Alþýðublaðið - 01.05.1967, Qupperneq 11

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
1. maí 1967
11
Jón Þorsteinsson:
Stórsigur í réttinda-
í þessum eldhúsdagsumræð-
um hafa húsnæðismálin verið
ofarlega á baugi. Alþýðubanda-
lagið hrósaði vinstri stjórninni
á sínum tíma fyrir að semja
við verkalýðshreyfinguna um
aukin framlög til húsnæðis-
mála. Hins vegar finnst hon-
um nú afleitt að núverandi rík-
isstjórn skyldi hafa samráð við
verkalýðshreyfinguna um þessi
mál. Ekki veit ég hvort þetta
á rætur sínar að rekja til þess
að umbætur á sviði íbúðar-
bygginga á vinstri stjórnarár-
unum voru nánast hégómi á
móts við þær stórfelldu um-
bætur, er átt hafa sér stað á
yfirstandandi kjörtímabili. í
upphafi þessa kjörtímabils
námu lán Húsnæðismálastjórn-
ar út á hverja íbúð 150 þúsund
um króna. Nú nema lánin fyr-
ir þá, er hefja byggingu á
baráttu alþýðunnar
þessu ári 355 þúsundum króna
og að auki 75 þúsund krónur, e£
byggjandi er meðlimur í
verkalýðsfélagi eða alls 430
þúsund króna lán út á hverja
íbúð. Á sama tíma og bygg-
ingarkostnaður hefur hækkað
samkvæmt vísitölu um 64%
hafa lén Húsnæðismálastjórnar
hækkað um 137—187% út á
hverja íbúð.
Á miðju ári 1965 gaf rík-
isstjórnin út yfirlýsingu um
húsnæðismál í sambandi við
lausn á kjaradeilu verkalýðs-
félaga. í þessari yfirlýsingu
var kveðið á um að reisa í
Reykjavík á næstu fimm ár-
um 1250 íbúðir handa lág-
launafólki, en áætlun þessari
skyldi hrinda í framkvæmd
í samvinnu við verkalýðs-
hreyfinguna og Reykjavikur-
borg. íbúðirnar skyldi selja
á kostnaðarverði og lán út á
hverja íbúð nema allt að 80
% af kostnaðarverðinu. Með
byggingum þessum á að gera
alvarlega tilraun til lækkunar
byggingarkostnaðinum, m. a.
með því að taka upp fjölda-
framleiðsluaðferðir. Síðar
var svo lögfest heimild til
samsvarandi byggingaráætl-
ana út um Iandið með sömu
kjörum. Um þetta mikilvæga
framfaraspor komst Guðmund-
ur J. Guðmundsson, varaform.
Dagsbrúnar, svo að orði í
blaðaviðtali: „Félagsleg lausn
húsnæðisvandans er stórsigur
í réttindabaráttu alþýðu.” —
Ég er alveg sammála þessari
niðurstöðu Guðmundar J.
Guðmundssonar.
í síðustu viku hófust
byggingaframkvæmdir við
fyrsta áfanga hinna 1250 í-
búða er reisa á í Reykjavík.
Ef allt gengur samkvæmt á-
ætlun, verða um það bil 100
íbúðir fullgerðar um næstu
áramót. Við þessar byggingar
eru reyndar ýmsar nýjungar
í byggingamálum okkar. Ég
skal ekkert um það segja
hvern árangur þær kunna að
bera til lækkunar byggingar-
kostnaði í fyrstu atrennu. —
Samt er nú þegar ljóst, að á
vissum sviðum er auðvelt að
spara talsvert fé, ef bygging-
i'aráfangar eru nógu' Jstórirj.
Framkvæmdanefnd bygginga-
áætlunarinnar hefur á undan-
förnum mánuðum sent frá sér
um það bil 30 útboð. Nýlega
voru opnuð tilboð í eldhúsinn-
réttingar, og þá kom í ljós, að
samkvæmt lægstu tilboðum
kostar hver eldhússinnrétting
— efni, vinna og uppsetning
innifalið — tæpar 25 þúsund
krónur. Þetta er vissulega góð-
ur árangur. Yfirleitt hefur
það komið í Ijós við útboðin,
að innlendir framleiðendur
hafa reynzt vel samkeppnis-
færir við erlenda aðila um
verðlag og gæði og að þeir
búa yfir þekkingu, tækni og
aðstöðu til fjöldaframleiðslu-
aðferða. Stórir byggingaáfang-
ar og heilbrigð samkeppni eru
tvímælalaust leiðarvísir á
brautinni til lækkandi bygg-
ingakostnaðar.

