Þjóðviljinn - 07.11.1971, Blaðsíða 4

4 SlÐA — ÞJÓÐVXILJIINtN — Suím'udagur 7. mSvcrnibar 1971.
— Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Fraækv.stjóri: EiSur Bergmann.
Ritstjórar: Sigurður GuSmundsson, Svavar Gestsson (áb.).
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýslngar, prentsmiðja: Skólavörðustig 19. Simi 17500
(5 linur). — Askriftarverð kr. 195,00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 12,00.

bokmenntir
Önnur vinnubrögð nú
j^andhelgin við ísland er fserð ut undir forustu
vinstri manna — það gerðist 1958 og gerist á
naesta ári. Þegar landhelgin var færð út í 12 míl-
ur árið 1958 var samt allt annar háttur á undir-
búningi að útfærslu en nú er. Á þeim tíma var
hér utanríkisráðherra, Guðmundur í. Guðmunds-
son. Sem utanríkisráðherra bar honum skylda til
þess að undirbúa málið á alþjóðavettvangi, en
hann brást þeirri skyldu sinni og gerði hreint
ekki neitt. Hingað komu á þeim tíma, eins og
nú, erlendir blaðamenn í hópum, en Guðmundur
í. Guðmundsson neitaði að tala við þá og hann
hafði ekkert frumkvæði að neinu leyti til þess
að kynna málstað íslands á vettvangi erlendra
þjóða.
Jjegar landhelgin verður færð út í 50 mílur á
næsta ári hefur verið öðruvísi að málunum
staðið. Nú þegar — þremur mánuðum eftir að rík-
isstjórnin tók við völdum — hefur verið unnið
meira kynningarstarf vegna landhelgismálsins en
á samanlögðum öllum valdatíma fyrrverandi
stjómarflokka. Og íslenzka ríkisstjórnin mun
hálda áfram á sömu braUt og kynna landhelgis-
málið hvar sem því verður við komið. íslending-
ar sem halda utan um þessar mundir hafa marg-
ir hverjir skilið nauðsyn kynningarstarfseminn-
ar svo vel, að þeir hafa sjálfir að eigin frumkvæði
tekið að sér að kynna málstað íslendinga fulltrú-
um annarra þjóða. Þannig hafa viðhorfin breytzt
og án efa verða vinnubrögð þau sem nú eru höfð
af stjórnvöldum til þess að auðvelda sjálfa út-
færsluna.
Kjurusumningurnir
J^jarasamningar hafa nú staðið yfir vikum saman.
Hafa verið haldnir fjölmargir fundir með
samninganefndum, auk undimefndanna, sem hafa
starfað að ýmsum þáttum samningana. Nú hefur
ríkisstjómin tilnefnt tvo menn sem munu starfa
með sáttasemjara að samningagerðinni og verð-
ur nú að vænta þess að skriður komizt á samn-
ingamálin.
Jþegar ríkisstjómin tók við í surnar gaf hún ýmis
fyrirheit um breytingar til bóta í kjaramálum.
Vafalaust verða þessi fyrirheit stjómarflokkanna
til þess að auðvelda kjarasamningana nú. Verka-
lýðsfélögin hafa sett fram kröfur sem atvinnurek-
endur ættu möglunarlaust að fallast á eins og að
lægstu laun hækki í liðlega 20 þúsund krónur á
mánuði. Þráist atvinnurekendur lengur við er
greinilegt að þeir vilja ekki semja öðruvísi en að
verkalýðshreyfingin dragi fram úr vopnabúrum
sínum þau vopn, sem hingað til hafa hrifið á aft-
urhaldssama atvinnurekendur. -— sv.
Við sagnabrunn margra þjóða
Við sagnabrunninn. Sögur
og ævintýri frá ýmsuiu
löndum. Ælan Bouehcrend-
' ursagði. Helgi Hálfdánar-
son þýddi. Myndir eftir
Barböru Árnason. Mál og
Menning Rv. 1971, 252 bls
Rétt er það sem Alan Bouch-
er segir í eftirmála þessarar
bókar, aö effinið í sö'gum hönn-
air er ævagamalt. En hitt er
jafnvíst, að þær haiLda fullu
fjöri, hvað sem annars á geng-
ur í heimdnum. Braudur Bjólfs
bítur sumdur hold og brýtur
bedrtkrinídur trölla, Rollaint
þeytir homið helsærður, Fríða
kyssir skrímslið, Hrói höttur
skýtur fógeta í sitjandann, Öd-
isseifur snýr heim til Penel-
Ópu og snarar biðlum úr þess-
um heimi — allt þetta körrn-
umst við vel við, en þaðverða
góðra vina fundir. Og fyrir ut-
an samibamd ,þess við bemsitu
mannkynsins sem þessar sög-
ur virðast færa okkiur, a.m-k.
sumar hverjar, þé er ednkar
fróðllegt að bera þær saman við
það, sem þaar hafa getið af sór
beint og óbeint. Mér sýnist t.d.
að sagan af Þeseif sem gekk
inn 1 vöiunidarihúsið og drap
ófreskjuna Mínótár sé aattmóðir
firnamikils bálks, sem í dag
endar á James Bond og byss-
unum í Navarone, og er þoð
sannmæ-li, að bl!óð þyminist á
langrj leið.
□
Ekki eru allar sagnir bókar-
innar jafn þekktar hér um
slóðir. Nýmæli verður okkur&ð
grænlenzku sögunni um Urð-
arkött, sem greiinir frá bví að
maðurimn getur ekfci veriðednn,
að rússnaslfcrd helgisögn eins og
Papamir þrír, eða gamansamri
sögu frá Vestur-Aifiriku um
köngulóna sem sigrar baaðihllé-
barða, ljón og kyrkislöngu með
hugviti. Er þó sú saiga ónefnd
siem mestir töfrar stafa aif, eur
hún er frá Japan.
