Þjóðviljinn - 07.06.1968, Blaðsíða 7

/
Fösfcudagur X júní 1968 IMÖÐ'VlffiJtENW — SlÐA J
m
k!@s
Benjamin
I jawtúair var frumsýnid í
Parfs kviikmyndin Benjamin.
Mynd þessi hefur slegið öil
met í aðsófen þar í bong, hún
er sýnd í þremur kivi'kimynda-
húsurn. og alitaf eiru langar bið-
raðir efitir miðum.. Almernniiinig-
ur og gagnrýnendur eru á einu
méli og hrósa mytndinnd á
hvert' reipi. #
Myndin gerist í EYakMandi
18. aldar. Unigúr og óreymdur
tmaður Benjaimiin að naifnikiem-
ur á sitóram herragairð. Þar býr
igreifi nokfeur, einm þessara ann-
áluðu lífsnauimiamamma bessa
tfmabiils. Við komu sína veit»
Benjarnin ekkert um kortur og
éstór en brátt faer hanm kennslu-
Bunuel
Þegar spánski kvikimyndahöf-
undurinm Louis Bumuei hafði
lokið við mýjusitu mynd sína
Belle de .Tour er hilaut guillverð-
laun í Feneyjum sl. ár sagðd
hann: „Þetita er síðasta kvik-
ihynd miín, ég er tffl. eimisikis nýt-
ur lemgur, ’þreyttur, hpyrna.rfaus,
67 ára gamall alkóhóid.siti. En nú
hefur hanm nýitega lokið við
handrit að nýrri m.ymd er mefn-
ist La voie lactée (Mjólkurveg-
ur) og er áætlað að taka mymd-
ina í suimiar. Þetta verður 28.
mynd Bumuiefe.
situmdir f fflesitu þar að lútamdi.
Hamn fylgist af athygili með þvi
frj'áilslega og lostafuiUa ljúfa
lífi sem fram fer í kringium
hamn. A'thygli hams beinist
^ednkum að greifamum (Miche!
Piccold) sem leikur sér giarnp
að konum og þeirra á meðal
er umig og salkllaus stúika (Cath-
erine Deneuve). Benljamin njósn-
ar uirn þau fyrir greiilýnjuna
(Michéle Morgám) og failinm i
rummia verður hainn vitni að
sado-ma.sochistislku ástarævim-
týri þeinra þegar greifinn reyn-
ir árangurslausit mieð blíðu og
vaidi að koma vilja sn'num fraim
við stúllkuna. Húm bítur gireif-
amn till blóðs í vörina í m.iðjuim
kossi og hamm svarar með því
að berja hama með þyrnóttri
grein. Hápunlktur myndarinmar
er miikill veikla og í lok henm-
ar er Ijóst að hið hrjúfa sam-
bamd sfúikummar og girteiifams
mum emda í hjónialbameti bygigðu
á gBigmkivæimum pyntimgum
þeirra. Þegar hér er kom-
ið gefur hún sig Benjamiin
á valld því hinn saminii elskihugi
hemmiar og mainmseflm, gneifinm,
á ekki að verða sé fyrsti. Þeitta
ástarævimtýri er ailigjörtega flrá-
bruigðið ölllum þeiim er lýst var
í fyrri hiluta mymdarimmar.
Myndiin.ni lýkur með því að
stúlkam ritar svöfelild orð f dag-
bók Benjamiins: ,,Lok endur-
minninga hiirnnar hreinu meyj-
ar“.
