Þjóðviljinn - 18.04.1963, Blaðsíða 8

3 SlÐA
ÞIÓÐVILIINN
Fimmtudagur 18. apríl 1963
jr
Islenzka kornið hefur vaxið
ráðherranum yfir höfuð
Ráðhcrrann og íslcnzka kornið.
Allmörg ár eru nú liöin
irá því aö farið var að
gera tilraunir meö korn-
rækt að nýju hér á landi.
Á síöustu árum hefur ís-
lenzkri kornrækt vaxiö all-
verulega fiskur um hrygg
og hefur kornbændum far-
ið fjölgandi frá ári til árs.
En svo undarlega vill til,
að þessi nýi meiöur á ís-
lenzkum landbúnaöi hefur
mætt undarlegu fálæti af
hálfu þeirra, sem flestum
mun virðast að ættu þó
Leikfélag Selfoss er ungt að
árum. og ekki auðugt að fé.
sem mölur og ryð geta grandað.
En þeim mun þróttmeiri er
hinn andlegi auður þess og á-
hugi. Leiksýningar þess eni
snar þáttur ■ í menningar- og
skemmtanalífi Selfossbúa og
annarra Sunnlendinga.
Það hefur sýnt okkur Gullna
hliðið, Galdraloft og Fjalla-
Eyvind svo eitthvað sé nefnl
Og fyrri part vetrar sýndi það
leikritið Hókuspókus við góða’
undirtei.tir.
Þann 3. apríl s.l. voru svo
Selfossbúar enn samankomnir í
Selfossbíó til þess að horfa á
frumsýningu hjá Leikfélagina
Það var Græna lvftan. sem
nú var sett á svið. Það er gam-
anleikur í þrem þáttum, þrung-
inn fyndni og smellnum'til-
svörum. sem koma öllum við-
stöddum í gott skap.
I fyrsta þætti sjáum við
tvenn hjón, sem lifað hafa
hveitibrauðsdagana og vel það
Kostir og lestir hversdagslífs-
ins koma skýrar í ljós eftir þvi
er sambúðin varir lengur. Ólíkt
skanlyndi og mismunandi við-
horf til lífsins hjá þeim Bartl-
ett hjónunum gerir þeim sam-
öörum fremur aö honum
aö hlúa. íslenzka kornið
veröur sem sé að keppa viö
erlent korn á markaði inn-
anlands, en sá er munur-
inn, aö hiö erlenda korn
er greitt niöur um nær
20%, en íslenzkir korn-
bændur fá engan stuöning
viö aö koma framleiöslu
sinni á markaö.
Karl Guðjónsson, 6. þingmað-
ur Sunnlendinga, flutti fyrir
tveimur árum tillögu til þings-
ályktunar á Alþingi um að-
stöðujöfnun innlendrar korn-
búðina erfiða. Rólyndi Bartletts
og skyldurækni hans við störl
sín og svefn gera konu hans
örvita, svo að hún hótar skiln-
aði og fer út að skemmta sér
með fyrrverandi unnusta sxn-
um. Þá ætlar vinur Bartletts
Jack að koma honum til hjálp-
ar og kennir honum þau brögð
sem hann hefur beitt til þess
að blekkja konu sína. Síðan
hverfur Jack á braut út í ‘nær-
urlífið. en kona hans Blannvy
verður eftir hjá Bartlett. Þau
hafa bæöi verið heimakær
hvort á sínu heimili. og ekki
haft áhyggjur af mökum sín-
um. sem stundum hafa komið
seint heim. En er þau eru orð-
in ein eftir í stofu Bártletts þá
opnast fyrir þeim nýr heimur
heimur efasemda um það. hvað
makar þeirra aflhafist á
skemmtistöðum borgarinnar *ð
næturlagi. Og á þessum efa
semdum og gagnráðstöfunum
byggist svo framhald leiksin
sem ekki skal lengra rakið hér
Þv/ ég tel sjálfsagt, að all’>
sem bess eiga kost fórni eínní
kvöldstund til þess að horfa á
leikinn. Það er góð skemmtun.
sem enginn mun siá eftir.
Leiknum var afburða v«i
framleiðslu við innflutning
korns frá útlöndum. Landbún-
aðarráðherra, Ingólfur Jónsson,
varð sem aðrir að viðurkenna
réttmæti þessarar tillögu, en
engu að síður vafðist hann og
flokksmenn hans á þingi fyrir
málinu svo að það fékk ekki
afgreiðslu þá.
Á síðasta þingi endurflutti
Karl þessa tillögu sína og voru
Halldór Ásgrímsson, Björn Fr.
Björnss og Ágúst Þorvaldsson
þá meðflutningmenn að henni.
Og enn fór á sama veg og
árið áður.
