Þjóðviljinn - 05.07.1962, Blaðsíða 3

TOGARADEILAN d
EBE felist á að ræða ]
m aðld IMmanna I
í fyrrinótt var fundur í tog-
aradeilunni. Stóð hann frá kl.
8.30 á þriðjudagskvöldið og til
kl. að gaMga 8 i gærmorgun.
Fund'num lauk án þess að
samningar tækjust, en annar
fundur var boðaður kl. 8.30 i
gærkvöldi.
Ægir fann síld
Vont veður hefur verið undan-
farna daga á miðunum fyrir
austan og voru skipin á leið
þaðan. I gærkvöld lyngdi og var
komið gott veður á miðunum.
Snéru sum skipin þá við aftur,
því að Ægir fann í gær síld á
Seyðisfjarðardjúpi, bæði mældi
á hana og sá torfur vaða.
Það er hald manna að nú
dragi til úrslita í þessari deilu,
sem hefur staðið í nærri 4 mán-
uði til óbætanlegs tjóns fyrir
þjóðarbúið. Útgerðarmenn byrj-
uðu á þann fávislega hátt að
krefjast afnáms vökulaganna og
útilokuðu þarmeð að samning-
ar tækjust strax. Gönuhlaupið
gerði þá hinsvegar að athlægi i
augum alþjóðar.
Það sem einkum styður þá
tilgátu, að samningarnir séu nú
að komast. á úrslitastigið, er að
undanfarið liafa borizt fréttir
af mikilli fiskigengd við Græn-
land og víðar á fjarlægum mið-
um, auk þess sem líkur benda
til þess að fiskur verði með
meira móti á heimamiðum í ár.
Útgerðarmertn vilja vafalaust
ekki missa af slíkri fiskigengd.
Nýjar drdsir d
kjör launþega
Eins og kunnugt er fór stjórn
Alþýðusambandsins fram á það
við ríkisstjórnina í vetur, að hún
beitti sér fyrir ráðstöfunum til
þess að cfla kaupmátt Iauna. Eft-
ir nokkrar viðræður Iýsti ríkis-
stjórnin því yfir, að hún sæi sér
ekki fært að gera neinar slíkar
ráðstafanir.
Verkalýðshrej'fingin var þvi
knúin til þess að fara aðrar leið-
ir til þess að bæta kjör meðlima
sinna og tókst það án verkfalla,
Doktorsvörn í
tíiag í Höfn
Unnsteinn Stefánsson.
I dag ver Unnsteinn Stefáns-
son hafíræðingur doktorsritgerð
við Kaupmannahafnarháskóla.
Ritgerðin er á ensku og nefnir
Unnsteinn hana North Icelandic
Waters eða „Hafið norðan ís-
Jands“. Andmælendur við doktors-
vörnina eru prófessorarnir Hákon
Mosby og Niels Nielsen.
nema þar scm ríkisstjórnin kom
í veg fyrir samninga eins og t.d.
í járnsmiðadeilunni. Þær kaup-
hækkanir, sem um var samið,
voru hins vegar mjög hóflegar, —
að meðaltali 5% fram yfir það
sem koma átti til framkvæmda
1. júlí samkvæmt samningunum
frá fyrra ári. Ititstjóri Alþýðu-
blaðsins Benedikt Gröndal ját-
aði það einnig eftir bæjarstjórn-
arkosningarnar í maí að kaup-
hækkanirnar hefðu verið svo hóf-
Icgar að hér ætti að geta orðið
um raunhæíar kjarabætur að
ræða, enda hefðj afkoma verzl-
unar og iðnaðar sýnt það sl. ár.
Taldi Benedikt, að stjórnin hefði
átt að hafa forgöngu um þessar
kjarabætur og sagði m.a.:
„Stjórnin hefur algerlega klúðr-
að málinu, misst forustuna og
gat aðcins sagt eftirá, að þetta
væri einmitt það, sem hún hefði
viljað“. Ekki er unnt að fá skýr-
ári yfirlýsingu um það, að ríkis-
st jórnin gerir sér fulla grein
fyrir því, að engar röksemdir
eru til fyrir þvi að ræna laun-
þega aftur þessum kjarabótum.
