Lögberg - 08.07.1897, Blaðsíða 1

Lögberg er gefið út hvern fimmfudag a
The Lögberg Printing & Publish. Co.
Skriísiofa: Afgreiðslustofa: Prentsmiðja
148 Princess Str., Winnipeg, Man.
Kostar $2,00 um árið (á íslandi.6 kr.,) borg'
ist fyrirfram.—Einsttök númer 5 cent.
|U5 Mrs G Pauls 618 Jem
Lögberg is published everv Thursday by
The Lögberg Printing & Publish. Co.
at 148 Princess Str., Winnipeg, Man.
Subscription price: $2,00 per year, payable
in advance.— Single copies 5 cents.
10. Ar.
Wiuuipegr, Manitoba, fiiumtudaginn 8. júlí 1897.
Nr. 20.
$1,840 ÍVERDLAUNUM
skipið „Vonin“ (,,Hope“) í Newfound
land til fararinnar.
Verður geíið á áriuu 1897’
sem fyigir:
12 Gentlron Bicycles
24. Gull úr
** Sett af Silturbiinadi
fyrir
SiVpu Umbúdir.
, Til frekari upplýsinga snúi menn
s3er til
ROYAL CROWN SOAP CO.,
WINNIPEG, MAN.
FRJETTIR
CANADA.
Hitar (>eir, sem nú eiga sjer stað
suður og austur undan ná norður í
ftU8turfylki Can&da. t>ar hefur nú
°r^ið hoitara & sumum stöðum en átt
huíur sjer stað um tíu undanfarin ár,
e« ekki er getið um að fólk hafi dáið
Þ1*1 úr liita til muna.
Sambandspinginn i Ottawa var
^urmlega slitið pann 29. f. m. með
Vftnalegri viðhöfn. Hin merkustu mál,
Sem þingið hafði meðferðis og rjeði
t!* lykta,vor:toll-lagabreytingin,styrk-
Ur til hinnar njfju, hraðskreiðu gufu-
6l{ipal(nu 4hilli Canada og Englands
styrkur til Crow’s Nest járnbraut-
ftr'nnar ($11,000 á mfluna fyrir 320
milur).
BANDAKÍ HIN.
Akafir hitar hafa verið í hinum
suðlœgU og austlægu ríkjum Banda-
tlkjanna undanfarna daga, og hefur
^okkuð af fólki veikst og dáið af hita
^ ymsum stöðum, t. d. í Cincinnati,
^hio, par 8em 12 manns dóu úr hita
ft mánu daginn.
Fimm Indfánar i grennd við
^rainard, Minnesota, drukku sig
^auða á „patent“-meðalinu alkunna:
’’l>ftin-Killer,“ í vikunni sem Jeið. Þá
fttlgaði í brennivín, gátu ekki fengið
Það og tóku því til að staupa sig á
>.Paiu Killer“.
Presbyteríanskur prestur, John Sin-
°lair að nafni, i Redwood Falls, Minn.
®*ur nýlega fengið pá fregn, að hann
sJe einkaerfingi landeignar mikillar á
Skotlandi, og að hann sje á rjettri röð
jarlinn af Caithness. Landeign
Þossi gefur af sjer $80,000 á ári, og
aithness-jarlsbylið er talinn einn
stmrsti og fegursti kastalinn á Skot-
ftudi. j^r. Sinclair er mikilhæfur
'Uaðurá, fertugsaldri,og er skólabróðir
°g mikill vinur Rev. John Watsons,
8k&ldsagnahöfundarins nafnkunna, er
gengur undir ritnafninu „Ian Mac-
*aren.«
Fregn frá New York segir, að
hafi hinn 2. p. in. myndast fjelag
^eð mörgum stærstu gufuskipafjelög-
Ul,utn og járnbrautafjelögu num í
^Uierlku, 1 peim tilgangi að hækka
argjald til Norðurálfu og frá Norður-
vestur yfir haf.