Þessi tillaga var svo enn end-
urflutt á þingi sl. haust af
sömu þingmönnum. Hefur hún
legið hjá landbúnaðarnefnd án
tekið. Hlátrasköllin glumdu
um allan salinn aftur og aftur.
Lófatakinu ætlaði seint að
linna að sýningu lokinni. Leik-
stjóri og leikendur stóðu blóm-
um hlaðnir.
Ólafur Ólafsson leikur Billy
Bartlett. Hann er gamall kunn-
ingi okkar hér á sviði, en ekki
þó með aðalhlutverk fyrr en
nú. Honum tókst vel að túlka
Bartlett bæði fxyllan og ófull-
an en ómögulega timbraðan.
Það var ekki timbi'aður mað xr
sem svaraði í símann’ í rúmi
sínu. En aftur á móti var það
fullur maöur sem reis upp úr
sófanum nóttina áður, en
kannski ekki maöur fullur >
fyrsta sinn — en þrátt fyrir
það var þetta mjög góður kafh
í leik Ólafs og tel ég að han.x
skili hlutverki sínu vel. Laura
kona Bartletts er leikin af E1
ínu Arnaldsdóttur. Hún er
einnig gamalkunn hér á sviði
og hefur sýnt þar góða leiki
Ekki gat ég þó vel fellt mia
við hana í þessu hlutverki
Hún er miklu betur fallin ti'
að léika káta og glaðlvnd-x
stúlku en sí reiða og ösku
vonda. Reyndar mátti heyra
það af orðunum að hún væri
ösku reið en þaö var ekki allt-
af sem hugurinn fylgdi með.
það var eins og hann væn
stundum hjá leikhúsgestum er>
ekki hinum ómögulega eigin-
manni. Annars var framsögn
mjög góð og hreyfingar allar'
Axel Magnússon leikur Jack
Wheeler og skilar því vel. Lát-
bragð og hreyfingar sýna að
hann er erfiðinu vanur en
framsögn er tæpast nógu skýr
á köflum. En svipbrigði hans.
og Blanny konu hans, sem
Erla Jakobsdóttir leikur, eru
góð. Erla skilar sínu hlutverki
vel. Heldur er það þó yfirdrif-
Framhald á 10. síðu.
þess að fá afgreiðslu þar til
nú fyrir skömmu, að stjómar-
liðið sá sér ekki fært að liggja
lengur á málinu. Tóku „við-
reisnarpiltarnir" þá á sig rögg
og lögðu til að málinu yrði
vísað til rikisstjórnarinnar án
þess að Alþingi taki efnislega
afstöðu til þcss, en minnihluti
nefndarinnar, Karl Guðjónsson
og fulltrúar Framsóknarflokks-
ins £ nefndinni, leggja til að
tillagan verði samþykkt.
Þessi afstaða þingmanna
stjórnarflokkanna sýnir glöggt
að landbúr.aðarráðherra hyggst
smeygja sér fram hjá þessu
máli með því að láta afgreiða
það til ríkisstjói'narinnar án
þess að Alþingi mæli svo fyr-
ir um leið að verðbætur skuli
greiddar á framleiðslu íslenzks
korns.
Suðurlandssíðunni þykir rétt
að birta umrædda þingálykt-
unartillögu eins og hún var
lögð fyrir þetta yfirstandandi
þing og fer hún hér á eftir:
„Alþing<i ályktar að fela rík-
isstjórninni að greiða verðbæt-
ur á korn, scm ræktað er hér á
landi, til jafns við niðurgreiðslu
á innfluttu korni“.
Greinargerð.
„Kornrækt er nú tekin að
ryðja sér til rúms hér á landi.
og ætla má, að sú þróun haldi
áfi’am á komandi árum, ef
kornræktinni eru búin eðlileg
skilyrði til vaxtar.
Eins og málum ér nú háttað
um verðlag á kornvönx, verð-
ur ekki séð, að veruleg aukn-
ing geti orðið í þessari búgrein.
þótt vaxtai'möguleikar hennar
að öðru leyti væru hinir beztu
íslenzka kornið vei'ður án allra
verðbóta að keppa við koi'n,
sem flutt er inn frá útlöndum,
en innflutta komið fær sérstak-,
ar niðurgreiðslur úr ríkissjóði.
Þær greiðslur nema 18.61% af
fobverði vörunnar. Erlent korn
er því selt hér sem þessu nem-
ur undir eðlilcgu verði þess,
en innlend kornframleiðsla hef-
ur ekki við neina sambærilega
stoð að styðjast og á því í
vök að verjast í samkeppninni
við hið erlenda og niöurgreidda
korn.
Meðan niðurgreiðsla er að-
eins látin ná til innflutta
kornsins, verkar hún eins og
verndartollur fyrir útendu vör-
una gegn hinni innlendu.
