Vísir - 05.09.1966, Blaðsíða 11

m
Reykingarmenn fá nýtt „sjokk44
Filters'igaretturnar nú sagðar . vera hættulegastar

TVTargar filtersígarettutegundir
1 eru ennþá hættulegri en
venjulegar sígarettur, segir hóp
ur bandarískra vísindamanna,
sem hefur starfað að krabba-
meinsrannsóknum, eftir að hafa
rannsakað margar þekktar síga
rettutegundir. Vísindamennirn-
ir halda því fram í skýrslu sinni
að alla auglýsingastarfsemi um
það að filtersígaretturnar séu
ekki eins hættulegar megi nán
ast kalla svindl.
Þeir rannsökuðu tjörumagnið
— sennilega skaðsamlegasta
efnið og nikótínmagnið sem
finnst í sígarettureyknum. Nið-
urstöðurnar urðu þær, að reyk-
urinn frá einni Pall Mall filter
stgarettu inniheldur 43,3 milli-
grömm af tjöru og 2,13 milli-
grömm af niktótíni, eftir að
hann hefur farið í gegnum filt
erinn, en aftur á móti séu í reyk
venjulegrar Pall Mall sígarettu
án filters 32,7 milligrömm af
tjöru og 1,75 milligrömm af
nikótíni.
Flestar eru núna framleiddar bæði með og án filters Flestar eru núna framieiddar bæöi með og án filter.
Þessum tölum er mótmælt af
framleiðandanum American To-
bacco Company, sem staðhæfir,
að rannsóknir á rannsóknar-
stofu fyrirtækisins leiði i ljós
að filterinn komi að haldi. Það
er gefið í skyn, að til þess að
fá almennilegan samanburð
verði að reikna innihald tjöru
og nikótíns í reyknum á hvern
cm. tóbaks í filtersígarettu og
sígarettu án filters.
T vísindalegu rannsókninni,
sem nú hefur verið skýrt frá
opinberlega — og krabbameins
stöð New York-fylkis t Buffalo
FASTEIGNAMIÐSTÖÐIN
Höfum til sölu:
6 herb. íbúðir tilbúnar undir tréverk og málningu. Allt sam-
eiginlegt fullklárað. Verð kr. 780 þús.
3ja herb. íbúðir tilbúnar andii tréverk og mámingu. 4Itt
sameiginlegt fullklárað. Verö 650 þús.
2ja herb. íbúðir tilbúnar undir tréverk og málningu. Allt
sameiginlegt fullkláraö. Verð 550 þús.
Raöhús í smiðum. Húsin eru 2 stofur, 4 svefnherbergi, eld-
bús og oílskúr Húsin seljast pússuð og máluð utan og
með gleri.
Lítið 3ja herb. einbýlishús t gamla bænum, nýstandsett.
Verð 750 þús.
3ja herb jarðhæð i Hltðunum. Mjög góð fbúð. Verð 750 þús.
2ja herb. íbúð i Austurbæ. Verð 650 þús.
3ja herb. tbúð i gamla bænum. Verð 450 pús.
3ja herb. ."búðir I Vesturbæ. Mjög góöar fbúðir.
4ra herb. fbúð f Austurbæ Mjög góð íbúð
4ra herb. tbúð i gamlá bænum. Verð kr 850 þús.
4ra herb. fbúð f Hafnarfirði Aðeins 2 tbúðir . húsinu.
5 herb. ibúð við Holtsgötu íbúðin er 2 stofur, 3 svefnherb.,
eldhús og baö.
Einbýlishús i gamla bænum, nýstandsett Á 1. hæö er 3ja
herb. íbúð Á jarðhæö eru 4 herbergi hentugt fyrir mann
með iðnrekstur.
Tvíbýlishús í Austurbænum. Hentugt fyrir fjölskyldur, sem
vilja vera saman.
Einbýlishús, tvíbýlishús og raðhús t smíöum.
Iðnaðarhús með góðum innkeyrslum.
Fasteignamiðstöðin, Austurstræti. 12 2. hæð
Símar 20424, 14120. Kvöldsími 10974.
ÚTSALAN Rouðarórstíg 20
heldur áfram. — Fatnaður á börn og fullorðna.
M. a. á börn: Skyrtur, gallabuxur, terylenebuxur,
mjaðmabuxur, peysur, úlpur.
Á fullorðna: Peysur, skyrtur, nærföt, sokkar, kven-
mokkasíur og strigaskór karlmanna.