ENGINN efi er á því, að af-
koma almennings og velfarnað-
ur þjóðarbúsins í heild er að
lang mestu leyti kominn und
ir rekstri atvinnutækja. Braut
alþýðunnar tii betri lífskjara og
aukinn(ar hagsældar hefur á-
vallt bygrgzt á því, hversu til
hefur tekizt með atvinnuvegi
þjóðarinnar. Þetta er grundvall
aratriði. svo að óþarft er um
að fjölyrða. Og þótt alþýða
manna og vinnustéttir verði
jafnan harðact úti, ef misbrest
ur er á rekstw atvinnutækja og
starfrækWan srengur úr skorð
um, kemvr það hart niður á
öllnm heflrrmm híóðfélagsins, og
þess gætir hv->rvetna í þióðlíf-
inu. Við pnmi svo fáir, fslend-
ingar, ogr öOnn uióðarverðmæta
enn svo fáhrev+iTeg, að höfuð
máli skintir fvrir alla þegna
þióðfóleeins. e» rétt, sé á at-
vinmimál”>n heiuið. uppbygg-
mg se skimilow ew rekstur grund
vallaðnr á heweoV,,, heildar
svn. Þar ern ->uir s,ma ^gti.
ITappa- eír wtennnaðferð er æv
inlegra tií tións. en hvergi veld
ur hún eins weiwvænlegu áfalli
og í st.arfr-nhoin atvinnutækia.
Hér á lanði hof„r verið góð-
æri að mrianfKm,. Mikill afli
hefur hnri,t á Tend úr Slö, Og
úfsrerðarver*na-nti hnfa v^j-ið selj
anlesr. Töinvorít ólga hefur
hlaunið vi*»HntMíf og lifnað
arhattn. oi>- ,-ri.v\ hefur því vax
ið úr þófi i«á wievmist oft að
huga að skfnnlnj-i og framf,'ð,
Eyðsla verður meiri en góðu
hófi gegnir, frelsi gjaldsins leið
ir oft til gönuskeiðá, festu vill
löngum vanta.
Það er skilyrðislaus skylda
stjórnarvalda að hafa taum-
hald á þeim málum, sem mestu
varða um líf þjóðarinnar, fram
tíð hennar og lífskjör. Vegir á
ísLardi eru mjóir og illa gerðir
margir hverjir, og veðráttan ó-
stöðug og hretsöm. Góð um-
ferðarstjórn er því nauðsynleg,
og alls konar reglur um ökutæki
og útbúnað þeirra sjálfsagðar
og eðlilegar. Sama máli gegnir
um atvinnuvegina, uppbygging
þeirra og skipulag. Frelsi get-
ur þar aðcins ríkt, meðan það
tef'ir ekki afkomu og hagsæld
alþióðar í voða.
Alþvðuflokkurinn hefur jafn-
an verið fylgjandi stjórnun í at-
vinnumálum, heillaríku skipu-
lagi og eðlilegum afskiptum
stiórnvalda. Þannig hefur liann
talið beill almennings hezt borg
ið. Alhýðubrautin verður grcið-
ust og affarasælust með hæfi-
legri umferðarstjórn. En hér
hefnr oft verið við ramman reip
að draga, og enn er það svo, að
þegar fiármagnið eykst, vilja
einstnklingar leika lausum hala
og hirða þá ckki alltaf um þ.ióð
arbeiH. Þátttaka Alþýðuflokks-
ins í ríkisstjórn hefur forðað frá
verstu áföllum, en samstarfs-
flokkurinn aðhyllist þá stefnu í
fjármálum, að einstaklingar
ráðski með þjóðarauðinn, allt of
oft fyrirhyggjulítið. Það er hin
margumtalaða sjálfstæðisstefna.
í reyndinni vill hún leiða til
verðbólgu, dýrtíðar og óskipu-
legra vinnubragða í atvinnu-
rekstri.
Viðleitni Alþýðuflokksins í rík
isstjórn að undanförnu hefur öll
mjðað að því að hafa heniil á
gróðabralli og stemma stigu
fyrir happa- og glappastefnu í
atvinnumálum. Hefur þar mik-
ið áunnizt. En betur má ef duga
skal. Um það geta allir. sem
setja almenningsheill ofar einka
hagsmunum, verið sammála. Að
alviðfangsefni Alþýðuflokksins á
næsta kijörtímabili, livort sem
hann verður þátttakandi í rík-
isstjórn eða ekki, hlýtur að vera
sRUmlögð vinnubrögð við a®
koma á festu í þjóðarbúskapn-
um og gera rekstrarafkomu at-
vinnuveganna stöðugri. Að öðr
um kosti lieldur dýrtíðarflóðið
áfram að. hækka og verðbólgan
að vaxa. Og þá mun alþýðubraut
in verða erfiðari og torfærari en
þjóðarefni standa til.

Skipað upp karfa.