Þjóðviljinn - 10.12.1974, Blaðsíða 4
4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 10. desember 1974.
(Jtgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Ritstjórar: Kjartan ólafsson, Skólavörðust. 19. Sírni 17500 (5 linur)
Svavar Gestsson Prentun: Blaðaprent h.f.
MÚÐVIIJINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
VILHJÁLMI ATT A BREKKUNA
Fyrsta afrek nýju viðreisnarstjórnar-
innar i menningarmálum hefur nýlega séð
dagsljósið, en það er lagafrumvarp sem
felur það i sér að setja af núverandi út-
varpsráð og kjósa i staðinn nýtt sem er
ihaldsflokkunum og forustumönnum
þeirra betur að skapi.
Þjóðin hefur mikla reynslu af ihalds-
sjónarmiðunum i rikisfjölmiðlum. Það
var einmitt sú stefna, sem réði þvi að
ýmsir þekktir og ágætir útvarpsmenn
voru reknir frá stofnuninni. Má þar nefna
Jónas Árnason, Magnús Torfa Ólafsson,
Ólaf Ragnar Grimsson og Pál Bergþórs-
son. Til dæmis um ofstækið skal þess getið
að sá siðastnefndi var rekinn vegna þáttar
sem hann flutti um veðrið. Þess má lika
geta að Ólafur Ragnar var rekinn frá út-
varpsdagskrám er hann annaðist,eftir að
einn ráðherranna i þáverandi rikisstjórn
hafði tekið upptöku með þætti heim til sin
og kveðið upp sinn dóm: Þetta efni má
aldrei flytja! Það er heldur ekki svo ýkja
langt siðan flutt var á alþingi lagafrum-
varp um að róttækum viðhorfum vinstri-
manna skyldi bannað að koma þar fram.
Frumvarpið um breytingu á lögunum
um útvarpsráð er fram komið vegna þess
að núverandi útvarpsráð undir forustu
Njarðar P. Njarðvik hefur verið óhæfilega
frjálslynt að dómi afturhaldsaflanna.
Ráðið hefur leyft það að allskonar skoðan-
ir hafa fengið að koma fram i útvarpinu.
Núverandi útvarpsráð starfaði enda ákaf-
lega vel samkvæmt anda þeirra laga, sem
sett voru á timum viðreisnarstjórnarinnar
raunar, sem m.a. gerðu ráð fyrir auknu
frelsi ráðsins til ákvarðana. Vissulega
voru þau lög gölluð að þvi leyti að ráðinu
voru gefin of takmörkuð völd gagnvart
embættismannaliðinu, enda kom til
árekstra milli þess og embættismannanna
á timum núverandi útvarpsráðs, þar sem
þeir fyrrnefndu voru i mörgum tilfellum
útverðir viðreisnarstefnunnar i menn-
ingarmálum. En hvað sem þvi liður má
segja að núverandi útvarpsráð hafi mark-
að þáttaskil i sögu útvarpsins.
En nú á að breyta til. Nú skal hvorki
verða hátt til lofts né vitt til veggja. Nú
skal þrengja kosti starfsmanna útvarps-
ins, þrengja aðgang að útvarpinu fyrir
utanaðkomandi menn, þrengja þann hring
við þá sem hafa flokksskirteini i Sjálf-
stæðisflokknum og Framsóknarflokknum
—■ sem hafa helst af öllu skrifað undir
Votergeitvixilinn. Nú á það ekki lengur að
vera útvarp Reykjavik, — nú á það að
heita Útvarp Morgunblað; Moggaviðhorf-
in eiga að verða einráð i Rikisútvarpinu,
þessum fjölmiðli þjóðarinnar.
En frumvarpið um útvarpsráð er lik-
lega aðeins fyrsta skrefið. Enn mun ihald-
ið etja Vilhjálmi Hjálmarssyni á brekk-
una. Skyldu það ekki verða skólarnir
næst? Eða hvað boða leiðaraskrif
Morgunblaðsins gegn islenskum náms-
mönnum? Má kannski búast við þvi að
næst flytji sá annars ágæti maður Vil-
hjálmur Hjálmarsson stjórnarfrumvarp
um að bannað sé að hafa róttækar skoðan-
ir i Háskólanum? Vonandi eru hlustunar-
skilyrðin á Austurlandi ekki svo slæm, að
Vilhjálmi sé ekki kunnugt um að ihaldið
vill fyrst og fremst nýtt útvarpsráð til þess
að banna isl, námsmönnum að hafa
vinstrisinnaðar skoðanir og að útvarpa
þeim.