UtsaBnn iauðarárstíg 20
(horni Njálsgötu og Rauðarárstfgs).
framkvæmdi — var önnur for-
senda notuð.
Yfirmaður stofnunarinnar, dr.
George E. Moore, heldur þvt
fram að filtersígarettan og
venjulega sígarettan hafi
sama tóbaksmagn, en að reyk-
ingamaðurinn reyki filtersíga-
rettuna venjulega til enda og fái
með því meiri reyk en þegar hin
venjulega sígaretta er reykt.
„Hluti reykingarmannanna
fær vissa vemd, en aðrir hafa
yfir höfuð enga og hafa enga
möguleika á þvf aö skera úr um
það hvaöa filter sé beztur. Þetta
má næstum kalla svindl", segir
hann.
Rannsóknir stofnunarinnar
sýna ennfremur fram á það að
þeir sem reyki Chesterfield fái
í sig jafnmikið tjörumagn, um
27 milligrömm, hvort sem þeir
reyki filtersígarettur eða þær
venjulegu, en aö filtertegundin
gefi meira nikótin.
Hvað snertir Lucky Strike —
þriðja merkið, sem hefur verið
rannsakað á tilsvarandi hátt —
urðu niðurstöðurnar þær, að
tjöru- og nikótínmagn er svo
til það sama f tegundunum
tveim.
TJ annsóknimar hafa líka náð
yfir tjöra- og nikótininni-
hald í nokkrum sígarettutegund
um, sem aöeins eru framleiddar
í nokkrum sígarettutegundum,
sem aðeins eru framleiddar meö
filter. Þar urðu niðurstöðumar
þær, að tjöruinnihaldiö í Salem,
Lark, Winston og Marlboro, er
um 22—23 milligrömm á síga-
rettu meðan tölumar fyrir Kent
eru 18,8 og fyrir Trae 16,9.
Rannsóknin var framkvæmd
meö „reykingavél", sem aö
mestu leyti er sömu gerðar og
sú tegund, sem framleiðendur
nota i rannsóknarstofum sínum.
Vélin tekur einn reyk á minútu
þangað til eftir er um 2% cm.
sígarettunnar. Þar sem um var
að ræða filtersígarettur með
sérlega löngum filter var reikn-
að með nokkuð stærri „stubbi.“
1 umræðunum £ Bandaríkjun-
um um skaðsemi tóbaksins hafa
þær aðeins að takmörkuðu leyti
beinzt að filtersígarettunum. 1
rannsókninni miklu, sem fór
fram fyrir tveimur árum að
tilhlutan stjómarinnar var gef-
ið í skyn að maður hefði ekki
nægilegan grundvöll fyrir sam
anburð og niðurstöður, þegar
um filtersígarettur væri að
ræða, en að það heföu ekki fund
izt almenn merki þess, að filter-
inn minnkaöi skaðsemina.
Jgn tóbaksiðnaðurinn I Banda-
ríkjunum hefur f miklum
mæli breytt framleiöslunni og
auglýsingaherferðunum með tM-
liti til filtersfgarettanna. Áriö
1952 voru filtersígarettumar aö
eins 2% allrar sígarettufram-
leiðslunnar, en árið 1965 voru
þær aftur á móti 64,2% fram-
leiðslunnar.
Fyrirtækin hafa átt í harðri
samkeppni um markaðinn og
hafa komið fram með ýmiskcm-
ar filtertegundir, sem er lýst á
þann veg að öryggismáttur
þeirra sé alltaf að aukast.
Tilraunimar, sem hafa veriö
reyndar með lagasetningu, í þá
átt að hafa áhrif á framleiðslu
sígarettanna hafa aðeins náð
þeim árangri, að hverjum pakka
á samkvæmt lögum að fylgja
texti, sem upplýsir að reykingar
geti verið „skaðlegar heiísunni",
Þeir aðilar f löggjafarvaldinu,
sem krefjast þess að til róttæk-
ari ráða sé gripið, hafa orðið
sammála um það að hverjum
pakka eigi að fylgja miði þar
■ sem á standi hversu mikla tjöra
reykurinn inniheldur.
Jþær umræður sem hafa bloss
að upp milli Krabbameins-
stöðvarinnar £ Buffalo og fram
leiðendanna gefa f skyn hversu
erfitt það verður að verða sam
mála um aðferðimar um mæl-
ingu tjöramagnsins.
