Þjóðviljinn - 19.09.1971, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN —
19. septemiber 1971.
Otgefandl:
Framkv.stjóri:
Ritstjóri:
Ritstj.fulltrúi:
Fréttastjóri:
Auglýsingastjóri:
Útgáfufélag Þjóðviljans.
Eiður Bergmann.
Sigurður Guðmundsson.
Svavar Gestsson (áb.).
Sigurður V. Friðþjófsson.
Heimir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustig 19. Simi 17500
(5 línur). fr- Áskriftarverð kr. 195,00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 12,00.
Eitt en ekki tvö
er að hefjast allsherjarþing Sameinuðu þjóð-
anna. Eitt stærsta mál þess þings er aðild Kína
að Sameinuðu þjóðunum, og munu lyktir þess hafa
varanleg áhrif á framtíðarþróun mála í heiminum.
Eins og er og verið hefur, hefur Kína að vísu ver-
ið talið eiga fulltrúa innan SÞ og í öryggisráðinu,
en þar er um að ræða stjórn Sjang Kæ-Sjeks á
Formósu, sem telur sig málsvara allra Kínverja,
en á Formósu er aðeins brot íbúanna Kínverjar
og það brot er brotabrot allra Kínverja- Meirihluti
Kínverja er undir forustu Pekingstjórnarinnar, og
það er sú stjóm sem á næsta allsherjarþingi Sam-
einuðu þjóðanna á að fá rétt til þess að tala fyrir
hönd Kínverja.
gtundum hefur því verið fram haldið af þekking-
arleysi eða ósvífni — nema hvorttveggja sé —
að til væru tvö Kínaríki og spurningin um aðild
Pékingstjórnarinnar f jallaði um útilokun einhvers
kínversks ríkis. Slíkt er vissulega alls ekki á dag-
skrá. Vilji hins vegar Sjang Kæ-Sjek breyta stjórn-
arskrá sinni, eftir að Pekingstjórnin fær umboð
Kína hjá SÞ getur aðild Formósumanna að sjálf-
sögðu komið á dagskrá allsherjarþingsins. En hvað
æm þvi líður: það er aðeins til eitt Kína. — sv.
Menntun fullorðinna
| viðtali við Jóhann S. Hannesson,- sem birt er í
blaðinu í dag, er fjallað um merkilegt viðfangS-
efni: að skipuleggja virkt og fjölþætt nám fyrir
fullorðna. Það verður æ nauðsynlegra, að menn
séu við því búnir að bæta starfsþekkingu sína eða
tileinka sér nýja eftir því sem tæknivæðingu þjóð-
félagsins fer fram — og það verður ekki siður
nauðsynlegt, að menn geti aflað sér ýimissar ann-
arrar þekkingar að lokinni skólagöngu, til að þeir
geti verið í raun réttri virkir aðilar að mannlegu
félagi. Þá er bæði átt við þá menntun tengda per_
sónulegum áhugamálum, sem auknar frístundir
koma vonandi á dagskrá í auknum mæli, og svo
pólitíska menntun í víðum skilningi, sem gerir
fólk fært um að notfæra sér þá möguleika, sem
það í raun og veru á kost á 'til þess að hafa áhrif
á umhverfi sitt.
pullorðinnamenntun er enn ekki orðin slík nauð-
syn hér á landi sem í ýmsum iðnaðarþjóðfélög-
um, en eins og Jóhann S. Hannesson bendir á,
skiptir það miklu máli að við verðum fyrri til, ger-
um nauðsynlegar ráðstafanir áður en vandinn
kemst í ætt við stórslys. Og það er þörf á að hefja
sem víðtækasta umræðu um þessi mál sem fyrst,
því að lausn þeirra færist því aðeins nær, að sem
flestir haldi á lofti skilningi á því, að imeiintun sé
sjálfsagður þáttur í öllum æviferli manna. Án
þrýstings neðan frá verður ekki af stað farið. — áb.

Læknaþing er haldið í Domus Medica nú um helgina
Læknaskorturinn geigvænlegur með
tilliti til samgangnanna í landinu
■ Á fundí sem stjórn lækna-
félags Islands boðaði til með
blaðamönnum á miðvikudag
kom margt fram merkilegt
og sumt uggvænlegt, svo sem
hinn geigvænlegi skortur
sem er á heilbrigðisþjónustu
víða um Iand.
■ Þar kom t.a.m. fram að
verulegur læknaskortur er í
landinu ef tekið er tillit til
samgangna. Þó hafa allir
landsmenn jafnan rétt til
heilbrigðisþjónustu félags-
lega séð. Blaðamaður spurði
hvort margir íslenzkir Iækn-
ar væru starfandi erlendis,
en þeir munu vera um 180.
