Vísir - 24.04.1968, Blaðsíða 7
V1S IR . Miðvikudagur 24. apríl 1968.
EFNAHAGSMÁLIN EINKENNDU ÞINGIÐ
M "■
.
Forseti íslands, herra Ásgeir Ásgeirsson, slítur 88,
en umræður um þingsköp og stjórnskipunurlög settu sinn svip á þuð einnig
■ 88. löggjafarþingi íslendinga var slitið um helgina, en
það hefur verið þingmönnum nnnasamt — einkum undir
lokin — og staðiö lengur en menn gerðu ráð fyrir, þegar þing-
ið kom saman að nýju í janúar eftir jólahléið.
■ 1 lok síðasta fundar sameinaðs Alþingis, sem haldinn var
á laugardag, hylltu þingmenn forseta islands, herra Ás-
geir Ásgeirsson, og fósturjörðina, en forsetinn hafði flutt
ræðu í tilefni þess, að þetta var í síðasta sinn, sem hann sleit
þingi, og þakkaði hann þingmönnum góð kynni og samstarf
að fomu og nýju.
Rétt eins og fyrri hluti þessa
þings einkenndist nú þessi síð-
ari hluti af umræöum um efna-
hagsmál, þótt önnur mál hafi
ekki horfið svo gjörsamlega í
skugga þeirra og raunin varö
fyrir jól. Jók það mjög annríki
þingsins, að varla höfðu menn
fyrr komið sér niöur á lausn
á einum vanda efnahagsmál-
anna, en annar rak á eftir, sem
jafn aðkallandi var til úrlausn-
ar, og leið svo þingið, að unnið
var að afgreiðslu árvissra mála
nánast í ígripum.
Þær rættust sem sé ekki þær
bjartsýnu vonir, sem menn
höfðu gert sér um, að séð væri
fyrir þá erfiðleika alla sem íslend
ingum stafaði af veröhruni á
erlendum mörkuðum, aflaleysi
og lélegri grassprettu með
meiru, auk þess sem erfiðleikar
sjávarútvegsins og hraðfrysti-
iðnaðarins fóru fram úr því,
sem svartsýnustu menn höfðu
gert ráð fyrir.
jþað leit því einna helzt út fyr
ir, þegar þingið kom
saman á ný í janúar, að
ekkert gæti oröið úr fyr-
irhuguðum tollalækkunum og
framan af dró ríkisstjórnin
við sig að leggja fram frumvarp
um þær, meðan reiknað var til
hlítar, hvemig staða og afkoma
frystihúsanna væri.
Umræður á þingfundum voru
því með daufara móti á meðan
fyrst framan af þingtímanum
og fátt mála, sem vöktu athygli
út fyrir þingpallana, utan um-
ræður um húsnæðismál, sem
spunnust úr af fyrirspurn, bor-
inni fram í sameinuðu þingi.
Þeim mun ákafari voru um-
ræðumar á fundum rfkisstjórn
arinnar og fulltrúa samtaka
hraðfrystihúsanna um væntan-
legar aðgerðir til' stuðnings þeim
iönaði og í kjölfar þess fylgdu
svo enn harðari umræður í þing
deildum um þaraðlútandi frum-
varp.
Frumvörp ríkisstjórnarinnar
um aðstoð við hraðfrystiiðnað-
inn, tollalækkunarfrumvarpið
og frumvarpið um sparnaöar-
ráðstafanir mótuðu síðan um-
ræðurnar mjög og settu þann
svip á þingið, að svo virtist
sem nálega öll mál yrðu að pen-
ingamálum og væru vegin og
metin eingöngu með tilliti til
kostnaöar og hagnaöar í krón-
um.
Tnnn á milli skutu þó upp koll-
4 inum frumvörp eins og um
frestun hægri umferðar, sem
lagt haföi verið fram fyrir jól,
og var fellt á síðara hluta þings
ins. Lögfest var, að í framtíð-
inni skyldu höfð í bifreiðum ör-
yggisbelti. Loödýraræktarfrum-
varpið var afgreitt til ríkis-
stjórnarinnar og tillögur til
þingsályktunar um stríðið í Vi-
etnam voru lagðar fram og
ræddar. Önnur tillagan reyndar
samþykkt f efri deild í gerbreyttu
formi. Þessi mál hurfu ekki
alveg f skugga umræðnanna um
efnahagsmálin og vöktu mikla
athygli.
