Dagur - Tíminn - 23.11.1996, Blaðsíða 10

Laugardagur 23. nóvember 1996 - X
MINNIN GARGREINAR
jDagur-<Etnmm
*
Olína Eybjörg Pálsdóttir
fæddist í Borgargerði í
Höfðahverfi 13. septem-
ber 1907. Hún andaðist á
Dvalarheimilinn Hlíð á Akur-
eyri 10. nóvember síðastliðinn.
Foreldrar Ólínu voru hjónin
Páll Friðriksson bóndi og Mar-
grét Árnadóttir frá Brekku í
Kaupangssveit. Páll átti móð-
urætt að rekja að Arnarstapa í
Ljósavatnshreppi og Skógum í
Fnjóskadal. Þau Páll og Mar-
grét fluttust að Borgargerði
árið 1899. í Borgargerði ólst
Ólína upp til ellefu ára aldurs.
Foreldrum hennar varð 10
barna auðið. Þrír drengir dóu í
bernsku, en sjö systkini
komust á legg. Þau eru í ald-
ursröð: Þórunn, Páll Trausti,
Kristinn, Friðrika, Kristbjörg,
María Aldís og Ólína Eybjörg.
Eru þau systkinin nú öll látin.
Árið 1930 giftist Ólína Þor-
steini Stefáni Baldvinssyni
skipstjóra frá Stóru-Hámund-
arstöðum á Árskógsströnd. Ó-
lína og Þorsteinn bjuggu á Há-
mundarstöðum í Hrísey. Þor-
steinn lést 11. janúar 1971.
Þeim varð tveggja barna auðið
og ólu upp einn fósturson.
Börn þeirra eru: Snjólaug Fil-
ipía, gift Jóni Helgasyni og
eiga þau fjögur börn. Þor-
steinn Grétar, giftur Sesselju I.
Stefánsdóttur og eiga þau tvö
börn. Fóstursonur þeirra er
Þorsteinn J. Jónsson, giftur
ÁshUdi Emilsdóttur og eiga
þau tvo syni. Auk þess á Þor-
steinn fimm börn frá fyrra
hjónabandi.
Upphefð, œtt, með fleiru
er ekki mikils vert;
hitt skiptir miklu meiru,
hve margt til þarfa er gert.
Uns dagur lífs réð dvína,
með dug og kjark þú vannst,
og alla œvi þína
þér enginn trúrri fannst.
(Einar Bjarnason frá Fellsseli)
Fyrir réttri viku lést á Dval-
arheimilinu Hlíð á Akureyri
elskuleg amma mín, Ólína Ey-
björg Pálsdóttir. Hún hefði orðið
níræð á næsta ári og var heilsu
hennar mjög farið að hraka.
Síðustu misserin hafði hún litla
fótaferð og var búin að tapa
allri sjón. Því má ætla að amma
hafi verið hvíldinni fegin, enda
búin að skila sínu dagsverki og
gott betur. Mikill söknuður fyllir
hjarta okkar allra og margs er
að minnast frá liðnum árum.
Sem krakki var ég mikið hjá
Minningar-
greinar
Minningargreinar birtast
aðeins í laugardagsbiöðum
Dags-Tímans.
Þær þurfa að berast á
tölvudiskum eða vélritaðar. -
Myndir af þeim sem skrifað
er um þurfa að berast með
greinunum.
Sendist merkt
Dagur-Tíminn
Strandgötu 31, 600Akureyri
Garðarsbraut 7, 640 Húsavík
Þverholti 14, 105Reykjavík
Ólína Eybjörg Pálsdóttir
ömmu og afa í Hrísey, og eftir
að afi dó bjó óg meira eða
mínna hjá ömmu. Það má varla
minna vera en að ég minnist
hennar með nokkrum orðum.
