Þjóðviljinn - 09.07.1970, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 9. júlí 1970 — ÞJÓÐVHJTINN — SÍÐA g
Þegar bændur í Sanrizuka
skildu samhengið í tilverunni
Mótniælaluiulur bænda. Það er gott að liafa stuð ning stúdenta, en það er bara svo erfitt að styðja
Sanrizuka er þorp á miðri
Honsjú, stærstu eyju Japans.
Hér hefur verið gott undir bú
og landið þaulrsektað — frið-
samileg sveitasaeila allt þar til
fyrir fjórum árum. Síðan hefur
geisað hér hörð barátta milli
yfiirvaldamma og bænda beirra
sem landið eiga,
Árið 1966 ákvað japansika
stjómin að bændum í Sanriz-
uka forspurðum að giera flug-
völl þar á staðnum. Landið var
tekið eignamámii og skömmu
síðar komu embættismenn ríkis-
stjómarinnar á vettvang og til-
kynntu íbúunum að mólið vaeri
klappað og klárt, að þeim yrðu
greiddar skaðabœtur og að þeir
yrðu að flytja uimsvifalaust.
Stjórninni finnst það einflalt
mál að efla efnahaigslegán mátt
sdnn, en bændur fyfllgja öðrum
rökum, og settu sig strax í and-
stöðu, yfirvöldunum til miikiilar
undnunar.
Baráttunefnd
I júlí 1966 hóldu bændúr
fund, þair sem, mættir voiru full-
trúar boirra 1500 fjölskyldna
sem búa í Sanrizuika. >ar urðu
menn samlméla um að láta eikiki
undan krölfum stjómarinnar,
grundvöHIur til samninga væri
þá fyrst fengin,n ef þeir fengju
ýtarlegri upplýsingar og nýjian
frest. Á saima fundi var stofnuð
baróttunefnd og framkvæmda-
nefnd, sem átti að annast hags-
nrúlif' bændanna í Sanrizuka.
Á fundi sem síðar var haild-
inn kornp fulltrúar saimiglönigu-
mlálaráðuneytisins, sýsluráðsins
og fyrirtækisins sem átti að
gera fluigvöllinn. Fundurinn
var áfonmiaður í mótmælaskyni
við eiigniaimámið, en emibættis-
fflönnunum, sem meettir voru,
tókst frá upplhafi að kljúfa rað-
ir baenda. Byggimgarfólagið út-
hilutaði farmiðum með lest til
Kyoto, en þar var bændum
boðið að búa á dýrum lúxus-
hótelum til „aið menn geti rætt
málin í skemmtilegu umihverfi.“
Sjálfsmorðs-
tilraunir
Helmdngur bænda lét narrast
af þessu gHæsilega tilboðd. Síðan
gátu þeir sagt nágrönnuim sín-
um, sem ekki voru eins bama-
legir, frá því, hvemiig þeir
voru keyptir með „samkvæmis-
dömiuim" og hielllltir fullir á
geisuhúsuim og lnvernig það var
siðan brýnt fyrir þeim,, að hætta
fyrri lifnaöairháttum því að „þið
munuð lifla miikilu betra lífi“.
Það er ekfci hægt að komast hjá
því, að flluigivöllurinn verði gierð-
ur, en þegar honum er ioikið
verður risin þarna nýtízku þorg
með ailiþjóðleguim gistiihúsum og
veitinigiahúsum, og þið fáið tæki-
færi til að vinina ykkur inn
mikla peninga“.
Næst sendu yfirvöidin fuill-
trúa frá þönkuim þeim, sem
fjánmögnuðu fyrirtækið og létu
þé bjóða háar upphæðir, allt á
borðið. Bændumir í Sanrizuka,
sem aildrei' höfðu haift peninga
á miilli handanma, áttu erfitt
með að stamdast slíka freist-
ingu, og niðurstaðan varð sú að
meira en helimingur boirra sefldi.
Þeir siem selt höfðu land sitt
byrj-uðu nú nýtt líf. IlHgresdð
spratt á jörðum þairra og hús
þeirra féllu í niðurníðslu. Mairg-
ir tóku að veðja á hesta, sumir
keyptu bíl, litasjónvairp eða
þessiháttar. Sm,ám saimian hrundi
tiilvera þeirra saiman, og nokkr-
a-r áberandi sjálifsmorðstilraunir
í viðkomiandi f jödskyldum sýndu
greimilega, hvað hafði komið
fyrir þessar mamneskjur, seim
kynslóðum saman höfðu byggt
upp tilveru sína í nánu sam-
bandi við það land sem þær
ræktuðu, sem hlekkur í langri
fjölskyldukeðju.
