Alþýðublaðið - 30.06.1964, Blaðsíða 3

mVWWm<WMWWW»mWtWi*iWWWWVW WWMMWWWWMWVWWWVWWWWWWMMV HMMMWMWMWWWWWMMWWMUVtiMWW
HERTOGINN af Edinborg, sem
kemur hingað úl lands í dag,
er þekktur fyrir hreinskilni,
sem mörghm gremst en enn
fleira fólk um allan heim er
hrifið af. í stað þess að láta
venjulog, kurteisleg og vin-
samleg orð falla, sem engan
móðgar, talar hann af hrein-
skilni um ýmis málefni, og nú
orðið býst fólk við þ'essari
hreinskilni af honum.
Þegar Elísabet varð drottn-
ing Bre.aveldis í februar 1952,
var á marga .und erfitt að spá
um, hvert hlutverk hertogans
yrði. Hertoginn hafði haldið
áfram liðsforingjastörfum sín-
um í flotanum síðan þau gengu
í hjónaband í nóvcmber 1947
og jafnframt gegnt vissum kon
unglegum skyldustörfum.
Þetta breyttist skyndilega
við andlát Georgs konungs VI,
og mikið var bollalagt um fram
tíð eiginmanns hinnar nýju
drottningar ...
★ ATHAFNASAMUR
En her.oginn af Edinborg
hefur sýnt sjá fstæðan persónu
leika og lætur mikið að sér
kveða í opinberu lífi í Bret-
landi og brezka samveldinu.
Hann hefur öðlazt nokkra sér-
þekkingu á sviði vísinda og iðn
aðar.
Áhugi hans á vísindum var
greinilegur , áður en Elísabet
varð drottning. Árið 1951, þeg
ar Bretlandshátíðin var hald-
in, var hertoganum boðið að
gerast formaður félags, sem
stuð'ar að eflingu vísinda í
Bretlandi, og fyrsta ræða hans
sem formaður féiagsins vakti
mikla athygli. Ræðan sýndi,
að áhugi hans var ekki einung
is kurteislegs eðlis, heldur að
hann hefði mikinn áhuga á'
þeirri hlið málsins, sem vakti
mesta athygli hans, þ.e., hag-
nýtu gildi vísindalegra upp-
götvana.
Síðan hefur hertoginn sýnt
hvað eftir annað áhuga sinn á
að fylgjast með þróuninni á
sviði vísinda og hann hefur
heimsótt margar rannsóknar-
stofur og vísindastofnanir víðs
vegar í heiminum.
Áhugi hans á hagnýtingu
vísindarannsókna í iðnaði hef
úr nú vakið áhuga hans á iðn
aðinum í heild .Hann hefur
öðlast þekkingu sína frá fyrstu
hendi með heimsóknum í verk-
smiðjur og iðjuver og fundum
með iðjuhöldum og með því að
rannsaka náið þróunina í iðn-
aðinum.
Hann varð verndari Velferð
arfélags iðnaðarins að Georg
konungi VI látnum, og 1956
efndi hann til ráðstefnu sem
karlar og konur hvaðanæva að
úr samveldinu sóttu. Þetta var
fyrsta rannsóknarráðstefna her
togans af Edinborg, þar sem
tekin voru fyrir mannleg vanda
mál sem aukin iðnvæðing
hefur í för með sér í samveld
inu. Önnur svipuð ráðstefná
var haldin í Kanada 1962.
★ ÁHUGI Á UNGU FÓLKI
Áhugamál hertogans eru
samt ekki einskorðuð við vís-
indi og iðnað. Hann er verndari
eða forseti margra félaga, sem
sjá um menntun og velferð
æskufólks. Eitt þessara félaga
hefur það markmið, að tryggja
börnum og unglingum nógu
góða leikvelli og iþróttavelli.
Hann er forseti samtaka um
200 félaga, sem beita sér fyrir
leikfimi- og lieilsufræðimennt-
un.
Ef til vill kom trú hans á
skapgerð og hæfileikum æsk-
unnar nú á dögum bezt í ljós,
þegar stofnað var til verðlauna
hertogans af Edinborg. Til
þess að hljóta þessi verðlaun
verður iólk að vinna að ein-
hverjum ævintýralegum verk-
efnum, í björgunarstarfi, þjón
ustu í þágu almennings eða á
mörgum öðrum sviðum. Ung-
lingar verða að hafa unnið tals
verð afrék til að hljóta verð-
konunganna Georges og Páls,
en sá síðarnefndi lézt í vor.
Skömmu eftir að Filippus
fæddist, var gríska konungin-
um steypt af stóli og fjölskyld-
an fór í útlegð til Parísar. 8
ára gamall var Filippus send-
ur til náms í Bretlandi, síðan
til Þýzkalands og loks til S,-
Frakklands og þar hlaut hann
helztu menntun sína. Hann
var góður nemandi og var einn-
ig frábær íþróttamaður, ekki
sízt í siglingum, sem hann hef-
ur alltaf haft hvað mest yndi
af, krikket og reiðmennsku, en
prinsinn er ágætur póló-leik-
maður.
Filippus barðist í brezka
flotanum í heimsstyrjöldinni
síðari og var orðinn skipherra
þegar henni lauk. Er liér var
komið var farið að tala um
hann sem hugsanlegan eigin-
mann Elísabetar prinsessu, en
þau höfðu kynnzt 1939 og oft
hitzt síðan. 20. nóvember 1947
voru þau gefin saman í West-
minster Abbey. Þau eiga fjög-
ur börn: Karl prins af Wales,
f. 1948, Önnu prinsessu, f.
1950, Andrés prins, f. 1961 og
Játvarð, sem fæddist í vetur.
launin, og margir unglingar
reyna að vinna til verðlaun-
anna á hyerju ári.
Auk starfa í þágu margra
félaga og ferðalaga með Elísa
betu drottningu erlendis hefur
hertoginn einnig farið í margar
rannsóknarferðir _ á eigin spýt
ur.
Milljónir sjónvarpsáhorfenda
hafa hlýtt á sjónvarpsræður
hans um þessi ferðal., og hann
skreyttar eru ljósmyndum, er
hefur gefið út tvær bækur, sem
hann hefur sjálfur tekið. Önn
ur bókin fjallar um fugla á
Bretlandi, en hin um Suður-
Ameríkuferð Filippusar prins.
Þar eð hertoginn af Edin-
borg er ekki bundinn af kon-
unglegum skyldustörfum, sem
falla drottningunni í skaut og
hún ein getur gegnt, hefur
hann getað staðið í nánu sam-
bandi við mikilvæga þætti nú-
tímalífs. Hann myndar sínar
eigin skoðanir og lætur þær
óhikað í ljós og af einlægni,
sem ekki hefur verið búizt við
að meðliini konungsfjölskyld-
unnar fyrr en á síðari árum.
En jafnvel þeir,sem eru hon
um stundum ósammála, játa að
skoðanir hans byggjast á þekk
ingu og reynslu, sem hann hef
ur sjálfur leitað að og fundið.
Filippus prins er af Batten-
berg-ætt, en hin enska grein
hennar kallast Mountbatten
og var móðir hans systir
Mountbattens lávarðar yfir-
manns herafla Bretlands. Fil-
ippus, sem er 43 ára að aldri,
fæddist á grísku eynni Korfu
og var faðir hans, Andrés
Grikkjaprins, bróðir grísku
MtMMMMVmMUHMmMMtmMMMUWmUUIW WWWMWMMWWMMWWMMtWWWWMWHWVWWWWMtWWWWMWWWMWWWWWWMW
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 30. júní 1964 3
WWWMV