Dagur - 02.02.1999, Blaðsíða 9

ÞRIÐJUDAGVR 2. FEBRÚAR 1999 - 9
Ty^m-.
vera
mynd: hilmar
það verður fer að mínum dómi eft-
ir úrslitunum í vor,“ sagði Svavar
Gestsson í samtali við Dag.
Hann segir varðandi prófkjörið í
Reykjavík að þar hafi menn verið
að reyna að láta búa saman, hlið
við hlið, tvær ólíkar hefðir. Annars
vegar Alþýðuflokksins, sem hefur
haft það til siðs að vera með próf-
kjör og hefur oftast verið með
fleiri atkvæði í prófkjöri en í kosn-
ingum. Hins vegar hefð Alþýðu-
bandalagsins sem hefur valið lista
sinn í forvali eða prófkjöri innan
flokksins. Það hafi skilað flokkn-
um mun færri atkvæðum í próf-
kjörum en krötum en aftur mun
fleiri atkvæðum í kosningum.
Hann segist telja að hún hafi
sloppið fyrir horn tilraunin við að
Iáta þessar hefðir búa saman.
Hann var spurður hvort hann
ætti von á því að þessi mikla þátt-
taka í prófkjörinu niuni skila sér í
kosningunum í vor?
Hann sagðist ætla rétt að vona
það. Hins vegar segist hann vita
um fjöldann allan af fólki sem
kaus í prófkjörinu en kýs ekki
samfylkinga í vor. „Því miður,“
segir Svavar Gestsson.
Prófkjörsleikur
„Eg hef frá byrjun ekki talið annað
koma til greina en að niðurstaðan
af þessu samfylkingarframboði
yrði stofnun stjórnmálaflokks. Það
liggur í hlutarins eðli að þegar
flokkar eru hættir að bjóða fram,
eins og er með þessa flokkshluta
sem þarna eiga hlut að máli, þá
eru þeir flokkar ekki Iengur til sem
sjálfstæðir aðilar. Þess vegna gerist
það í framhaldinu að samfylkingin
verður sjálfstæður stjórnmála-
flokkur," segir Steingrímur J. Sig-
fússon, foringi Vistrihreyfingar-
innar - græns framboð.
Hann var spurður hvort hann
teldi að þessi mikla þátttaka í próf-
kjörinu verði til þess að samfylk-
ingin fái byr í seglin í kosningun-
um í vor, umfram það sem búist
hefur verið við?
„Það er auðvitað jákvætt fyrir
þau hve þátttakan var góð. En við
skulum bara horfa á prófkjörin um
allt land að undanförnu. Það hef-
ur verið mikil þátttaka alls staðar.
Lítum á prófkjör Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjanesi, framsókn-
armanna í báðum Norðurlands-
kjördæmunum o.s.frv. Ég held að
við séum að sjá að prófkjörin eru
að snúast upp í eitthvað allt annað
en þau áttu upphaflega að vera,
þ.e. tækifæri fyrir stuðningsmenn
viðkomandi flokka til að koma og
velja á listann. Þetta er að snúast
upp í leikaraskap hjá mörgu fólld
sem tekur þátt í þessu bara vegna
þess að því finnst það spennandi.
Og alveg þvers og kruss á flokks-
bönd og án skuldbindinga um að
styðja viðkomandi flokk. Eg minni
líka á að þessi mikla þátttaka hjá
samfylkingunni í Reykjavík er ekki
síst vegna ótrúlegs peningaausturs
í auglýsingar og smölun. Ég ætla
rétt að vona það að prófkjör séu að
syngja sitt síðasta enda er þetta
ekkert annað en afsiðun í pólitík,"
sagði Steingrfmur J. Sigfússon.
Engin leið til baka
„Þegar svona margt fólk er að
smala kemur það ekki svo mjög á
óvart þótt þátttakan í prófkjörinu
sé góð. Þess vegna legg ég enga
sérstaka pólitíska merkingu í þessa
mildu þátttöku. Það sem kremur
mér á óvart er hve þjóðvakafólkið
kemur vel út úr þessu prófkjöri,
svona nýkomið inn í Alþýðuflokks-
dilkinn. Niðurstaða prófkjörsins
hlýtur því að vera vonbrigði bæði
fyrir alþýðubandalags- og alþýðu-
flokksfólk," sagði Valgerður Sverr-
isdóttir, formaður þingflokks
Framsóknarflokksins.
