Dagblaðið Vísir - DV - 16.04.1984, Blaðsíða 12

12
DV. MÁNUDAGUR16. APRlL 1984.
Útgáfufélag: FRJÁLS pjÖLMIDLUN HF.
Stiórnarformaöurogútgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLF.SSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoöarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON.
Fréttastjdrar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.:
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI 11. SÍMI 27022.
Simi ritstjórnar: 86611. v
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF„ SÍÐUMÚLA 12. Prentun:
Árvakur hf„ Skeifunni 19.
Áskriftarverð á mánuði 250 kr. Verð í lausasölu 22 kr.
Helgarblað25kr.
Singapore norðursins
Nokkurt fjaörafok hefur oröiö í tilefni af upplýsingum
sem Kjararannsóknanefnd hefur látið frá sér fara og
greina frá óhagstæðum samanburöi á launum hér á landi
miðaö viö önnur Evrópulönd. Fullyrt er að ísland sé
þriðja launalægsta landiö í Evrópu og þeim á Þjóðviljan-
um hefur jafnvel tekist að reikna okkur ennþá neöar.
Þessir útreikningar koma heim og saman við það sem
haft er eftir iðnaðarráðherra í útlöndum, aö ísland sé
láglaunasvæði á borð við Singapore. Munu þessi ummæli,
ef rétt eru, hafa verið viðhöfö í þeim vafasama tilgangi að
auglýsa hið ódýra vinnuafl sem erlent kapital geti nýtt
sér meö stóriðjurekstri hér á landi.
Ekki er það glæsileg auglýsing eða af miklum metnaði
gert að lýsa íslandi sem Singapore norðursins og það er
heldur ekki gæfulegt ef við sjálfir trúum því að laun miðuð
við þjóðartekjur séu með því lægsta sem þekkist meðal
þróaðra þjóða.
Einhliða samanburður í launum talinn er einskis virði.
Það er falskur samanburður meðan ekki er jafnframt lit-
ið til stööu þjóðarbúsins í erlendum skuldum, gjaldeyris-
eignar og efnahags að öðru leyti. Það er hægt að greiða
há laun með því að safna skuldum og eyða meir en aflað
er á kostnað framtíðarinnar. Það eru illa fengin laun og
skammvinn. Það er hægt að greiða há laun í formi verð-
bóta sem kynda undir óðaverðbólgu. En það er skamm-
góður vermir þegar launaumslög fuðra upp í 130% verð-
bólgu.
Útborguð laun segja heldur ekki alla söguna, ef ekki er
jafnframt litið til kaupmáttar þeirra. Hvernig er verðlagi
háttað í öðrum löndum, sköttum, almannatryggingum,
félagslegri aðstoð, atvinnuleyisbótum og öðru því sem
hefur áhrif á ráðstöfun tekna?
Hver eru útgjöld erlends launafólks varðandi skóla-
göngu, sjúkrahúsvist, læknisþjónustu, lífeyri, samgöngur
og húsnæði?
Þá fyrst, þegar gerður er raunhæfur samanburður á
öllum þáttum tekna og útgjalda, fæst marktæk niður-
staða sem dregur upp rétta mynd af kjörum hins vinn-
andi manns frá einu landinu til annars.
Og hvað um atvinnumöguleika og atvinnuleysi? Vilja
menn gera samanburð á Islandi, þar sem nánast hver
vinnandi hönd hefur að bíta og brenna, meðan milljónir
launþega ganga um atvinnulausarum alla Evrópu? Eru
íslendingar tilbúnir til að skipta á þeim kjörum?
Og annað má einnig taka með í reikninginn. I flestum
löndum Vestur-Evrópu er launamunur gífurlegur frá
þeim lægst launaða til hins hæst launaða. Meðaltalstölur
kunna að líta vel út á pappírunum, með samlagningu og
deilingu, en þær segja auðvitað nákvæmlega ekki neitt
um kjör alls þess þorra launafólks sem Kjararannsókna-
nefnd og verkalýðsfélög þykjast ala önn fyrir.
Vissulega má viðurkenna að launakjör eru aldrei nógu
góð. Og þeim hefur farið hrakandi undanfarin misseri hér
á landi, meðan þjóðin hefur verið að bjarga efnahagslegu
sjálfstæði sínu.
En það er fjarstæða og bábilja að halda því fram að
Island sé Singapore norðursins. Almennt talað eru lífs-
kjör hér á landi vel viðunandi. Þau geta verið enn betri,
en fáránlegur samanburður í hráum tölum þjónar engum
tilgangi, nema þá að skemmta skrattanum.
ebs.