Aðalmaður ihaldsins i útvarpsráði hefur
á undanförnum árum verið Magnús Þórð-
arson, starfsmaður NATO á Islandi —
raunar sá eini sem sliku starfi gegnir.
Hann hefur á siðustu þremur árum ein-
beitt sér gegn hverskonar viðsýnni út-
varpsstefnu, en hefur ekki flutt aðrar til-
lögur en þá að kynna NATO i sjónvarpinu!
Það þarf engum að koma á óvart. En það
eru slikir einstaklingar sem ihaldið ætlar
að leiða til vegs i Rikisútvarpinu; þegar
loksins er búið að loka Keflavikursjón-
varpinu á að gera islenska rikisútvarpið
að flaggskipi sjónarmiða amerikanism-
ans á íslandi.
Það eru mikil tiðindi og ill. Vonandi
man Sisco sá, sem nú nýtur gistivináttu
Einars Ágústssonar, eftir að þakka fyrir
þennan vinargreiða — um leið og hann
þakkar fyrir sveigjanleikann og stór-
mennskuna i herstöðvamálinu.
þingsjá þjóðviljans
Stofnlánasjóður vöru-
bifreiða og vinnuvéla
Alþingi ályktar aö skora á
rikisstjórnina aö hlutast tii um,
aö komiö veröi á fót stofnlána-
sjóöi, sem hefði þaö hlutverk aö
veita stofnlán tii kaupa á vörubif-
reiðum, langferöabifreiöum og
stórvirkum vinnuvélum.
V eiði-
heimildir
við Eyjar
Þrir þingmennSuöurlands, þeir
Guölaugur Gislason, Garöar Sig-
urösson og Þórarinn Sigurjóns-
son, leggja fram frumvarp um
breytingu á lögum frá þvi i fyrra
um veiöar með botnvörpu, flot-
vörpu og dragnót i fiskveiðiland-
helginni. Um er að ræða að
skipum 105 brúttólestir aö stærö
og minni verði heimilt að stunda
veiöar á ákveönu svæði, D8, rétt
vestan Eyja um 2ja mánaöa skeiö
árlega frá miðjum febrúar fram i
miðjan april ár hvert. Slik heim-
ild var I gildi frá 1969 til 1973.
Svæðið nær upp að suðurströnd
meginlandsins og takmarkast aö
austan af linu sem dregin er
þannig að austurkant Ystakletts
og Faxaskersvita beri saman og
að vestan af linu réttvisandi suð-
vestur frá Þjórsárósi.
Þingsályktunartillögu þessa
flytja þeir Helgi Seljan, Karvel
Pálmason og Páll Pétursson, og
er hún endurflutt frá siðasta
þingi.
Vörubifreiðar hvers konar
verða sifellt stærri og dýrari og
útbúnaður allur fullkomnari og
um leiö kostnaðarsamari. Vöru-
flutningar á landi með stórum
bifreiðum fara sivaxandi m.a.
vegna bættra vegasamgangna
landshluta á milli.
Nauðsyn góðrar þjónustu I far-
þegaflutningi með bifreiöum er ó-
tviræð og brýn þörf á þvi, að
skipulag þessa þáttar samgangna
verði eflt og bætt stórlega. En
langferðabifreiðar eru dýr tæki,
og þar sem samgöngur eru efið-
astar, vegir viða slæmir, en þörf-
in um leið allra mest á þessum
samgöngutækjum, þar er á-
standið oftlega lakast, einmitt
vegna þess, að viðskiptin eru
hvergi nærrí nægileg til að bera
uppi eðiilega endurnýjun. Sums
staðar liggur við stöðvun af þess-
um ástæðum.
Stórvirkar vinnuvélar hvers
konar eru æ meira notaöar, kran-
ar, gröfur, ýtur o.s.frv., og einnig
þessi tæki verða fullkomnari og
um leið dýrari.
