Dagur - Tíminn Reykjavík - 29.01.1997, Blaðsíða 7

|Ditgur-'®ttrimt
Miðvikudagur 29. janúar 1997 - 7
ERLENDAR FRÉTTIR
Elítur allra landa sameinast
Baksvið
Dagur Þorleifsson
Víða er sagt sem svo að
efsta lag samfólaganna,
elíturnar, verði stöðugt
alþjóðlegri, skynji sig í vaxandi
mæli sem eina heild, óháða
mörkum á milli ríkja, þjóða,
trúarbragða, menningarheilda,
kynþátta. Þetta fólk vilji sem
mesta alþjóðahyggju í efna-
hagsmálum, að heimurinn verði
allur eitt efnahagssvæði. Það sé
og hlynnt fjölmenningarhyggju,
þar eð hún muni greiða fyrir al-
þjóðahyggjunni í efnahagsmál-
um.
Auk þess er það kunn
skoðun að yfirstéttarfólk sé
yfirleitt ekki rasistar; til þess líti
það of mikið niður á alla sem
eru fyrir neðan það í stéttastig-
anum, óháð því af hvaða kyn-
þætti, þjóð, trúflokki eða menn-
ingarheild lág- og millistéttar-
fólkið sé.
Breikkandi bil
Með hliðsjón af þessu kemur
ekki á óvart að sjá því haldið
fram, að jafnframt því sem elít-
ur í efnahags- og menningar-
málum þoki sér saman yfir
landamæri slitni þær úr tengsl-
um hver við sína þjóð. Af því
leiði að almenningur telji sig
svikinn af elítum sínum, óttist
því um öryggi sitt og þoki sér
saman í skjaldborgir þjóðernis-
hyggju, kynþáttahyggju, trúar-
bragða, eigin menningar eða
menningarheildar.
Hér er, skrifa ýmsir, um að
ræða tvö þróunarferli er stefna
hvort í sína áttina. Þetta þýði í
senn aukna hættu á átökum
milli þjóða, trúarbragða, menn-
ingarheilda, kynþátta og á milli
efstu laga hvers samfélags og
lægri laga þess.
Vaxandi viðskiptafrelsi og
heimseining í efnahagsmálum
hefur leitt til þess að iðnaðar-
framleiðslan, sem áður var
einkum í Evrópu og Norður-
Ameríku, er nú í stórum stíl
miklu víðar, sérstaklega í Aust-
ur- og Suður-Asíu.
Iðnaður til ódýrs
vinnuafls
Fyrirtæki sem þurfa mikið
vinnuafl leita þangað sem það
er ódýrast, hvar sem er á hnett-
inum, að því tilskildu að fyrir
hendi sé lágmarkshæfni vinnu-
afls og sæmilegur pólitískur
stöðugleiki.
Brottflutningur fyrirtækja og
fjármagns hefur leitt til stöðn-
unareinkenna á efnahagslífi
Vestur-Evrópu, mikils atvinnu-
leysis þar og rýrnunar velferð-
arkerfis. Oft heyrist því haldið
fram að Bandaríkin hins vegar
blómstri í efnahagsmálum sem
aldrei fyrr og þar sé atvinnu-
leysi lítið. Þar og víðar er og oft
sagt að í Bandaríkjunum hafi
fjölmenningarhyggjan sannað
gildi sitt.
Aðrir skrifa að þótt atvinnu-
leysinu sé haldið niðri í Banda-
ríkjunum með því að skapa ný
störf, þá séu það mest lág-
launastörf í þjónustugeiranum.
Fjöimenningarhyggja í Kína: Mikki mús og þarlend börn.
Um Bandaríkin gildir það eins
og um Vestur-Evrópu að iðnað-
urinn hefur skroppið saman
með flutningi fyrirtækja til
landa þar sem framleiðslu-
kostnaður er minni.
„Balkanísering“
Bandaríkjanna
Og um gengi fjölmenningar-
hyggjunnar vestanhafs skrifar
Kajsa Ekholm Friedman, pró-
fessor í félagsmannfræði í
Lundi, í Svenska dagbladet, að
mörgum finnist að „rasisminn
hafi aldrei verið verri í Banda-
ríkjunum á þessari öld en nú ...
unni í Vestur-Evrópu, þar sem
fjölmennir þjóðernisminnihlut-
ar Asíu- og Afríkumanna hafa
myndast á síðustu áratugum.
Hættan á átökum þar milli inn-
fæddra og nýbúa aukist með
minnkandi afkomuöryggi og
þar með harðnandi baráttu um
það sem til skiptanna er fyrir
almenning. Viðvíkjandi því seg-
ir Ekholm það fásinnu að van-
meta þjóðernishyggju og föður-
landsást: „Á öllum öldum hafa
menn verið fúsir til að berjast
og deyja fyrir landið sitt, en
mjög sjaldan fyrir stéttina
sína.“
Clinton-hjón sigurglöð eftir forsetakosningarnar í haust: Bandaríkin að
detta sundur undir stjórn þeirra?
Almenningur, sem
telur sig svikinn af
elítunum, þokar sér
saman í skjaldborgir
í nafni þjóðrækni,
trúarbragða eða
eigin menningar.
Enginn trúir lengur á samruna
[kynþátta, menningarheilda].
Hvítir menn tortryggja blökku-
menn og latinos [rómanska am-
eríkana], ... varðliðasveitir
hvítra manna vopnast og búa
sig ... undir kynþáttastríð, ís-
lamsþjóð [samtök svartra músl-
íma] hvetur opinskátt til haturs
á gyðingum, blökkumenn ráð-
ast ... á hvíta menn ... Asíu-
menn og verslanir þeirra, er
óeirðir brjótast út.“
í Bandarkjimum sjáist ugg-
vænlegir fvrirboðar „balkams-
eringar." I Texas sé bollalagt
um að skipta því fylki í tvö,
annað enskumælandi og mót-
mælendatrúað og hitt spænsku-
mælandi og kaþólskt. Kúbverjar
hafi lagt undir sig Miami og
„anglos“ hörfað undan þeim
norður.
Ekholm virðist hafa enn
minni trú á fjölmenningarstefn-
■
■ Dagur- Tíminn og Stafnbúar boða til
\b orgarafundar
| á SauðárkróM í Fjölbrautaskólanum fiuuntudagiun
30. janúarM. 20:30.
Fiskveiði-
stjómi
Byggða
stefna
Dagskrá:
Jón Kjartan Jónsson, formaður Stafnbúa,
félags sjávarútvegsfræðinema, ávarpar og setur fundinn.
Framsögumenn:
Jón Eðvald Friöriksson, framOkvæmdastjóri FISK.
Jón Karlsson frá Verkalýðsfélaginu Fram.
Hilmir Jóhannesson, hæjarfulltrúi.
Arðsemi Öli Bj öm Kárason, ritstj óri Viðskiptahlaðsins.

Kaffthlé. - Pallborðsumræður.
Fundarstjóri verður Gunnlaugur Sighvatsson, sjávarútvegsfræðingur og framkvæmdastjóri
rannsóloiastofnunar Háskólans á Akureyri.
Allii velkomnir.
JOHgur~®ímirat