Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.1988, Blaðsíða 4

4
FIMMTIUDAGUR -27ví OKTÖBER 1988.
Fréttir dv
Þing Alþýðusambands íslands í næsta mánuði:
Þeim fer fjölgandi sem
horfa á forsetastólinn
- Ásmundur Stefánsson hefur enn ekld svarað þvl hvort hann gefur kost á sér
Þing Alþýðusambands íslands
nálgast en þaö verður haldiö síöari
hluta nóvembermánaðar. Nokkuð er
síðan baktjaldamakkið. sem alltaf
fylgir svona þinghaldi, hófst. Ás-
mundur Stefánsson, forseti sam-
bandsins, hefur enn ekkert sagt um
það hvon hann gefur kost á sér
áfram en þeim fjölgar sem telja að
hann muni ekki gera þaö. Ástæðurn-
ar fyrir því eru sagðar margar. í dag
verður haldinn miðstjórnarfundur
hjá Alþýðusambandinu og búast
sumir við að Ásmundur muni þar
gefa ákveðið svar. Aðrir sem DV
hefur rætt viö segja að svo verði ekki,
hann sé einfaldlega ekki búinn að
gera upp hug sinn.
Vegna þessa eru nokkrir aðilar
farnir að líta til forsetastólsins. Eins
og málin standa í dag er ekki vitað
um neinn sem hefur ákveðiö að bjóða
sig fram gegn Ásmundi Stefánssyni,
gefi hann kost á sér. Þó hafa nokkrir
viðmælendur DV fullyrt að það verði
boðið fram gegn Ásmundi en þeir
hafa ekki viljað nefna nein nöfn.
Gefi Ásmundur kost á sér verður að
telja líklegt að hann nái kjöri, þótt
það sé alls ekki víst. Fari svo verður
slagurinn um fyrsta og annan vara-
forseta harður.
Forsetaslagurinn
Eins og skýrt hefur verið frá í DV
hefur verið þrýst á Pétur Sigurðsson,
formann Alþýöusambands Vest-
fjarða, að gefa kost á sér. Pétur sagði
í samtali við DV aö hann væri að
skoða það mál. Samkvæmt heimild-
um DV er hann enn heitur, jafnvel
heitari en þegar DV ræddi við hann
á dögunum. Þó er talið óliklegt að
Pétur gefi kost á sér gegn Ásmundi
nema Alþýöuflokkurinn leggi kapp á
það.
Nú er vitað um tvo aðra menn sem
hafa áhuga á forsetastólnum hjá Al-
þýðusambandinu en það eru Karl
Steinar Guðnason, alþingismaður og
formaður Verkalýðs- og sjómannafé-
lags Keflavíkur og nágrennis, og
Guðmundur Þ. Jónsson, formaður
Iðju og Landssambands iðnverka-
fólks. Báðir eru þessir menn þaul-
reyndir í verkalýðshreyfingunni.
Það er alveg vist að Guðmundur
Þ. Jónsson fer ekki fram gegn Ás-
mundi Stefánssyni. Aftur á móti
Fréttaljós
Sigurdór Sigurdórsson
væri hann til í slaginn ef Ásmundur
gefur ekki kost á sér. Eins mun Guð-
mundur hafa áhuga á varaforseta-
sæti ef Ásmundur yrði kjörinn. Þeir
eru ekki margir sem hafa jafnmikla
reynslu og Guðmundur innan verka-
lýöshreyfingarinnar. Guðmundur er
alþýðubandalagsmaður en óvíst er
aö hann hafi fullan stuöning flokks-
ins til forsetakjörs en hann hefur
aftur á móti á bak við sig mjög stórt
sérsamband.
Karl Steinar var farinn að hugsa
um forsetastólinn hjá Alþýðusam-
bandinu í fyrrahaust en vegna anna
taldi hann þaö of mikið fyrir sig. Þá
var Karl Steinar forseti efri deildar
Alþingis og jafnframt var þá búist
við að Kjartan Jóhannsson alþingis-
maður yrði bankastjóri. Þá heföi
Karl Steinar oröið fyrsti þingmaður
krata í Reykjaneskjördæmi. Síöan
hefur margt breyst. Hann er ekki
lengur forseti efri deildar og líkur
fara minnkandi á að Kjartan verði
bankastjóri á næstunni. Þessar
breyttu aðstæður hafa orðið til þess
að Karl er aftur farinn að líta forseta-
Ásmundur Stefánsson Guðmundur Þ. Jónsson
hefur ekki svaraö þvi kominn inn i myndina
enn hvort hann gefur sem forsetaframbjóö-
kost á sér áfram sem andi ef Asmundur hœtt-
forseti ASÍ. ir.
stólinn hýru auga. Ekki er vitað
hvort hann er tilbúinn að fara fram
á móti Ásmundi, flestir telja það ólík-
legt. Fari Ásmundur fram mun Karl
hafa áhuga á fyrsta varaforsetasæt-
inu.