Peary, norðurfarinn, leggur af stað
Hrænlands elnu sinni enn, um
^^jan p. m. Hann hofur leigt gufu-
Bandarlkjastjórn hefur hækkað
tollinu á kolum, og er hann nú 67 cts.
4 tonni. Af pví leiðir að verð kol-
anna er nú hækkað um 25 cts. tonuið
hvervetna í Bandaríkjunum. í Canada
er nú tollurinn 53 cts. á tonni.
Það hefur gengið sá orðrómur i
seinni tlð, að Baudaríkin ætli að taka
Hawaii-eyjarnar undir sína vernd og
jafnvel að gera pær part af rlkinu.
Japansmönnum er illa við petta, og
hafa nú sent Bandaríkja-stjórniuni
mótmæli sln gegn pvi.
Vinnumenn I kolanámunum i
Pennsylvania, West Virginia, Ohio,
Indiana og Illinois hafa gert verkfall,
og er sagt að um 250,000 menn taki
pátt í verkfalli pessu. Margt bendir
til, að út úr pessu spynnist hin stór-
kostlegasta barátta milli verkalyðs og
verkveitenda, sem enn hefur komið
fyrir hjer í landi.
Þrumuveður mikil, með hagli
sumstaðar, gengu yfir part ef Minne-
sota í byrjun pessarar viku, og gerðu
allmikinn skaða á jarðargróða.
íitlOnd.
Eptir all-langan umhugsunartíma
hafa nú Tyrkir (1. júlí) kunngert ráð
herrum stórveldanna, að peir láti sjer
ekki koma til hugar að sleppa Þessaliu-
hjeraðinu. t>eir hafi tekið hjerað-
ið, og pað sje parafleiðandi peirra lög-
mæt eign. t>að hefur ekki enn heyrst,
hverju stórveldin svara nú, en eptir
pvi sem eitt rússneska blaðið, „Nov-
osti,“ sagði núna nýlega skyldi engan
undra, pó Rússar, Þjóðverjar og Aust
urrikismenn afrjeðu að láta að vilja
soldáns, í peirri von að Frakkar sjái
sjer vænst að fylla pann flokk, fremur
en ganga i lið með Bretum. Blað
petta dregur pessa ályktun af pvi, að
pað sje augsynilegur hagur fyrir
Frakka og Djóðverja að vinna saman
og andæfa Bretum, vegna landeigna
peirra rikja allra i AfrSku.
„Privat“-brjef Napoleons mikla
byrja að koma út i bókarformi, i Paris
núna pessa dagana. Brjef pessi eru
um 300 alls, og koma út i mörgum
bindum. Þegar brjefasafn hans var
gefið út 1869, var pessum brjefum öll-
uro stungið undir stól,af pvi pau póttu
ekki höfundinum til sæmdar.
Smá-upphlaup og manudráp hafa
átt sjer stað ööiu hvoru um undan-
farinn hálfsmánaðartima á Indlandi.
Stórfeldast var potta f Calcutta hinn 1.
j. m. t>ar gerðu 5000 Múhameðstrú-
armenn uppreist pá um daginn. t>ó
varð friði á komið eptir nokkurra
stunda viðeign.
Allan-gufuskipafjelagið er orðið
opinbert hlutafjelag, með 3J millj.
doll. (650,000 pund sterling) höfuð-
stól. Til pessa hefur fjelags eignin
verið eign Allan-ættbræðranna ein-
göngu- ____________________
Eptir siðustu fregnum frá Suður-
Afríku að dæma, eru Búarnir að gera
öflugar tilraunir að ná haldi á land-
spildunni allri, sem aðskilur land
peirra og Delagoa-flóann, og á spildu
af landi fram moð öllum flóanum.
Englcndingar ætla lika að ná í possa
landspildu og er pvi væntanlegt kapp-
hlaup að pessum pyðingarmikla flóa,
sem Portugalsmenn eiga.
