manns, er hún oft
ekki sjálfráð að pví, hverjum hún tekr. Foreldrar
og vandamenn vilja ráða. og ráða þar oft mikiu,
og ef til vill öilu. Á stúikan ’það því oft nndir
öðrum, hver verðr hennar eigmmaðr; hlýtr þvi tíð-
um þann, er hún hefði alis ekki kosið, hefði hún
verið einráð um valið.
Enn það er ranglátt að þröngva stúlkum til að
eiga þá menn, er þær ails ekki vilja, eiga þá menn
er þær alls ekki geta elskað. Enn þetta stafar af
því, að þær ekki biðja sér manna, jafnt sem karl-
menn kvenmanna. Engin heiðvirð stúlka vili stofna
mannorði sínu í hættu fyrir þessa sök; enn allir
verða þó að viðrkenna rétt þeirra í þessu efni.
Þessi óvani má því ekki iengr eiga sér stað; kon-
ur eiga jafnt sem karimenn að nota rétt sinn í
þessu efni. Mundu þá ótai fleiri hjónabönd favsælli
enn nú genst. Enn sambúð hjónanna hefir ákaf-
lega mikii áhrif á heimilislífið, enn heimílislífið
verkar á þjóðlífið. Gott heimilislíf er undirstaða
undir hagsæld og velferð þjóðarinnar.
Til Norðrijússins.
Þótt réttast hefði verið, að avara ekki hinni síðustu árás
Norðrl. á mig öðru vísi enn fyrir dómstólunum, verð eg að
benda stuttlega á, hve samvizkusamlega pessi grein í 19. tbl.
Nl. er rituð, og hve meðalavandr ritstjórinn er.
Greinin á að vera rituð út af fáeinum línum sem stóðu i 28.
tbl. Fjallk.: „ Til blaðakaupenda'1. Norðrlj. tekr það fram tví-
vegis, að greinin sé ,ávarp til kaupenda Fjallkonunnar’ (!) ,og
‘segir, að eg bregði þeim undantekningarlaust um óskilsemi, segi
aðjþeir bregðist reiðir við, ef þeir sé krafðir borgunar á Fjallk.('!)
o. s. frv. Þetta séu þakkirnar til þjóðarinnar fyrir að hún hafi
•keypt Fjallk. í nærfelt 10 ár (!!)
Nú sér hver heilvita maðr, sem les greinina í Fjallk., að hún
er ekki stíluð til kaupenda Fjallk., heldr allra blaðakaupenda
eins og fyrirsögnin sýnir, og þá einnig kaupenda Norðrljóssins.
Það fer lika bvo fjarri, að blaðakaupendum sé í þessari grein
brugðið um óskilsemi, að þeim er að eins vinsamlega ráðið til að
sýna aldrei óskilsemi í blaðakaupum.
Enn höf. í Nl., sem mun vera Tuddinn, hérvillingrinn, sem
aldrei hefir getað litið nokkurn hlut réttu auga og aldrei óskakt
spor stigið á sínum sauruga lífsferli, hefir annaðhvort lært að
lesa eins og andskotinn les biblíuna, eða hann er svo samvizku-
laus, áð hann skeytir ekki um þótt hann fari með visvitandi
ósannindi frammi fyrir almenningi, ósannindi, sem hver maðr
getr kastað aftr framan i óþokkann.
Það, að Fjallk. hefir þrifizt í 10 ár og náð þeim kaupenda-
fjölda, að ekkert ísl. blað hefir fengið svo marga kaupendr á
jafnstuttum tíma, sannar það bezt, að illkvitnisdylgjur höf. um
Fjallk. eru jafn-ósannar sem hitt.
Meðan Norðrljósið hefir ekki afrekað meira enn það hefir enn
þá gert undir hinni nýju ritstjórn, þótt ailir viti að það er
margalinn dilkr, sem daglega sýgr móðurina, finn eg mér óskyit
að svara spurningum þess um stefnu blaðs míns eða gagn það
sem það kann að hafa unnið í þau 10 ár, sem það hefir komið
út, og legg það undir dóm réttsýnni og óhlutdrægri manna enn
þeirra, sem halda uppi Norðrljóss glórunni.