Toppfundur í vændum
hjá krötum
Þar sem þeir Pétur Sigurösson og
Karl Steinar eru báðir alþýðuflokks-
menn munu þeir ekki fara að keppa
sín í milli um forsetastólinn. Þess
vegna hefur verið ákveðiö að kalla
saman toppfund hjá verkalýðsfröm-
uðum Alþýðuflokksins einhvem
næstu daga til að stilla strengina í
þessu máli. Samkvæmt heimildum
DV er talið líklegra aö Karl Steinar
verði fyrir vahnu ef flokkurinn þarf
að velja á milli þessara tveggja
manna vegna þess að Pétri mun ekki
vera það fast í hendi að fara í fram-
boð.
Annað vandamál, sem kratar eiga
eftir að leysa, er mál Guðríöar Elías-
dóttur, sem verið hefur annar vara-
forseti Alþýöusambandsins. Hún er
mjög virt í verkalýðshreyfingunni en
hún er orðin fullorðin og telja marg-
Pétur Sigurósson hefur Karl Steinar Guónason
fylgi sem forsetafram- alþingismaóur aftur
bjóöandi. kominn inn i myndina
sem hugsanlegur fram-
bjóóandi til forseta.
ir kratar að tími sé til kominn að
yngja upp. Guðríður mun aftur á
móti sækja það nokkuð fast að sitja
áfram. Það er einnig ólíklegt aö
kratar fái bæði forseta og varaforseta
þannig að þeim liggur á að fá ákveð-
ið svar frá Ásmundi Stefánssyni um
hvort hann gefur kost á sér áfram
og taka þá ákvöröun út frá því hvort
boöiö veröur fram gegn honum.
Miklar breytingar i miðstjórn
Ljóst er að nokkrir reyndir verka-
lýðsforingjar munu ekki gefa kost á
sér til miðstjórnar Alþýðusambands-
ins að þessu sinni. Þar má nefna
Guðmund J. Guðmundsson, for-
mann Verkamannasambandsins,
Guðjón Jónsson, fyrrum formann
Málm- og skipasmiðasambandsins,
Jón Helgason, fyrrum formann Ein-
ingar, og Aðalheiði Bjamfreðsdóttur
alþingismann. Þá er talið líklegt að
Björn Þórhallsson og Benedikt
Dvíðsson gefi ekki kost á sér.
Mikil eining hefur ríkt innan mið-
stjómar sambandsins alveg þar til í
haust að taka þurfti afstöðu til niður-
færsluhugmyndarinnar. Ásmundur
Stefánsson hefur fengið að ráða ferö-
inni alveg þar til á þessu ári. Eitt af
þvi sem veldur hiki Ásmundar við
að halda áfram er fyrirsjáanleg
breyting á miðstjóminni. Gera má
ráð fyrir að með tilkomu yngra fólks
verði ekki sama rósemin og verið
hefur og að Ásmundur hafi ekki
sömu tök og áöur á miðstjómar-
mönnum, svo ekki sé nú talað um
ef nýir varaforsetar taka við af Birni
Þórhallssyni og Guðríði Eliasdóttur.
Á þingi BSRB í síðustu viku riðluð-
ust öll flokksbönd. Nær allir sem DV
hefur rætt við eiga von á því að eitt-
hvað svipað gerist á þingi Alþýðu-
sambandsins. Sumir spá því að fjórð-
ungssamböndin muni reyna að stilla
saman strengi og ef svo fer geta þau
ráðið ferðinni að mestu leyti. Vitað
er að stjómarflokkamir þrír reyna
nú allt sem þeir geta til aö hafa áhrif
á þingið og að skipta með sér embætt-
um, eins og áður hefur verið skýrt
frá í DV. Þaö hefur hins vegar komiö
í ljóst aö verkalýðsforingjar em ekki
jafnleiðitamir og fyrr við forystu
flokkanna. Ef svo fer að flokkslínur
bresti er engin leið aö spá um úrslit
á þinginu.
Mjög margir verkalýðsforingjar,
sem DV hefur rætt við, segja að Al-
þýðusambandið sé orðiö svo mátt-
laus stofnun að hætta sé á að það lið-
ist í sundur og að forystan verði í
framtíðinni hjá flórðungssambönd-
unum. Einn viðmælenda DV sagðist
í heinskilni ekki sjá neinn tilgang í
því lengur að halda lífl i Alþýðusam-
bandi Islands, aðstæöur frá því Al-
þýðusambandiö var og hét væru
orðnar svo breyttar. Það besta sem
hægt væri að gera í stöðunni væri
að efla sérsamböndin og fiórðungs-
samböndin. Það getur því orðið um
tímamótaþing að ræða hjá Alþýðu-
sambandi íslands síðari hluta nóv-
ember. -S.dór
í dag mælir Dagfari
Fangavemdin
Enn hitnar í kolunum í Vernd.
