Dagblaðið Vísir - DV - 29.11.1994, Blaðsíða 14

14
ÞRIÐJUDAGUR 29. NÓVEMBER 1994
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF.
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1550 kr. m/vsk.
Verð í lausasölu virka daga 150 kr. m/vsk. - Helgarblað 200 kr. m/vsk.
Örkin heitir Þjóðvaki
Nýi stjórnmálaflokkurinn hennar Jóhönnu Sigurðar-
dóttur tekur fylgi frá öflum hinum flokkunum, ekki að-
eins vinstri flokkunum, heldur einnig Sjálfstæðisflokkn-
um. Það þýðir, að skýringa á miklu fylgi er ekki bara
að leita í stöðu nýja flokksins í póhtísku htrófi.
Flokkur Jóhönnu var búinn að fá mikið fylgi, áður
en vitað var um fórunauta og stefnuskrá. Fylgi náðist út
á það almenna, sem fólk telur Jóhönnu sjálfa standa fyr-
ir, þar á meðal langvinna innri stjómarandstöðu hennar
í ríkisstjórninni. Fólk treystir henni einfaldlega.
Stjórnmál snúast um menn og málefni og í þessari
röð. Þeir em tiltölulega fáir og þeim fer fækkandi, sem
taka póhtíska afstöðu eftir skilgreinanlegum málefnum.
Hinir em fleiri og fer fjölgandi, sem taka afstöðu eftir
því, hvort þeir treysta frambjóðendum eða ekki.
Þetta stafar meðal annars af, að margir kjósendur eru
hættir að trúa á málefni stjómmálaflokkanna. Þeir hafa
orðið svo oft fyrir vonbrigðum, að þeir eru hættir að trúa
loforðum flokkanna. Þegar flokkarnir svikja málefni sín,
verða þau meira eða minna marklaus að mati kjósenda.
Fólk hefur smám saman verið að átta sig á, að stjóm-
málaflokkamir em fyrst og fremst hagsmunabandalög
stjómmálamanna, sem reyna að ná völdum, ekki til fram-
dráttar málefnum, heldur til að geta svamlað um í spih-
ingunni, er þeir hafa framleitt kringum sig.
Jóhanna vhdi th dæmis ekki taka þátt í fínimannsleik
ráðherra. Hún hafði ekki einkabhstjóra og tók ekki þátt
í tekjuöflunarleiðum í ferðahvetjandi launakerfi fyrir
ráðherra. Fólk tók vel eftir þessu og treystir henni þess
vegna, burtséð frá staðsetningu hennar í póhtík.
Velgengni Þjóðvakans minnir á Reykjavíkurhstann,
sem varð strax meirihlutaflokkur í könnunum út á Ingi-
björgu Sólrúnu Gísladóttur eina saman, áður en búið var
að velja annað fólk á hstann og semja stefnuskrá fyrir
hann. Fólk treysti einfaldlega Ingibjörgu Sólrúnu.
Kvennahstinn hefur neitað að læra af þessu. Hann
einbhnir á stefnu og skiptir út stjórnmálakonum sínum.
Það þýðir, að hann fær hugmyndafræðhegt fylgi upp á
aðeins þrjá eða íjóra þingmenn, en missir persónufylgið
th Þjóðvakans. Það er gamla sagan um menn og málefni.
Þjóðvakinn er rétt að fara af stað og hefur ýmsa mögu-
leika á að misstíga sig. Það verður ekki stefnuskrá, sem
verður nýja flokknum íjötur um fót. Það verða miklu
frekar andlitin, sem flokkurinn sýnir í vonarsætum fram-
boðshstanna, sem geta fælt kjósendur á brott.
Ef th vhl verða þar sumir fallkandídatar úr gömlu
stjómmálaflokkunum og margir kunnuglegir félags-
málaberserkir úr stéttarfélögum. Ef th vhl verða þar
þekktir tækifærissinnar, sem finna lyktina af þingsæti.
Aht getur þetta dregið fylgi frá flokknum í vetur.
Fólk treystir ekki fahkandídötum gömlu flokkanna,
félagsmálaberserkjum stéttarfélaganna og tækifæris-
sinnum ahra flokka. Ef Þjóðvakanum tekst hins vegar
að raða upp fólki, sem ekki ber myhustein fortíðar um
háls, hefur hann mikla möguleika í kosningunum.
