Þjóðviljinn - 08.07.1970, Blaðsíða 4

4 SfÐA — ÞJÓÐVTLJINN — Miðvfkudagur 8. júlí 1970.
— Málgagn sósialisma, verkalýSshreyfingar og þjóðfrelsis —
Útgefandi: Útgáfufélag ÞjóSviljans.
Framkv.stjóris Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb.), Magnús Kjartansson
Sigurður Guðmundsson
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson
Ritstj.fulltrui: Svavar Gestsson.
Auglýsingastj.: Olafur Jónsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavðrðust. 19. Siml 17500
(5 linur). — Askriftarverð kr. 165.00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 10.00.
íþróttahátíB
yarí ér listahátíð lokið fyrr en íþróttahátíð he’fst,
og er það ánægjulegt framtak og tilbreytni í
þjóðlífinu. Hátíðir lista og íþrótta hefðu þó sett
enn meiri svip á líf höfuðborgarinnar á þessu
sumri, ef verkamenn og aðrir launþegar hefðu
ekki neyðzt til að verja mörgum vikum af starfs-
tíma sumarsins 'til að knýja fram eðlilegar og
sjálfsagðar breytingar á kjarasamningum. Hefði
margur launamaður átt þess betri kost að njóta
þess sém á boðstóluim hefur verið af heimslist-
inni ef þannig hefði ekki þrengt að afkomu heim-
ilis' hans.
|Jm listahátíðina hefur þegar verið margt rætt
og ritað. Það var engu að síður viðeigandi og
gott framtak að stofna til íþróttahátíðar í tilefni
af 50. þingi íþróttasambands íslands, og virðist
hún hafa tekizt vel það sem af er. Þátttaka milli
4000 og 5000 manna bendir til þess að mikill f jöldi
íslendinga láti sig íþróttir nokkru varða, og er
það vel að yfirstjórn íþróttamálanna er nú (að
minnsta kosti í orði) tekin að boða þá stefnu að
íþpóttir éigi að vera almenningsíþróttir, en ekki
einungis til þess að rækta afburðamenn til keppni.
íslenzka íþróttahreyfingin þarf tvímælalaust að
léggja miklu meiri áherzlu í reynd á uppeldisgildi
og heilsuræktargildi íþrótta, og sýna ungu fólki
sam gengur í íþróttafélögin mun meiri alúð og um-
önnun en víða gerist. Mörg ungmenni snúa von-
svikin frá íþróttahreyfingunni og íþróttaiðkunum
végna þess að þeim finnst áhuginn og starfið bein-
ast einungis af þeim sem fljótt reynast tækir í
keppnislið hlutaðeigandi félags, og einstaklingum
sem fram úr skara. Þeim mun meiri ástæða er til
að fagna því að nú virðast fjöldaíþróttir sem ná
til eða geta náð til alls þorra ungs fólks og fullorð-
inna vera í sókn, m.a. ein hin fegursta þeirra, fim-
leikarnir. Afreksmenn geta varpað Ijóma á land
sitt og íþrótt, en þeir þyrftu að koma fram sem
éðlilegur árangur íþróttaiðkana er næðu ’til sem
allra flestra þjóðfélagsþegna: ómissandi þáttur í
uppeldismálum og heilsugæzlu þjóðarinnar.
Reynslan afíhaldi og krötum
jjegar ríkisstjórn Bjarna og Gylfa lætur blöð sín
lofsyngja „frumkvæði“ núverandi ríkisstjóm-
ar og vilja til að afstýra verðhækkanaöldu og
verðbólgu er sá gallinn á, að landsfólkið hefur
áratugsreynslu af samstjórn þeirra. Allir Islend-
ingar vita að þeir hafa í áratug beitt valdi ríkis-
stjórnarinnar og Alþingis til að ræna af launafólki
áyinningnum sem verkalýðsfélögin hafa unnið í
fórnfrekri baráttu. Það er því eins og skrítla að
ympra á því að þessir ráðherrar eða flokkar þeirra
hafi „frumkvæði“ eða hug á því að vernda kaup-
mátt launa. Það eina er þá snertir í því sambandi
er að losna þarf við stjórn þeirra, — og breyta
um stjórnarstefnu. — s.
geta aldrei
komið í stað leikskóla
sem
Rætt við Margréti Sigurðardóttur um könnun,
nú fer fram á vegum leikvallanefndar borgarinnar
Við skipulagningu nýrra
hverfa, ber að taka tillit til
margs konar þarfa og þar eru
gæzluvellir ofarlega á blaði.
Þeim fcr stöðugt fjölgandi, sem
notfæra sér þessa þjónustu
borgarinnar, en hún er látin í
té endurgjaldslaust. Hún er
barnafjölskyldum til ómetanlegs
hagræðis, þótt hún geti aldrei
komið í stað leikskóla og barna-
heimila, enda hefur það aldrei
verið tilgangurinn.