Björtustu og bestu minning-
ar mínar úr barnæsku eru
tengdar sólríkum dögum úti í
Hrísey. Ég minnist þeirrar til-
hlökkunar sem greip mig þegar
sumarið nálgaðist og ég vissi að
brátt kæmi að því að ég færi út
í eyju. Það var alltaf mikið líf og
íjör á Hámundarstöðum yfir
sumartímann, enda var þá yfir-
leitt margt um manninn. Þar
dvöldum við systkinin fjögur í
góðri umsjá afa og ömmu, en
þar var einnig fleira fólk, meðal
annars frændur og frænkur að
sunnan. Margt var þá brallað
og held ég að það hafi verið
mikil gæfa fyrir okkur krakk-
ana að kynnast lífinu í eyjunni
og þeim ævintýrum sem þar
gerðust á degi hverjum. Við
búum að því alla tíð og ég finn
fyrir því nú seinni árin, þegar
ég kem út í Hrísey, að þar
kvikna ljúfar minningar við
hvert fótmál.
En þótt börnin hafi ekki
kunnað á því nein skil, þá hefur
talsvert þurft að hafa fyrir öll-
um þeim gestum sem sóttu Há-
mundarstaði heim. Enda eru
þær myndir, sem ég helst geymi
í huga mér af ömmu frá þess-
um árum, tengdar vafstri henn-
ar í eldhúsinu á rósóttum kjól.
Hún Ólína passaði vel upp á
það að enginn færi svangur frá
henni.
Undir lok sjöunda áratugar-
ins fluttu afi og amma til Akur-
eyrar. Þá saknaði maður mikið
Hríseyjar og Hámundarstaða,
en þó var bót í máli að nú var
auðveldara að heimsækja þau.
Afi og amma höfðu varla fyrr
búið sér heimili þar en lítil
stúlka bankaði upp á og krafð-
ist þess að fá að gista nokkrar
nætur. Fljótlega gerðust amma
og afi húsverðir í Þingvalla-
stræti 14 og sáu þar um lítið
gistiheimili í eigu Verkalýðsfé-
lagsins Einingar. Þar eignuðust
þau marga góða vini, hvort
heldur það voru gestir að sumri
eða skólafólk sem leigði þar á
vetmna.
Þorsteinn afi minn andaðist í
ársbyrjun 1971. Það var mikill
missir, en auðvitað lét hún
amma mín ekki bugast, heldur
hélt áfram rekstri gistiheimilis-
ins við Þingvallastræti. Þegar
hún var orðin ein, sótti ég enn-
þá meira til ömmu minnar og
fyrr en varði var ég flutt til
hennar. Yfirleitt var meira en
nóg að gera hjá ömmu við þrif
og annað er tengdist gistiheim-
ilinu. Þótt ég hafi ekki verið há í
loftinu, reyndi ég eftir minni
bestu getu að hjálpa til. Eftir
erilsaman dag settumst við
gjarnan saman í eldhúsinu,
ræddum alla heima og geima
og fengum okkur kaffisopa.
Litla stelpan vandist þar á kaff-
ið góða og hefur ekki orðið
meint af.
Nú, þegar ég er orðin full-
orðin, hugsa ég oft til þess and-
rúmslofts sem ríkti á Þingvalla-
strætinu og hvernig amma
gerði allt sem í hennar valdi
stóð til að gestunum liði eins og
heima hjá sér. Hún var gjörn á
að bjóða þeim inn á litla heimil-
ið sitt og traktera þá með kafíi
og kökum. En þar kom að
amma hætti starfi sínu við gisti-
heimilið og þá fluttist hún í
snotra íbúð við Hrísalund.
Þangað var ævinlega gott að
koma og oft vildi hun að við
hjónin byggjum þar hjá henni,
þegar við vorum sest að á suð-
vesturhorninu en áttum leið
norður.
Gangur lífsins verður ekki
stöðvaður og fyrr en varði færð-
ist aldurinn yfir hana ömmu
mína. Nú, í miðjum nóvember,
eigum við hjónin aftur leið
norður yfir heiðar, en í þetta
sinn til að kveðja ástkæra
ömmu hinstu kveðju. Það ger-
um við í svartasta skammdeg-
inu, en dýrleg sumrin í Hrísey
og góðir dagar á Þingvalla-
strætinu leita óhjákvæmilega á
hugann. Minningin um góða
ömmu mun lýsa mína leið.
Niðdimm er nóttin,
napur vindur hvín.
Senn rénar sóttin,
sofðu vina mín.
(R.H.R.)
Margrét Elfa Jónsdóttir.
Heimilisprýðin húsið kveður,
í hjartanu hvíldi ró ogfriður.