Mymdin er á köfllum mjög
gamansöm þótt viða megi finna
dapran undirtóm. Þmátt fyrir
skrautlega og failJega búndmga
er aldred edns og neitt sé til-
búið né óekta, alilt ;gien.gur eðli-
lega fyrir siiig, þetta er i raun-
innd nútfmalegt iminan sins
söguilega rarmma, edginlega ekiki
1 R.uöldin heldur sú 20.
Benjamin er míunda kviik-
myndin sem Michel DeviIIe og
Nina Conpaneez gera í sam-
einingu. Samstamf þeirra er
mjög néiið og því er þannig
háttað, að Nima sernur söigu-
þi'áðijnm en Michell kvikmynd-
ar. Þau eru m.a. þekkt fyrir
að setja ieikara í hdutverk sem
eru algjörtega ólík þeim erþeir
hatfa áður fengið, og haíla þamn-
ig með dírfsku simni verið
mjög mikilvæg fyrir flramskar
kvikmyindár. Markmið þeirra
með Bemjamiin er eklki eiintfaM-
lega að skemmita flóflki heidur
að fjaMa um ástina á hrjúfan
og sikýran hátt, eða eims og
þau orða það; „ftð skapa til-
finminigailegiam . sverðdams". Það
sem þau viflja berjast gegn eru
him sáilsvaafandi áhrif þeirra
kvikm,ynda sem líða á’fram í
biárri móðu og reyna að svæfla
áhorfendur hvíKflamdi orðumum:
Þið eruð hamiiogjusöm.
(Frá Siiglliit and Sound og
Fiillms and Fifllming).

kvikmyndip

Fórnarlamb safnarans. Terence Stamp sýnix Samantha Eggar hið gnóarstóra fiórildasafn sitt.
Safnarínn
Benjamin. Catihierine Denevue og Pierre Clementi (Bemjiamin).
Stjörnubíó sýniir nú ensk-
aimeríska mynd,' The Collector
eða Fórnarilamib saflnarans edns
og hún er köflluð hér. Myndin
er byggð á sögu John Fowefles,
sem var framhafldssaiga' í Þjóð-
viljanum sí. ár. Hún fjálllar um
umigarn bankaritara Fred að
nafnú Hanm er ástriðutfuflllur
fiðirildasaflnaird, sérflyndiur og
vdnaifár og haldinm váwmiátfar-
kennd gagimvart fflestu flóllki.
Hann héflur lengi laigt huig á
unga stúllíku, sem stundar nám
við ISstaskéfla. Hann þeklkir
hana aðeims í sjón, n.jósnar um
hana, en þorir ekiki að tafla við
hana og neyna að kynnast henni.
Dag nokiku.m vimmur hamin stór-
fé í veðmáflum. Hann' kau.pir
sér gamialt afskekkt hús, lœtur
dulblba það wpp og útbýr kjall-
aramn, sem er gamailt leynihæli,
sérstaklega vél. Hann ræniir
stúflfliunná og lokar hana imm i
kjaflflaramuim. Hann er annars
kuirteds í flramlkomu við haina,
færir hennii mat og fllest það
sem hún ósikar sór. Þanmiig
hyggst hamn ná ástum hiemnar,
hamm segist muinu sleppa henni
ef húm verði efeki farin aðeflska
hainn að mánuði Mðnum ...
Þetta er prýðisgóð mynd,
vönduð og sipennamd’i og þótt
pensónurnar sóu aðeins tvær
miestainj tírnann er hún aldred
lamigdragiim, það liglgur aliltaf
efltirwæntinig í lofltimu. ‘ Fypsti
hliuibi miyndaninmar þ.e. fidri'lda-
veiðarnar og rámið á stúfllkunini
ber aí og ytfidteitt eru útiat-
riðim mun betur gerð en inni-
atriðdm, sem hafa oft á sér dá-
litið óeðflilegan litáblæ. Ég
nefni aðeims þegar stúlkan
reyndr að fllýja etfltár að hafa
veitt Fred höfuðhögg og hann
drösflar henni heim í forinni
og æðislegri rigninigu, aflþlóðuig-
ur. Þatita er örsitutt atriði, en
eimstaklega vefl unnið. Það
sama má segja um bardaga
þeirra í baðherberginu þegar
nágranninn kemur í heimsókn.
Terence Stamp og Samántha
Eggar hlutu ieikaraverðflaunin í
Cammes ’65 fyrir þessa mynd.