Ritstj. Norðrlj. hefir nú hvað eftir annað flutt nafnlausar
niðgreinar um mig og blað mitt;, honum er velkomið, siðprýðis-
manninum, að halda þeim drengskap áfram, enn svo ærlegr vil
ég vera, að vega ekki að honum í launvígi.
Vald. Asmundarson.
„Lögberg" kemst svo að orði út af gremiuni „í-
skyggilegr faraldr“ í Nordrljósinu, sem Fjallk. ritaði
á móti:
„Eitt Reykjavíkr blaðið (Norðrlj.) gerir dómadags.
númer út af sárfáum glæpum, sem einstakir meiui
hafa framið, og telr þá siðspilling hjá þjóðinni, Enn
þessu sama blaði þykir það lofsvert, að á 2. hundrað
marms taka sig saman um að hafa í frammi ofbeld-
isverk við 2 menn.
Og þó er það margfalt varhugaverðara í rauninni
heldr enn glæpirnir, sem blaðinu stendr svo mikill
stuggr af. Því að þeir giæpir sýna ekkert annað enn
það, að einstakir menn hafa látið bugast fyrir illum
freistingum. Enn samblástrinu í Reykjavík sýnir
fyrirlitniag hjá fjölda manna fyrir lögunum og ský-
iausum réttindum eiustakra manna.
Og skörin kemst upp í bekkinn, þegar einmitt þau
blöð, sem setja sér það mark og mið að vera formæl-
endr siðgæðisins meðal þjóðarinaar, fara að haida
slíku fram sem Iofsverðu. Þegar svo er komið, er
óhætt að segja, að réttarmeðvitund þjóðarinnar sé í
hættu stödd“.
Palladóma um alþingismenu hefir Fjalik. flutt
tvisvar sinnum, sumarið 1885 og aftr 1886. Þótt
þessir dómar hafi misjafnlega tekizt, mun mörgum
hafa þótt þeir skemtilegir.
Nú eru allmargir nýir þiugmenn komnir til sög-
unnar, og ætlar Fjallk. að flytja stutta „palladóma“
um þá að loknu þingi, og ef til vill um alla þing-
meunina.
Yíkingaskipið norska var komið ®/4 hluti vegar
yfir Atlantshaf, er síðast fréttist til þess, og hafði
ferðin gengið ágætlega. Tvisvar hafði það hreppt
storm, enn það þoldi sjóinn veí.
Landsytirdómriim kvað í gær upp dóm í máli
því, er höfðað hafði verið gegn sóknarnefndinni í
Holtastaðasókn fyrir að hún hafði ekki hlýönast
skipunum yfirboða sinna um undirbúning tii kirkju-
byggingar. I héraðsdómi höfðu sóknarnefndarmenn
verið dæmdir í 20 kr. sekt hvor og málskostnað.
Landsyfirdómr staðfesti héraðsdóminn.
Dæmt var einnig sifjaspellsmál úr Mýrasýslu,
Þiðriks Þorsteinssonar á Hávafelli og Guðrúnar stjúp-
dóttur hans. Var Þiðrik dæmdr sýkn af hegningu,
af því að hann hafði neitað, að hann væri faðir að
tveimr að þeim börnum, sem Gruðrún hefir kent
honum, enn þótt hann gengist við faðerni þriðja
barnsins, sem fæddist 1872, fellr hegningin niðr
fyrir það. Gruðrún var dæmd í fjögra mánaða
fangelsi fyrir að hafa feðrað rangt.
Prestkosning fór fram í Holtaþingum 29. júní
Þar var kosinn Ófeigr Vigfússon með 42 atkv.;
kand. Grísli Kjartansson fékk 18.
Prestakall veitt 30. júní: Þönglabakki kand. Sig-
urði Jónssyni, samkv. kosniagu safnaðar.
Páinn 3. júlí að Kiðjabergi í G-rimsnesi frú Ingi-
björg Elísabet Gunnlaugsdóttir, ekkja Þorsteins
Jónssonar kanseliíráðs, sem dó í vor, enn dóttir
GunnJaugs Oddsens dómkirkjuprests í Reykjavík
(ý 1835). Frú Ingibjörg var merkiskona mikii og
valkvendi.
Prestastefna (synodus) var haldin 4. júlí, og