Þjóðviljinn - 14.01.1950, Blaðsíða 3

Laugardagur 14. janúar 1950.
ÞJÓÐVILJINN
Fram&óknarflokkurinn hef
ur jafnan hagað störfum
sínum og stefnu á þann veg
að því er snertir hagsmuna-
mál reykvískrar alþýðu, að
það verður að teljast óvenju
leg ofdirfska og blindni í
eigin sök að flokkur með
fortíð Framsóknar skuli
kinnroðalaust mælast til
þess við vinnandi fólk hér í
höfuðstaðnum að það veiti
honum brautargengi í kom-
andi bæjarstjórnarkosning-
um.
Hvar sem Framsóknar-
afturhaldið hefur því við
komið hefur það sýnt málefn
um Reykjavíkur og þó alveg
sérstaklega hagsmunamálum
alþýðunnar í bænum ekki
■einungis algjört tómiæti
heldur beinlínis fullan fjand
skap.
Skal þe&si afstaða Fram-
sóknar nú lítillega rifjuð
upp, til athugunar fyrir þá,
sem kunna að hafa gleymt
fortíð hennar og raunveru-
legri afstöðu til hagsmuna
alþýðu, en Framsókn hefur
lagt á það mikla áherzlu að
undanfömu að bregða fyrir
sig róttækum slagorðiun og
beita takmarkalausu íýð-
skrumi, ef það mætti verða
til þess að fortíðin gleymd-
ist. Og ekki ber að neita því
að þessi loddaraleikur aftur
haldsins í Framsókn bar
meiri, árangur en málefni
stóðu til í alþingiskosning-
unum á s.í. hausti.
Sannleikurinn er sá að
afturhaldsöflin sem ráða
stefnu Framsóknar, og eru
andleg afsprengi Jónasar
frá Hriflu, hafa gengið jafn
langt eða lengra en sjálft
íhaldið hefur þorað í beinum
árásum á lífskjör alþýðunn-
ar pg mannréttindi, og er
þá mikið sagt, því sannar-
lega þarf nokkuð til þess að
fara fram úr íhaldinu í þeim
efnum.
Þegai Fiamsókn vildi
einkennisbúa íátækl-
irtgana.
Þegar atvinnuleysisástand
kreppuáranna fyrri svarf sárast
að verkalýð Reykjavíkur þurfti
fjöldi alþýðumanna að leita á
náðir bæjarfélagsins um aðstoð
til þess að bjarga sér og sjnum
frá hungri. Þessi spor á bæjar-
skrifstofurnar voru flestum
þung, og fæstir munu hafa
lagt upp í þá för fyrr en fokið
var í öll skjól og neyðin var
farin að sverfa alvarlega að
konu og börnum. Sá styrkur
sem bærinn veitti var svo við
nögl skorinn að óhugsandi var
að hann dygði nokkurri fjöl-
skyldu fyrir brýnustu þörfum,
enda í samræmi við stefnu í-
haldsins að skammta þeim fá-
tæku naumt.
Fulltrúi Framsóknarflokks-
ins í bæjarstjórn Reykjavíkur
kom á þessum árum fram með
tvær tillögur í fátækramálun-
. um, sem mikill skaði væri að
féllu í gleymsku, því þær cru
I meira samræmi vio raunveru-
—
FRAMSOKNARFLOKKURINN
TREYSTIR UM OF A GLEYMSKU
REYKVIKINGA
AlþýSa Reyk’iavikur hefur fullan hug á oð
launa árásir Framsóknar á rétfindi og
k]ör verkamanna
lega afstöðu afturhaldsins í
flqkknum til alþýðu, heldur en
lýðskrumið og blekkingarnar,
sem þetta sama afturhald beit-
ir upp á síðkastið í atkvæða-
veiðum sínum meðal vinnandi
fólks.
Fulltrúi Framsóknar skrifaði
ýtarlega um þessar tillögur sín
ar í blað flokksins.
Hann lagði til að þeir sem
Ihöfðu orðið að Ieita á náðir
bæjarins um styrk til fram-
færslu yrðu klæddir i sér-
staka einkennisbúninga, svo
ekki yrði villzt á þeim og
því fólki, sem gæti séð sér
og sínum farborða af eigin
rammleik.
Hrlausn Framsóknar var sem
sagt sú að brennimerkja þá al
þýðumenn, sem höfðu orðið
herfang atvinnuleysisins.
Ennfremur lagði þessi
sami fulltrúi Framsókuar
til að bærinn kæmi upp sér-
stakri matstofu fyrir þetta
fólk í stað þess að láta það
fá styrkinn til frjálsra af-
nota á heimilunum. Lagði
hann sérstaka áherzlu á að
matur sem veittur yrði
í matstofu þessari ætti
að vera fábreyttur, því
fullkomin óhæfa væri að
þetta fólk byggi við sama
kost og „sjálfbjarga borg-
arar“ sem stæðu undir fram-
færslu þess!