Er það ekkert undrunareflni,
þau sýna bæðd aflburðaieik, þótt
mér þyfei Stamp stianda sigmun
betur. Leikstjórinn WiHiaih
Wyler er hér vel kumnur af
myndum sdnum t.d. Víðáttan
miklaogAð krækja sér ímiljón
sem sýnd var hér i vetur.
Bi#hvað virðist vera að sýn-
inigairtæíkmi (-manni?) Stjömu-
bíós, því hvað efltár ammað ná
spófluimar ekki saman og á-
horfendur flá að sjá emdana inn
á m'illlld og swo þarf að bveilkja
ijós í mdðri sýningu. Ég hefðd
ekfld minnzt á þetta nema af
þvi að það heflur þráfafldlega
borið við í þessu sama kvik-
myndaihúsi. Þetta ætti að lag-
færa sem skjótast, ékkert er
auðs’-eldara, og það er sanngiöm
krafa bíógesta. ■— Þ. S.
Cannes '68 aflýsf
Binis og skýrt hlefur verið flrá
hér í blaðinu varð að hætta við
hátiði na í Cannes mú í ár. Dóm-
endur, kvilíimyndahöfumdar og
leikarar lýst.u yfir stuðningi við
kröifur aflþýðu FraikMands, hótfu
sína eigin uppredsn óg va,rð að
afllýsa hátíðinini. Hátíðin hafðd
sitaðið í viku þegar henni var
hætt. Rretar hötfðu þegar sýnt
þrjár myndir þ.á.m. Charlie
Bubbles etftir Albert Finney.
Unigverjar S'ýndu myndina Und-
ir rauðum stjörnum etftir Mik-
los Jancso, en mynd hams The
round up vakti óhemju athygli
‘66. Meðail kvilkmynida sem átti
að sýna á hátíðdmmii voru hdn
rússnseka Anna Karenina, nýja
litmymd Milos Formans, Það
brennur elskan mín (Þjóðv. 21.
aprtfl) pg önnur téklkmesk etftir
Jan Nemec. Frakkar höfðu val-
ið Les Biches etftir Claude
Chabrol og Je t‘aime, Je t'aime
efltir Alain Besnais. Frá Skamdi-
naviu átti að sýna nýja mymd
gerða af Mai Zetterling, Doktor
Glas með Pér Oscarssom í aðal-
hlutverkinu.
Kvikmyndaklúbburinn
Barnæska mfn
Kvikmyndaklúbburinn hetfur
nú startfað í vifcu. Þennan tima
hafa alH margir gengið í kilúbb-
inn, en vitað er að mangflalt
fleiri muhu hatfa hug á að ger-
ast félaigar. Br þeim eindregið
berut á að draiga það ekki lengi.
Myhdirnar Við nánari athugun
og Yeats Country verða enn
sýndar í vikutfma hrvert kivöld
kl. 9. í daig hefjast sýniingar á
fyrstu myndinini úr Maxiim
Gorfei-iþríleilknum, . Barnæska
mín, sem Mark Donskoj gerði
1938. Sdðar sýndr klúbburkm
þriðja hlutamm, Háskólar mínir.
Með þessum sýnimigium og öðr-
um síðar miimmist klúbburiinin
aldarafmælis Gortkis sem er á
þessu ári. í pnóigrammi Mennta-
sfeólalkflúbbsins 1966 birtist þýð-
ing á greiin etftir Donskoj, og er
hún endurprentuð hér meðleyfi
þýð.
„Gorki var enin á lítfS og með
fuflfluim starfskröfbum, er sú
huigmynd skaiut uipp kolflinum
að gera kviifemiynd, sem lýsa
slkyldd honuim og geyma mynd
hans á ókomnum tímium. Áætl-
að vair, að kvifemynddn yrðiþi'í-
lei'kur, sem segja skyfldi firá
æsfeuárum hans og um fleið lýsa
hinum uinga Rússa yfMeitt.