Kjósendur vhja ekki stjóma. Þeir vhja ekki velja mál-
efni. Þeir vilja láta stjórna fyrir sig. En þeir vhja fá að
ráða, hverjum þeir treysta fyrir því. Þetta er eðhlegt við-
horf mikhs og vaxandi meirihluta íslenzkra kjósenda
eftir mörg og ströng gengisföh málefna af ýmsu tagi.
Gaman hefði þó verið að skíra nýja flokkinn Örkina.
Það hefði gefið tvíbenta yfirlýsingu um Jóhönnu af Örk
og um björgun úr yfirvofandi syndaflóði stjómmálanna.
Jónas Kristjánsson
„Gróðureyöing er engin á Vestfjörðum," segir Sigmar m.a. í greininni. - Haukabergsvaðall á Barðaströnd.
Vistvænir Vestfirðir
Á seinasta þingi Norðurlanda-
ráðs kom fram tillaga um að ráöið
veitti í framtíöinni sérstök um-
hveríisverölaun. Þessi umræða er
mjög í takt við tímann.
Matarræði og heilsufar
Umhverfismálin eru að verða sá
málaflokkur sem fólk í Evrópu og
í Ameríku hefur hvað mestan
áhuga á.
í þessum efnum erum við íslend-
ingar vel í sveit settir. ísland er
strjálbýlasta land Evrópu og hér
eru fáar verksmiðjur sem valda
mengun. Haflð í kringum landið er
tiltölulega lítið mengað og land-
fræðileg lega landsins gerir að loft-
mengun frá öðrum löndum er tii-
tölulega takmörkuð. Ljóst er að á
næstu árum mun eftirsóknin í
matvæli sem koma úr hreinu og
óspilltu umhverfi verða mikil og
fyrir þau mun fást betra verð. Fólk
mun frekar vilja ferðast til landa
og landsvæða þar sem mengun er
nær engin.
Á þessu sviði mun vaxtarbrodd-
urinn'verða í íslensku atvinnulífi
á næstu árum. Á Vestfjörðum er
atvinnulíf frekar fábreytt, flestir
starfa við sjávarútveg, landbúnað
og þjónustu tengda þessum gréin-
um.
Sérstakt vörumerki
Sjávarafli verður varla aukinn
að neinu ráði nema til komi veiðar
á fjarlægum miðum. Höfuðáhersl-
an veröur því að auka verðmæti
þess sjávarafla sem kemur á land.
Þá þarf að finna markaði fyrir
þær landbúnaðarafurðir sem fram-
leiddar eru á svæðinu sem eru fyrst
og fremst lambakjöt. Gróðureyðing
er engin á Vestfjörðum og er vel
hægt að auka sauðíjárrækt þar
verulega án þess að landið beri
nokkum skaða af.
Til þess að fá hærra verð fyrir
KiaUaxinn
Sigmar B. Hauksson
tekur þátt i prófkjöri Framsókn-
arflokksins á Vestfjörðum
vestfirskar sjávarafurðir og góða
markaði fyrir vestfirska lamba-
kjötið væri athugandi hvort ekki
ætti að þróa sérstakt vörumerki
fyrir vestfirskar vörur. í ’stuttu
máli myndi þetta merki tákna að
þau matvæli sem seld væru undir
þessu merki kæmu úr hreinu um-
hverfi, væru umhverfisvæn. Nokk-
urt átak þarf að gera svo þetta sé
hægt. Mengun er lítil á Vestfjörð-
um og firðirnir strjálbýlir. Gæta
þyrfti fyllsta hreinlætis í allri mat-
vælaframleiðslu og fylgja þarf al-
þjóðlegum stöðlum. Flokka þyrfti
heimilissorp og flytja öll hættuleg
og skaðleg efni í burtu. Vanda
þyrfti eyöingu alls sorps og nýta
raforkuna eftir mætti til húshit-
unnar.