Bændur, sem höfðu látið hart
mœta hörðu, tókiu að skdlja að-
ferð yfirvaldanna, sem einn for-
irigi uppreisnar þeirra hefur
orðað ,syo;; ;,.Fyrst áttí. að ...íeggje*
líf okkar í rúst, síðan yrði auð-
velt. að hrekja oikkur af landi
okkar“.
Stríðið harðnar
En í febrúar 1967 tóku bænd-
ur upp baráttu á nýjum girund-
vefii, Til liðis við þá komu fuill-
trúar hinna ýmnsu flakka innam
stúdemtasaimtakanna Zengakur-
en og umigir byltingarsinnaðir
verkamemn.
Þegar bændur hóldu sina
fyrstu meiriháttar kröfugöngu,
var hún barin niður af óeirða-
lögneglunni sem hafði verið
kvödd frá Tokio. Eftir það tólku
ýmsir bæmda að hugsa sitt um
stjóm Satos, sem þeir höfðu^
margir áður kosdð. Hugsunar-
háttur þeirra varð pólitiskari —
þeir vissu n-ú hver kúgari
þeirra var og þeir urðu stéttvis-
ir. Bæmdur hötfðu nú fengið
nýjan skilninig á kapítallískumn
einkaeignarrétti — eða eins og
einn þeárra sagði: „Okkur varð
ljóst, að ef við óttum að vinna
baráttuna fyrir tilveru okkar
urðum við að breyta sijálfri
bygginigu saimfélagsims“.
Vígorð bænda var fyrst: „Við
skuílum berjast fyrir landi okk-
ar upp á líf og dauða“ — nú er
það: „Við skulum endurheimta
það lamd sem rænt hefur ver-
ið af okkur.“. Þessi rök standa
bændum nær og b®u skilja
þeir vol. Barátta þeárra hefur
verið mjög hörð, enigu síður en
hinma þekktu æskumanna úr
Zengakuren, eins og sagan af
þeim þekfcta öldumgi, Sugasawa,
sýnir.
Sagt er að þegar landakaup-
endur komu til Suigasawas und-
ir lögregluvemd, hafi hann hót-
að að ausa þá sfcít ef þeir kæmu
nær. Aðvörun hans var efcki
hlýtt, en hann stóð samnairlega
við orð sín. Þeirri viðureign
lauk ó því, að lögreglumenn
börðu bennan 78 ára gamla
manm niður með kylfum sínuim.
Síðan var hann handtekinn.
Hann fór bá í hungurverkfall,
neitaði að svara spumingum við
yfirheyrslu og hafnaði móla-
færslumanni.
Síðan skýrði Sugasawa lög-
reglustjóra frá því, að hann
hefði hafnað lögfræðingi vegna
þess, að hann vildi ékki að sér
yrði sleppt úr flangel'si. Han.n
sagði að sér fyndist að aillt gaim-
alt flóflfc ætti að láta handtafca
sig og fýlla fangelsin til að ekki
væri hægt að stinga inn unga
fólfcinu sem berst gegn hemað-
arstefnu stjómarinnar. Honum
var því alveg saima um það, hve
lengi hann ætti að sitja í fang-
eflsi. Sugasawa var svo sleppt
en síðan hefur hamn verið i
fararþroddi hvenær sem mifcið
hefur legið við. Hann hefur
hvað eftir annað laigzt niður
fyrir framan jarðýtur sem eru
eð ryðja jarðir þær sem séldar
hafa verið.
Hin pólitíska barótta hefur
komið bændum í Saimrizuka
í sfcilndng um alla þá sam-
Hvað gera bændur,
þegar stjórnarvöldin koma
með fullar hendur fjár
og vilja kaupa land þeirra
og gera mikinn flugvöll
fyrir þarfir alþjóðlegs
túrisma og (í laumi þó)
bandariska flughersins?