Eins og Dagfari hefur áður greint
frá sitja nú tvær stjómir í þessum
félagsskap, vegna ósamkomulags
um það hverjir eigi að stjórna félag-
inu. Nú hefur önnur stjómin látið
bera út nokkra vistmenn fanga-
hjálparinnar í Teigunum og í raun-
inni ríkir hersátursástand í Lauga-
teignum þessa dagana. Lögreglan
hefur verið kölluð á vettvang og
tvísýnt er um úrslit þessarar orr-
ustu, sem fram fer milli hinna
tveggja stjórna. Eldri stjómin hef-
ur búið um sig í húsakynnunum
sjálfum og getur því fylgst náiö með
viöbrögðum vistmannanna, sem
þar búa. Ef vistmennirnir verða
uppvísir að því aö hallmæla sflórn-
inni, eða hafa samúð með þeim sem
eru reknir úr húsinu, þá er um-
svifalaust kallað á lögregluna og
mennimir bornir út.
Eins og mál standa um þessar
mundir virðist fangaverndin vera
að snúast upp í andhverfu sína.
Fyrrverandi fangar, sem hafa leit-
að á náöir Verndar og flutt inn í
Laugateiginn í góöri trú, em hund-
eltir og eiga það yfir höfði sér að
lögreglunni sé sigað á þá, loksins
þegar þeir eru sloppnir úr prísund-
ini á Litla Hrauni. Sumir þeirra em
búnir að sitja inni í fiöldamörg ár
og hafa hlakkað til þess lengi aö
ganga um sem fijálsir menn. Þeir
vissu líka um Vernd sem mundi
hjálpa þeim að komast á réttan kjöl
í lífinu og áttu sér vísan samastaö
í Laugateignum þar sem gott og
göfugt fólk mundi taka á móti þeim.
En þeir hafa uppgötvaö að lífið
utan fangelsismúranna er ekkert
grín. Þeir hafa fariö úr öskunni í
eldinn. Þeir eiga fótum sínum fiör
aö launa undan lögreglu og Vernd-
arsamtökum og sjálfsagt eiga þeir
þá ósk heitasta að komast aftur inn
fyrir fangelsismúrana, þar sem
þeir em óhultir fyrir lögreglu og
heift hinna flekklausu og frjálsu
borgara. Einn fyrrverandi fangi-
var svo seinheppinn að fá ekki
vinnu eins og lög Vemdar gera ráð
fyrir. Sjálfsagt stafar það atvinnu-
leysi af þeirri göfugmennsku þjóð-
félagsins að hafa ekki áhuga á
starfskrafti með útbíað sakavott-
orö. Veslings maðurinn hefur alls
staöar komið að lokuðum dyrum
og hefur nú mátt gjalda þess, með
því að vera rekinn úr fangavernd-
inni, af því fangavemd er ekki fyr-
ir fanga sem fá ekki vinnu.
En fyrrverandi fangar veröa að
skilja að það verður að hafa röð og
reglu, þegar út í alvörulífið er kom-
ið. Þaö er ekki hægt að hafa það
náðugt og leggjast inn á gistiheim-
ili hjá góðhjörtuðu fólki í þeirri trú,
aö allt sé í góöu lagi undir verndar-
væng þessa sama fólks. Vemd ger-
ir líka greinarmun á góöum fóng-
um og vondum fóngum. Góöir
fangar era þeir sem beygja sig í
duftið fyrir réttri sflóm og standa
meö stjóminni þegar hún vill reka
vondu fangana út. Vondu fangamir
em þeir sem ekki standa með réttri
stjórn og vilja standa með hinum
föngunum þegar lögreglan ber þá
út.
Annars hefur lögreglan verið
rugluð í ríminu með öllum þessum
látum í Vemd. Á hún að gegna
þessari sflóm eða hinni stjóminni,
á hún að taka menn fasta og gera
þá aö föngum, eða á hún að taka
fanga til að taka þá fasta? Á hún
að stinga fyrrverandi föngum í
Steininn til að forða þeim frá
Verndinni eða á að taka Verndina
fasta til aö forða föngunum frá
henni? Þetta þvælist nokkuð fyrir
lögregluliðinu í Laugateignum og
ekki nema von. Tilgangur Vemdar
var í upphafi sá aö vemda fyrrver-
andi fanga fyrir ofsóknum og aðk-
asti þegar þeir eru sloppnir út, en
nú sitja menn uppi með umsátur í
Laugateignum vegna þess að
verndin hefur snúist upp í ofsókn
og aðkast, sem færist allt í aukana
eftir því sem vemdin eykst.
Eitt hefur þó unnist viö þetta til-
stand allt. Fyrrverandi fangar eru
nú loksins orönir þeir píslarvottar,
sem þeir eiga aö vera. Þaö hefur
loks sannast sem síbrotamenn hafa
haldið fram, það er aö segja, aö það
em ekki þeir sem em slæmir við
þjóðfélagið heldur þjóðfélagið sem
er slæmt við þá. Píslarvottarnir í
Laugateignum, sem eru í umsátri
heima hjá sér, eiga yflr sér tugthús-
vist ef Vemd fær að ráða. Það er
enginn leikur að fá að ganga laus.
Mikið hljóta þeir að sakna frið-
helginnar í fangelsunum.
Dagfari