Þetta var viðþorf Framsókn-
ar og slíkar voru tillögur henn-
ar á tímum atvinhuleysisins,
erfiðustu reynslutímum sem
íslenzk alþýða hefur lifað á
þessari öld.
Það er fróðlegt fyrir alþýðu-
kjósendur að bera þessar van-
hugsuðu haturstillögur Fram-
sóknar saman við allt skrumið
nú og loforðin um „hlífðar-
lausa baráttu gegn hverskonar
fjárplógsstarfsemi“, en fyrir
hagsmunum og rétti almenn-
ings.
Geiðaidómui Fram-
sóknai og haimagiátui
yfii kauphækkunum
veikamanna.
Þrátt fyrir stórlega vaxandi
dýrtíð hjá almenningi í landinu
á fyrstu stríðsárunum vildi
Framsókn áköf hindra allar
kauphækkanir verkamanna. Þá
var tímakaup Dagsbrúnarverka
manna kr. 1,45. Vérkalýðsfé-
lögin brutu af sér kaupkúgunar
fjötra Framsóknar undir ötulli
forustu Dagsbrúnar og fyrir
atbeina Sósíalistaflokksins og
tókst þá og næstu árin að bæta
kjör meðlima sinna og hækka
kaup þeirra svo að verkalýður-
inn gat loks rétt úr kút kreppu
áranna og allsleysisins, sem
þjakað hafði alla lífsafkomu
hans í heilan áratug og jafn-
vej lengur.
Hefði stefna Framsóknar
sigrað í átökunum 1942 um
gerðardóminn en ekki stefna
verkalýðshreyfingarinnar og
Sósíalistalistaflokksins, þá hefði
peningavelta stríðsáranna al-
gjörlega farið fram hjá heimil-
um verkamanna og annarra
launþega, landið orðið af stór-
kostlegum gjaldeyristekjum
sem komu frá setuliðunum á
þessum árum, en atvinnurek-
endur og braskarar rakað sam-
an enn meiri auði en raun varð
þó á.
Þessum ósigri sínum heíur
Framsókn aldrei getað gleymt.
Enn í dag má lesa í Tímanum
og öðrum málgögnum flokksins
endalausar raunartölur út af
því að kaup verkalýðsins skyldi
hækka,
þegar allar nauðsynjar þó
fóru stórlega hækkandi og
]dýrtíðin var orðin alþýðu-
heimilunum með öllu óbæri-
leg, undir stjórn og forustu
þessa sama flokks.
M. ö. o.: Framsókn ætlaði
alþýðunni nákvæmlega sama
hlutskiptið s.l. áratug og hún
bjó við áratuginn á undan.
En sem betur fór var komið
í veg fyrir þetta, Styrkur Sós-
íalistaflokksins og verkalýðs-
hreyfingarinnar varð bjargið,
sem árásir Framsóknar brotn-
uðu á. Geta allir farið nærri
um hvernig hag allmennings
væri nú háttað ef svo hefði
ekki farið.
Hveijii vildu láta
banna íbúðaihúsa-
byggingai í
Réykjavík?
Framsóknarafturhaldið, sem
nú biðlar til vinnandi fólks í
Reykjavík, hefur sýnt hug sinn
til þess í fleiru en kaupgjalds
málunum. Það hefur ekki farið
fram hjá lesendum Tímans að
sendimenn hans fyllast hryll-
ingi þegar þeir nú kynnast á-
standinu í bröggunum og öðr-
um þeim vistarverum, sem al-
þýðan verður að hýrast í vegna
dugleysis íhaldsins í húsnæðis-
málum höfuðstaðarins. Tíminn
á og það með réttu ekki nógu
sterk orð til að fordæma þetta
ástand og skeytingarleysi I-
haldsins um hag þeirra hús-
næðislausu.
En hver hefur verið afstaða
Framsóknar þar sem reynt hef-
ur á hana i þessum málum?
Framsókn hefur á hverjum
þeim vettvangi, sem ráð henn
ar ná til, sýnt íbúðarhúsabygg-
ingum í Reykjavík fullan fjand
Skap. Flokkurinn hefur rök-
stutt þessa afstöðu sína með
því tvennu, að beina þyrfti
straumnum burt úr bænum og
að þörfin á byggingum nýrra
íbúðarhúsa væri engin hér í
Reykjavík saman borið við
landsbyggðina. Svo hefur ofsi
Framsóknar í þessu aðkallandi
hagsmunamáli húsnæðislausra
alþýðumanna í Reykjavík geng-
ið langt, að flokkurinn hefur
blátt áfram lagt til að banna
allar byggingar íbúðahúsa hér
í höfuðstaðnum.