Eru þeir ekki glaðir yf-
ir því að fá sand af pen-
ingum, litasjónvarp og
létt störf á væntanlegum
glæsihótelum? Sú saga
gerist sjálfsagt á ófáum
stöðum — en ekki í þorpi
þvi i Japan, sem nú seg-
ir lítillega frá. Bæði er
þetta lærdómsrík saga
frá pólitísku sjónarmiði
og það er einnig tilbreyt-
ing að þvi að fá eitthvað
að lesa frá Japan heims-
sýningarárið annað en
tölur um það efnahags-
tmdur, þann hagvöxt,
sem gerir Rússa og
Bandaríkjamenn jafn
hissa.
steypu sem þeir mæta og að
í henni er innifalinn AMPO,
öryggissáttmáli Bandaríkjamna
og Japans, Stjómin hefur lagt
sig fram við að útskiýra það fyr-
ir bændum, að væntamfegur
fluigivölllur sé aðéins fyrir borg-
amafegt fllug, og komi öryggis-
sáttmólamum ekki við. En
bændur vita bétur. Yfir miðri
Honsju til Tokio er loftbraut,
sem aðeins er ætluð japönskum
og bandaríslíum herflugvélum.
Flugvélar sem fara frá Hameda
(núveramdi flughöfn Toikio) til
Osaka verða að tafca á sig krók
út á haf til að smeiða hjá þess-
ari loftbraut. Sanrizuka er því
valið að flluigivallarstæði vegna
þess, að það er í hæfilegri fjai-
lægð frá bannsvæðinu.
Stjórnin segir að aðalástæðam
fyrir því að gera þurfi hinn
nýja filugiVöll (Kamata á hann
að heita) sé sú, að Haneda sé
orðdnn of lítill fýrir umferðina.
Bændur svara með því, að með-
an að heflmingurinn af umflerð-
inni um Haneda er á veigum
bandaríska hersins geti stjómin
ekki affsannað að það séu tengsli
milli öryggássáttmálans APMO
og stríðsins í Víetnam. Þaö er
vegna APMO og Víetnamstríðs-
ins að nýr flugvöllur er talinn
nauðsynlegur.
Frá sjónaríhóli bænda þýðdr
þetta að flhigvelli í Sanrizuka sé
stefnt gegn Víetnömum. Fyrír
tveim árum játaði samgöngu-
Framhald á 7. síðu.

Hljómsveitin leikur á Torginu í Þrándheimi.
Hljómsveitin gengur um Karl Johaun í Osló í fylgd riddaraliðs.
Skólahljómsveit Kópavogs hlaut góða dóma í Noregi
Skólahlj ómsveit Kópavogs er
fyrir nokkru komiin heim úr
hljóimleikaför til Noregs en þar
lék hún við ágætar undirtekt-
ir á þrem stöðum og hlaut á-
gæta blaðadónrua fyrir leik sinn.
Er stjórnandi sveitarinnar Bjöm
Guðjónssom og hefur hann verið
með hana fró stofnun hennar
fyrír tæpum 4 árum.
Hllijómsrveitin flór héðan til
Osló 18. júní en þar lék hún
daginn eftir á útitónleikum í
Studentlunden. Frá Osló var
förinni haldið áfram til Þrónd-
heims, sem er vinabær Kópa-
vogs, og kom hfljiótmsiveitin þar
tvívegis fram á tónleikum og
var í umsögnuim blaða jafnað
við beztu skólailúðrasveitír
Þróndheims, er standa á göml-
um merg hvað tónldstarhefð
snertir.
23. júní tdk Wjómsveitm þátt
í Jónsmiessumóti í Steiriker þair
sem sjö aðrair lúðrasveitir léku
og hlaut þá dóma fyrir leiik
sinn að hún hefði spilað bezt.
Er þetta mikdl viðurfcenning
fyrir hljómsveitina.
1 Skóllaihljómsveit Kópavogs
eru 29 drengár og 12 stúlkur á
aildrinum 12-16 ára úr staólun-
um í Kópaivogi en á sfl. hausti
var stofnuð ný hljómsveit yngri
bama, 10-12 ára, ear á að leysa
hina éldri af hólmi síðar. Voru
alls um 80 börn í báðum sveit-
unum á sl. vetri.
★
Fararstjórar í Noregsferðinni
voru Ölafur Guðmundsson
bamavemdarfulltrúi, Karl Guð-
jónsson, fræðslufultttrúi, og Guð-
rún Helgadóttir kennari. Þá var
húsvörður Kársnesskóla, Oskar
Eggertsscm, með í förinnd í boði
hHjómyeitarinnar.