Það er augljóst mál, að í
alla staði er óeðlilegt, að þann-
ig sé farið að til að þröngva
kosti íslenzkrar búgreinar. sem
allir eru sammála um, að æski-
legt væri, að ætti fyrir sér að
vaxa og eflast.
Eðlilegt hefði verið, að ríkis-
stjómin hefði bætt úr þessu
misræmi með því að ákveða
sömu veröbótagreiðslu á hið
íslenzka korn og nemur niður-
greiðslunum á aðflutta kornið.
En þetta hefur ekki verið gert,
og1 því er hér lagt til, að Al-
bingi feli ríkisstjórninni að
framkvæma þessa sanngjörnu
leiðréttingu á verðbótakerfinu.
Mál þetta hefur legið fyrir
iveim síðustu þingum, en ekki
fengið neina afgreiðslu. En
þótt ekki lægi fyrir þingssam-
þykkt tillögunn^r. hefði ríkis-
stjórnin þó getáð tekið málið
til afgreiðslu, metið réttmæti
þess og látið þá skipan koma
til framkvæmda, sem tillagan
gerir ráð fyrir, þv£ að til þess
hefur hún heimild 28. gr. lag-
anna um efnahagsmál frá 1960.
En þetta hefur ekki gerzt, og
þvi kemur málið enn til þings-
ins. Flutningsmenn leggja á-
herzlu á, að ekki þurfi að
velkja málið óhóflega lengi,
áður en það kemur til af-
greiðslu, enda verður að teljast,
að sú ákvörðun, sem þingið
væntanlega tekur um mál þetta.
komi til framkvæmda einnig
um þá uppskeru, sem á þessu
hausti fæst af íslenzkum kom-
ökrum“.
Eins og glöggt kemur fram
á'<'greihargerf) tinögúrínár, hefði
ríkisstjórnin haft til þess
fulla heimild, samkvæmt gild-
andi lögum, að taka upp verð-
bætur á innlenda komið til
jafns við niðurgreiðslu hins
innflutta korns.
En landbúnaðarráðhex'ra hef-
ur ekki talið það ómaksins
vert að veita íslenzkri kom-
rækt jafna aðstöðu við inn-
flutt korn á markaði innan-
lands. Hann hefur ekki að-
eins látið það mál sem vind
um eyru þjóta, heldur þrásinn-
is komið £ veg fyrir það á
Alþingi, að þessi tillagá Karls
Guðjónssonar nái fram að
ganga. Sú fyrirætlun stjórn-
arliðsins að visa tillögunni nú
til ríkisstjórnarinnar án efnis-
legrar afgrciðslu er einungis
til þess að gefa ráðherranum
smugu til þess að þumbast
enn við.
En vonandi gefast þcir bænd-
ur, scm rutt hafa brautina í
þessu ekki upp, þrátt fyrir það
misrctti scm þcim er búið af
hálfu núvcrandi stjórnarvalda.
Og sá árangur sem kornbænd-
ur hafa þegar náð á þessu
sviði, sannar raunar ójvírætt,
að íslenzkt korn er þegar vax-
ið yfir höfuð núverandi land-
búnaðarráðherra.
Svikust um aS rcnnsaka
horfnarskiiyrði
við Dyrhóiaey
Á öndverðu ári 1961 var samþykkt á Al-
þingi þingsályktunartillaga, þar sem ríkis-
stjórninni var falið að láta fram fara ýtar-
lega rannsókn á möguleikum hafnargerðar
við Dyrhólaey. 1
Fyrir nokkru bar Karl Guðjónsson fram
fyrirspurn um það á Alþingi, hvað liði
framkvæmdum á þessari tillögu. Kom þá
í ljós, að ríkisstjórnin hefur með öllu svik-
izt um að láta framkvæma þá rannsókn.
sem henni var falið að sjá um samkvæmt
fyrirmælum Alþingis. Einu „upplýsingarn-
ar“, sem ráðherra gat gefið um þetta. voru
sóttar í gömul bréf og niðurstöður af rann-
sóknum, sem farið höfðu fram mörgum ár-
um áður en umrædd þingsályktunartiilaga
var samþykkt.
Stangast þessar „framkvæmdir“ ríkis-
stjórnarinnar í þessu máli óneitanlega
nokkuð á við yfirlýsingar sumra stuðnings-
manna hennar um ódrepandi áhuga fyrir
bessu máli.
Erla Jakobsdóttir sem frú Wheeler og Úlafur Ólafsson scm herra Bartlctt.
Leikfélag Selfoss
Græna lyftan
Höfundur: Avery Hopwood
Þýðing: Sverrir Thoroddsen
Leikstjóri: Gísli Alfreðsson