Alan Boúcher áskilur sérrétt
í eftirmála til að „velja. hafna,
stytta, skeyta saman eftir eig-
in smekk“ eins og eðlilegt er.
Þess er niú ekki kostur aðskoða
náið, hveimig Boucher hetfur að
flarið, en allt sýmást starf hans
hið skynsamlegasta. í írskri
sögu sem heitir Tveir kiappar,
er saigt fré því, hvennig fima-
sterkum en’ eftir því heimskum
þurs er talin trú um það með
bragðvísi, að á næstu grösum
sé enm aflmeiri kappi — slíkar
sögur eru víða til, en þessi hér
er mi'klu fjörlegri og kúnilegri
en aðrar sem við könmumst við
— en ekki veit ég hvernig
Boucher og Irar vilja skipba
heiðrinum á milli sín. I einu
tilvilki er reyndur samanburð-
ur við niútímann, en það er í <S>-
sögunni um Andróifcles ogljón-
ið, en húm, er einmdtt ein af
þeim fláu sögum þar sem ekk-
ert gerist sem kaha má. „yiflir-
náttúrlegt11. Það er líklega af
þeim solkuim, að það kemur
bara dável út að segja scmsvp:
„Rómverjar voru eimnig her-
merun mjög miklir, og höfðu
sem von var, hug á aö deila
farsœid menningarinnar við
aðrar vansaeEi þjóðir, sem oft
og tíðum m&sfcildu þá gæfu
að eiga þess kost, og þörðust
gegn Róonverjum af hinumesta
vanþakklæti" — og skiilja vton-
amdi flestir smeiðima. Eða þá
þetta: „Væru keisarar Róms
uppi nú á tímum, segðu þeir
að lflkimdum ekki: Gefið lýðm-
um hrin@leika“, heldur „Gefið
lýðnum sjónvarp".
Helgi Háifldánarsom og Barbara
Árnason, haffla fært sögumar í
íslenzkan búning’og túlfcað'bajr
í myndum. Allir vita hvílíkur
galdrameistari Helgi er í með-
ferð íslemzku, og er óþarft að
hafa um það fleiri orð en þau,
að texti frá hans hendi er
sterk siðflerðileg áminning og
uppörtflun fýrir alla menn sem
til starfa ©amga. Ég get samt
ekki stillt mig um að tilfæra
tviær íviitnanir, sem flytja ger-
óllíkar staðreymid'ir og huiglblæ.
Sú fflyrri er úr sögummi af mána-
prinsessunni japönsku: „En hún
var jafn blíð og hún var fögur:
foreldrum sínum ymdá í hjaria
og Ijós í ranmi; því bvar sem
hún flótr sfcein af henni mildur
bjarmi, svo að engin þörf var
á lampa né kerti þar sem hún
var“. Him síðari segir frá Pró-
krústes, sem var eims og rnargir
muna ,,himn versti ódámur.
Hafði hann fyrir sið að fagma
vegfarendium sem gestum sín-
um og bjóða þeim beðdmm að
soffla á. Væru þedr of langiir í
rekkjiumia stýfði hamn af þeim
fætur og höfuð, umz lengdin
var við hæfi; en væru þeir of
stuttir, teygði hamn úr þedm,
unz limir gengu úr liðum; og
þegar svo var komið, voruþeir
vitastould dauðir. En Prókrúst-
es var býsna kíminn karl og
hló geysilega að þessu spaugi“.
Eru nú upp taidir allir að-
stamdendur þessiarar bókar, sem
hver um sig á góðam þátt í
því, að til varður bófc sem í
engu þarf að biðja aiGsökunsir
á sjálfri sér, stendur, semstjald-
gæft er, umdir þeirri augllýs-
ingaformúlu að vera ,,jafnt við
hæfd umigra sem gamalla“.
Ami Bergmann.
Eins og vonlegt er þakkar Al-
an Boucher í eftírmála þá
liðvedzllu að ágætir listamenn,
Skuttogaraöldin er runnin
upp — einnigá ísiandi
Nýtízkulegur spánskur sfcuttogari.
Spánverjar eru þriðja stærs't'a fiskiskipa-
smíðaþjóð í heimi, næst á eftjr Sovét-Rúss-
landi og Japan, samanber skýrslu Lloyd’s
síðastliðinn janúar 1971.
Spánverjar eiga 39 skipasmíðastöðvar,
flestar nýtízkulega útbúnar. Stöðvarnar
hafa með sér samtök til að sjá uim hrá-
efnisöflun, fjármál og þess háttar.
Einkaumboð á íslandi fyrir
SAMBAND SPANSKRA SKIPASMIÐJA hefur
MSfiHtS VÍGimSSON BJ.
ftusturstræti 17, pósthólf 80, Reykjavík, Símar 13057 og 21557,
Urog
klukkur
fyrirliggjandi í miklu úrvali •
Gísli Bryngeirsson
úrsmiður. — Sími 1568.
Tökum að okkur
nýsmáði, breytmgar, viðgerðir og upp- og fram-
sátur stærxi og simæirri skipa.
Reynjið viðskiptm.
Skipasmíðastöð Vestmannaeyja
Skipaviðgerðir hf.
Sími 1821.
Hraðfrysting - Söitan
Síidarsöitun
Seljum beitusíld og ís.
Vinnslustöðin h.f.
Vestmannaeyjum. — Símar: 2251 -
2254 — 2255. v
Munið íimm vikna