★ Það er Leikvallanefnd Rvík-
urborgair, sem sér um og skipu-
fleira, sem okkur er gagnleiglt að
vita. Okkur hafa aðeins borizt
um 500 svör, sem við teljum
of ófajllnaegjandi til að hægt sé
að byggja ó, og við vonumst til
þess, að foreldrar taki við sér
og svari þessuim spurningum
ekki síðar en í júlilok.
— Hver er tilgangurinn með
þ&ssairi könnun?
— Meðal annars sá að ledta
eftir áliti fóliks ó starfseminni
og kanna, hvort það telji hana
fullnæigja,ndi. Einnig þótti cikkur
rétt að athuga, hvort þessi að-

Frá gæzluvelli í borglnni.
leggur starfsemina. Starf henn-
ar hlýtur að verða æ umfangs-
meira eftir því scm borgin
stækkar og þörfin eykst, og nú
er hún með I framkvæmd nokk-
urskonar endurskoðun á því.
Einn iiðurinn í þeirri endur-
skoðun er skoðanakönnun með-
aJl foreldra bama á aldrinum
tveggja til 5 ára. I þcssu stutta
spjalli segír frú Margrét Sig-
urðardóttir, fulltrúi í leikvaila-
nefnd, hvemig þessari könnun
hefur verið háttað, tilgangi
hcnnar og því, sem hún kann
að leiða af scr.
Við sendium út í maílok
bréf tiil 2.200 nðiia, og það læt-
ur nærri að könnunin nái til að-
standenda 3. hvers bams í þess-
um a;ldu,rsflokki. í brðfinu eru
ýimsar spumingar m.a. um bað,
hvort bömin á heimilinu sæki
gae^iuvolli og þá hvaða völl, á
hvaða tímium dags, og einnig er
spurt um ástaeðu þess, hvers
vegna bömin sæki eklki vellina.
hvort þau eða foreldramir séu
óánægð með aðþúnaðinn, hvaða
breytinigar þau telji, að géra
megi til úrbóta og ýmislegt
gæzluvallanna eins og ledksikólla.
Fólk tailair um, að hinn daigleigi
starfstímd sé of stuttur, en vell-
irnir eru opn,ir 4 stundir á dag
á vetrum og 5 stundir á siumr-
um. Þá finnst mörgium eðliilegt
að á gæzluvöllum sé aðstaða til
innileikja eins og á leiikslkólum.
Það væri í sjálfu sér mijög gott,
ef gæziluský'lin væru dálítið
stærri en þau eru, og hægit væri
að kippa bömunium inn til
þess að venme þau, þegar kallt
er í veðri, en ég er hrædd um,
að það sé efcki hægt að sikaipa
leikaðstöðu inni við, enda hefur
aldrei verið ætlunin að háfa
gaezluveiHina eins konar dag-
heimili.
Einmitt vegna þessa» teljum
við m.jög hæpið að haiBa vellina
opna lengur en gert er. Lítil
börn þreytast mijög fljótt á að
leika sér úti, og þaiu meiga alls
ekfci fá það á tilfinninguna, að
þau séu lókuð þaima inni eins
og fé í rétt. Það skapar hjá
þeim innilokunarkennd; í stað
þess að leika sér írjáls og á-
nægð eins og vera ber, verða
þau leið og stúrin og fást oft
ekki til þess að koma aftur á
vellina.
— En er ekki eitthvað um,
að fólk noti gæzluvellina sem
neyðarbrauð, t.d. ef móðirin
vinnur úti og kemiur baminu
hvorki á leikskóla né daighedm-
ili?
— Jú, það em diæirnd þess,
enda er ekki hlaupið að þivd
f.yrir fólk með venjulegar að-
stæður að koma bami á daig-
heimiili eða ledksikóla, en gæzlu-
vellir geta alls ekki komið í
stað þessara stofnaina.
— Em ekki miiög miM'ar
sveiflur í aðsókn að gæzluvöll-
um?
— Jú, þær eru nokikuð mdkl-
ar og við viljum gjaiman diraga
dálítið úr þeim. Ég held, að
barn, sem kemur regluleiga á
gæzluvö'l og verður aðili að
þessu litla samfélaigd bama þar,
sé ánægðara en annað bam,
sem kemur aðeins endrum og
eins og fellir sig ekki að að-
stæðum. Þá er heppilegra vegina
starfsstúlknanna, að aðsókn sé
nokku.ð regluleg, en við verð-
um að miða stúlknafjöfdann
nokikuð við bamafjöldainn. Það
hefur komiið fyrir að hátt á 2.
hundrað böm hafi komið á
einn og sama völlinn í einu.
Þar voru fyrir þrjár stúlkur,
sem gátu auðvitað eikki annað
þessuim óskapar fjölda, en það
stoð næðd til nægilega margra
heimila, en ég hef orðið vör við,
að þau börn, sem sækja leik-
vellina mest, búa alveg í næsta
nágrenini við þá, en minna er
hinsvegar um böm, sem eiga
lengra að sækja.
