Vísir - 03.09.1960, Blaðsíða 5

Laugardaginn 3. september 1960
V1SI R
5
Hrollvekjandi frásögn og sönn.
Atburður sá, er hér verður
frá sagt, gerðist 20. október
3944. Þá höfðu hinir frelsandi
herir Bandaríkjanna hafið sig-
urför sína á Filipseyjum og
voru komnir fimm kílómetra
inn á Leyteeyju.
Skömmu eftir klukkan sextán
steypti japönsk sprengjuflug-
vél sér niður að beitiskipinu
Honolulu og skaut tundur-
skeyti að því. Skeytið hitti og
olli miklum skemmdum. —
Stjórnborðshlið skipsins rifn-
aði og myndaðist sjö—átta
metra breið glompa. Sextíu
manns létu lífið. Þar sem skipið
fékk hliðhalla (slagsíðu) rann
sjórinn inn yfir þriðja þilfar og
nokkurn hluta annars þilfars.
En á þriðja þilfari myndaðist,
vegna hins mikla þrýstings
vatnsins og þunga loftvari í
útvarpsklefa 3, og í þessari
dauðans gildru var hinn nítján
ára gamli loftskeytamaður, Lee
Karsian, innilokaður.
Hér kemur svo frásögn hans:
Eg var þreyttur og sveittur,
er eg kom niður í loftskeyta-
klefa 3. Það var um hádegis-
bilið. Þetta var neyðarstöð okk-
ar, lítill klefi hér um bil þrír
sinnum fjórir metrar að stærð.
En þar var það, sem eg þarfn-
aðist: rafmagnsvifta í loftinu.
Eg setti hana í gang, lokaði dyr-
unum, breiddi út teppi, fór úr
skónum og lagðist til svefns.
Það var dýrlegt.
Þegar eg vaknaði var klukk-
an fimm mínútur gengin í
fimm. Eg stökk á fætur og
greip skóna. Áður en eg hafði
rétt úr mér, lyftist eg upp eins
og risahönd væri þar að verki,
hentist áfram og lenti á klefa-
gólfinu, sem auðvitað var úr
stáli. Á broti úr sekúndu slokkn
aði ljósið, geysimikill blossi
rauf myrkrið eins og elding, og
langdi'egin druna kvað við frá
sprengjunni. Hinir lausu hlutir
í klefanum þeyttust ofan yfir
mig og loftið varð þykkt af
ryki. Eg heyrði sjóinn ólga við
dyrnar, og óp kváðu við, sem
frystu blóðið í æðum mínum.
Þá missti eg meðvitundina. —
Eg veit ekki hve iengi eg lá í
yfirliði. Reykur og ryk ollu
sviða í nasaholunum, og bragð-
ið í munninum var afar vont.
Eg var lurkum laminn, og varð
þess var að vatn var á gólfinu.
Tvær þungar málmplötur höfðu
ient á bakinu á mér. Mér tókst
að losna við þær. Eg skreið um
gólfið og veitti því athygli að
halli þess var mikill.
Þetta var ekki álitlegt. Sjór-
inn fossaði inn með óhugnan-
legum hraða.
Loftskeytatækið var eyðilagt,
ennfremur nauðlýsingarhylkið.
Eg fann stóra þjöl og tók að
berja í þilið á næsta klefa. —
Ekkert svar. — Eg gekk þá
fram og aftur í vatninu og
myrkrinu og fann innan
skamms gat, sem sjórinn foss-
aði inn um. Gatið hafði mynd-
ast af sprengjubroti og var á
stærð við undirskál. Mér var
, Ijóst að eg var kominn í gildru.
Eg gat fyllt gatið með innmat
úr dýnu. Er eg fann vasaljós-
ker, sem lýsti, varð mér hug-
hapgra. En sú ánægja, sem ljós-
kerið veitti, varð skammvinn.