Guðs í trúnni gekkstu veginn,
Guð þér launar hinum megin.
(Jóhann Nilsen)
Þessa kveðju fékk langamma
mín, Margrét Árnadóttir, frá
gömlum manni sem bjó á heim-
ili ömmu minnar, Ólx'nu Páls-
dóttur, að Hámundarstöðum í
Hrísey þar til hann fór háaldr-
aður á Sjúkrahusið á Akureyri
og andaðist þar. Þessi kveðja
gæti vel átt við hana ömmu
mína.
Minningar frá barnæsku
sækja að mér sem yndislegt æv-
intýri þar sem Hrísey hjá afa og
ömmu er sögustaður og Há-
mundarstaðir höllin sem við
bjuggum í. Þau kóngur og
drottning og Steini móðurbróðir
minn prinsinn. Eins og í ævin-
týrunum var (að mér fannst)
alltaf sól og sumar. Margmenni
var yfirleitt í höllinni og eins og
ömmu var von og vísa borð
hlaðin kræsingum. Oft var sofið
í öllum herbergjum og inn af
þeim. (Þeir vita hvað ég meina,
er gist hafa á Hámundarstöð-
um). Hlýjan og kærleikurinn frá
ömmu og afa, sem lýsti sér í svo
ótal myndum, er í dag dýrmæt-
ur sjóður sem margir, er hjá
þeim bjuggu eða sóttu heim um
lengri eða skemmri tíma, eiga í
hjarta sínu um ókomin ár. í
hjarta mínu verð ég alltaf lítil
og áhyggjulaus stelpa þegar ég
heimsæki ævintýraeyjuna mína.
Elsku amma mín, ég er viss
um að þið afí haldið áfram að
búa í höll hvar sem hún er
staðsett og að þar er alltaf sól
og sumar, þið umvafin kærleik
og hlýju og haldið áfram að
hlúa að börnunum stórum og
smáum. Hafðu þakkir fyrir alla
þína elsku í minn garð og fjöl-
skyldu minnar.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem)
Þín dótturdóttir
Ólína E. Jónsdóttir.
Elsku amma mín. Með þessum
fátæklegu orðum kveð ég þig.
Ég mun æti'ð minnast þín með
þakklæti fyrir allt sem þú gafst
mér sem litlum dreng, er ég
kom til dvalar hjá ykkur afa í
Hrísey á sumrin. Þessi sumur
hafa ávallt verið mér sem ævin-
týri, sem fær mig til að brosa og
líða vel og mun ég segja það
börnum mínum og barnabörn-
um. Þannig lifir minningin um
þig með okkur öllum. Fýrir
hönd yngri systkina minna,
þeirra Geirs, Kristjönu, Hauks
og Guðjóns, þakka ég þér fyrir
allt sem þú gafst okkur. Ég og
fjölskylda mín á Grænlandi
erum í hjarta okkar hjá þér á
þessari kveðjustund. Guð blessi
þig og varðveiti að eilífu.
Guðmundur Þorsteinsson
(Mummi).
Ég heiðra mína móður vil
af mœtti sálar öllum
og lyfti huga Ijóssins til
frá lífsins boðafollum.
Er lít ég yfir liðna tíð
og löngu farna vegi,
skín endurminning unaðsblíð
sem ársól lýsi degi.
Að fœra slíka fórn sem þú
munflestum ofraun vera,
en hjálpin var þín heita trú,
þœr hörmungarnar bera.
í hljóði barst þú hverja sorg,
sem hlaustu oft að reyna,
en launin fœrðu í Ijóssins borg
og lœkning allra meina.
Nú er of seint að þakka þér
og þungu létta sporin,
þú svífur fyrir sjónum mér
sem sólargeisli á vorin.
Þú barst á örmum börnin þín
og baðst þau guð að leiða,
ég veit þú munir vitja mín
og veg minn áfram greiða.
