Þjóðviljinn - 13.03.1974, Blaðsíða 7

‘•.Miðvi&udagiH' 13.“-nuf 1^1974. ÓÐVILJI'NN —’SÍDA 7
Herra ritstjóri, blaðamaður
„hj”, aðrir vinstri jnenn. Tilefni
bréfs mins er frétt i blaði ykkar er
birtist s.l. sunnudag undir fyrir-
sögninni „Forheimskunaráróður
i barnastund sjónvarps”. Ég er
sannfíerður um að margir les-
enda blaðsins eru einlægir aðdá-
endur Krists og einnig að margir
þeirra, sem telja sig beinlinis
vera fylgjendur hans, geta ekki
annað en hrifist af þjóðfélags-
gagnrýni þeirri, sem blað ykkar
stundar. Einnig er þetta fólk ekki
ósnortið af þvi, þegar málstað lit-
ilmagnans er haldið fram i ýms-
um tilvikum.
Ýmsum mun þvi hafa þótt það
heldur harkaleg sunnudagshug-
vekja er þeir lásu á baksiðu Þjóð-
viljans s.l. sunnudag. Ég fyrir
mitt leyti kýs að ræða málið i
ykkar eigin málgagni fremur en
að hefja ófrjóar deilur úr meiri
fjarska. Það er mjög athyglis-
vert, að áhugi trúaðra kristinna
manna og sósialista beinist að
svipuðum svæðum á jörðinni og
oft einnig að mjög likum vanda-
málum innan vestrænna þjóðfé-
laga. Leiðir okkar mætast þegar
við viljum gjörbreyta þjóðfélag-
inu og færa það til betri vegar. Ég
þarf ekki að fræða þá, sem eru
sæmilega að sér, að hér greinir á
um leiðir. Meginástæðan er ólikur
skilningur á eðli mannsins.
Sósialistar byggja á fullkomleika
mannsins en telja að fyrst og
fremst þurfi að breyta þjóðfélag-
inu, en trúaðir menn vita að mað-
urinn er breyskur og ófullkominn
og telja að einu raunhæfu varan-
legu umbæturnar á þjóðfélaginu
náist þegar einstaklingurinn
nálgast skapara sinn og verður
fyrir endurnýjung hugarfarsins.
Þjóðviljinn hefur oft skýrt frá
ýmsu þjóðfélagsranglæti, sem
viðgengst i Eþiópiu, en ég get
fullvissað ykkur um það að
kristniboðarnir vita miklu gerr
um það en þið getið gert ykkur i
hugarlund. Þeir hafa fengið að
þreifa á þvi árum saman. Þeir
hafa lika unnið að miklu raunhæf-
ari umbótum á þjóðfélaginu en öll
venjuleg þróunarhjálp fær áork-
að. Undirokaðir þjóðflokkar fá
menntun og heilbrigðisþjónustu. í
fyrsta sinn kynnast þeir fólki,
sem hefur meiri menntun og að-
stöðu, en umgengst þá þó eins og
jafningja. Þeim er boðað að þeir
séu dýrmætir i augum Guðs og að
allir menn séu jafnir fyrir honum.
Má benda á, að mat yfirvalda i
þróunarrikjum á kristniboðum er
oft mjög á sama veg og mat
þeirra á sósialistum. Kristniboð-
um er legið á hálsi fyrir að upp-
fræða hina undirokuðu þjóðflokka
og þar með vekja hjá þeim sjálfs-
meðvitund og vitund um rétt
þeirra sem einstaklinga i þjóðfé-
laginu. Þessu eru hinar rikjandi
stéttir litt hrifnar af og gera allt,
sem i þeirra valdi stendur, til að
hindra kristniboðana i starfi.
Þessir kristniboðar fá harðan
og óvægilegan dóm i umræddri
grein. Eftirfarandi orðalisti sýnir
það: Forheimskunaráróður, sál-
ORÐIÐ
ER
FRJÁLST
sýkisfullyrðingar, úrelt hvitra-
manna-viðhorf, miðaldalegt
kristniboðsefni, myrkraöfl! Þetta
orðasafn vekur þó fyrst furðu
þegar þess er gætt af hverju
blaðamaðurinn hneykslast svo
mjög. Það eru eftirfarandi um-
mæli: „Meðan allt leikur i lyndi
geta heiðingjarnir verið glaðir...”