Við birtu þess sá eg þúsundir
smágata á stærð við títu-
prjónshaus. Gegnum götin
smaug vatnið og var það bland-
að olíu.
| Eg fékk afarmikla hósta-
kviðu og varð að halla mér að
.útvarpsboi'ðinu. Á því augna-
bliki slokknaði ljósi í ljósker-
inu. Eg stóð aftur í kolniða-
|myrkri. Voðaleg angist greip
mig. Eg barði Ijóskei'inu í
borðið — og við gráti. Eg vildi
'gráta, en gat það ekki.
j Þá minntist eg skyndilega
taltækisins sem notað er á
með? Sprauta eða eitthvað
sterkt hlýtur að vera þar.“
Eg vissi að í meðalaskápnum
var töluvert af morfíni. Eg
sagði: „Vertu rólegur, Bill. Ef
eg verð að sökkva með skipinu
mun eg fara þá ferð sofandi“.
„Ágætt. Eg fer síðastur úr
skipinu. Og er eg fer verður
tíminn korninn til þess að þú
takir svefnskammtinn.“
Við töluðum báðir mjög ró-
lega, eins og við værum að tala
um bindi.
Næsti maður sem ávarpaði
mig var séra Sharkey. Daginn
áður hafði eg sagt pretsinum,
meðan orusta stendur yfir. Eg; að eg hefði aðgöngumiða að fót-
En gleði mín varaði ekki
lengi.
„Mér fellur ílla að þurfa að
segja þér, Lee, að kassinn kom
ekki að gagni. Það var ómögu-
legt að komast niður til þín.“
Það var Bill sem talaði. ,;Eg
bjóst við þessu,“ bætti hann
við.
Örvæntingin hertók mig. En
að fáum minútum ]iðnum
heyrðist rödd Bill aftur: „Lee!
Þeir hafa fundið möguleika til
þess að dæla litla ganginn við
hliðina á loftskeytaklefanuiri
og þeir búast við að geta skor-
ið g'at inn til þín.“
Eg hlustaði og heyrði hávaða
J. X,
ariian:
INNILOKAÐUIi
í SÖKKVANDI HERSKIPI
þreifaði mig áfram yfir í horn
klefans, ■ setti með skjálfandi
höndum tækið í gang og setti
á mig höfuðsímann.
Eg náði sambandi. Eg heyrði
rödd segja: „Heyrirðu til min?“
Eg þekkti þessa rödd. ,,John,“
sagði eg forviða á því hve ró-
lega eg talaði. „John! Það er eg.
Lee Karsian“. — „Lee Karsian?
Já, en — þú ert dauður!“------
Það var augnabliks þögn, — Þá
spurði John: „Hvar ertu?“ —
„Eg er innilokaður í loftskeyta-
klefa 3.“
I Margir fóru að tala. En ein
rödd frá stjórnpalli skar sig
úr: „Yfirstýrimaður Thurber
hér. Heyrið þér til mín. Við
munum gera allt sem í okkar
|Valdi stendur til þess að losa
yður úr gildrunni svo fljótt og
unnt er.“
Þá heyrði eg rödd Bill Gall-
aghers. Hann var bezti vinur
jminn. „Bill,“ sagði eg. „Segðu
mér sannleikann. Erum við að
sökkva?“
j Hann svaraði ekki þegar í
stað. Þá mælti hann: „Þeir eru
i
að letta skipið, Lee. Þeir henda
öllu lausu fyrir borð til þess
að reyna að halda skipinu ofan-
sjávar. Þegar eg frétti meira
mun eg segja þér það. Eg slít
ekki sambandinu eina sek-
úndu.“
< Eg fékk nýja hóstakviðu og
yfirlið. En er andlit mitt kom
í vatnið sem nú náði mér í kné
komst eg til meðvitundar. Eg
fór aftur að tækinu og stóð þar
sjálfandi. Ekki veit eg hve lang-
ur tími leið.
„Karsian! Heyrið þér til
mín?“ heyrði eg skyndilega
sagt. Það var liðsforinginn sem
talaði.
„Mér fellur illa að þurfa að
segja yður það að útlit er fyrir
að við verðum að yfirgefa skip-
ið. Föst ákvörðun hefir þó ekki
verið tekin enn. En þegar eftir
að ákvörðunin hefir verið tek-
in mun einu af herskipum okk-
ar falið að sökkva Honolulu.
