Vísir - 05.05.1960, Blaðsíða 4
1
V í S I R
Fimmtudaginn 5. maí 1960
WÍSJWL
D A G B L A Ð
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,30—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
• Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 30,00 í áskrift á mánuði.
Kr. 3,00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Hvað viija þeir óánægðu ?
í>eir sem hafa allt á hornum
sér út af viðreisnarlögunum,
eru flestir seinir til svars
J þegar spurt er, hvað þeir
J hefðu viljað gera í stað
J þeirra ráðstafana, sem
stjrónarflokkarnir urðu sam-
• mála um að reyna.
Fáir munu trúa því, sem
kommúnistar héldu fram, að
f ekkert þyrfti að gera. Flest-
! ir skilja það, að þjóðarbú-
' skapurinn verður ekki rek-
! inn með halla gagnvart öðr-
' um löndum nema stuttan
tíma. Það var hægt meðan
við vorum að eyða þeim
J erlendu innstæðum, sem við
höfðum safnað á styrjaldar-
I' árunum og Marshallfénu frá
Bandaríkjunum. Þegar þetta
hvorttveggja var þrotið,
fleyttum við okkur svo á-
fram nokkur ár á erlendum
^ lánum, m. ö. o. með því að
safna skuldum.
Á árunum 1955—1958 er þessi
halli á þjóðarbúskapnum 776
• milljónir króna, eða tæpar
! 200 millj. kr. á ári að meðal-
tali. Allir viti bornir menn
1 hljóta að sjá og viðurkenna
' að svona varð ekki haldið
' áfram; við urðum að stinga
1 við fótum, því að öðrum
kosti var ríkisgjaldþrot á
1 næsta leiti Þegar hér var
komið sögu var gjaldeyris-
aðstaða íslands orðin svo
slæm, að ekki er vitað um
nema tvö lönd, sem verr voru
; í vegi stödd í því efni. Allir
yfirdráttarmöguleikar bank-
anna voru tæmdir og varla
hægt að veita yfirfærslu á
gjaldeyri til brýnustu nauð-
synja.
Af þessu má öllum vera ljóst,
að þjóðin hafðd um allmörg
ár lifað um efni fram, eytt
meira en hún aflaði. Má
fruðulegt heita, að nokkur
maður skuli vera svo skyni
skroppinn, að trúa kommún-
istum, þegar þeir eru að láta
blöð sín og ræðumenn neita
þessu. Hver ábyrg ríkis-
stjórn, sem tekið hefði við
fjármálum þjóðarinnar í
þessu ástandi, hefði talið ó-
hjákvæmilegt að binda endi
á greiðsluhallann við útlönd
þegar í stað.
Hvaða ráðstafanir vildu þeir
gera, sem fordæma aðgerðir
stjórnarflokkanna? Hvorki
kommúnistar né Framsókn-
aremnn hafa fengizt til þess
að svara því á viðhlítandi
hátt; en af skrifum þeirra
og áróðursræðum er þó helzt
að skilja, að núverandi ríkis-
stjórn hefði átt að láta reka
á reiðanum eins og vinstri
stjórnin gerði, m. ö. o. gera
eitthvert kák til bráðabirgða,
án þess að reyna að komast
fyrir sjálfa meinsemdina,
láta víxlhækkanir kaup-
gjalds og verðlags halda á-
fram, þ. e. halda áfram að
rýra kaupmátt landsmanna
og sigla hraðbyri að ríkis-
gjaldþroti.
IMSI fær hingað sérfræð-
ing í niðursuðutækni.
Um nokkurt skeið hefur stað-
ið til, að fenginn yrði hingað á
vegum Iðnaðarmálastofnunar
íslands (IMSÍ) og tæknisstoðar
Bandríkjastjórnar (ICA) sér-
fræðingur til leiðbeiningar fyrir
íslenzkan niðursuðuiðnað.