Ef ekki er annað lagt i þessu um-
mæli en það sem i þeim stendur,
þá er varla mikil ástæða til að
hneykslast. Þetta eru almenn og
mjög svo mannleg ummæli. Hvað
ef ég segði t.d.: „Meðan allt leik-
ur i lyndi geta Islendingar verið
glaðir...” eða „Meðan loðna veið-
ist geta íslendingar verið glað-
ir...”? Þetta er einföld framsetn-
ing á staðreyndum þannig að
börn geta skilið hvað verið er að
segja. Svipað er að segja um hina
tilvitnunina: „Strax og eitthvað
kemur fyrir leiðinlegt eða vont,
þá eiga heiðingjarnir ákaflega
bágt”. Ég leyfi mér að halda þvi
fram, að frú Katrin Guðlaugs-
dóttir sé ekki slæm kona,og tel þá
raunar nokkuð blinda sem ekki
sjá kærleikann að baki þessara
orða. Hitt er annað mál að vel má
skilja þessi ummæli svo að heið-
inginn eigi erfiðara með að
mæta mótlæti en við. Þetta
treysti ég mér vel til að rökstyðja
hér á eftir. t umræddri grein
kemur ekki fram nein rökstudd
gagnrýni á ummælum Katrinar.
Hins vegar er farið mjög fögrum
orðum um rökstuðning barna-
timaráðs. Sá rökstuðningur kvað
byggjast á skynsemi og menntun.
Ég leyfi mér hins vegar að halda
þvi fram að skilningur barna-
timaráðs á nefndum ummælum
lýsi fyrst og fremst lifsskoðun
nefndarmanna. Þeir eru að þvi
leyti ekki ósvipaðir okkur hinum.
Eins og sjá má af upphafi máls
mins þá gætir allmikillar van-
þekkingar á grundvallaratriðum
kristinna sjónarmiða i nefndri
grein, en einnig gætir mikillar
vanþekkingar á hugsunarhætti
Sovésk-bandarisk viðskipti:
Er jarðgassalan
til USA í
WASHINGTON 11/3. — Patolit-
sjef, utanríkisverslunarráðherra
Sovétrikjanna, hélt því fram i
gær, að cf að bandariska þingið
afnæmi ekki hömlur á viðskiptum
milli landanna gæti það stefrit i
hættu söiu á sovésku jarðgasi tii
Bandarikjanna.
Ráðherrann, sem hefur átt
viðtal við timaritið US. News and
World Report, segir, að þingið
hættu?
ætti að veita Sovétrikjunum bestu
kjara stöðu i viðskiptum eins og
Nixon leggur til, annars gæti litið
orðið úr þeim möguleikum sem
nú séu á viðskiptum rikjanna.
Þingið hefur hikað við að veita
Sovétrikjunum friðindi i
viðskiptum og lánaaðstöðu vegna
þess, að það vill i staðinn að létt
verði á hömlum á þvi að sovét-
borgarar flytji til annarra rikja —
einkum Gyðingar til ísraels.
Dóttir Hearsts ávítar foreldrana
SAN FRANSISCO 11/3 — Pat-
ricia Hearst, dóttir miljónamær-
ingsins og blaðakóngsins Itand-
olphs Hearsts yngri, hefur sakað
foreldra sina um að þeir verði
ckki við kröfum manna þeirra
sem hafa rænt henni.
Foreldrum stúlkunnar barst
segulband, þar sem kona úr sam-
tökunum SLA hélt þvi fram að
fjölskyldan hefði ekki orðið við
kröfum mannræningjanna um út-
hlutun matvæla meðal fátækra.
Þá heyrðist rödd Patriciu sem
sagði að matur sá sem útdeilt
hefði verið væri slæmur, og bað
hún þess að auki að orðið yrði við
kröfum SLA um frekari matar-
gjafir fyrir fjórar miljónir dala,
en þegar hefur verið úthlutað fyr-
ir tvær miljónir.
Stúlkan hefur verið i haldi i
fimm vikur.
kristniboða nútimans og fordóma
i garð kristniboðsvina. Minnsti
skerfur, sem hægt er að ætlast til
að við leggjum til friðar i heimin-
um i dag,er, að við reynum að
skilja hvert annað, en það er jafn-
framt einn sá mikilvægasti. Heið-
ingjarnir, eða svo að ég sé ná-
kvæmari, þjóðflokkar Suð-
ur-Eþiópiu, eiga erfiðara með að
mæta ýmsu mótlæti en við. Hvað
efnislegu hliðina varðar er það
öllum landslýð ljóst. Likamlegt
þrek er minna vegna næringar-
skorts, varaforði er enginn til að
mæta óáran, þekking nær litið út
fyrir hið daglega reynslusvið og
samhjálp er mjög bundin við eig-
inn þjóðflokk. Einnig tel ég um-
mæli Katrinar rétt þegar þau eru
meint andlega. Til að færa frekari
sönnur á mál mitt leyfi ég mér að
vikja að persónulegum kynnum
af þessu fólki, er ég dvaldist með-
al þess i 1 ár.