Ef ríkisstjórnin engu að síður
lofar atvinnurekendum að velta
kauphækkunum af sér beint út
i verðlagið, er þar cingöngu um
að ræða hefndarráðstafanir gagn-
vart verkalýðshrej’fingunni. Það
sýnir aðcins, að ríkisstjórnin er
enn við sama heygarðshornið:
AHar ráðstafanir liennar miða að
því að hagræða tckjuskiptingu
þjóðfélagsins eftir hagsmuhum
atvinnurekcndavaldsins.
Verkalýðshrcyfingin þarf því
að vera vel á vcrði gagnvart
sérhverri tilraun ríkisstjórnarinn-
ar í þessa átt,
Sjá cinnig leiðara blaðsins í
dag.
Þeir renna venjulega á peirnga.
lyktina.
Annað sem gæti haft nokkur
áhrif til úrslita, er boðun við-
bótarverkfallsins, þar sem úti-
Iokað er að togararnir verði
hreyfðir til annarrar notkunar,
svo sem síldveiða og flutninga.
Alþýðublaðið hefur Iíka gefið
í skyn að nauðsynlegt kunni að
reynast að „leysa“ deiluna með
bráðabirgðalögum og er líklegt
að það hafi línuna frá Emil.
Þau bráðabirgðalög yrðu vafa-
laust óhagstæð sjómönnum.
BRUSSEL 4 7. — Lange, utan-
ríkisráðhcrra Norcgs, lagði í dag
fyrir stjórn Efnahagsbandalags
Evrópu beiðni norsku stjórnar-
innar um að viðræður hefjist um
aðild Norðmanna að bandalag-
inu. Var fallizt á þá umsókn.
1 greinargerð norsku stjórnar-
PARÍS 4/7. — Talið er að lítill
árangur hafi orðið af viðræðum
þeirra Adenauers og de Gaulle
í París og að de Gaulle hafi
fekki hvikað hársbreidd frá af-
stöðu sinni til skipulagsmála
EBE.
innar fyrir umsókninni var lögð
áherzla á nauðsyn þess að tekið
yrði sérstakt tillit til hagsmuna
norsks landbúnaðar og sjávarút-
vegs ef Norðmenn fengju aðildi
að bandalaginu og hversu höll-
um íæti þessar atvinnugreinart
myndu standa ef þær nytu ekki
sérstakrar verndar.
Vegna þess að stjórn banda-
lagsins og ráðherranefnd eru nú
þegar uppteknar af viðræðum við
Breta og síðar Dani, er ekki bú-
izt við að viðræðurnar við Norð-
menn geti hafizt fyrr en í seinni
hluta október.
Próf. RAGNAR FRISCH
0G ERINDIHANS UM EBE
Prófessor Ragnar Frisch og kona hans. Myndin er tekin þegar Frisch tók á móti Feltrin
elli-verðlaununum ítölsku, en þau nema um hálfri annarri milljón íslenzkra króna.
Þriðjudaginn 10. júlí mun
norski hagfræðingurinn Ragn-
ar Frisch halda fyrirlestur um
Efnahagsbandalagið í Háskóla
íslands. Frisch er nú einn
frægasti hagfræðingur á Vest-
urlöndum, bæði austan hafs
og vestan og raunar víðar.
Hann hefur tekið upp ný
vinnubrögð í hagfræði með
því að taka æðri stærðfræði
í þjónustu hennar. Engu að
síður þykir hann sérlega lag-
inn að leggja mál ljósiega
fyrir áheyrendur og er róm-
aður fyrir kennarahæfileika.
Frisch er fæddur í Osló ár-
ið 1895 og gekk þar í mennta-
skóla og háskóla. Var orðinn
doktor árið 1926 fyrir lög-
fræðilega ritgerð, sem hann
ritaði á frönsku. Tveimur ár-
um síðar var hann orðinn
dósent og árið 1931 varð hann
prófessor við Oslóarháskóla
og hefur verið það síðan og
stjórnar um leið þjóðhag-
fræðistofnun Oslóarháskóla.
