Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1890, Blaðsíða 68

180
c. að kenna efnilegum og hæfum mönnum lækn-
isfræði og grasafræði;
d. að leiðbeina íslendingum í gróðursetning
jurta og sáðtegunda, sem ættu við jarðveg
og loptslag landsins, og mættu verða íslend-
ingum til manneldis;
e. að skrifast rækilega á við vísindafjelagið í
Kaupmannahöfn og skýra frá öllu, er snerti
læknisfræði og eðlisfræði og öllu nýstárlegu.
í>etta er þá hið helzta, sem athugandi er fyrst
um sinn bæði að því, er snertir stofnun þessa em-
bættis í landinu, og hvers sá skal gæta, er settur yrði
1 það.
En af því áðurnefnd vandkvæði hafa verið á þvi,
að þessi uppástunga hafi verið enn þá borin
undir konung, leyfi jeg mjer hjer með að biðja yð-
ur, herra amtmaður, að láta i ljósi ummæli yðar um
málið og um það, hvort yður geti hugkvæmzt nokk-
ur ráð til þess að standa straum af útgjöldum þeim,
sem þessari stofnun hljóta að verða samfara, sem og
af launum landlæknis og af meðalakaupum, án þess
að iþyngja ríkissjóði eða ibúum landsins“.
þ>essu brjefi svaraði Magnús amtmaður Gislason
21. september 1759 á þessa leið:
„Jeg get eigi fyrir hönd landsins full-þakkað
yðar tign (Excellence) og hinu kgl. vísindafjelagi fyr-
ir þá náðarsamlegu umhyggju, sem þjer berið fyrir
þessu landi, er liggur svo fjærri yður, með því að
veita því landlækni. Jeg álít þess eigi þörf, að
skýra nauðsyn þess, þvi hjer verða menn að deyja út af
eins og skepnur, án allra náttúrlegra meðala. Hjer
verða allar guðs gjafir og afurðir landsins að engu,
því hjer er ekki hugsað neitt um heilbrigðismeðöl,
þar sem hjer vantar alla þekking á að hagnýta
sjer þau. Fátækt þrýstir að þessu landi svo mikil-