— Þess ber að geta, að
margir þessara lækna eru
við eðlilegt sérnám ytra.
■ Það kom fram á fundinum,
að það hafi Icngi verið i
íslenzkum lögum, að lækn-
' um beri skykla til að afla
sér viðhaldsmcnntunnar og
voru Islendingar á undan
mörgum menningarlöndum
að setja þetta ákvæði í lög
um lækna. Þá kom það fram
á fundinum, að 7 til 9%
þjóðartekna færu til heil-
brigðismála og væri svo
víðar. Til dæmis næmu
hemaðarútgjöld stórveld-
anna ekki jafn miklum upp-
hæðum og útgjöld þeirra til
hcilbrigðismála.

Myndirnar eru frá Læknaþinginu, sem nú stendur yfir í Domus Medica.
■ Á læknaþingi því sem hald-
ið er í Domus Medica
þessa dagana fara fram um-
ræður um tillögur að nýrri
heilbrigðislögg.föf, sem nefnd
á vegum ríkisstjórnarinnar
hefur gert og einnig munu
umræður snúast um fram-
halds- cg viðhaldsmenntun
lækna. Hér fer á eftir grcin-
a.rgerð um starfsemi þings-
ins.
Dagana 17.—19. sept. fer fram
í Domus Medica aðalfundur
Læknafélags Islands og lækna-
þing. Aðalfund sækja kjömir
fulltrúar frá svæðafélögum úr
öllum landsMutum, en lækna-
þingið er opið öllum læknum
og læíknastúdeintum. Á þessum
fundum eru rædd annars veg-
ar fræðileg eflnd og hins vegar
félagsmál.
Nýjungar í meðferð
illkynja sjúkdóma
Þau fræðilegu efni, sem þama
verða tdkin fyrir. em fyrst og
fremst nýjungar í meðferð ill-
kynja sjúkdóma. Fyrirlesarar
verða þæði innlendir og erlend-
ir, þ.á.m. dr. Eva Wiltshaw frá
Royal Mastem Hospital í I»n-
don, en það er meðal þekkt-
ustu sj úkrahúsa í Bretlandi og
fæst við greindngu- og meðferð
illkynja sjúkdöma. Mun dr.
Wiltáhaw aðallega ræða um
nýjustu lyf, sem notuð eru til
þess að hemja frumuvöxt og
skýra frá nýjasta árangri aí
lyfjameðferð á illkynja sjúk-
dómum. f*á mun Helgi Valdi-
marsson, læknir, sem nú stund-
ar nám við Hammersmith
Hospital í London, flytja erindi
um ónæmi og illkynja sjúk-
dóma og skýra frá árangri af
meðferð slíkra sjúkdóma með
ónæmisaðgerðum. Að vísu er
hér mest megnis um að ræða
rannsióknir gerðar á dýrucm, en
þær opna ný svið þekkingar,
sem unnt er að nota f bar-
áttunni við þessa sjúkdóma
hjó mönnum, en raimar má
segja, að slíkar lækningar hjá
mönnum séu á byrjunarstigi.
I>á munu læknamir Kolbeinn
KristóTersson, Sigmundur Magn-
ússon og G'uðmundur Jóhann-
esson skýra frá aðferðum og
árangri við meðferð slíkra
sjúkdóma á Landspítalanum.
Rannsóknaraðferð nieð
hljóðbylgjutækni
Á fundunum verður kynnt ný
rannsóknaraðferð með hljóð-
bylgjutækni (ultrazonic met-
hod), en slíkar rannsólcnarað-
ferðir hafa allmikið xutt sér
til rúms erlendis á síðustu ár-
um og geta í vissum tilfellum
komið í stað röntgenrannsókna
og stundum gefið nákvæmari
og glaggri upplýsingar- en þær.
Auk þess ihafa þessar rann-
sófcnaraðferðir þann kost, að
þær eru taldar hættulausar.
Framhalds og við-
haldsmenntun lækna
Þá verður rætt um fram-<s>
halds- og viðhaldsmeinntun
læfcna. Munu þar einnig verða
iirunlendir og erlendir fyrirles-
arar. Meðal fyrirlesara verður
dr. Jon Skatun, formaður
norska læknafélagsins, en hann
ræðir um fyrirkomulag þessara
mála í Noregi. Segja má. að
viðhaldsmenntun sé orðinn
fastur liður í starfi lækna, og
má nokikuð marka mikilvægi
hennar, þegar þess er gætt, að
talið er, að á 10—15 ára frestí
tvöfaldist forði þeirrar þeldc-
ingar, sem notuð er við grein-
ingu og lækningu sjúkdóma.