Var niðursuðuverksmiðjun-
um tilkynnt í maí 1959 um
þetta og létu þær allflestar í
ljós eindreginn áhuga fvrir
málinu. Ráðgert var, að hingað
kæmi þekktur bandarískur sér-
fræðíngur í þessu skyni, en
hann féll frá skömmu áður en
för hans skyldi hefjast.
Að svo komnu máli var á-
kveðið að reyna að fá hingað
norskan sérfræðing, sem starf-
aði hér um mánaðarskeið á s.l.
ári og nokkrum kunnur. Er hér
um að ræða norska vélfræðing-
inn hr. Carl Sundt-Hansen og
er nú afráðið að hann komi
hingað 4. maí.
Síðan Sundt-Hansen lauk
námi við Norges Tekniska Hög-
skola í Þrándheimi 1940 hefur
hann lengst starfað í sambandi
við niðursuðuiðnað, síðustu
átta árin sem sjálfstæður ráðgef
andi verkfræðingur aðallega á
sviði niðursuðu sjávarafurða og
hafa verkefni hans aðallega ver
ið skipulagning niðursuðuverk-
smiðja og vélaverkfræðileg við-
fangsefni í fiskiðnaði. Áður
starfaði Sundt-Hansen m.a. fyr-
ir vélaverkfræðifirmu, Studie-
selskapet for Norsk Industri,
Rannsóknarstofnun norska nið-
ursuðuiðnaðarins og dósaverk-
smiðjuna A/S Stavanger Blikk-
trvggeri. Á síðasta ári vann
hann m.a. í fran sem ráðgef-
andi sérfræðingur.
Starf Sundt-Hansen, sem
mun dveljast um tveggja mán-
aða ske.ið hér á landi er hugs-
að þannig í framkvæmd, að ein-
stökum niðursuðuverksmiðjum
verði gefinn kostur á að fá hann
í nokkra daga til leiðbeiningar-
starfs í sambandi við fram-
leiðslutækni og rekstur og, að
hann skili hverri verksmiðju
skýslu um þau atriði, sem tekin
eru til meðferðar. Þá er jafn-
framt gert ráð fyrir, að hann
taki saman yfirlitsskýrslu um
vandamál niðursuðuiðnaðarins
í heild og geri tillögur um með
hverjum hætti megi örva þró-
un hans.
Þess skal getið, að IMSÍ hef-
ur haft nána samvinnu við dr.
Sigurð Pétursson, gerlafræðing
við Atvinnudeild Háskólans um
undribúning þessa máls og mun
hann ásamt IMSÍ vinna að því
að starf hins norska sérfræð-
ings hér komi niðursuðuverk-
smiðjunum að sem mestum not-
um.
Æskilegt er, að þeir aðilar,
sem hugsa sér að njóta góðs af
starfi Sundt-Hansen og ekki
hafa þegar haft samband v,ið
Iðnaðarmálastofnunina þar að
lútandi gefi s'ig fram sem fyrst.
(Frá Iðnaðarmálastofnun ís-
lands).
Sumarbústaður að Löngumýri
í Skagafirði í sumar.
Vonbrigði kommúnista.
Aðferð vinstri stjórnarinnar var
auðvitað sú bezta í augum
' kommúnista. Hún var örugg
r 3eið til þess að draumur
þeirra rættist. Víxlhækkanir
kaupgjalds og verðlags er
J svikamyllan, sem þeir settu
f- traust sitt á. Meðan hún
f var í fullum gangi, voru ó-
* tal leiðir opnar til þess að
magna óánægju meðal verka-
manna og fastlaunafólks.
Meðan kaupsýslumenn og iðn-
rekendur gátu velt öllum
launaliækkunum yfir á laun-
þegana sjálfa í hækkuðu
T vöruverði og framleiðendur
fengu þær jafnaðar með
( hækkuðum útflutningsupp-
bótum, sem ríkið tók svo
aftur af launþegunum í nýj-
f um gjöldum, ríkti það ástand,
* sem kommúnitsum er kærast
f og þeir tengja sínar glæst-
! ustu vonir við. Þess vegna
J? urðu vonnbrigði þeirra sár,
f þegar þetta fyrirkomulag
f var afnumið.