Stórveldin hafa nú komið sjer
saman um, hvernig sjálfstjórn Krit-
eyingar skuli hafa, og virðast eyjar-
skeggjar vera ánægðir með hið f^rir-
hugaða stjórnar-fyrirkomulag. t>eir
eru nú ekki eius áfram um að samein-
ast Grikkjum, eins og peir voru fyrir
nokkrum mánuðum siðan.
„Hún sýnir pó æfinlega eitt,
pessi bátíð—pað, að jeg er orðin
gömul kona,“ sagði Victoria drottn-
ing við gest sinn einn í Buchingham-
höilinni, daginn fyrir aðal-hátíðina.
Hinn 1. p. m. var drottningin við lier-
mannaskoðun á Aldershotvöllum. Voru
par í göngunni 25,000 hermenn. Hinn
2. p. m. heilsaði hún öllum útríkja-
hermönnunum i Wiudsor-hallargarð
inum.
Svar Tyrkjasoldáns til stórveld-
anna viðvfkjandi pví, að Tyrkir fái
Grikkjum »ptur Þessaliu, sem peir
náðu í ófriðnum í vor, er pannig orð-
að, að pað er álitið að ótnögulegt
verði að halda áfram friðarsamning-
um. A hinn bóginn lítur út fyrir, að
stórveldin ætli að halda áfram peirri
stefnu að neyða Tyrki til að hafa sig
burt úr Þessalfu, og bendir ræða, er
Salisbury lávarður hjelt í ofri deild
parlamentisins brezka á mánudaginn
var, sjerstaklega f pá átt, að stórveld-
in sjeu óánægð með undanbrögð og
drátt tyrknesku stjórnarinnar, og að
Bretar sjeu reiðubúnir að ganga að
pví tafarlaust með hinum stórveldun-
um, að kúga Tyrki til að fara burt úr
Þessalfu og semja frið við Grikki.
Eldgos mikið átti sjer stað i
Phillipine-eyjunum nýlega, og er
sagt að 120 manns hafi misst lifið f
gosi pessu.
Niðurstíiða helztu mála á
kirkjupingi.
Vjer vorum búnir að hugsa oss,
að segja ekkert um niðurstöðu mála á
kirkjupingi, heldur lofa mönnum að
lesa pað f gerðabók pingsins 1 blaði
voru, jafnótt og hún kæmi út. En
pað er hvorutveggja, að vjer höfum
pegar orðið varir við,að allmikill áhugi
á sjer stað að fá að vita, hver niður-
staðan varð i tveimur helztu málun
um (og jafnvel komnar út á meðal
manna allmiklar missagnir um niður-
stöðuna í skólamálinu), og svo er hitt,
að gerðabókin er svo löng, að pað líð-
ur hálfur mánuður áður en hún verð-
ur öll komin í Lögbergi. Sökum pessa
álíturn vjer rjettara að skýra nú strax
stuttlega frá niðurstöðu tveggja hinna
helztu mála, sem fyrir pinginu voru.
Annað málið er sambandið eða
innganga kirkjufjelags Islendinga
í General Council, og varð niðurstað-
an i pví sú, að fresta að ganga i
kirkjufjelaga-samband pað, er Gener-
al Council samanstendur af. Að petta
kirkjuping sampykkti ekki, að ganga
í sambandið, pýðir pað, að kirkjufje-
lagið getur ekki gengið I Gen. Coun-
cil fyr en að tveimur árum hjer frá.
í skólamálinu var gerð sampykkt
í pá átt, að byggja liinn fyrirhugaða
lærðaskóla kirkjufjelagsins í bænum
Park River með pví móti að nefndur
bær (eða öllu heldur einstakir menn i
honum) hækkaði tilboð sitt um styrk
til skólastofnunarinnar úr $4,000 upp
í $8,0C0 í peningum (auk pess að
gefa 10 ekrur af landi i bænum, til að
reisa skólann á), Og lengdi tíinann,
sem tilboðið standi, um eitt ár, eða til
1. janúar 1901, í staðinn fyrir 1. jan.
