Þjóðviljinn - 20.08.1976, Blaðsíða 7

Föstudagur 20. ágúst 1976 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7
Viðtal við
Pétur
Reinert
sjávarútvegs-
ráðherra
Fœreyja
Á Norrænu fiskimála-
ráðstefnunni/ sem lauk í
gær i Reykjavík, sitja
ma. 23 færeyingar. Einn
af þeim er Pétur Reinert
sjávarútvegsmálaráð-
herra. Blaðamaður Þjóð-
viljans náði tali af honum
í fyrradag og innti hann
ef ti r f ærey sku m
f iskveiðimálum og
stjórnmálaástandi í Fær-
eyjum.
Pétur Keinert sjávarútvegsráöherra (Ljósm.:Eik))
mjöli og lýsi lágu verksmiöju-
togarar okkar við bryggju fyrri
hluta árs 1975 en þeir voru siöan
margir geröir út á þorskveiöar
og hafa verið það siöan.
— Hefur borið á atvinnu-
leysi?
— Nei, allir menn hafa vinnu.
Viö höfum núna 18 frystihús og
hafa þau flest risið eftir útfærslu
landhelginnar i 12 milur áriö
1964. Þá gátu færeyingar fariö
að veiða á heimamiðum og
gjörbreytti þaö ástandinu.
— Nú hafið þiö eins konar
vinstri stjórn. Hvernig stendur
hún?
— Að stjörninni standa þrir
stærstu flokkarnir þe. Sósial-
demókratar, Fólkaflokkurinn
og Þjóðveldisflokkurinn sem ég
er i. Þessi flokkar hafa saman-
lagt 18 þingmenn af 26 i lögþing-
inu. Samvinnan hefur verið góð
og engin merki um að hún sé aö
rofna. Við erum að reyna að
býggja upp velferðarþjóðfélag
sem ekki er um of miðstýrt. Við
viljum halda gamla byggða-
þjóðfélaginu og höfum þess
vegna lagt kapp á að bæta sam-
göngur, sem við teljum vera
einn megingrundvöllinn fyrir
sliku þjóðfélagi. Nú hafa þau
gleðilegu tiðindi gerst að i fyrsta
sinn i mörg ár flyst fleira fólk til
Færeyja heldur en frá þeim.
Þjóðfélagið er i vexti og fólk
finnur að það er gott að búa i
Færeyjum. Annars eru þetta
miklir breytingartimar. Vanda-
málin hrannast upp og oft þarf
að finna lausn á málum áður en
maður sér fyrir endann á þeim.
— Hver er staða Þjóðveldis-
flokksins?
Færeyingar mun háðari
fiskveiðum en íslendingar
— Hvernig breytast færeysk-
ar fiskveiðar með útfærslu land-
helginnar i 200 milur?
— Með henni stefnum við að
þvi að bæta okkur upp það afla-
magn sem við missum á fjar-
lægum miðum vegna útfærslu
landhelgi hjá öðrum þjóðum.
Mikill hluti af fiskiskipim okkar
er úthafsfloti og nú þurfum við
að glima við þaö stóra vanda-
mál aö skipuleggja flota okkar
upp á nýtt miðað við veiðar á
heimamiðum. Við þurfum aö
taka ákvarðanir um hvers kon-
ar skip við ætlum að nota, á
hvaða svæðum við ætlum að
veiða og hvers konar veiðarfæri
aö nota.
— Hvernig er ástand fisk-
stofnanna á Færeyjamiöum?
— Þorskur og ýsa hafa stöð-
ugt orðið mikilvægari fiskteg-
undir á Færeyjamiðum og i
fyrra veiddum við upp aö þvi
hámarki, sem fiskifræðingar
álita að megi eða 32 þúsund
tonn. A miðju þessu ári vorum
við búnir að veiða talsvert yfir
20 þúsund tonn á heimamiðum
svo að nú eru viss hættumerki
fram undan. Fiskstofnarnir eru
i góðu standi nú en við þekkjum
vel hvað hefur gerst við ísland,
V-Grænland, Kanada og viðar
og viljum ógjarnan lenda i sömu
aðstöðu og þurfa aö setja ströng
aflatakmörk og standa i þvi að
reyna að bjarga ofveiddum fisk-
stofnum.
— Nú er i gildi samningur við
erlendar þjóðir um veiðar á
Færeyjamiðum.
— Já, það er svokallaður
kassasáttmáli, sem kom i gildi
1. janúar 1974 og geröur var við
breta, v-þjóöverja, frakka,
norðmenn, pólverja og belga.
Þessum samningi verður nú
sagt upp um leið og landhelgin
verður færð út i 200 milur Báðar
þessar aðgerðir eru nauðsyn-
legar til aö koma i veg fyrir of-
veiöi sem ég gat um áðan. Hins
vegar höfum við merkt hjá
þessum þjóðum að þær vilja
ganga til nýrra samninga,
annaðhvort skammtimasamn-
inga eöa varanlegra og er það
eitt af þeim vandamálum sem
við stöndum frammi fyrir núna.
Hitt er annað mál að á meðan á
allri þessari aðlögun stendur
eru samningur á borö við þann
sem islendingar geröu við okkur
um veiðar færeyinga innan
landhelginnar hér mjög mikil-
vægir fyrir okkur.
