Vísir - 06.10.1962, Blaðsíða 7

V1SIR . Laugardagur 6. október 1962.
Rússar eru að koma sér upp
herbækistöðvum í Marokkó
Á Spáni hafa menn mikl-
ar áhyggjur af því, að Rúss
ar virðast vera að gera
VTarokko að bandalagsríki
sínu og korna þar með á
tot bækistöð og vopnabúri
í Norður-Afríku.
Spænskur sendimaður, sem er
fyrir skemmstu kominn frá Rabat,
hefur skýrt svo frá, að vissulega sé
hætta á því að stjórnin í Marokko
krefjist nýlendna Spánverja í Af-
ríku, en það sé ekki það hættu-
legasta, sem í uppsiglingu sé —
það sé undirbúningur á hliðarárás
á Vestur-Evrópu.
Síðan Hassan 2. tók við völd-
um af föður sinum, hafa Rúss-
ar gerzt æ yfirgangsmeiri, og
þeir hafa neytt hann tii að
gera við sig samning um ýmis
konar hjálp. Meðal annars var
Marokko boðið, að komið
skyldi upp kafbátahöfn og
landinu látnir í té kafbátar.
Vitanlega verða þeir allir und-
ir rússneskri stjórn og með
rússneskum áhöfnum.
Kafbátahöfninni á að koma upp
næstum beint á móti Gibraltar, og
í Tangier bjóðast Rússar til að
koma upp fullkominni skipasnjiíða-
stöð, sem mundi fyrst og frémst
sinna viðgerðum á skipum þeirra.
Vopn og skotfæri hafa verið flutt
til landsins samkvæmt hjálparsamn
ingnum við stjórn Hassans 2., —
Her Iandsins hefur ekkert við því
líkt magn að gera, þar sem í hon-
um eru alls 32,000 menn, sem
kunna lítt til notkunar á nýtízku
vopnum.
Sambúð Spánar og Marokkós hef
ur einnig versnað við það, að Mar-
okko tilkynnti nýverið, að land-
helgi þess væri framvegis 12 mil-
ur, en við það verður mikill hluti
Gibraltarsunds orðið innan land-
helgi Marokkos. Sundið er breiðast
23 mílur, en aðeins 8,5 mílur þar
sem það er mjóst.
Róma borgargötur eru
meira en 9 þúsund
Áður eu Rómaborg varð höfuð-
borg ítalíu, var það siður, að íbúar
hverrar götu um sig gáfu henni
nafn, sem dregið var af einhverju
sérkennilegu húsi við hana, ein-
hverjum íbúum hennar eða því-
líkt.
En þetta breyttist árið 1870, þeg-
ar Ítalía sameinaðist eftir margra
alda sundrungu, og þá tók borgar-
stjórnin að sér að skíra göturnar,
en þó voru hin gömlu nöfn látin
haldast. Húsnúmer höfðu verið tek-
in upp mun fyrr, því að Píus 7.
hafði skipað svo fyrir árið 1802,
að hús við allar götur skyldu núm-
eruð þannig, að tölusetningin hæf-
ist vinstra megin, en héldi áfram
hægra megin, og er þetta svo enn
í elztu hverfum borgarinnar.
Árið 1870 voru götur Rómaborg-
ar taldar 1007, en voru orðnar 2904
árið 1911, en 4985 árið 1938. Loks
voru þær orðnar 6277 árið 1950,
7082 fjórum árum síðar, og á þessu
ári eru þær komnar á tíunda þús-
undið.
In memorinm
Stefán Lyngdal
koupmaður
NÝTT NORSKT VARÐSKIP
Norðmenn hafa fylgt fordæmi
íslendinga og tekið upp hjá sér
tólf mílna fiskveiðilandhelgi, þó
þeir hafi veitt útlendum tog-
urum nokkru Iengri frest til að
hafa sig á burt.
Samtímis víkkun landhelginn
ar eru Norðmennirnir nú að
efla landhelgisgæzlu sfna eins
og íslenzka Iandhelgisgæzlan og
hafa þeir smíðað tvö ný varð-
skip.
Hér fyrir neðan birtist mynd
af nýjasta varðslcipi Norðmanna
Heimdalli, sem var afhentur
norska flotanum um síðustu
helgi. Á hann að koma að góðu
gagni til að verja hina stækk-
uðu fiskveiðilandhelgi.