í framtlöinni er einnig ætlun-
in að takmarka með löggjöf sfga
rettuauglýsingamar i sjónvarp-
inu, mál sem er álitið ákaflega
viðkvæmt, þar sem um ræðir
eina mestu féþúfu verzlanafélag
anna.
Þegar allt kemur til alis stend
ur maður frammi fyrir erfiðu
verkefni er undirstrikað i skýrsl
unni, þegar reynt er að ráðast
á „Tóbak konung.“ Það er tölu
verður tóbaksiðnaður f mörgum
rikjanna og styðja hann margir
sterkir hópar, sem geta komið
sfnu til leiðar á margan veg.
Kári skrifar:
Keflavíkursjónvarpið
og ensk tunga
Islenzka sjónvarpið fer nú að
taka til starfa innan langs tíma
og vona menn, að vel takist.
Ekki er mér kunnugt hvað ofan
á verður að þvi er Keflavikur
sjónvarpið varðar, — hvort
sjónvarpsviðtækjaeigendur eiga
áfram aö geta heyrt það og séö,
eða hvort það verður einskorð-
að við „völlinn", þegar hið fs-
lenzka tekur til starfa. Um
þessi mál öll hefur verið deilt
talsvert svo sem kunnugt er,
menn skiptast f tvær harðsnún
ar fylkingar, með og móti dáta
sjónvarpinu og allt liggur ljóst
fyrir um afstöðu manna, og ó-
þarft aö rekja.
Á einu hefi ég oft furðað mig
sem gamall kennari og það er
hve sjaldan, — ef þá nokkum
tíma — hefur verið á það bent,
aö sú enska sem tiðast heyrist
í Keflavíkursjónvarpinu er ekk.i
sú enska, sem þeir ættu að taka
sér til fyrirmyndar, sem eru að
Iæra ensku — og áhrifin sér-
staklega óheppileg á bömin,
sem eiga eftir að læra ensku. —
Það mál, sem fyrir þeim er haft
sjónvarpinu læra bau án fyrir
hafnar, en
þegar
sfðar kemur
\
til þess að þau eiga að læra rétt
an framburð og venjast réttum
málhreim o.s. frv. verður erfið-
ara um vik að uppræta áhrif
dátasjónvarpsins.
Samanburður
Það er ekki mikil fyrirhöfn
fyrir menn að kanna hvort hér
er rétt með farið. Menn þurfa
ekki annað en skrúfa frá þegar
erindi era flutt eða fréttir í
brezka útvarpinu. Þar koma að
eins fram þrautþjálfaðir þulir,
sem tala vandað og fagurt mál,
sem hefur á sér þann sanna
menningarblæ (kúltúrblæ), sem
manni finnst oft gersamlega
skorta á enskt tal í Keflavíkur-
sjónvarpinu.
Fyrirmyndin
Ungt fólk sem vill læra
ensku vel, ætti að leita sér fyr-
irmyndarinnar annars staðar en
f Keflavíkursjónvarpinu. Ég ræð
því heilt, er ég bendi því á,
að hlusta á brezka útvarpið
fréttir og erindL Og þið megið
trúa þvf, að þið heyrið einnig
betri ensku í fréttatilkynning-
um frá meginlandinu en f Kefla
víkursjónvarpinu. Otvarpsstöðv
amar, bæði í Vestur-Evrópu og
kommúnistalöndunum, ráða
nefnilega til sín aðeins þá til
flutnings á fréttum á ensku,
sem tala málið vel, og margt af
þessu fólki mun vera enskt, en
hitt svo vel menntað, að aðdá-
unarvert er.
Ekk! auðlært mál —
Það má segja, að það sé auö-
velt að komast niður f ensku til
þess að geta bjargaö sér, en
enska er ekki auðlært mál —
þaö er eins og möguleikamir
til að auka við þekkinguna séu
óþrjótandi alla ævina, jafnveí
fyrir þá, sem hafa haldið við og
reynt að auka við hana á langri
ævi. Við eigum að setja metn
að okkar f að læra vel þau er-
lend mál, sem við lærum, og
sjálfsagt verður enskan fyrii
valinu hjá flestum af augljósum
ástæðum. Þið, sem erað að læra
það mál, hefðuð gott af að kynn
ast enskri útvarpsensku, og ef
þið hafið hlustað á enskuna í
Keflavikursjónvarpinu verðið
þið ekki lengi að finna muninn-
Meðal annars vegna þess, sem
hér hefur verið gert að umtals-
efni, tel ég litla eftirsjá að
Keflavíkursjónvarpinu. —a.-