— Verða ekki danir að sam-
þykkja útfærslu landhelginn-
ar?
— Eins og kunnugt er höfum
viö ekki rétt yfir utanrikis-
málum okkar. En þegar alit
lögþingið stendur einhuga að
þessari útfærslu þá skil ég ekki i
öðru en danska stjórnin sam-
þykki hana.
— Hversu háðir eru færeying-
ar fiskveiðum?
— Þeir eru mun háðari þeim
en islendingar. Segja má að 95%
af útflutningsverðmæti okkar sé
fiskur. Og um 80% af iðnaði okk-
ar — og er þá ekki talinn meö
fiskiðnaður — er tengdur
sjósókn. Það eru netaverk-
smiðjur og linuverksmiðjur,
skipasmiðar og fataiönaður
fyrir sjómenn. Við lifum ekki af
öðru en fiskveiðum og þess
vegna er þetta fámenna sam-
félag i N-Atlantshafi ákaflega
viðkvæmt.
— Hvernig er atvinnuástand-
ið i Færeyjum?
— Við álitum að ástandið sé
gott núna. Við áttum við vissa
erfiðleika að striða i lok ársins
1974 og byrjun árs 1975 vegna
verðfalls á fiski en það hefur
jafnað sig. I fyrra stofnuðum viö
jöfnunarsjóð til að mæta slikum
verðsveiflum. Vegna verðfalls á
— Við höfðum verið lengi i
stjórnarandstöðu og ég held að
það hafi verið gott fyrir flokkinn
að komast i samvinnu við aðra
flokka. Við höfum nú i hálft ann-
að ár fengið tækifæri til að fá
hluta af stefnuskrá okkar fram-
kvæmda og fengið að vera með i
að breyta þjóöfélaginu. Ég held
að Þjóðveldisflokkurinn standi
vel að vigi.
—- Að lokum. Hvaða gildi 'nef-
ur þessi ráðstefna sem þið sitjið
nú á?
— Hún hefur fyrst og fremst
það gildi að maður kemst i sam-
band við aðra norðurlandabúa,
getur útskýrt hugmyndir sinar
og skipst á skoöunum. Það er
gagnlegt að vita hvaða sjónar-
mið menn hafa á nýtingu hafs-
ins.
—GFr
Seveso
Eiturfram-
leiðendum
stefnt?
Milanó 18/8 reuter — ltalskur
dómari hefur sent eigendum
Icm esa - verksmiöjunnar i
Seveso viðvörun um að þeir
verði etv. dregnir fyrir rétt *
vegna dioxin-lekans sem varð
i verksmiðjunni 10. júli sl.
Viövörun þessi jafngildir
ekki formlegri ákæru en er
aðeins tilkynning um að veriö
sé að rannsaka málið svo eig-
endurnir, svissneska fyrir-
tækið Givaudan sem er
dótturfyrirtæki lyfja-
auöhringsins Hoffman-La
Roche, geti ráðiö lögfræðing
til að annast fyrir sig málið.
I viðvöruninni segir að
Givaudan kunni aö verða
ákærtfyrir að eiga sök á eitur-
lekanum og fyrir slælegar
öryggisráðstafanir i verk-
smiðjunni. Tvö klló af eitrinu
dioxin sluppu út i andrúms-
lofiö i Seveso og hundruð fjöl-
skyldna urðu að flýja heimili
sin.
Átta konurhafa verið lagðar
inn á spitala þann I Milanó
sem um daginn framkvæmdi
fóstureyðingar á þrem konum
frá Seveso. Ekki er vitað
hvenær þær eiga að gangast
undir fóstureyðingu.
Yfirvöld i Lombardy-héraði
segjast ætla að hefja tilraunir
bráðlega til að kanna hvort
þau finna eitthvert mótefni
gegn áhrifum dioxinsins.
Meðal þeirra aðferöa sem
ræddar hafa verið til að gera
eitrið óvirkt er að sprauta yfir
þaö ólivuoliu sem menn telja
að muni brjóta niður sam-
■ eindir þess.
U tanrikisráðherrar
Norðurlanda:
Rœða
málefni
Sam-
einuðu
þjóðanna
Haustfundur utanrikisráðherra
Norðurlanda hefst i Kaupmanna-
höfn I dag og lýkur á morgun.
Aðalmál fundarins verður staðan
i alþjóðamálum og undirbúningur
Allsherjarþings Sameinuðu þjóð-
anna. Einnig er búist við að ráö-
herrarnir ræði sérstaklega um
ástandið i Suður-Afriku og
Ródesiu.
Auk Einars Agústssonar, utan-
rikisráðherra, fara héöan á fund-
inn þeir Henrik Sv. Björnsson,
ráðuneytisstjóri og Hörður
Helgason, skrifstofustjóri, en
einnig munu sitja fundinn af Is-
lands hálfu Agnar Kl. Jónsson
sendiherra, Ingvi S. Ingvason,
fastafulltrúi Islands hjá Sam-
einuöu þjóðunum og Þorleifur
Thorlacius sendifuUtrúi.
Kaupid bílmerki
Landverndar
HreintÉ
fáSland 1
fagurt 1
land I
LAIMDVERND
Til sölu hjá ESSO og SHELL
bensinafgreióslum og skrifstofu
Landverndar Skólavörðustíg 25