Það er Bolsönes Verft sem
smíðaði Heimdall, en sú skipa-
smiðastöð er þekkt hér á landi
fyrir byggingu ýmissa skipa.
Má m.a. nefna að Fagranesið
sem áður var í siglingu milli
Reykjavíkur og Ákraness og nú
er Djúþbátur á ísafjarðardjúpi
er var byggður þar. Einnig eru
Eldborgin og Eldey og fleiri
fiskiskip frá Bolsönes.
Heimdallur er 600 tonn með
1250 hestafla vél sem gefur
skipinu 16,3 sjómíina hraða.
Hann er búinn sænskri fall-
byssu af Brofoss-gerð.
f. 15. 10 1913 d. 22. 8 1962
Þeir eru famir að týna tölunni
gömlu félagarnir, þótt aldurinn sé
ekki orðinn hár. Mér varð ósjálf-
rátt hugsað til æskuáranna, þegar
ég frétti lát Stefáns Lyngdals,
kaupmanns. Ég minnist tápmikils
unglings, sem oftast var sjálfkjör-
inn foringi í leik. Ég minnist geð-
prúðs og skemmtilegs félaga, nolck
uð skapmiklum á stundum, en ó-
áleitnum og miklumvini vina sinna.
Þannig kom Stefán mér fyrir sjón-
ir fyrr og síðar.
Stefán var einn af gömlu fé-
lögunum, sem fæddur var og upp-
alinn hér í bænum og ég hafði
fylgzt með frá barnæsku. Þegar
við nálgumst miðjan aldur má
alltaf gera ráð fyrir að jafnaldrarn-
ir, vinirnir frá æskuárunum, hverfi
af sjónarsviðinu einn og einn, og
því hraðar, sem aldurinn færist
yfir mann. Þetta kemur þó flatt
, upp á okkur hverju sinni, og getur
| verið þungbært eftir því hve vin-
' áttan hefur verið náin. Og sumir
eru þannig gerðir, að þeir líða
okkur ekki úr minni.
Stefán var skemmtilegur per-
sónuleiki fyrir margar sakir. Hann
var myndalegur á velli og fríður
sýnum. Hann hafði skemmtilega
skapgerð, sem vann honum marga
vini, enda þótt hann mætti teljast
hlédicegur að eðlisfari. Hann hafði
þetta óskýranlega við sig, sem lað-
aði menn að honum, þótt hann
gerði ekkert til þess sjálfur. Hann
var háttprúður en átti þó til mikla
gamansemi, og það sem, var
mikilsvert, vildi öllum gott gera.
Stöðugir
fundir
Að undanförnu hefir Verðlags-
ráð sjávarútvegsins setið á stöðug-
um fundum ‘il undirbúnings á-
kvarðana um verð á síld og síldar-
afurðum á komandi síldarvertíð
suðvestanlands. Verðákvarðanir
hafa ekki verið teknar ennþá.
Sverrir Júlíusson er formaður ráðs-
ins en alls eru 12 fulltrúar á þess-
um fundum. Sex þeirra eru frá
síldarkaupendum og sex frá selj-
endum, það er að segja útvegs-
mönnum og sjómönnum. Náist
ekki samkomulag um verðlagningu
í verðlagsráðinu sjálfu kemur til
kasta yfirnefndar.
Aukuar ísienzkar fiskmlur
— segir General -
Blaðið General-Anzeiger í Bonn
greinir frá því nýlega, að þýzkir
fiskkaupmenn hafi gist ísland.
Hafi þeir verið frá Bremerhaven
og Cuxhaven.
Blaðið skýrir frá því að þeim
hafi ekki þótt ástand íslenzku út-
gerðarinnar blómlegt. Hvorki meira
né minnu en 12 útgerðarfyrirtæki
íslenzk hafi orðið að hætta starf-
semi sinni á síðasta ári. Nú séu
40 togarar gerðir út frá íslandi. En
spurningin er hvort það verður
nokkur eftir 5 ár, höfðu hinir þýzku
fiskkaupmenn sagt eftir kynnisför
sína hér.
