Dagblaðið Vísir - DV - 19.08.1987, Blaðsíða 4

4
MIÐVIKUDAGUR 19. ÁGÚST 1987.
Fréttir
Salan á Útvegsbankanum:
Mikill átakafundur í
ríkisstjórninni
Ráðherrar ræddu m.a. hugmynd um að hafha báðum tilboðunum og gera nýtt útboð
Ríkisstjómarfundurinn í gær stóð
í þrjá klukkutíma og em ár og dagar
síðan ríkisstjómarfundur hefur stað-
ið svo lengi að sögn kunnugra. Það
var líka greinilegt að ráðherrum
Framsóknarflokks og Sjálfstæðis-
flokks var heitt í hamsi þegar þeir
komu út af fundinum en ríkisstjóm-
in hafði verið að ræða tilboðin tvö
í hlutabréf Útvegsbankans.
Þeir ráðherrar sem ræddu við
fréttamenn viðurkendu að skiptar
skoðanir væm innan ríkisstjómar-
innar um málið. Skipuð hefur verið
3ja manna ráðherranefnd til að fjalla
um það fram að ríkisstjómarfundi á
fimmtudaginn. Allir vom sammála
um að málið þyrfti að afgreiða í þess-
ari viku.
Sú hugmynd var rædd á ríkis-
stjómarfundinum í gær að hafha
báðum tilboðunum í hlutabréf Út-
vegsbankans, gera nýtt útboð og láta
síðan tilboðin vera lokuð og taka
því hagstæðara.
„Þetta þykir mönnum afskaplega
klúðurslegt og ég tel engar líkur á
að þessi leið verði farin,“ sagði Þor-
steinn Pálsson forsætisráðherra.
Þeir em hins vegar til sem segja
að þetta sé eina leiðin til að ná sam-
komulagi innan ríkisstjómarinnar
um sölu á hlutabréfum Útvegs-
bankans.
Bæði Þorsteinn Pálsson forsætis-
ráðherra og Jón Sigurðsson við-
skiptaráðherra sögðust fagna þeim
mikla áhuga sem virtist vera á
bankakaupum. Þeir bentu á að það
væri stefna þessarar ríkisstjómar að
selja ríkisbankana og því væri áhug-
inn fagnaðarefhi.
Jón Sigurðsson var þá spurður
hvort það væri þá ekki lausn á þessu
Útvegsbankamáli að bjóða öðrum
tilboðsaðila Búnaðarbankann til
kaups og þá fengju allir sem vildu
kaupa banka sitt. Hann sagðist ekki
geta svarað þessu þar sem lagabreyt-
ingu þyrfti til að selja Búnaðarbank-
ann og Landsbankann.
-S.dór
Steingrímur Hermannsson.
Vaiia hægtað
hafha tilboði
Sambandsins
„Það þarf ákaflega sterk rök til
að hafiia tilboði samvinnuhreyfing-
arinnar sem er þó varla tilboð því
samvinnuheyfingin samþykkir að
kaupa bréfin á auglýstum skilmál-
um. Það er eins og ef maður er að
kaupa kjötlæri í búð en þá kemur
einhver annar og segist borga 5
krónum meira og fær lærið,“ sagði
Steingrímur Hermannsson utanrík-
isráðherra að loknum ríkisstjómar-
fundinum.
Hann benti á að þetta væri fyrsta
umræða um málið innan ríkisstjóm-
arinnar og það yrði aftur til umræðu
á ríkisstjómarfundi á fimmtudag
þannig að engin leið væri segja til
um úrslit þess eftir þennan fund.
-S.dór
Bréfin úr sölu
á föstudaginn
- segir viðskiptaráðherra
„Ég mun ræða við Val Amþórs-
son, stjómarformann Sambandsins,
á morgun en að öðm leyti get ég
ekki sagt um hvað verður. Það er
rétt að hlutabréfin vom tekin úr
sölu á föstudaginn, meðan athugun
á tilboði Sambandsfyrirtækjanna
stendur, en bæði tilboðin em nú í
athugun og Sambandsfyrirtækin fá
svar á undan,“ sagði Jón Sigurðsson
viðskiptaráðherra.