Aðspurð hvort hún telji samfylk-
inguna pólitískt afl sem sé komið
til að vera segir Valgerður að það
sé engin leið til baka fyrir fólk úr
A-flokkunum. - Hún var spurð
hvort hún óttaðist að samfylkingin
tæki fylgi frá Framsóknarflokkn-
um í vor?
„Nei, ég óttast það ekki, enda tel
ég að þessi sigur Þjóðvaka í
Reykjavík muni ergja margan al-
þýðubandalagsmanninn og
kratann og þeir hugsa sig tvisvar
um,“ sagði Valgerður Sverrisdóttir.
Niðurstaða prófkjörsins
Samtals
Aljjýðubandalagið 1. 2. 3. 4. 1.-4.
Arnór Pétursson 141 129 189 283 742
Árni Þór Sigurðsson 846 624 275 230 1975
Biyndís Hlöðversdóttir 1288 575 280 176 2319
Elísabet Brekkan 26 119 258 392 795
Guðrún Sigurjónsdóttir 25 361 308 411 1105
Heimir Már Pétursson 283 367 417 462 1529
Herbert Hjelm 18 90 79 117 304
Magnús Ingólfsson 13 151 181 330 675
Vilhjálmur H. Vilhjálmsson 185 409 838 424 1856
Alþýðii ílokkur 1. 2. 3. 4. Samtals 1.-4.
Ásta R. Jóhannesdóttir 476 3218 1433 847 5974
Borgþór Kjernested 2 77 244 450 773
Hólmsteinn Brekkan 17 59 102 239 417
Jakob Frímann Magnússon 128 840 779 979 2726
Jóhanna Sigurðardóttir 4041 991 657 482 6171
Magnús Á. Magnússon 20 156 601 850 1627
Mörður Amason 75 736 1347 1935 4093
Stefán Benediktsson 47 356 736 961 2100
Össur Skarphéðinsson 2681 1054 1588 744 6067
Kvennalisti 1. 2. 3. 4. Samtals 1.4.
Ásgerður Jóhannsdóttir 14 49 134 179 376
Fríða Rós Valdimarsdóttir 8 67 108 194 377
Guðný Guðbjörnsdóttir 260 115 82 61 518
Guðrún Ögmundsdóttir 279 208 104 43 634
Hólmfríður Garðarsdóttir 22 115 154 166 457
Hulda Ólafsdóttir 153 182 154 93 582
Kjósendur áttu að raða frambjóðendum í sæti 1, 2, 3 og 4 og taflan sýnir hversu mörg atkvæði hver frambjóð-
andi fékk í hvert sæti í flokkahólfunum þremur. Aftasti dálkurinn sýnir hversu mörg atkvæði samanlagt hver
frambjóðandi fékk.
Sigrarog
ósigrar
Það var sérkennileg stemmning á
Grand Hótel þegar tölur fóru að
berast úr talningu atkvæða í próf-
kjöri samfylkingarinnar á laugar-
dagskvöldið. Það var eins og
menn vissu ekki alveg hvort þeir
ættu að hlæja eða gráta. Niður-
staðan var enda áfall fyrir ýmsa
þótt forystumenn flokkanna
hafi allir lagt áherslu á að próf-
kjörið væri mikill sigur sam-
fylkingarinnar, ekki síst í ljósi
þátttökunnar en alls kusu tæp-
lega 11.300 manns.
Kvennalistinn reið ekki feit-
um hesti frá þessu prófkjöri.
Hann fékk 736 atkvæði eða
tæp 7% og fimmtán af 18 fram-
bjóðendum A-flokkanna eru
hver um sig með fleiri atkvæði
en kvennalistakonurnar 5 sam-
anlagt. Það er hins vegar talið
næsta víst að hefði verið opið
milli hólfa hefðu einstakir fram-
bjóðendur spjarað sig betur en
raunin varð. Guðrún Ogmunds-
dóttir er til að mynda talin eiga
talsvert fylgi út fyrir raðir kvenna-
listakvenna.
Guðrún vann 1. sætið í
Kvennalistahólfinu en Guðný
Guðbjörnsdóttir lenti í 2. sæti.