Frá fundi Sjómannafélags Reykjavíkur með fiskimönnum 29. des. sl. Þar var m.a. rætt um öryggismál sjómanna,
„kvótann” og kjaramálin. Á annað hundrað manns sóttu fundinn.
Fullt lýöræði í
Sjómannafélagi
Reykjavíkur
— svar til Páls Þorgeirssonar matsveins
Föstudaginn 30. mars sl. sendir þú
mér opið bréf vegna kjaramála sjó-
manna, einnig beinir þú nokkrum
spurningum til mín. Áður en ég kem
að spumingum þinum ætla ég að
koma að nokkmm atriðum í tilskrif-
umþínum.
Það hvarflar ekki að mér að halda
því fram að kjör fiskimanna séu með
þeim ágætum að ekki þurfi lagfær-
ingar við. Og sé litið til stærri togar-
anna eru laun háseta þar mun lakari
en hjá starfsfólki í frystihúsum þeg-
ar vinnustundaf jöldi sá, er að baki
tekna sjómanna liggur, er hafður til
grundvallar, og þó er ég ekki að
halda því fram að fiskvinnslufólk í
landi sé vel launað, síður en svo. Á
þessa staðreynd hef ég margsinnis
bent, m.a. í fjölmiðlum og greinar-
skrifum í Sjómanninum, riti Sjó-
mannafélagsins, en það rit færð þú
ekki sent heim þar sem þú ert ekki
félagsmaður í Sjómannafélagi
Reykjavíkur, en að öllum líkindum
félagi í matsveinafélagi SSI. Hins
vegar er sjálfsagt að senda þér blað
Sjómannafélagsins heim ef þú óskar
þess. I maí á síöasta ári sendi Sjó-
mannafélag Reykjavíkur sérstakt
fréttabréf um borð í öll fiskiskip sem
gerð eru út frá Reykjavík þar sem
sýnd eru mörg dæmi um hina nei-
kvæðu þróun á kjörum sjómanna eft-
ir setningu bráðabirgðalaganna sl.
vor. Sjómaðurinn, rit Sjómannafé-
lags Reykjavíkur, er sendur til fé-
lagsmanna og um borð í skip sem
gerð eru út frá Reykjavík. Síöustu
blöðin komu út í júní, nóvember og
desember ’83. Sjómannasambandið
hefur gefið út 3 blöð á sl. ári og jafn-
margar snældur með fjölbreytilegu
efni, þar sem málefni liðandi stund-
ar, er mest brennur á í málefnum
sjómanna, er komiö á framfæri. Á
milli jóla- og nýárs hélt Sjómannafé-
lag Reykjavíkur fundi með fiski-
mönnum og farmönnum, en sá fund-
artími hafði verið viðhafður í mörg
undanfarin ár vegna góðrar reynslu
þar um. Síðasti fundur með fiski-
mönnum var mjög f jölsóttur þar sem
á annað hundrað manns mættu. Þar
fjölluðu fulltrúar Slysavamafélags
Islands um öryggismál. Halldór Ás-
grímsson sjávarútvegsráðherra og
Oskar Vigfússon, formaður Sjó-
mannasambands Islands, voru á
þeim fundi og töluðu um vanda sjáv-
arútvegs og sjómanna hvor frá sínu
sjónarhorni. Eftir að sjávarútvegs-
ráðherra hafði yfirgefið mjög góðan
fund, sem hann átti þarna með sjó-
mönnum, urðu almennar umræður
um kaup og kjör, en menn voru al-
mennt á því að bíöa og sjá framvindu
kvótakerfisins og k jaramála á vinnu-
markaðinum.
Ekki sambandsleysi
Að f ramansögðu get ég ekki fallist
á fullyrðingu þína um algjört
sambandsleysi forystumanna sjó-
manna við umbjóöendur sína. Jafn-
Kjallarinn
GUÐMUÍMDUR
HALLVARÐSSON
FORMAÐUR SJÓMANNA-
FÉLAGS REYKJAVÍKUR
framt ætla ég gagnkvæmni í þeim
þætti, er lýtur að sarnskiptum
manna í milli, ef upplýsingar vantar
eða félagsmenn þurfa að koma sín-
um skoðunum á framfæri.
Þegar þú taiar um forystumenn.
sjómanna leggur þú marga menn
undir í ádrepu þinni og því miður
kemur ljóst fram í grein þinni þekk-
ingarleysi þitt og ókunnugleiki á upp-
byggingu stéttarfélags sjómanna og
samtaka þeirra. Ég held aö þaö væri
ráð næst, þegar þú kemur í land, að
við hittumst og ég skal þá leiða þig í
allan sannleikann um þau mál sem
hér hefur veriö fjallað um svo þú get-
ir skrifað um þessi mál af meiri
þekkingu þegar þú ferð fram á rit-
völlinn næst.
