Dagblaðið Vísir - DV - 09.05.1995, Blaðsíða 15
ÞRIÐJUDAGUR 9. MAI 1995
15
„Það hefur komið fram að þeir sem
starfa við að rétta fram aðstoðina hafi
gegnumsneitt mun lakari afkomu en
þeir sem samhjálpina þiggja.“
Sjúkt samfélag
Kúgun millistéttar er staðreynd
á íslandi í dag. Þetta felst í þeirri
skörun sem orðið hefur á kjörum
þeirra sem eru á framfæri þjóðfé-
lagsins og þeirra sem standa undir
þjóðfélaginu með sköttum sínum
og gjöldum. Eins og bent hefur ver-
ið á, m.a. af Vinnuveitendasam-
bandi íslands, er aíkoma atvinnu-
lausra í mörgum tilvikum betri en
vinnandi stétta.
í sumum tilvikum, eins og þegar
litið er til lægst launuðu stéttanna,
munar þar verulegum upphæðum.
Margir þeir sem starfa á þeim vett-
vangi gera það eingöngu út frá
gömlum gildum á borð við „vinnan
göfgar manninn", eða einhverri
álíka speki sem hljómar hlægilega
í dag. Það þarf að fara talsvert yfir
meðaltekjur til að fjölskyldur með
slíkar tekjur standi jafnfætis þeirri
Kjállarinn
Reynir Traustason
blaðamaður
sem býr við atvinnuleysi. Sá þögh
meirihluti sem undir þessu rang-
læti og þessari kúgun lifir er með
að meðaltali laun á bilinu 100 til
300 þúsund á mánuði. Þetta er hóp-
ur sem hingað til hefur ekki risið
upp en það hlýtur að renna upp sá
tími.
Fólk í fyrirrúmi?
Það hefur komiö fram að þeir sem
starfa við aö rétta fram aðstoðina
hafl gegnumsneitt mun lakari af-
komu en þeir sem samhjálpina
þiggja. Þetta er með slíkum endem-
um að ekki getur annað gerst en
að upp úr sjóði.
Það ætti að vera stjómmála-
mönnum umhugsunarefni hvers
vegna Framsóknarflokkurinn jók
svo fylgi sitt sem raun ber vitni við
síðustu kosningar. Eðlilegasta
skýringin á því er sú að flokkurinn
gekk fram með mjög ákveðna aug-
týsingapólitík fyrir kosningar.
Fjöldi þess fólk sem lifir og býr við
skattakúgun trúði því að slagorð á
borð við „fólk í fyrirrúmi", væru
annað og meira en innantóm orð.
Þetta sama fólk trúði því og trúir
hugsanlega enn að til standi að
lækka jaðarskatta og létta þar meö
róður meðaltekjufólks. Það kemur
þó þessu fólki eflaust mjög á óvart
að áherslur í stjómarsáttmálanum
skuh ekki vera sterkari í þá átt að
standa við þessu stefnumið.
Gegn skattakúgun
Sjálfstæðisflokkurinn hefur gefið
sig út fyrir að vera flokkur gegn
skattakúgun og með einkafram-
taki. Það er vandséð hvemig hann
getur varið það að vinnandi Islend-
ingar í dag skuh hafa þá ráðgjöf
nærtækasta fyrir börn sín að at-
vinnuleysi sé vænsti kosturinn í
stöðunni sé litið til ríkjandi
ástands. Úrlausnir á málum þessa
fólks eiga ekki að þurfa að lenda í
ruslakistu sáttmálans og vera af-
greidd með einhveiju snakki á borð
„Sá þögli meirihluti sem undir þessu ranglæti og þessari kúgun lifir
er með að meðaltali iaun á bilinu 100 til 300 þúsund krónur á mán-
uði,“ segir m.a. í greininni.
við það að stefnt skuli að því að
endurskoða skattakerfið á síðari
hluta kjörtímabilsins.
Niðurstaða alþingiskosninganna
ætti að sýna mönnum þann skýra
vilja fólks að þegar vérði gengið í
að breyta skattakerfinu og aflétta
þeirri skattakúgun sem getur ekki
annað en leitt til hnignunar samfé-
lagsins.
Atvinnulausir eiga bágt
Það er enginn vafi á því að at-
vinnulaust fólk á bágt og það er
heldur enginn vafi á því að fólki
sem á bágt ber að hjálpa. Það sem
er vafasamt og raunar ófært er það
að þeir sem hjálpina reiða af hendi
skuli verr staddir en hinir þurfandi
eftir góðverkið. Þjóðfélag sem keyr-
ir launafólk sitt niður í svaðiö og
setur hina þurfandi á stall er sjúkt
samfélag og þar er tafarlausra að-
gerða þörf.
Reynir Traustason
Náttúrufrasðihús
Aukinn fjöldi erlendra ferða-
manna leggur árlega leið sína hing-
að til að skoða náttúra landsins.
Það er mjög bagalegt að hafa þá
ekki veglegt náttúrufræðihús
ásamt náttúrufræðisafni í Reykja-
vík. Þar gætu þessir eriendu gestir
skoðað margt það forvitnilega sem
við höfum að sýna á sviði náttúra-
fræði í okkar landi.
Frystitogari
Rætt hefur verið um að byggja
náttúrufræðihús á lóð Háskólans
en ekki komið til framkvæmda.
Raunar kostar svona hús ekki
meira en einn frystitogari. Munur-
inn er bara sá að slíkur togari gæti
veitt síðasta þorskinn.