1900. En pó er kirkjufjelagið ekki
skyldugt að byggja skóla sinn í Park
River pó bærinn gangi inn á pað, sem
að ofan er talið, ef einhver annar
bær gerir betri tilboð fyrir lok pessa
yfirstandandi árs. A pessu sjá les-
endur vorir, að pað er alls ekki fast
ákveðið enn, að skólinn verði byggð-
ur í Park River.
•Vjerlátum pessa skýringu nægja,
en vonuin að menn lesi með athygli
umræðurnar og athugi atkvæðagreiðsl-
una f pessum málum, pví umræðurn-
ar eru fróðlegar og atkvæðagreiðsla
fór optar en einusinni fram með
nafnakalli, svo pað sjest hvernig hver
og einn greiddi atkvæði.
Yinislegt.
MÍNÓTU talið að iivekfa.
A fræðimanna-fundi í París í vor
var tilrætt um breytingu á timatalinu.
Var meðal annars stungið upp á, að
taka upp decimal klukkustunda reikn-
ing, en pað pótti ógerlegt. Að telja
10 kl. stundir f sólarhringnum pótti
óálitlegt vegna hinnar afskaplegu
lengdar, sem pá yrði á hverri kl.stund.
Jafn óálitlegt pótti að telja klukku-
stundirnar í sólarhringnum 100, af pví
pær yrðu pá svo stuttar. Tiltækileg-
ast pótti, að skipta sólarhringnum í
25 kl.stundir, en pó komust fundar-
menn að p'-irr niðurstöðu, að heppi-
legast mundi,að halda við 24 kl.stunda
talið. En svo ætla pá fundarmenn að
mæla með, að pær stundir sjou taldar
áfrain frá 1 til 24, en ekki tólf i flokki,
eins og nú er almennast. Þeir rotla
og að mæla mcð, að mfnútunafnið
hverfi, en að í pess stað komi annað
tfma-nafn, og skuli klukkustundinni
skipt f 100 slik tfmabil, og peim tlma-
biluin aptur í 100 sokúadur hverju,
eðaeiuhverja slíka augnabliks tölu,pví
Stskúnduuafnið er ætlast til að liði
uudir luk mcð mluútunafuinu.
*
UPPÁHALDS HÖFUNDAK VICTORIU.
í timaritinu „Quarterly Review“
eru pessir taldir uppáhaldshöfundar
Victoríu drottningar, eptir upptaldri
röð: í skáldaflokknum: Shakespeare,
Walter Scott, Alfred Tennyson, Ade-
laide Proctor; I sálmaskáldaflokknum:
Bonar og Fabre; i flokki skáldsagna-
höfunda: Jane Austin, Charlotte
Bronte, Mrs. Olifihant, Mrs. Craig,
George Elliot og Edna Lyall—allt
konur. í flokki pýzkra rithöfuuda eru
uppáhaldshöfundar hennar, eptir röð:
Schiller, Ghetoe, Heine, og f flokki
franskra höfunda: Racine, Corneille
og Lamartine.
*
MANNFALL GKIKKJA
í striðs-ómyndinni við Tyrki I vor
er ekki tilfinnanlegt. Það er talið
til að fallið hafi alls um 1.700, að
4,000 hafi særst og um 250 verið tekn-
ir til fanga. í orustunni í fjallskörð-
unum norðaustur frá Larissafjellu 400,
en 900 særðust og 150 tóku Tyrkir
til fanga. Við Pharsalos fjellu 238,
en 600 særðust og 40 voru fangaðir.
Við Valestons fjellu 206 og 500 særð-
ust, og við Domoko fjellu 118 menn
og 250 særðust. í orustunum á
vesturströndinni fjellu af liði Manosar
óbersta 650 og 1,100 særðust. Hinir
fjellu í smáorustum á ýmsnm stöðum.
*
SAICAMENN í SÍBEKÍU.