Hann sagði þá sögu ranga að hann
hefði gefið Sambandsmönnum ein-
hver loforð varðandi kaupin á
skuldabréfunum og þaðan af síður
væri það rétt að búið væri að semja
Jón Sigurðsson.
við Sambandið á bak við tjöldin.
Jón Sigurðsson sagði það álitamál
hvort útboðsskilmálar væm með
þeim hætti að eftir að eitt tilboð er
komið í bréfin geti ekki annar boðið
á móti. Auglýsingin sem birt var í
júnímánuði síðastliðnum væri eins-
konar áskorun um að gefa sig fram
til kaupa á hlutabréfunum með til-
nefiidum kjörum. Hún er aftur á
móti ekki skuldbindandi eins og
sumir lögfræðingar líta á að sögn
Jóns Sigurðssonar.
Loks sagði Jón að um þetta mál
væri ágreiningur í ríkisstjóminni en
hvort það gæti leitt til stjómarslita
bað hann menn að snúa sér til for-
sætisráðherra. -S.dór
Getum tekið
hvoru tilboð-
inu sem er
- sagði forsætisráðherra
Ráðherrar Sjálfstæðisflokksins
áttu með sér einkafund eftir ríkis-
stjómarfúndinn en að honum
loknum ræddi Þorsteinn Pálsson við
fréttamenn.
Hann vildi ekki gera mikið úr
átökum á ríkisstjómarfundinum.
Sagði að ef menn hefðu komið út
af fundinum sveittir og heitir þá
væri það vegna þess að gluggar á
fundarherberginu hefðu verið lokað-
ir vegna hávaða frá vinnuvélum fyrir
utan. Því hefði verið heitt og loftlít-
ið inni.
„Menn ræddu málið mjög ítarlega
og margar spumingar vöknuðu og
það verður leitað svara við þeim og
það hefur verið skipuð ráðherra-
nefnd með einum manni frá hverjum
stjómarflokkanna til að skoða þetta
mál milli ríkisstjómarfunda," sagði
Þorsteinn Pálsson.
Hann vildi ekki segja hvert væri
álit sjálfstæðisráðherranna á tilboð-
unum tveimur, sagði þau vera í
athugun. Hann sagði að svör ættu
eftir að berast varðandi tryggingar
tilboðsgjafanna og fyrr en þau lægju
fyrir væri ekki hægt að taka endan-
lega ákvörðun.
Þorsteinn sagði það óumdeilt að
stjómvöld gætu tekið hvom tilboð-
inu sem væri. Hann sagði það sína
skoðun að æskilegt væri að margir
aðilar keyptu bankann og ekki síst
aðilar í sjávarútvegi
Loks sagði Þorsteinn að það kæmi
sér á óvart ef stjómarsamstarfið
væri í hættu vegna þessa máls.
-S.dór
Þorsteinn Pálsson.
I dag mælir Dagfari
Nú er heldur betur farið að færast
fjör í leikinn um Útvegsbankann.
Einkaframtakið lagði fram tilboð í
gær sem var að þess sögn mun hag-
stæðara heldur en tilboð Sambands-
ins. Sambandið hefur svarað þessu
með því að segjast geta lagt fram
ennþá betra tilboð. Ríkisstjómin
hefúr rætt málið og er að bera saman
tilboðin en auðvitað væri skynsam-
legast af henni að leyfa þeim að
bjóða í til skiptis þangað til annar
hvor gefst upp.