Við munum óska, að verkinu
verði lokið skjótt. Annað get-
um við ekki gert fyrir yður!“
Þá heyrði eg rödd Bills. Hann
sagði: „Lee. Er ekkér.t þarna
hjá þér, sem þú getur svæft þig
bóltaleiknum á milli hersins og jfrá björgunarsveitinni. Bill
flotans. „Það virðist ekki útlit} styttí tímann eða biðina með
fyrir að eg geti notað þessa að- því að tala um allt hið skemmti-
göngumiða“, tautaði eg lágt.
„Nei. Eg býst ekki við því,“
svaraði presturinn.
Eg missti meðvitundina. En
svo heyrði eg rödd prestsins.
Hann sagði .... „Eg óttast ekk-
ert illt þar sem þú ert með mér.
Þú ert huggun mín og von
Eg fann hugrekki mitt
glæðast. En á næsta augnabliki
veiktist eg af angist. Mér varð
ljóst, hvað presturinn var að
tala um. Hann var að halda
líkræðu yfir mér.
Rödd hans suðaði með mærð-
arsemingi í eyrum mínum. En
hugsanir mínar fengu vængi.
Eg hugsaði um bernskuheim-
ili mitt og foreldra. — Eg sá
pabba sitja og hlusta á út-
varp og mömmu þvo leirtau
í eldhúsinu.
Skyndilega þagnaði rödd
prestsins.
„Bill“ hrópaði eg í dauðans
angist. — „Bill!“
„Já, eg er hér, Lee. Það er
möguleiki til þess að bjarga
þér. Herskip er k.omið til hjálp-
ar. Tveir dráttarbátar hafa
lagst við stjórnborðshlið Hono-
lulu. Reynt verður að halda
okkur ofansjávar."
Önnur rödd sem eg þekkti
ekki tók fram i:
„Við höfum rannsakað þil-
farið yfir loftskeytaklefa 3.
Sjórinn er þar einungis hálfur
annar metri að dýpt. Við höf-
um beðið birgðaskipið að búa
til kassa, sem hægt er að
sökkva yfir höfði þér. Svo dæl-
um við vatninu burt, skerum
gat á þilfarið, og náum þér í
gegnum það.“
Það leið löng stund þar til
eg fékk meiri fréttir."
Nú var sjórinn orðinn svo
djúpur í klefanum sem eg var
innilokaður í, að vatnið náði
mér undir hendur. Eg hóstaði
án afláts, og alltaf þyrsti mig
meira og meira.
Eg hlýt enn að hafa misst
meðvitundina. En er eg kom
til sjálfs rtiín, varð eg þess var,
að skipið var næstum komið á
réttan kjöl.
lega, sem við höfðum notið í
félagi.
„Hvers vegna gengur þetta
svona seint!“ spurði eg örvænt-
ingarfullur. „Það mun mistak-
ast.“
„Vertu rólegur,“ sagði Bill.
„Þeir eru við hliðina á þér.“
Eg strauk hendinni um járn-
plötuna. Að lokum fann eg, í
augnahæð að platan var farin
að hitna á einum stað. Þá varð
staðurinn ljósrauður, síðar há-
rauður. Nokkrum sekúndum
síðar breyttist hinn glóandi
blettur í glóandi gneistafoss.
Þeim hafði tekist að skera gat
á plötuna.
En svo kviknaði skyndilega
í klefanum Gneistarnir höfðu
kveikt í olíunni, sem flaut á
vatninu. Eg æpti eins og vit-
stola maður, og sagði þéim að
hætta. Svo fór eg niður í vatn-
ið, náði í teppið, hóf það hátt
á loft og barði á yfirborð vatns-
ins með því, sem óður væri.
Mér tókst að slökkva eldinn.
Eg var nú gráti nær. Eg stóð
þarna alveg máttþrota í vatni
upp undir hendur og var ljóst
að eg mundi ekki komast lif-
andi úr þessari klipu; Eg hafði
notað mína síðustu krafta og
var brenndur bæði á sál og lík-
ama. Höfuð mitt var einkenni-
lega létt.'Eg bjóst við að missa
meðvitund þá og þegar. En a5
þessu sinni myndi eg ekki
vakna aftur.