Sumartíminn og tímgreikn-
ingurinn ollu tali utan þings,
meðan þau mál voru á döfinni
á Alþingi, en um svipaö leyti
stóðu yfir miklar umræður f
þingi, sem spunnust út af fyrir-
spura um Norðurlandsáætlun,
Eitt mál hafði haft langan að-
draganda í blöðum, áður en þaö
léit dágsins Ijós í frumvarps-
formi á Alþingi. og fjallaöi það
um staðsetningu aöalskrifstofu
og varnarþings Sfldarútvegs-
nefndar. Var það afgreltt fyrir
þinglok.
Stjórnskipunarlög voru mikiö
rædd á þinginu og hugmyndum
um allrótækar breytingar stjórn
skipunar Islands var varpað
fram. úr ræðustólum beggja
deilda, og ákveðið var að kosn-
ingaaldur skyldi miðast við 20
ár.
Þær umræöur skáru sig nokk
uð úr þinghaldinu og umræður
um utanríkismál, sem oröiö hafa
allmiklar á þessu þingi, líkt og
þvf síðasta. Flug Bandaríkja-
manna með sprengjur yfir Græn
landi gáfu tilefni til umræðna í
þingsölum, svo og aðild íslend-
inga að Nato, auk þingsályktun
artiliagnanna • um Víetnam.
Það fór heldur ekki hjá þvi,
að verkfalliö bærist til tals inn
an veggja Alþingis, en fram
var lögð þingsályktunartillaga
um að skora á rfkisstjórnina að
koma fram með frumvarp um
lögfestingu vísitölubindingu
kaups, Það náði þó ekki fram
að ganga, en nokkrar umræður
spunnust út af því, hvort ætti
að útvarpa umræðum um verk-
fallsmálin, en að fengnu áliti
deiluaðila í kaupgjaldsmálunum,
þótti það óráðlegt.
Tj’rumvörp um breytingar á lög
unum til fullnægingar kröf-
um þessara breyttu og nýju
tíma urðu nokkur, sem rfkis-
stjórnin lagði fram, svo sem
Fundur í Sameinuðu Alþingi (séð af áhorfendapöllum). Fyrir miðju stendur forseti sameinaðs þings, Birgir Finnsson, til hvorr-
ar handar honum sitja s'.crifarar og þar út frá ráðherrar.
eins og um einfaldari meðferð
einkamála í héraði, um Siglinga-
málastofnun ríkisins, skipstjórn
arréttindi, og um starfsemi Fiski
mats og ferskffskeftirlits ríkis-
ins, en um þau urðu engar sér
stakar umræður, utan kannski
skipstjórnarréttindin, enda
komu þau fram smám saman og
meðan önnur mál voru ofar á
baugi.
1 vegamálum kom það fram
á þessum sfðari hluta þingsins,
að í framtíðinni vrðu það hrað
brautir, gerö þeirra og nákvæm-
ur undirbúningjir, sem núver-
andi ríkisstjórn stefndi að. og
meö breytingum á vegalögunum
voru samþykktar hækkanir á
nokkrum gjöldum af bifreiðum
til fjáröflunar. í vegamálum.
í mannúðarmálum skáru frum
vörpin um hækkun á bótum Al-
mannatrygginga, og frumvarpið
um bætur frá tryggingastofnun-
um vegna sjúklinga, sem leita
þyrftu læknishjálpar erlendis,
sig úr og náðu einróma sam-
þykkt. Einnig frumvarpið um
auknar lánveitingar til bygg-
ingar dvalarheimila aldraðs
fólks, sem nokkrar umræður
uröu þó um, þrátt fyrir að það
þætti heyra undir þau mál, sem
þykja nálega samþykkt sjálf-
krafa.
í lok þingsins þótti skýrsla
fjármálaráðherra um fram-
kvæmdir og fjáröflun árið 1968
marka breytt viðhorf til lán-
töku erlendis, en í sk’ýrslu hans
kom fram. að gert vrði ráð fyr-
ir f fjáröflunaráætluninni mikl-
um lántökum erlendis.
Eitt síðasta verk þingsins var
svo afgreiðsla frumvarpsins um
hækkun útflutningsskatts, en
um það urðu miklar umræður,
sem stóðu langt fram á nótt
síðasta daginn fyrir þinglausn-
ir.