Efasemdir þínar, Páll, um iýöræði
í Sjómannafélagi Reykjavíkur og
setu mína í formannssæti eru ekki
svaraverðar. En allar atkvæða-
greiðslur hvort heldur eru um kjör
stjórnar, trúnaðarmannaráðs eða
kjarasamninga taka alltaf mið af
starfi sjómannsins, þær standa ekki
yfir í daga, heldur vikur og jafnvel
mánuði.
Víkjumþá aöspurningumþinum.
Svör
1. Þú spyrð hve margir meðlimir séu
í Sjómannafélagi Reykjavíkur.
Svar: Þaðeru 1522félagar.
2. Þú spyrð með hve mörgum at-
kvæðum ég hafi verið kosinn formað-
ur árið 1980—83. Svar: Stjórnarkjör
hefur ekki fariö fram á þessu tíma-
bili, þar sem aðeins einn listi hefur
borist og þess vegna sjálfkjörið.
3. Þú spyrð hvemig auglýsingum
fyrir aðalfundi sé háttað. Svar: Sam-
kvæmt lögum félagsins.
4. Þú spyrð hversu marga sjómenn
ég telji hafa sótt þessa fundi. Svar:
Þeir hafa verið frá 40—100.
5. Þú spyrð fyrir hvem ég sitji í út-
gerðarráði BIJR og hvort ég telji
heppilegt að sitja beggja vegna
borðs þar. Svar: Fyrir borgarstjórn-
arflokk Sjálfstæðismanna sem vara-
maður. Eg tel það ekki óheppilegt
þar sem kjaramál eru ekki uppi á
borðum þar, hins vegar fæ ég upplýs-
ingar sem koma mér til góða í starfi
mínu.
6. Þú spyrð hvaða laun Sjómannafé-
lag Reykjavíkur greiöi mér og eftir
hvaða taxta. Svar: Laun mín og
starfsmanna taka mið af þeim kjara-
samningum sem ég tek þátt í að gera
þ.e.a.s. bátsmannalaun á farskipi
eins og þau eru nú og samkvæmt 7
ára starfsaldursþrepi. Þá er einnig í
ráðningarsamningi milli starfs-
manna ög stjórnar Sjómannafélags
Reykjavikur frá 1979 skilyrði þess
efnis að starfsmenn fari út á sjó einn
mánuð á ári til að vinna með þeim
mönnum sem við gerum samninga
fyrir.
7. Þú spyrð mig hvort ég sé tilbúinn
að boða til fundar í Sjómannafélag-
inu þar sem frammistaða mín og
fleiri forystumanna sjómanna yrði
aðalmál á dagskrá. Svar: Já, nefndu
stað og stund og þaö skal ekki standa
á mér. Eg skal gera h vað ég get til að
fá aðra forystumenn sjómanna á
þann fund. En ég ætla að kokkurinn
Páll sjái um að forystumenn mat-
sveinafélags SSI verði til staöar og
sitji einnig fyrir svörum. Það hefur
aldrei staöiö á stjóm Sjómannafé-
lags Reykjavíkur að mæta á fundum
félagsins og standa fyrir máli sínu.
8. Að lokum spyrö þú hvort ég hyggi
á endurkosningu. Svar: Stjórn- og
trúnaðarmannaráð Sjómannafélags
Reykjavíkur tekur ákvarðanir í
þeimmálum.
Eg hefði líklega átt að láta skrif-
um mínum lokið við svar síðustu
spurningar Páls kokks en þetta opna
bréf til mín er með þeim eindæmum
að ég get ekki viö svo búiö látið stað-
ar numið hér. Eg og mínir líkar hafa
nú að undanfömu fengið talsverða
gagnrýni úr ólíklegustu áttum af
margskonar toga spunna og er það af
hinu góða svo lengi sem slík gagn-
rýni er málefnaleg. En hvað kemur
Páli Þorgeirssyni matsveini til að
fara fram á opinberan vettvang með
opið bréf og aðdróttanir varðandi
málefni Sjómannafélags Reykjavík-
ur? Páll er félagsmaður í matsveina-
félagi SSI og umvöndun hans á mál-
efnum er varða það félag og upplýs-
ingastreymi til sinna félagsmanna er
starfsmönnum og stjórn Sjómanna-
félagsins allshendis óviðkomandi. Ef
félagsmenn innan verkalýðshreyf-
ingarinnar eru komnir á þær villigöt-
ur að það sé af hinu góða að gera for-
ystumenn verkalýðsfélaganna sem
tortryggilegasta gagnvart umbjóð-
endum sínum missa menn áttir
gagnvart meginmáli liðandi stundar,
þ.e. kjaramálunum.