Staðreynd er, að allir þeir, sem
hefja vilja atvinnu á einhverju
þvi sviði, Sem hér er nefnt, og
þurfa til þess að eignast atvinnu-
tækið, eiga mjög erfitt með það,
séu þeir ekki þvi fjáðari fyrir eða
hafi óvenjugott lánstraust i
banka. Þvi hlýtur að vera á þvi
nauðsyn, að þessir aðilar eigi kost
á eðlilegri fyrirgreiðslu i stofn-
lánum, en hún er ekki fyrir hendi I
dag.
Nýir varaþingmenn
Skúli.
Sverrir.
t gær tóku sæti ó alþingi þrir
varamenn I forföllum þing-
manna. Skúii Aiexandersson á
Hellissandi tekur sæti Jónasar
Árnasonar sem hverfur af þingi
um sinn vegna anna.
Ragnheiður Sveinbjörnsdóttir
tekur sæti það sem Gunnar
Ragnheiður.
Sveinsson hefur skipað i fjarveru
Jóns Skaftasonar.
Loks tekur Sverrir Bergmann
læknir sæti á þingi, og er hann
varamaður Einars Agústssonar,
utanrikisráðherra, sem fer utan i
embættiserindum.
Þau Ragnheiður og Sverrir
hafa ekki áður setiö á þingi.
Athugun á Laxalóni
Alþingi ályktar aö kjósa nefnd 5
manna, er rannsaki orsakir
deiina þeirra, sem risið hafa
vegna starfsemi fiskeidisstöðv-
arinnar að Laxaióni. Skulu sér-
staklega rannsakaðar ástæður
þær, scm tii þess liggja, að yfir-
völd hafa neitaö um nauösynleg
leyfi til frjálsrar söiu og meðferö-
ar á afuröum stöðvarinnar.
Fimm þingmenn úr öllum
flokkum bera fram þessa tillögu,
og var hún einnig á dagskrá I
fyrra, flutningsmenn eru: Jón
Arm. Héðinsson, Sverrir Her-
mannsson, Karvel Páimason,
Geir Gunnarsson og Gunniaugur
Finnsson.
í greinargerð segir m.a.:
Það hefur varla farið fram hjá
mönnum, að málaferli og alvar-
legar deilur hafa risið I sambandi
viö ræktun, eldi og rekstur lax-
eldisstöðvarinnar i Laxalóni,
einkum að þvi er varðar regn-
bogasilungsstofninn, sem stöðin á
og hefur ræktað siðustu tvo ára-
tugi. Þessar deilur hafa verið á
milli eiganda stöðvarinnar, Skúla
Pálssonar, fiskræktarbónda i
Laxalóni og veiðimálastjóra,
Þórs Guðjónssonar.og siöar fisk-
sjúkdómanefndar. Verða slikar
deilur að teljast mjög óheppilegar
og skaðlegar fyrir þróun fisk-
ræktarmálanna i landinu.
Vegna þess að ekki hafa fengist
heilbrigðisvottorð sem eru nauð-
synleg forsenda fyrir útflutnings-
leyfi og útflutningi á regnboga-
silungsafurðum frá laxeldisstöð-
inni i Laxalóni, hefur á undan-
förnum árum orðið að grafa i jörð
miljóna virði af regnbogasilungs-
hrognum og eyðileggja frystan
regnbogasilung til manneldis,
sem nógir kaupendur voru að.
Gera má ráð fyrir þvi, að hefði
þróun I eldi og ræktun regnboga-
silungs á íslandi verið með eðli-
legum hætti og árekstralaus og
nyti stuðnings fiskræktaryfir-
valdanna i landinu, væri risinn
hér upp myndarlegur visir að
þýðingarmikilli atvinnugrein,
sem fiskeldiö er og mikil áhersla
er lögð á að styðja af alefli hjá ná-
grannaþjóðum okkar. í kjölfar
þessa hefði svo að sjálfsögðu risið
upp viðtæk ræktun og eldi i is-
lensku bleikjunni og unniö aö
markaði fyrir hana erlendis.
Sú staðreynd virðist fyrir
hendi, aö regnbogasilungsstofn-
inn I laxeldisstööinni i Laxalóni sé
hraustur, heilbrigður og ósýktur,
sennilega eini stofninn i Evrópu
af þessari verðmiklu fisktegund,
sem svo vel er ástatt fyrir. Þess
vegna er brýn nauðsyn, að mál
þetta verði athugað.