Fjárfesting í framtíðinni
Með aukinni notkun á rafmagni
í stað olíu fæst verulegur gjaldeyr-
isspamaður og hreinna loft. Gera
þyrfti verulegt átak í að fegra allt
úmhverfi, hreinsa fjörur og ýmis-
legt drasl eins og bílhræ. Takmark-
iö yrði að Vestfirðir yrðu hreinasta
landsvæði í Evrópu og jafnvel víð-
ar.
Óvilhallir aðilar, t.d. einhver al-
þjóðastofnun eða virt erlend vís-
indastofnun yrði fengin til að gera
úttekt á umhverfismálum á Vest-
fjörðum. Stofnunin sem gerði þessa
úttekt gæfi svo út nokkurs konar
gæðavottorð sem kynnt yrði ai-
þjóðasamtökum eins og Samein-
uöu þjóðunum og samtökum eins
og Evrópusambandinu og svipuð-
um samtökum annars staðar í
heiminum. Gæðamerkið sem notað
yrði á þær vörur sem seldar yrðu
þyrfti að kynna rækilega í fagtíma-
ritum í helstu markaðslöndum
okkar.
Má vera að mörgum þyki þessi
hugmynd fjarstæðukennd en ef vel
. er að gáö þá er hún vel framkvæm-
anleg. Svona „gæðastimpiir eins
og hér hefur verið lýst myndi gagn-
ast ferðaþjónustunni, ekki síður en
viö sölu fisks og lambakjöts. Vita-
skuld kostar svona átak verulegar
fjárhæðir en hér er um að ræða
íjárfestingu sem ávallt mun skila
sér. Fjárfesting af þessu tagi er fjár-
festing í framtíðinni.
Sigmar B. Hauksson
„Mengun er lítil á Vestfjöröum og firð-
irnir strjálbýlir. Gæta þyrfti fyllsta
hreinlætis í allri matvælaframleiöslu
og fylgja þarf alþjóðlegum stöölum.“
Skodaiúr aimarra
Aftur á bak inn í framtíðina
„Ég hef lengi talið mikilvægt að við horfum meira
til framtíðar en við höfum gert og þá á ég bæði viö
atvinnulífið og stjórnmálin. Við horfum svo mikið á
fortíðina og gleymum að velta fyrir okkur lykil-
spurningum um hvert við stefnum og hvar við viljum
vera í framtíðinni. Það er alveg ljóst að við þurfum
sem þjóð að setja okkur markmið um hvernig við
viljum hafa íslenskt þjóðfélag t.d. um aldamótin og
síðan þurfum við að gera þær ráðstafanir sem duga
okkur til að ná þeim markmiðum."
Magnús Gunnarsson, formaður VSÍ, í Mbl. 25. nóv.
Brýnasta verkefnið
„Brýnasta verkefni okkar í utanríkismálum er að
halda samstarfi og samvinnu þvert yfir Atlantshafið
á sviði öryggismála. Á efnahagssviöinu er okkur
brýnast að tryggja góðan markaðsaðgang að hinum
stóru efnahagsheildum.... Sjálfstæði okkar er best
tryggt með samstarfi við þjóðir Evrópu og Norður-
Ameríku á sviði öryggismála og greiðum aðgangi að
mörkuðum. Það hlýtur að vera takmarkið að tryggja
það sem best.“ Jón Kristjánsson í Timanum 26. nóv.
Eitthvað nýtt?
„Staöa Jóhönnu Sigurðardóttur í skoðanakönnun-
um kann að breytast á næstu vikum og mánuðum,
þegar í ljós er komið hver málefnagrundvöllur hinn-
ar nýju stjórnmálahreyfmgar er og hvaða fólk hún
hefur fengið til liðs við sig. Grundvallarforsenda fyr-
ir því, að hægt sé að hleypa af stað nýjum stjórnmála-
samtökum er auðvitað sú, að þau hafi eitthvað nýtt
fram að færa í þjóðmálaumræðum samtímans. Til-
raunir til þes að skapa nýtt stjórnmálaafl, sem ætti
sér einhverja framtíð hafa alltaf á undanfórnum
áratugum runnið út í sandinn vegna þess að þessar
grundvallarforsendur hafa ekki verið fyrir hendi.“
Úr Reykjavíkurbréfi Mbl. 26. nóv.