Brezkur herforingi einn, Waters að
nafni, hefur nýlega ferðast um endi-
langa Siberíu, og segir hæfulausar
hinar mörgu sögur af illri meðforð á
sakamönnum Rússa, sem til Síberfu
eru sendir. Hann segir um pað efni:
„Jeg get með rökum sýnt, að sög-
urnar af grimmd Rússa og pintingum
í Siberfu eru ósannar. Jeg var par
á ferð um bá-vetur, og samkvæmt
pessum ýmsu sögum hefði jeg sífellt
átt að mæta lestuin af sakamönnum,
með hlekki um fætur, á leiðinni til
Siberíu-námanna, og jeg hofði einnig
uli=5ala
Vjcr höfurn keypt nokkra
kassa af vörum fyrir Júlf-
verzlanina sem vjer get-
um selt mjög ódýrt. Tví-
breitt kjólaefni ;í 25 cents,
Prints og Ginghams á 5, 7,
8 og 10 cents yardið.
Sumar=BIussur
Einn kassi af Sumar-Blússum (Blouses)
með stýfuðum kraga, á 50 cents. Einn
kassi af blússum af öllu tagi fyrir 75c.,
$1.00 og $1.25.
Sumar=nærfatnadur.
Kvennmanna- og barna-sumar-,,Vests“
á 5, 10, 15 og 25 cents.
Capes og Jakkar.
Allir Jakkar og Capes verða seld með
niðursetta verði í Júlí.
Carsley $c Co.
344 IVIAIN STR.
Suonan við Portage ave.
átt að reka mig á hrannir af líkömum
peirra af pessum vesalingum, er sýkst
hefðu á leiðinni eða gefist upp,og svo
verið látnir liggja par sein peir fjellu
°g bfða dauðans í vetrar-grimmdinni.
En jeg varð ekki var við neitt pvílíkt.
Og pað er ekki hægt að berja pví við,
að menn par hafi vitað um ferð mína
og undirbúið sig svo. Það urðu
margir hópar af sakamönnum á vegi
mínum, og gerði jeg injer að skyldu
að tala við pá—á peirra eigin móður-
raáli. Og sannleikurinn er, að saka-
menn pessir, á göngunni austur um
Siberíu, um há-vetur og í 90 stiga
frosti, voru hinir glaðværustu og
gengu reykjandi og syngjandi. Þeir
voru undantekningarlaust allir vel
klæddir, og höfðu nægtir af góðum
mat. Og bvað pað snertir, að pcir
sem sýkjast sjeu látnir liggja og
deyja par sem peir huíga niður, pá er
sannleikurinn sá, að hestasleðar voru
ávallt með pessum flokkum, og undir-
eins og einhver sýktist eða heltist,
var hann látinn i sleðann og tafar-
laust fluttur á næsta sjúkrahús. Það
er sanni næst, að öllum fjölda pessara
útlaga líður betur en peitn muncfl
líða heima hjá sjer. Börn peirra, sem
fylgja foreldrunum I útlegðinni,
fengju heima hjá sjer svartabrauð, og
ítið, annað sjer til viðurværis, en f
Síberíu útlegðinni fá pau pað sem
pau vilja af hveitibrauði og mjólk,
auk kjötmetis og annarar kraptgóðrar
fæðu. Morðingjar einir og skaðræð-
ismenn eru látnir ganga ineð hlekki
um fætur, ©g innau i hólkinn.utan um
hvern fót, er felltur svo pykkur púði,
að fótleggurinn getur ekki tneiðst
undan járnum. Jeg varð ekki var
bið að börku eða griintnd væri beitt
við einn einasta mann, og pað, sem
meira var, jeg heyrði ekki um eitt
einasta dæmi pess.
Síppbobssala.
Vorður haldin að 181 King Str. hjer
bænum 9. júlí (föstudag) klukkan
2 síðdegis, og verða par seldir alls-
konar munir nýjir og gamlir, par á
meðal húsgögn svo sem sideboards, bed
room og parlor sctts, orgel, borð af
ýmsu tagi, leirtau, blikktau og margt
fleira.
T. Thomas,
uppboðslialdari,
i
V