(Eiríkur Einarsson)
Elskulega móðir, með þakklæti
og virðingu minnumst við þín
og þökkum þér fyrir alla þá
umhyggju og ástúð, sem þú
veittir okkur, börnum þínum,
barnabörnum og tengdabörn-
um. Frændfólki og vinum viljum
við þakka vináttu og hlýhug í
hennar garð. Minningarnar all-
ar, allt frá því að við vorum
börn í Hrísey, eru Ijársjóður
sem við geymum í hjörtum okk-
ar. Við erum þess fullviss að vel
hefur verið tekið á móti þér, af
föður okkar og ástvinum öllum.
Að lokum viljum við þakka
starfsfólkinu á Dvalarheimilinu
Hh'ð fyrir alla umönnun og kær-
leik í hennar garð.
Nú legg ég augun aftur,
ó, guð, þinn náðarkraftur
mín veri vörn í nótt.
Æ, virst mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Þýð. S. Egilsson)
Guð blessi minningu Ólínu
Eybjargar Pálsdóttur.
Snjólaug F. Þorsteinsdóttir,
Þorsteinn G. Þorsteinsson.
Ég þakka alltfrá okkar fyrstu
kynnum,
það yrði margt, ef telja skyldi
það.
í lífsins bók það lifir samt í
minnum,
er letrað skýrt á eitthvert henn-
ar blað.
Ég fann í þínu heita, stóra
hjarta
þá helstu tryggð og vináttunnar
Ijós,
er gerir jafnvel dimma daga
bjarta,
úr dufti lœtur spretta lífsins rós.
(Margrét Jónsdóttir)
Mig langar að skrifa örfáar lín-
ur til að minnast tengdamóður
minnar, Ólínu Eybjörgu Páls-
dóttur, sem lést á Dvalarheimil-
inu Hlíð 10. nóvember s.l.
Það var fyrir jólin 1951 sem
ég lagði upp í ferð til Hríseyjar
ásamt unnustu minni, Snjó-
laugu, til að kynnast tilvonandi
tengdaforeldrum mínum, þeim
sæmdarhjónum Ólínu og Þor-
steini Baldvinssyni.
Ég kveið ekki fyrir þeirri
heimsókn, þar sem ég hafði
verið um nokkurt skeið með
Hríseyingum til sjós, sem
þekktu svo vel til á því heimili
og báru því góða sögu. Ég sá
fljótt að þar var hin fullkomna
húsmóðir að störfum eins og
þær gerðust bestar á þeim dög-
um. Ég varð ekki fyrir von-
brigðum með mín fyrstu kynni,
því mér var tekið með sérstakri
alúð og umhyggju af þeim hjón-
um frá fyrsta degi og var svo
alla tíð.
Hámundarstaðaheimilið var
annálað fyrir gestrisni og
myndarskap, enda sagði ég
stundum að það hafi verið dval-
arheimili fyrir aldraða og börn
um lengri tíma.
Ólína hjúkraði tengdamóður
sinni, sem var rúmliggjandi í
mörg ár, og síðar móður sinni.
Þá má ekki gleyma umhyggju
þeirra fyrir Jóhanni Nilsen, sem
hjónin tóku inn á sitt heimili og
var þar til dauðadags. Ég minn-
ist þess hvað Jóhann var þakk-
látur þeim hjónum og talaði
hlýlega um dvöl sína hjá þeim.
Tvö fyrstu börn okkar Snjó-
laugar fæddust á Hámundar-
stöðum, það voru því hlýjar
hendur Ólínu sem umluku þau í
fyrstunni. Ég var starfandi sjó-
maður á þessum árum og
gladdist yfir því að Snjólaug og
börnin mín nutu handleiðslu Ó-
línu og Þorsteins. Seinna þegar
börnin, sem voru orðin fjögur,
stækkuðu, var það þeirra fyrsta
ósk á vorin að fá að fara til
ömmu og afa í Hrísey og alltaf
voru þau velkomin, þó mörg
börn væru þar fyrir. Þau nutu
þess að vera í návist þeirra og
eyjan heillaði á marga vegu.
Það hefur örugglega orðið þeim
mikill lífsbrunnur, sem þaú.' jssfc.
munu búa að alla sína ævi.
Hafðu þökk fyrir þetta allt og
alla hjartagæsku þína og ég bið
þér Guðs blessunar.
Hver minning dýrmœt perla
að liðnum lífsins degi,
hin Ijúfu og góðu kynni
af alhug þakka hér.
Þinn kœrleikur í verki