' Þá benda þeir á þao í blaðavið-
talinu að auðvelt verði með íslenzk
ai fisksölur í Vestur-Þýzkalandi, ef
enginn tollur sé lagður á íslenzka
fiskinn. Hins vegar sé í ráði að
setja á sameiginlegan fisktoll Efna
hagsbandalagsins. Hann á að koma
til framkvæmda í janúar í vetur og
mun nema 11.5% Auk þess sem
slíkur toliur mundi valda erfiðleik
um á íslenzkum fisklöndunum í
Breme iven og Cuxhaven myndi
hann hækka verð fisksins til þýzkra
húsmæðra.

Blómasýningin
Blómasýningunni í Alaska lýkur j
nú um helgina eða á sunnudags-
kvöld og hefur hún þá staðið í!
hálfan mánuð. Aðsókn að henni
hefur verið góð.
Einna mesta athygli á þessari
sýningu hafa vakið kaktusar,
blómstrandi Chrysanthemum og
Saintpaulia. Enn fremur hafa vakið
athygli sýnishorn af íslenzkum
jólatrjám, en þau verða seld nú
fyrir jóliri. í ár verða þó aðeins 1
seld um meters há jólatré, en inn-
an fárra ára mun Alaska hafa nægj
anlegt magn af jólatrjám í öilum
stærðum. íslenzku -jólatrén eru
vinsæl fyrir það að þau halda
barrinu betur en þau innfluttu.
Á þessari blómasýningu hefur
meira selzt af blómstrandi potta-
plöntum heidur en „grænum", þó
allmikið hafi selzt af hengiplönt-
Það verður okkur mönnunum
alltaf óskiljanlegt hvers vegna
ungir menn á bezta aldri skuli
kvaddir á burt, þegar enn virðast
næg verkefni, og nægur áhugi til
þess að leysa hvert það verkefni
sem lífið hefir upp á að bjóða. Hins
vegar er þetta staðreynd, sem við
verðum að sætta okkur við. Vita-
skuld eigum við öll eftir að deyja,
en stundum er erfitt að skilja rök-
in fyrir tímanum, sem er valinn.
Og þótt ekki verði sagt, að lát
Stefáns hafi komið alveg á óvart
var það svo, að þeir sem bezt
þekktu táp hans og lífsgleði áttu
erfitt með að skilja að hann væri
fyrir fullt og allt horfinn af sjónar
sviðinu. Stefán var lengst af
hraustur, en á fáum árum breytt-
ist heilsufar hans á þá lund, að
dauðinn virtist bezta lausnin. Það
er að minnsta kosti skoðun mín.
að það hefði ekki samrýmst skap-
gerð hans, að þurfa að lifa, án
þess að taka virkan þátt í staríi.
Stefán valdi sér hlutskipti f líf-
inu að starfa að kaupsýslu, eins
og faðir hans hafði gert. Hann
stofnaði ungur hljóðfæraverzlunina
Rín og rak hana til dauðadags eða
um 20 ára skeið. Verzlun þessi er
fyrir löngu o'rðin landsþekkt sem
sérverzlun með hljóðfæri. Stefán
var tónnæmur með afbrigðum og
lék á flest hljóðfæri, og mun það
ekki hafa átt lítinn þátt í þvi að
vinsældir verzlunar hans jukust
með hverju ári. Hann hafði gott
vit á vörunum, sem hann verzlaði
með og gat alltaf leiðbeint við-
skiptavinum sinum. Hann sýndi
það snemma,, að hann var þeim
vanda vaxinn að reka umfangs-
mikla verzlun. Hann kunni vel
skil á því, að ráðvendni og heiðar-
leiki er stoðin undir velfarnað á
þvi sviði. Enda var Stefán í starfi
sínu jafn vinsæll og velmetinn og
hann var meðal gamalla vina sinna,
sem kunnu að meta hann fyrir
aðrar sakir.
Stefán var hamingjusamur í
einkalífi. Hann eignaðist ungur
góða konu, sem stóð við hlið hans
alla tíð og studdi hann mest, þegar
mest lá við. Mér er einnig kunnugt
um það, að hugur hans var allur
heima hjá konu og dætrum, þeg-
ar hann lá á sjúkrahúsi erlendis
og beið þess að ganga undir upp-
skurð. Stefán eignaðist þrjár dæt-
ur Huldu, Svölu og Elsu Guðrúnu
Dæturnar og eiginkonan eiga á
bak að sjá ástvini, sem ekki verð-
ur þeim bættur. En minningarnar
um góðan föður og eiginmann er
huggun harmi gegn. Og við gömlu
félagarnir erum einum vini fá-
tækari. k.j.
t