Með þeirri leið, sem ríkisstjórn-
in valdi, er gert hvort
tveggja í senn: komið í veg
fyrir víxlhækkanir verðlags
og kaupgjalds og dregið úr
áhrifum gengisbreytingar-
innar á lífskjör almennings
mð stórauknum bótum, al-
mannantrygginga, niður-
greiðslum á nokkrum þýð-
ingarmiklum innfluttum
neyzluvörum og afnámi
tekjuskatts á lágtekjur.
Stjórnarandstaðan hefir ekki
getað bent á neina betri leið
en þessa. En það er auðvit-
að barnaleg fásinna, að reyna
að telja sjálfum sér og öðr-
um trú um það, að hægt sé
að lækna eins helsjúkt efna-
hagskerfi eins og okkar var
orðið eða taka upp annað
nýtt í þess stað, án þess að
þjóðin þurfi eitthvað að
leggja að sér. Flestar aðrar
þjóðir hafa fórnað meiru en
við, án þess að mögla, til
þess að tr-yggja efnahágslegt
Eins og undanfarin ár, mun
verða efnt til sumarbúða fyrir
börn að Löngumýri í Skaga-
firði. Hófst þessi starfsemi á
vegum þjóðkirkjunnar sumarið
1954 og þótti þá strax gefa góða
raun, svo að starfinu hefur ver-
ið haldið áfram.
Að þessu sinni munu verða
fjórir flokkar í Sumarbúðunum,
tveir fyrir drengi og tveir fyrir
telpur. Sá fyrsti hefst 28. júní
og er fyrir drengi, og stendur
hann til 11. júlí, næsti drengja-
flokkur hefst svo 13. júlí og
j stendur til 26. júlí. Fyrri telpna-
I flokkurinn hefst 29. júlí og er
| til 11. ágúst, en síðari telpna-
flokkurinn hefst 13. ágúst og
sumarbúðunum lýkur þá 26.
ágúst.
Sumarbúðastjóri verður að
þessu sinin séra Lárus Halldórs-
son, en með honum til aðstoðar
verður svo annað starfsfólk.
Hver dagur hefst með fánahyll-
ingu og morgunbænum, en að
öðru leyti er deginum varið til
þess að kynnast ungum vinum
Jesús í Biblíunni, fara í leiki
og synda, sýsla við alls konar
föndur, syngja undir hand-
leiðslu kennara, kynnast jurt-
um og trjám, og verður m. a.
I eitthvað gróðursett af trjá-
^ plöntum. Þá verður einnig farið
i í ferðalög um Skagafjörð, kom-
ið að Hólum í Hjaltadal og víð-
ar.
Aðsókn að Sumarbúðunum
hefur verið mjög góð undanfar-
in ár og er foreldrum því ráð-
lagt að tilkynna þátttöku barna
sinna sem fyrst, en þátttökutil-
kynningum er veitt móttaka í
Biskupsskrifstofunni, sími
15-015, í Æskulýðsráði Reykja-
víkur, síma 1-59-37 og hjá ölum
sóknarprestum úti á landi.
sjálfstæði sitt.
En engin þjóð, sem býr við
efnahagslegt sjálfstæði og
mannsæmandi lífskjör, hefir
látið kommúnista marka
stefnu sína í efnahagsmál-
um eða á öðrum sviðum.
Saltfiskur -
varð aðeins 3000 lestir árið sem
leið. Þegar þess er gætt, að fyr-
ir aðeins þrem árum voru flutt-
ar út 14000 lestir á ári á þennan
markað, sézt hve gífurlegur
samdráttur hefur orðið í út-
flutningnum. Orsakanna er
fyrst og fremst að leita í fisk-
verðinu. Portúgalar hafa ekki
viljað borga það verð, sem
Norðmenn telja sig þurfa að fá
til að selja fiskinn hallalaust.