Er, nokkur furða þótt mörg-
um hrjósi hugur við hræsninni
og yfirdrepsskapnum þegar
slíkur flokkur þykist bera hag
húsnæðislausrar alþýðu
Reykjavík alveg
fyrir brjósti?
Er nokkur undrandi þót.t
víða sé spurt hvort lengra sé
hægt að komast í því að of-
bjóða heilbrigðri dómgreind al-
mennings, sem fylgzt hefur
með afstöðu Framsóknar í
þessu þýðingarmikla máli?
drepið á nokkur atriði, sem
óhjákvæmilegt er að vekja at-
hygli á í sambandi við orð og
gerðir Framsóknar, svo mjög
sem sá flokkur virðist trúa á
hrekkleysi og gleymsku reyk-
vískrar alþýðu og haga mál-
flutningi sínum eftir því.
En það hygg ég að sé sann-
mæli, að eftir því sam meiin
kynna sér betur fortíð og raun-
verulega afstöðu Framsóknar
til brýnustu úrlausnarefna
reykvískrar alþýðu, því fráleit-
ara sé að nokkur maður úr
hennar hópi geti veitt þeim
flokki brautargengi, án þess að
vinna um leið gegn eigin hag
og.framtíð. Slíkur flokkur get-
ur ekki vænzt þess að honum
sé trúað til að standa á verði
um hag og velferð vinnandi
fólks á þeim alvörutímum sem
nú eru framundan, og það ekki
sízt fyrir beina tilstuðlan Fram
sóknar, án þess að nokkúð
skuli dregið úr sekt hinna
íhaldanna tveggja, sem stóðu
að hrunstjóminni með Fram-
sóknarflokknum.
Reynslan mun kenna Fram-
sókn að hún treystir um of á
gleymsku Reykvíkinga. Þeir
þekkja hana vel og ekki að
neinu góðu. Og sízt af öllu
óska þeir eftir hennar úrræðum
þegar hætta er á að auðvalds-
kreppa sé að skella á með full
um þunga og þeim afleiðingum,
sem verkalýðurinn í Reykjavík
kannast við frá fyrri árum.
Eins og nú horfir getur öll
alþýða manna ekki treyst á
annað en stéttarsamtök sín og
flokk sinn, Sósíalistaflokkinn.
Efling verkalýkssamtakanna
og sókn Sósíalistaflokksins er
það eina sem getur bægt hætt-
unni frá dyrum. Þess vegna er
það mikilsverðara nú en oftast
í áður að allt frjálslynt fólk,
Enginn vinnandi
maðui eða kona geiui
tieyst Fiamsókn.
sérstaklega' hvar í flokki sem það hefur
áður staðið, fylki sér um Sós-
íaíistaflokkinn í bæjarstjórnar-
kosningunum 29. jan. Öll tvístr-
un alþýðunnar er aðeins vatn
á mylnu íhaldsins. Sósíalista-
flokkurinn einn getur svipt það
meirihlutanum með því að fá
fimmta mann sinn kosinn. Og
reynslan hefur sýnt allri al-
þýðu að honum einum getur
hún treyst þegar á hólminn
kemur.
Hagsmunamál alþýðunnar eru
of mörg og brýn nú til þess að
nokkrum flokki eigi að líðast
að hafa þau að leiksoppi og
nota þau í blekkingaskyni sér
til framdráttar. Syndaregistur
Framsóknarafturhaldsins í þeim
málum flestum, sem nú er knýj-
ándi fyrir alþýðu Reýkjavíkur
að fylkja sér einhuga úm undir
forustu Sösíáíisfaflokksins, er
lengra en svo, að því verði
gerð tæmandi skil í stuttu
máli. Hér hefur aðeins verið' Kristinsson.
Skákkennsla
Kennsla í skák er í þann veg-
inn að hefjast á végum Taflfé-
lags Reykjavíkur. Hefst hún
n. k. laugardag ltl. 2 í Eddu-hús1
mu (uppi).
Kennt verður 3-—4 tíma í einu,
og er kennslugjaldið 30 kr. fyr-
ir 10 slíkar námsstundir. Kenn-
arar verða þeir Baldur Möller,
Konráð Árnason og Sveinn
Eyfirðingafélagið
heldur skemmtifund föstud. 20. þ. m. í Mjólkurstöð-
inni kl. 7 e. m.
ÞORSABLÓT
(HangikjÖt í trógum, laufabrauð o. fl.)
Eyfirðingar, f jölmennið og takið gesti með. —
Áskriftalistar í Hellas, Hafliðabúð og Verzluninni
Hof, Laugaveg 4.
Tilkynnið þátttöku fyrir kl. 6 á þriðjudags-
kvöld.
Skemmtméfndin