Sem kennari hefur hann mót-
að nemendur sína mikið og
þannig hefur hann haft mik-
il áhrif á efnahagsmál Norð-
manna síðari árin, því að
nemendur hans eru margir í
áhrifastöðum.
Sem dæmi um álit hans í
öðrum lööndum má nefna, að
hann hélt fyrirlestra í Yale
árið 1930 og í Sorbonne árið
1933. Hann var fyrsti formað-
ur í einni aðalstofnun Sam-
einuðu Þjóðanna, fj'áfhkgs- og
félagsmálanefndinni. Hann
hefur verið ráðunautur ind-
versku ríkisstjórnarinnar í
efnáhagsmálum og síðar einn-
ig egypzku stjórnarinnar.
Frisch er félagi og heiðurs-
félagi fjölda vísindafélaga.
Hann er félagi í Vetenskaps
Akademien í Osló frá 1931, í
Kgl. humanistiske Vetenskap-
samíundet í Lundi frá 1941, í
Kgl. Svenska Vetenskapsakad.
Stokkhólmi 1950, Accademia
Vazionde dei Lincce 1952,
Academic and Human Rights
1953, heiðursfélagi í American
Economic AsSociation, bréffé-
lagi Royal Economic Society,
fékk Shumpeter-verðlaun
Harvard-háskóla árið 1955,
hei.ðursfélagi í the R.oyal
Statistical Society 1956 og
heiðursdoktor við Stokkhólms-
háskó'la árið 1959.
Þetta ætti að segja nokkuð
u.m álit Frisch og menntun.
Fyri.flesturinn í háskólanum
kallar Frisch: Aðild að Efna-
hagsbandalaginu er í scnn ó-
liyggileg og hættuleg. Hann
skiptir erindinu í átta kafla:
1. Hagnáður og tap í einka-
rekstri.
2. Megintap þjóðarbúsins.
3. Skerðing á félagslegu ör-
yggi-
4. Áfall fyrir lýðræðið.
5. Glötun menningarverð-
mæta.
6. Órau.nhæf alþjóðahyggja.
7. Fofræði Ves'tur-Þýzkalands.
8. Hernaðarbandalög ógna s
heimsfriðnum.
m
Prófessorinn kemur sem £
sagt víða við. Marga mun S
fýsa að vita, hvað hann á *
við, þegar hann talar um tap s
þjóðarinnar. Hann skiptir s
þeim kafla þannig:
a) Hagkerfi bandalagsins.
b) Fastari eða lausari tengsl -
við lönd bandalagsins.
c) Auðvelt er að ná stundar- S
hagnaði með afsali nátt- »:
úruauðlinda.
d) Tillitslaus gjörnýting auð- |
hringa á hráefnum og *
orkulindum fátækra landa. s
e) Hræðsla smáþjóða við að S
standa utan bandalagsins S
muni leiða til ófarnaðar er »
ástæðulaus.
f) Skakkt mat á gildi sérhæf- s
ingar milli þjóða.
g) S|kakkt mat á skilyrðum S
fyrir atvinnulegum íram- S
förum.
h) Rómarsamningurinn inni- É
felur sjálfvirka hemlun. s
i) Nú er stöðnun í efnahags- s
lífi bandalagsríkjanna og S
afturför að hefjast.
j) Aðild smáþjóða að banda- «
laginu mun leiða til þess, [;
að þær geta ekki hagnýtt S
sér Iþá miklu mögulerka, S
sem skapast við slpgellda »
aukningu á viðskiptum ' og »
og framleiðslu í heimimjm. S
k) Undanþágur hafa takmark- S
að gildi
1) Jafnvel samningsumleitan- »
ir um aðild eru smá- S
þjóðum hættuíegar.
Fimmtudagur 5. júlí 1962 — ÞJÓÐVILJINN — (3;