Sjálfir auka Portúgalar fisk-
veiðar sínar og öll vinna og
annar kostnaður er þar svo
langtum ódýrari en í Noregi,
að erfitt er að segja um, hvaða
áhrif það kann að hafa á salt-
fiskútflutninginn En horfurnar
eru að minnsta kosti ekki upp
á það bezta.
(Norges Handels- og Sjöfarts-
tidende).
Sinfóníutón-
leikar.
Sinnfóníuhljómsveit fslands
hélt 5. afmælistónleika sína í
tilefni af 10 ára afmælinu s.L
föstudagskvöld í Þjóðleikhús-
inu undir stjórn tékkneska
hljómsveitarstjórans dr. Václav
Smetácek.
í upphafi var fluttur forleik-
ur að gamanleik eftir Jinrich
Feld, eitt af yngri tónskáldum
Tékka, og tókst flutningur þess
mjög vel. Þá kom að eina ísl.
verkinu á þessum tónleikum,
sem var Intrada og kanzona fyr
ir strengjasveit eftir Hallgrím
Helgason. Verkið er mjög lipur-
lega samið og var ágætlega leik
ið. Var höfundur kallaður upp
á sviðið og hylltur ákaflega að
loknum flutningi. Dansar frá
Mærj nutu sín mjög vel, en síð-
ast, en ekki sízt skal nefnt
stærsta verkið, sinfónía nr. 9
(„Frá nýja heiminum“) eftir
Dvorák. Fer ekki milli mála, að
það var langbezt leikið, og kom
greinilega í ljós, hvílíkur af-
burða stjórnandi dr. Smetácek
er. Hann var kallaður upp á
sviðið hvað eftir annað og hyllt
ur,, og ætlaði fagnaðarlátum
seint að linna. Enn skal flytj-
endum öllum þakkað fyrir ein-
staklega ánægjulega tónleika.
Ó. B.
Skýrsla
barna- og gagnfræða-
skóla Reykjavíkurbæjar
Fræðsluskrifstofa Reykjavík-
ur hefur gefið út skólaskýrslu
barna- og gagnfræðaskóla
Reykjavíkurbæjar fyrir skóla-
árin 1957—’'58 og 1958—’'59, og
hefur hún inni að halda geisi
mikinn fróðleik um skólastarf-
semina á þessum tíma.
Gefur efnisyfirlitið nokkra
liugmynd um þetta: Yfirstjórn
og skólar. Skólar 31. des. 1958,
Breytingar á skólum og nýbygg
ingar, Kennsluhúsnæði 1. okt.
1958, Hlutföll kennsluhúsnæðis
og nemendafjöldi. Fjöldi deilda
og nemenda, Skrá yfir kennara,
fjöldi Nafnaskrá barnaskóla-
kennara, Nafnaskrá gagnfræða-
skólakennara, Breytingar á
kennaraliði frá 1956—’57. Leyfi
og orlof, Fast starfsfólk, For-
fallastundir kennara, Skóla-
sókn nemenda, Stundafjöldi í
barnaskólum. Skýrsla um vor-
barnaskólum vorið 1.959, Náms-
gagnfræðaskólum 1958 og 1959,
Prófverkefni í unglingaskólum
próf 1958, Stundaskrá gagn-
brigðilegra barna, Kennara-
skrá gagnfræðaskóla, Próf í
efni og námsbækur gagnfræða-
skóla, Gagnfræðaskóli verk-
náms, Barnalesstofur, Tal-
kennsla, Kennsla treglæsra
barna, Athugun á ' lestrargtu
barna, Námskeið í kennslu af-
námskeið haustið 1958, Skóla-
þroskapróf, Heimavist Laugar-
nesskóla, Heimakennsla, Heima
vistarskólinn að Jaðri, Sérdeild
gagnfræðastigs, Heilsugæzla,
Félagslíf, Sparifjársöfnun,
Lúðrasveitir barna, Umferðar-
kennsla, Vinnuskóli , Rvíkur,
Skólagarðar Rvíkuf. ,k '