Viðhaldsmenntuninni er venju-
lega skipt í tvo flokka, lestur
tímarita og handbóka annars
vegar og hins vegar skipuilögð
framhaldsmenntun í forminám-
skeiða og læknafunda. Verður
aðallega rætt um hina síðari
hlið á læknaþinginu. Talið er,
að þar sem þessum málum er
vel fyrir komið megi gera ráð
fyrir, að lU vinnutíma lækna
að meðaltali eigi að verja til
framhaidismenntunar.
TiIIögur að nýrri
heilbrigðislöggjöf
Þá verða ræddar tillögur að
nýrri heilbrigðislöggjöf, sem
samdar voru af neflnd á veguim
ríkisstjórnatínnar, og miða að
því að veita landsmönnum ætíð
sem bezta heilbrigðisþjónustu
og smám saman ráða bót á
þeim vandræðum, sem gilda um
heilbrigðisþjónustu í dreifbýli,
þannig að íbúum landsins verði
efcki mismunað, hvað læknis-
þjónustu snertir, eftir búsetu.
Segja má. að í tillögum þessum
fcomi fram mjög yíðtæfcar
breytingar á fyrirfcomulagi heil-
brigðisþjónustunnar, og er hluti
af þessum tillögum byggður á
álitsgerðum, sem nefndir á veg-
um læknafélaganna hafa sam-
ið. Á þetta ednkum við læfcna-
miðstöðvamar, sem nú verða
kallaðar heilsugæzlustöðvar.
Lögð verður vaxandi áherzla
á samstari lækna og raunar
allra heilbrigðisstarflsstétta.
1 sambandi við þessar um-
ræður verða umræður um
vandkvæði lækni sþj ónustu
dreiflbýlisins, en eins og fyrr
greiinir koma fram í hinni nýju
löggjöf tillögur um framitíðar-
lausn á því vandamáli. Hefur
læknafélagið áður sett fram
slíkar tillögur, sem fela í sér
stotfnsetnin@u hejlsugæzlustöðva,
en þær eru nú í undirbún-
ingi á allmörgum stöðum á
landinu., Eins og öUum- hetfur
vetíð ljóst, leysa þær aðeins
hluta af vandanum en ýmds
skytndivandtovæði hljóta að
koma upp, sem heilsugæzlu-
stöðvar geta ekki annað að
leysa. Til þess að mæta slík-
um vanda hefur L. 1. gert
tillögur um, að stotfnaðar verðd
sérstakar stööur við Landspít-
alann og aðrar heilbrigðisstofn-
anir, sem tengdar Verði með
sérstökum hætti við þjónustu-
Framhald á 11. síðu.
FYRIR
Þótt upp rísi falsspámenn!
„f sjálfstæðismáli íslendinga
er engin málamiðlun hugsan-
Ieg“, segir Þjóðviljinn 18. sept.
fyrir 25 árum. „Enn dregur til
átaka um sjálfstæði íslenzku
þjóðarinnar. Átökin eru um
það og það eitt, hvort íslend-
ingar eigi einir að ráða landi
sínu eða hvort erlent stórveldi
eigi að fá hér íhlutunarrétt.
Svo einfalt er þetta mál, og
þannig hefur islenzk alþýða
skilið það frá upphiafi. í þessu
máli er engin málamiðlun hugs-
anleg./Það er að vísu hægt að
semja um mikla íWutan eða
litla, margiar berstöðvar eða
fáar og alls konar fríðindi í
kaupbæti, en erlend íhlutun
samrýmist ekki fullveldi ís-
lenzku þjóðarinnar í hverri
mynd sem hún svo birtist. Ef
vér semjum við erlenda þjóð
um íhlutunarrétt, semjum vér
um leið af oss sjálfstæði vort.
íslenzk þjóð mun aldrei missa
sjónar á þessum óbrotnu mcg-
inatriðum. Þótt upp rísi fals.
spámenn á nýjan leik og reyni
að véla um fyrir þjóðinni og
gylla um fyrir henni ný tilboij.
getur árangurinn aðeins orðið
einn. Það er ekki hægt að
blekkja þjóðina í þessu máli.
Það má kalla íhlutunina fögr-
um nöfnum. hún, veriiur e.t.v.
aðeins nefnd lendingarréttur
hemaðarflugvéla. en hvernig
sem hún verður' dulbúin mun
hún stranda á' óbilgjörnum
vilja íslenzku þjóðarinnar“.
i