A ferðum minum kynntist ég
mismunandi þjóðflokkum. Það
má aðgreina hirðingja og akur-
yrkjumenn. Akuryrkjumennirnir
eru þjáðir af mikilli hjátrú, ótta.
við illa anda, fjötraðir af fórnar-
kvöðum og öðrum hlutum, sem of
langt mál yrði að gera grein fyrir.
Þetta kannast þeir vel við, sem
hafa lesið sig til um Konsó-þjóð-
flokkinn. Hirðingjarnir eru ekki
eins bundnir af hjátrú. Ég kynnt-
ist Bórönum allnáið. Oft varð mér
hugsað til þess að þeir væru likir
forfeðrum okkar tslendinga.
Æðrulausir, vinir vina sinna,
grimmir óvinir óvina sinna, gest-
risnir eftir formúlum en lög þjóð-
félagsins óhagganleg og mörkuð
heiðni með barnaútburði og
manndrápum, einnig eftir for-
múlum. Ég átti erfitt með að slita
mig frá þessu fólki, það hafði
vissa persónutöfra, en ég var
jafnviss um að það þarfnaðist
Drottins og átti rétt á þvi að heyra
fagnaðarerindið um Krist. Hirð-
ingjar eru á undanhaldi um allan
heim. Ég óttast um framtið þess-
ara vina minna. Ég er sannfærð-
ur um að trúin og viss þekking
geturgættþá sveigjanleika og að-
lögunarhæfni til að standast
breyttar aðstæður.
Til þess að orð min verði ekki
misskilin, vil ég taka fram, að
hinn svokallaði siðmenntaði mað-
ur þarf engu siður á styrk trúar-
innar og Guðs náð að halda en
heiðinginn.
Það er enginn mannamunur.
Rvik. 11. mars 1974
Gisli II. Friðgeirsson
Greiðslur póstgíró-
þjónustu á orlofsfé
Orlofsmái voru tii umræðu á
fundi efri deildar alþingis i fyrra-
dag i sambandi við tillögu um að
heimila skólafólki að taka allt
orlof sitt utan orlofstimabilsins og
fá orlof sitt greitt, er það óskar, á
þvi orlofsári, er orlofsréttur
myndast.
Helgi Seljan beindi þeirri fyrir-
spurn til Björns Jónssonar,
félagsmálaráðherra, hvernig til
hefði gengið með framkvæmd
nýju orlofslaganna frá 1972, en
með þeim var ákveðið að hætta
við fyrra fyrirkomulag er
byggðist á orlofsmerkjum.
Sagðist Helgi hafa orðið var við
margar kvartanir yfir þjónustu
pósthúsa i sambandi við
framkvæmd hinna nýju laga.
Björn Jónsson,félagsmálaráð-
herra,sagði, að gamla merkja-
kerfið hefði gefist illa, sér-
staklega vegna þess hve fáir virtu
það. Meirihluti atvinnurekenda
var farinn aö greiða orlofsféð
jafnóðum með kaupi. Sem dæmi
nefndi Björn, að i Vestmanna-
eyjum komu t.d. aðeins fram
merki fyrir krónur 50 þús.
siðasta árið, sem gamla kerfið
var I gildi. Orlofsféð var greitt
með kaupinu, og flestir litu á það,
sem hvern annan eyðslueyri, og
þannig glataði það upphaflegum
tilgangi sinum að gera mönnum
kleift að hagnýta sér sumarleyfi.
1 samráði við verkalýðssamtökin
var þessu þvi breytt árið 1972 með
nýjum lögum.
Reynslan af framkvæmd þeirra
hefur að sumu leyti verið góð, en
að öðru leyti slæm. sagði Björn.
Nú er talið að um 700 miljónir
króna verði i orlofssjóði i vor til
greiðslu hjá póstgiró, en var
innan við 200 miljónir hjá
merkjakerfinu undir lokin. Hins
vegar eru greinargerðir frá Póst-
giróþjónustunni ekki nægilega
fljótar að fara gegnum kerfið, og
of erfiðlega gengur fyrir menn að
fá upplýst, hvað þeir eiga inni.
Einnig hafa komið fram veru-
legar skekkjur, sem þurft hefur
að leiðrétta.
Ráðherrann kvaðst hafa rætt
þessi mál itarlega við þá aðila hjá
Pósti og sima, sem ábyrgð bera á
framkvæmdinni, og væri talið, að
hér væri um byrjunarörðugleika
aö ræða, sem ráða mætti bót á.
Það væri t.d. fyrst nú fyrír mjög
skömmu siðan, að nauðsynlegar
vélar væru fyrir hendi.
Nýjustu pappírskiljur
Máls og menningar
Ódýrar- handhægar
Hnmm •
c=J=!kiuur
Lrnst Rsdier
cm listþörfina
Mál og menning