„Sainnfleiílöurinn er máttugri ©n
saimúðim“, rait Gorki. Þiessá
stuitta sebndng sfeár úr um stefnu
verkeins: Við gerð flwiifemiynd-
arimnar unnuim við ekki að
því marki „að iióstmynda veru-
leifeann“. Saininileiilöurinn uim
Gorfeí er svo hálejtur og milk-
iflfenglliagur, að menn ættu elkki
að hnæðast djarfar skírslíOtanir
tifl hdns aiflmienina. Mifeilifenglleií:i
og fegurð mannsandains, sdð-
ferðisafsitaöa ungldngsiihs eru
eriigin timabundin vandamóil,
helduir eru þau hiið miijkila, al-
meninia veifeefni, sem við leit-
uimst við að leysa, um leið pg
við gerðuim myndiina um Gorfcí.|
Allir katflar ævdsögu Gorfeís
eru þrep, @r hann gekk upp „itSl
þess að brenina og svo bjant og
svo djúpt, sem nægir til að
lýsa uipp myrfcriö, siem grútfir
yfdr lífinu“. Þetta dregur dreng-
inin álkatfflega að t>ólkuim og
þeflílkingu. Unglldmguirinn kemst
flljótt í líynihi við eríiði van-
þakklátrar vinnu, sem otfbýður
kröftuim hans. 'En hamn miœir
ekiki lifflsflöngun sína eða óst
á lifimu. Ungur er hanrn l>akairi
og t>uirðaTOiaður. Og ailltaf reyn-
ir hann að lx>tnia í gierðum og
b-rölti mammanna, sem ha;nn á
samtoið með. Aldrei dvihair
samúðin meV vimdnum, hinum
auima en þó'.stoflta mianni. Um
þesisi þrep gekik hann til þess
að 'vekja og Mta bera ávöxt
það í honuim, sem tæzt er i
huigum og hjörtum okkar.
★
í þrjú ár undirbjuggum við
töfcu lcvilkmyndarimnar um
Gorkí. Hirnar miiinnstu benddnig-
ar, sem urðu oiklfeuir lijáilp til
Barnæska inín, fyrsta myndim í Gonkí-þríleiikmum.
að endui’gieiria mynd hans og
umhvenfli — aililt, som var ein-
kennaindii um hinn unga Gorkí
eða sérfloeniniandi um umhverfi
hans, flestum við á fcvilkimynda-
tjaldiið: íbúðin í Nisihndj-Now-
gomod, sem nú nefndst Gorfeí,
þar sem hiið urniga sifeáld liföi;
herbergi brauðgorðarimnar, sem
hamn vann við: hin forðum
kunna „Marusowka 2“, þarsem
hdnir fátæflcu námsmenn ogvtfn-
ir hins unga Gorkds bjuiggu;
flijótaibáturinin á Voflgu, sem
Gorkf ferðaðist mieð.
tJr hópd 4.000 banma völdum
við dmang nofldvurn, er leika
sfeyldi hlutverk Gorkís sem
dremgs. þgtta var Alexej Ljar-
skij, skóladremguir flrá Mosikvu,
sem ekfei aöeins var einkemji-
lega líkur Gorkí unigum, hefldur
var og gæddur óvemjulegum
leilkflistairhætfifledfeuim. Aflexej
Ljarskij lék aðalhluitvorkið í 1.
og 2. hluta þríleiksimis. 1 Idka-
hlutjanum léte htmn ungi leilk-
airi Aflexej Walibert hlutverk
Gorfcís. Hlutverfc ömœmu Gorflrfs
lék him frábæra rússnesfca ledk-
kona, Wairwara Massalitinowa,
sem nú er látin. Varð Gorki
tíðrætt uim, Iwersu mjög hoin-
um þótti leikkoman Ifkjast
ömirniu hans, og virtist hamn
aflllsnartinir>. aif því, enda var
amtma hams honuim sörm vin-
kona á assfeuárunum. Táka
kvikmyndarimnar fór fram við
Volgu, í þorpunum Gorfltí og
Kasan, — á þeim stöðum, sem
stórskáldið áitti æsku sina“.
Barnæska min verður sýmd
daglega ld. 6 tál næsta föstu-
dags en faerist þá yfir á 9-sýn-
imgamar.
i