Utkoma Guðnýjar er ekkert til að
hrópa húrra fyrir. Kvennalista-
konur hafa til þessa þótt heldur
trúar sfnum forystukonum. Guð-
ný hefur verið í forystu fyrir sam-
tökin í samfylkingarferlinu og er
ekki bara þingmaður heldur f
raun eini þingmaður Kvennalist-
ans sem eftir er. Það munar að
vísu aðeins 19 atkvæðum á henni
og Guðrúnu, en Guðný er greini-
lega umdeildari. Bæði Guðrún og
Hulda Olafsdóttir eru með fleiri
atkvæði samanlagt en hún. Um
30% þeirra sem á annað borð
kjósa Kvennalistann merkja alls
ekki við Guðnýju og rúm 8% setja
hana í 4.sætið.
Kvennalistakonur geta hins
vegar huggað sig við að hlutur
kvenna í samfylkingunni er mjög
góður því 4 af 5 efstu sætunum
eru skipuð konum.
Rosalegur iiiunur
Prófkjörið var einnig talsvert áfall
fyrir Alþýðubandalagið. Flestir
höfðu spáð því að þátttakan yrði
meiri hjá Alþýðuflokknum en fáir
áttu von á að munurinn yrði
svona mikill. Reyndar eru flestir á
því að Alþýðubandalagið hefði
fengið 3 menn í 9 efstu sætin ef
opið hefði verið milli hólfa og að
Bryndís Hlöðversdóttir og Vil-
hjálmur H. Vilhjálmsson hefðu
einkum notið góðs af því.
Alþýðubandalagið fékk 25% at-
kvæða en Alþýðuflokkurinn tæp
68%. Fimm af efstu mönnum í
A-hóIfinu eru með fleiri atkvæði
hver en Bryndís sem fékk flest at-
kvæði hjá Alþýðubandalaginu.
Bryndís vann eigi að síður
sannfærandi sigur í baráttunni
um 1. sætið í G-hólfinu. Hún
fékk 45% atkvæða í 1. sætið og
Árni Þór Sigurðsson 30% og urðu
það honum og stuðningsmönnum
hans nokkur vonbrigði. Vilhjálm-
ur H. Vilhjálmsson varð í 3. sæti
en það varð honum og fleirum
sem vildu ungt fólk í öruggt sæti
talsvert áfall að skyldi ekki duga
til að koma honum ofar en í 10.
sæti á sameinuðum lista.
Þjóðvaki sigraði
Það má Iíka með nokkrum rétti
halda því fram að prófkjörið
hafi verið nokkur skellur fyrir
Alþýðuflokkinn. Sigurvegarinn
Jóhanna Sigurðardóttir er ekki
í Alþýðuflokknum og Mörður
Arnason sem varð 4. efstur
ekki heldur. Ásta Ragnheiður
gekk í flokkinn f fyrra og Össur
Skarphéðinsson fyrir nokkrum
árum. Þjóðvaki - flokkurinn
sem mælst hefur með innan
við 1% í skoðanakönnunum
undanfarin ár á 3 af 4 efstu í
kratahólfinu.
Urslitin hljóta einnig að hafa
verið Össuri talsvert áfall, ekki
síst vegna þess hversu stór sigur
Jóhönnu var. Hún fékk 54% at-
kvæða í 1. sæti en Össur 36%.
Það virðist Iíka mega lesa það úr
niðurstöðunum að Jóhanna og
Ásta Ragnheiður réru mjög sam-
an á sömu mið. Mjög margir setja
Jóhönnu í 1. sæti og Ástu í 2.
Ásta er t.d. með þrisvar sinnum
fleiri atkvæði en Össur í 2. sætið
en vegna þess að atkvæðin í 1.
sætið nýtast í 2. sætið er það hans
en ekki hennar. Það munar þó
ekki miklu eða 41 atkvæði.
Úrslitin
1. Jóhanna Sigurðardóttir
2. Össur Skarphéðinsson
3. Bryndís Hlöðversdóttir
4. Guðrún Ögmundsdóttir
5. Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir
6. Mörður Ámason
7. Árni Þór Sigurðsson
8. Guðný Guðbjörnsdóttir *
9. Jakob Frímann Magnússon
* Tekur ekki sætið