— Má þá ef til vill vænta ein-
hverra stórbreytinga á starf-
samii leikvalllainna?
— Það verða sjálfsagt engar
stórbreytingar, en okfcur þótti
rétt, að athuga hvar við stæð-
um, og á grundvelli þessarar
könnunar geta ef til vill orðið
einhverjar breytingatr, sem of
snemmt er að tala um núna.
Enda þótt við séum ekki nógu
ánægð með þátttökuna enn sem
komið er, hef.ur hún verið gagn-
leg fyrir margra hluta saigir og
mörg sjónanmið hafa komið
fram. Það hefur komið í ljós,
að fólk gerir ekki greinarmun
á gæziluvöllum og dagheimilum.
Við spurningunni um, hvaða
gæzluvelli börnin sæktu, bafa
komið svör um, að þau sæktu
leikskólann Drafnarborg t.d.
Eins virðast suimir álíta, að
þeir geti gert sömu kröfur til
Margrét Sigurðardóttir
er varla hægt að vísa bömum
frá. Stundum er svo aðsóknin
fremur lítil.
— Hvað gieta gæzluvéllimir
yfirfleitt tekið við mörgum börn-
um í senn?
— Það er nókkuð misjaifnt, en
ég held að ein flóstra géti alls
ekki annað fleiri bömum ém 30.
Það er algert hámark.
— Er skortur á gæzluvöllum
í borginni?
— í hver.ju borgarhverfi er
a.m.k. einn völlur, en í þéim
hverfum, þar sem börpin^e^u,,,
flest, dugar það ekki. Það héf-
ur eikki verið uninið að öðrum.
gæzluveflli í Árbæjarhverfi, én
framkvæmdir við hann' hafa
dregizt óhóflega á lamginn, og
margar kvartanir hatfa borfzt
vegna þess. Það sýnir, hversu
brýn þörfin er. 1 eldri borgar-
hverfum eru venjuilega mdklu
fæirri böm, svo að vellirnir nýt-
ast síður. Það verður þó að
starfrækja þá etftir sem áður.
því að bamafólk er alveg í
jafnimdMum vandræðum, ef
ekki er gæzfluvöllur í hverfinu,
þótt lítið sé um böm þar yfir-
leitt. Annars væri rnjög héppi-
legt, ef við gætum haft ein-
hvers konar faeranlega leikvelli
eða að minnsta kosti færanleg
skýli og ef tiiTviH fáum við það
í framtíðinni.
En ég vil að loikum eindre'gið
hvetja fóilk, sem hetfur féngið
bréfið frá okkur til þess að
svara því sem fyrst, hvort sem
það færir sér gæzluvellina í
nyt eða ékki. Því aðeins er hægt
að byggja raunhæft á þessari
könnun. að hún sé á sem breið-
ustum girundvelli. — gþe
Sovézkir og Breti h/utskarp-
astir á Tjæko vskíkeppninni
Alþjóðleg keppni tónldstar-
manna, kennd við Tsjækovskí,
var nú haldin í fjórða sinn, en
í fyrsta sinn fór hún fram fyr-
ir tóllf árum. Þessd keppni hefur
notið alþjóðle'grar virðingar,
enda hafa komdð fram á henni
og hlotið verðlaun unigir tón-
snillingar sem síðar hafa hlotið
heimstfrægð.
Keppnin fer fram í þrem um-
ferðum og eru leikin fyrst og
fremst verk eftir Tsjækovskí.
Úrslit keppninnar að þessu
sinni vom kunngerð 24. júní. I
keppni píanóleikara voru veitt
tvenn fyrstu verðlaun — John
Lill frá Bretlandi og Vladimír
Krænéf frá Sovétríkjunum,
önnur verðlaun hlaut Bainda-
ríkjamaðurinn Horatio Gutierr-
es. Þriðju verðlaun hlutu Vikt-
oría Postníkova flrá Sovétríkj-
unum og Arturo Moreira-Lima
frá Brasilíu, en fimmtu vérð-
laun féllu í hlut James Tocco
frá Bandaríkjunuim.
Hlutskarpastuir fiðluleikara
varð Gídon Kremer frá Sovét-
ríkjunum, ein.kar fjölhæfur og
efnilegur meistarf. önnur verð-
laun hlutu þau Vladímír Spíva-
kof frá Scvétríkjunum og Maj-
úmií Fúdzíkava frá Japan, ung
stúlka sem nú kom fyrst fram á
alþjóðlegum vettvangi. Þriðju
verðlaun hlaut Líana Isaikadze
og fjórðu verðlaun þau Andrei
Korsaikotf og Tatjana Gríndenko
— öll frá S&vétríkjun,um. 5.
verðlaun hlaut bandaríski fiðlu-
leikarinn Glenn Di'kterof.
Formenn dómmefnda voru
þeir Ernil Gilels og Leonid Ko-
gan (APN).