Það er ekki á hverjum degi sem
gjaldþrota bankar reynast jafnverð-
mætir og raun ber vitni. Hingað til
hafa menn veriö að barma sér yfir
Útvegsbankanum og enginn hefur
viljað við hann kannast og bankinn
hefúr verið hálfgerð afæta á ríkis-
sjóði. Um tíma var jafnvel talað um
að leggja bankann niður, þegjandi
og hljóðalaust. Það er eins gott að
það var ekki gert. önnur eins gull-
náma hefúr ekki fundist í landinu
og ekki kæmi manni á óvart þótt
Útvegsbankinn ætti eftir að bjarga
ríkissjóði og almenningi undan auk-
inni skattbyrði. Er ekki hægt að
finna fleiri gjaldþrota banka til að
selja? spyrja menn og líta til allra
átta. Hvað með Búnaðarbankann og
Landsbankann? Er ekki mögulegt
Hver býður best?
að fá einhverja góða menn á borð
við þá hjá Hafskip til að setja þá
banka á hausinn svo að þessir sömu
bankar verði einhvers virði þegar
fjármálamennimir fara að bítast um
hræið?
Sumir hafa verið að undrast öll
þessi læti og hamagang. Hvers vegna
er það svo mikið kappsmál hjá
einkaframtakinu, þrjátíu og þrem
fyrirtækjum, að eignast skyndilega
Útvégsbankann? Svarið er ósköp
einfalt. Fjöldamörg fyrirtæki og ein-
staklingar skulda háar fjárfúlgur í
Útvegsbankanum og ef skipt verður
um eigendur er veruleg hætta á því
að nýju eigendumir fari að rukka
inn skuldimar. Til þess mega þeir
alls ekki hugsa sem skulda í bankan-
um. Þá er jú betra að kaupa bankann
og skulda sjálfum sér. Útvegsmenn
hafa til að mynda sótt mikið i Út-
vegsbankann en eins og allir vita
em íslenskir útvegsmenn illa staddir
§árhagslega og væm í rauninni
löngu komnir á hausinn ef Útvegs-
bankans nyti ekki við. Þeir mega
ekki til þess hugsa að þurfa að greiða
skuldir sínar í bankanum og þess
vegna vilja þeir kaupa hann. En
hvemig borga þeir þá kaupin? Jú,
það gera þeir með því að slá lán í
Útvegsbankanum eftir að þeir em
búnir eignast hann.
Menn em með öðrum orðum að
kaupa bankann til að geta fengið lán
til að kaupa bankann. Sambandið
vill á hinn bóginn kaupa bankann
til að geta notað bankann til að
borga skuldir sínar í öðrum bönkum
og Verslunarbankinn og Iðnaðar-
bankinn hafa einnig sinna hags-
muna að gæta. Ef Útvegsbankinn fer
til SÍS hættir Útvegsbankinn að lána
þeim sem þurfa á lánum að halda
og þá þarf allur sá hópur að snúa
sér til annarra banka. Verslunar- og
Iðnaðarbankinn hafa ekki efni á því
að lána mönnum sem þurfa á lánum
að halda, sérstaklega ef þeir borga
ekki lánin til baka. Þess vegna er
betra fyrir þessa banka að eignast
Útvegsbankann til að hann geti séð
um skuldunauta sem ekki getað
borgað sín lán svo þeir fari ekki að
þvælast í aðra banka.
Allt er þetta mjög auðskiljanlegt
af framangreindum ástæðum og
þama er komin skýringin á áhuga
fjármálamanna að eignast Útvegs-
bankann. Þetta er keppni um það
hveijir hafa eignvarinn rétt til þess
að fara yfir á reikningum sínum í
Útvegsbankanum án þess að öðrum
komi það við nema þeim sjálfum.
Upphæðimar, sem tilboðin fela í sér,
em smápeningar miðað við upphæð-
irnar sem eigendumir geta fært
debet og kredit í bankanum eftir að
Útvegsbankinn hefur verið sleginn
þeim. Ríkisstjómin er eiginlega að
selja mönnunum rétt til að taka lán
hjá sjálfum sér og hún er um það
bil að upgötva nýja fjáröflunarleið
sem sjálfsagt er að útfæra í öðrum
bönkum. Ef selja má eitt stykki
banka fyrir fjallháar upphæðir hvers
vegna þá ekki að selja mönnum að-
gang að fyrirgreiðslu í öðrum ríkis-
bönkum með því að bjóða einstaka
reikninga og lánaviðskipti út?
Er þetta ekki fundið fé?
Dagfari