„Lee! Við höfum gert ofur-
lítið gat á vegginn. Viltu fá
vatn?“ Augnablik síðar var
mjórri slöngu stungið í gegn-
um gatið, og eg svalg vatnið
með áfergju.
„Þetta hressti mig. Mér líður
vel,“ sagði eg.
Platan var tíu sentimetra
þykk, en logsuðu- eða skurðar-
tækin voru fljótvirk. Innan.
skamms sögðu björgunarmenn-
irnir að gatið væri orðið nægi-
lega stórt.
Eg leit á hina beittu sagar-
tenntu holu, dró djúpt andann,
lyfti örmunum upp yfir höfuð
og þrýsti herðunum í gegnum.
gatið. Björgunarmennirnir
þrifu í mig, en fóru gætilega.
Þegar hinar beittu stáltennur
fóru að ganga inn í mig hættu
þeir að toga eitt augnablik. En,-
er eg nú sá menn eftir tuttugu
klukkustundir, gleymdi eg öll-
um þrautum.
„Togið í mig,“ sagði eg. Og;
það gerðu þeir. Er eg kom upp
á þilfarið, svartur af sóti og*
olíu frá hverfli til ilja, hrópuðu.
allir húrra. . *
Það var farið með mig inn í
sjúkrastofuna. Þar lágu menn.
sem líktust smyrðlingum, reif-
aðir sjúkrabindum með blóðið*
draup í gegnum. Séra Sharkey'
er sat hjá hinum særðu stóð á
fætur og gekk til mín. Hann
mælti:
„Þeir eru afar glaðir af því
að þér björguðust, Lee. Þeirr
hafa óttast um yður.“
„Já, en þeir virðast vera:
komnir að dauðans d>rum,“‘
sagði eg.
„Það eru þeir,“ mælti prest*
urinn.
Eg sat þögull á meðan gert
var að sárum mínum. Þau voru
þvegin og bundið um þau. AfS
því búnu fór eg út úr sjúkra-
deildinni. Eg gekk eftir þilfar-
inu. Á þvi lá fjöldi líka. Maður
kom þjótandi og rakst á migv
Það var Bill.
„Lee!“ sagði hann og lagði.
hinn sterka arm sinn á öxE
mína. — „Jæja, Lee. — Þút
grætur“.
Kvöldskóli KFUIVi hefst
í októberbyrjun.
f byrjun september hófst inn-
ritum nementla í Kvöldskóla
K.F.U.M. og fer hún fram í
verzluninni Vísi Laugavegi 1.
Skólinn er fyrst og fremst ætl
aður piltum og stúlkum, sem
stunda vilja gagnlegt nám sam-
hliða atvinnu sinni. Þessar
námsgreinar eru kenndar: is-
lenzka, danska, enska, kristin
fræði, reikningur, bókfaérsla og
handavinna stúlkna í yngri
deild, en auk þess upplestur og
íslenzk bókmenntasaga í fram-
haldsdeild.
Einskis inntökuprófs er kraf-
izt, en öllum þeim, sem lokið
hafa námi 1. bekkjar gagn-
fræðastigs er heimilt að sækja
skólann eða öðrum með hlið-
stæða menntun. Að loknu burt-
fararprófi úr Kvöldskóalnumi
hafa nemendur fullnægt skyldu
námi sínu.
Skólinn starfar aðeins í tveimí
deildum, byrjenda- og fram-
haldsdeild. Af þeim sökum er
fólki eindregið ráðlagt að
tryggja sér skólavist sem allra
fyrst, þar sem f jöld.i þeirra, sem.
skólavist geta hlotið er mjög
takmarkaður.
Nauðsynlegt er að prófskír-
teini eða afrit af einkunura
fylgi umsóknum.
Skólasetning fer fram mánu-
daginn 3. október kl. 7,30 síðd.
í húsi K.F.U.M og K við Amt-
mannsstíg. Umsækjendur eða
aðrir í þeirra stað þurfa að’
mæta við skólasetningu.