Aftur á móti kennir náttúra-
fræðihús okkur að virða náttúra
landsins og myndi líklega auka
þeirri skoðun fylgi að þorskurinn
verður að hafa nægilega stór friðuð
svæði í sjónum. Hann verður að
geta vaxið bæði að fjölda og stærð.
Þá skilar hann meiri arði. I dag er
þorskurinn í útrýmingarhættu
vegna ofveiði okkar sjálfra.
KjaUarinn
Lúðvík Gizurarson
hæstaréttarlögmaður
Fuglaskoðun
Hér á landi hefur áhugi fyrir
fuglaskoðun fariö vaxandi. Hingað
koma stærri og stærri hópar er-
lendra fuglaskoðara. Það er ekki
hægt aö útskýra það fyrir slíku
fólki að fyrir 50 árum hafi verið
hægt að skoða náttúrufræðisafn í
Safnahúsinu við Hverfisgötu, en
síðan þá hafi náttúrugripunum
verið pakkað saman og allt ílutt inn
á Hlemm þar sem safnið er nánast
lokað bæði innlendum sem útlend-
um gestum.
Samtök nauðsynleg
Með þessum orðum er ekki veriö
að fara fram á framlög frá ríki og
bæ í náttúrufræðihús. Það er betri
kostur ef hægt væri að koma af
stað frjálsum samtökum sem
kæmu þessu þarfa máli áfram. Ef
vel væri að þessu staðið gæti Nátt-
úrufræðihús gefið okkur miklar
tekjur í gjaldeyri.
Eins og áður sagði koma fleiri og
fleiri ferðamenn hingað til lands,
t.d. í fuglaskoðun og til að fræðast
um náttúru landsins. Vel og mynd-
arlega þarf að taka á móti slíkum
gestum. Við verðum að byggja nátt-
úrufræðihús með náttúrufræði-
safni.
Lúðvík Gizurarson
„Rætt hefur verið um að byggja nátt-
úrufræðihús á lóð Háskólans en ekki
komið til framkvæmda. Raunar kostar
svona hús ekki meira en einn frystitog-
ari. Munurinn er bara sá að slíkur tog-
ari gæti veitt síðasta þorskinn.“
Meðog
ámóti
Sjómannaverkfall
Nauðugureinn
kostur
„Þetta er sú
staöa sem út-
gerðarmenn
eru búnir að
koma okkur í
vegna þess að
þeír neita
nánast að
ræða við okk-
Ur, hvaöþáað Konráí AHreéooon,
fara ofan í formaður Sjómannalc-
þessar kröfur la«s EvW«*»r.
okkar. Þegar það hggur fyrir að
við eram búnir að vera samn-
ingslausir síðan 1993 hljótum við
að knýja á um nýjan kjarasamn-
ing. Það gengur ekki endalaust
að sjómenn séu samningslausir.
Launafólk hlýtur að þurfa aö
hafa kjarasamning en það sjón-
armið er ekki uppi hjá LÍÚ, þaö
er staðreynd.
Þegar svo er komið að útgerðar-
menn geta leyft sér það að borga
10 til 20 krónur fyrir kílóið af
þorski sem verðlagður er á mörk-
uðum á 100 til 120 krónur kílóið
hljóta allir að sjá aö það gengur
ekki. Til þess að fá leiðréttingu
þessara mála er okkur nauðugur
einn kostur að fara í aögerðir.
Það er staðreynd að hjá útgerð-
armönnum á Noröurlandi er
samningsvilji en því miður er
Kristján Ragnarsson þannig
stemmdur gagnvart sjómönnum
aö hann vhl ekki semja við okk-
ur. Þess vegna era máhn nú i
þessum farvegi.”
Óskýrar
kröfur
„Ég er mót-
fallinn öllum
verkfóhum og
það er alls
ekki nógu
gott þegar
ekki er hægt.
að lcysa mál-
in án þess að
til þeirra
komi. Kröfur maéur Otveysmannafé-
sjómanna eru lsss Austfjoróa.
mjög óskýrar. Fyrsta krafa þeirra
er um skýrt ákvæði varöandi
samskipti þeirra við útvegsmenn
um ráðstöfun aflans og fiskverð.
Þama vantar skýringar á þvi
hvort þeir vilja afuröaverösteng-
ingu fyrir hvert hús eða með
hvaða hætti þeir vilja gera þetta.
í öðrum lið er krafa um að olíu-
verðsviðmiðun verði endurskoð-
uð. Það er vitað að útgerðin borg-
ar þegar hæsta launahlutfall sem
þekkist og þar er ekki hægt að
ganga lengra. Sú krafa mun þvi
rétt koma til umræðu. Það er rétt
að það er eftir að ljúka samning-
um vegna nýrra veiðigreina en
það gengur auðvdtað ekki að gera
sérRjarasamning þar sem allur
ágóði af fjárfestingum er greidd-
ur út í launum. Það er virðisauk-
inn af aukinni afkastagetu sem
mun hækka launin. Aðrar kröf-
ur, hæöi smáar og stórar, eru
óskilgreindar og það veröur erfitt
aö taka á þeim. Þá áskilja sjó-
menn sér rétt til að bæta viö og
breyta kröfum sem er reyndar
reynslan frá undanfórnum samn-
ingum þegar samtökin hafa sífellt
bætt við kröfum meðan á samn-
ingum stendur. Þetta gengur ekkí
upp, menn verða að leggja öll
spihn á borðið svo hægt só að
spila úr þeim. Það er sífellt verið
að bæta við kröfum og það eru
nýir og nýir menn að koma að
samningunura og . þá gengur
hvorki né rekur. í þetta sinn
verða menn sjálfir að klára málin
í stað þess aö þriðji aðili grípi
stöðugtinní.“ -rt