Þjóðviljinn - 01.04.1980, Blaðsíða 15

Þriöjudagur 1. april 1980 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 15
Þessi mynd var tekin viö upptöku á slöasta þættinum „t páska-
leyfinu” sem veröur á dagskrá 8. april. A myndinni eru f.v.
Finnur Lárusson, Leifur Björn Björnsson, Sigrföur Eyþórsdóttir
og Jakob S. Jónsson. Ljósm.: —gel.
í páskaleyfinu
fræöing um aprilgabb,
hvernig þaö byrjaöi og hvaöan
þaö er komiö til okkar, osfrv.
Aö ööru leyti veröur þetta
sprellþáttur.
A morgun veröur fjallaö um
páskana sjálfa, uppruna
þeirra og ýmsa siöi sem þeim
fylgja, og þriöjudaginn 8. april
veröur svo slöasti þátturinn,
sem fjallar um ferminguna.
Þá koma m.a. fram I þættin-
um tveir strákar á fermingar-
aldri, þeir Leifur Björn
Bjömsson og Finnur Lár-
usson. Annar þeirra ætlar aö
láta ferma sig, en hinn ekki.
Einnig kemur séra Jakob
Jónsson og rifjar upp minn-
ingar frá sinum fermingar-
degi og rabbar um ferm-
inguna almennt.
— ih
Örtölvubylting
þætti sem mannsheilinn hefur
unniö til þessa, svosem
ákvaröanatekt á ýmsum sviö-
um. Þá hefur einnig veriö bent
á, aö þessinýja tækni lætur til
sin taka á öilum sviöum, en
ekki aöeins á ákveönum sviö-
um framleiöslunnar, einsog
fyrri tæknibyltingr hafa gert.
Margir eru nú uggandi vegna
þeirra áhrifa sem örtölvubylt-
ingin mun hafa á t.d. atvinnu-
mál i iönrikjum Vesturlanda,
sem eru þegar hrjáö af at-
vinnuleysi og öörum kreppu-
einkennum.
Þátturinn i kvöld heitir
Greindarvélin. Þar segir frá
þeim gamla draumi visinda-
manna aö búa til vél sem væri
andlegur ofjarl manna. Nú eru
horfur á þvi, aö örtölvurnar
nái þvi marki.
— ih
Sjónvarp
kl. 20.40
Þættirnir um örtölvubylt-
inguna hafa vakið mikla at-
hygli og er ekki laust viö aö
kaldur hrollur fari um menn
af tilhugsuninni um þessa
undarlegu framtiö sem viröist
biöa okkar.
Þvi hefur veriö haldiö fram
aö örtölvubyltingin verði álika
stórtstökk i mannkynssögunni
ogiönbyltingin mikla var á 19.
öld, en varla mun þó ofsagt aö
örtölvurnar eiga eftir aö valda
enn stórkostlegri breytingum.
Kannski liggur munurinn
helst i þvl, að örtölvurnar
leysa ekki aöeins handverkiö
af hólmi, heldur einnig ýmsa
Núna I páskafriinu veröa
fluttir fjórir útvarpsþættir
fyrir börn og ungiinga og
koma þeir i staðinn fyrir sögu-
lesturinn I Morgunstund
barnanna. Sigriöur
Eyþórsdóttir og Jakob S.
Jónsson sjá um þessa þætti, og
mörg börn koma fram i þátt-
unum.
Fyrsti þátturinn var i gær,
og var þá rætt viö börn um
þaö, hvaö þau ætluöu aö gera i
páskaleyfinu. I dag verður
annar þáttur, og er hann helg-
aöur l. april. Aö sögn Sigriöar
Eyþórsdóttur veröur þáttur-
inn I léttum dúr og ekki vert aö
gefa of mikiö upp um efni
hans. Þó má geta þess aö 11
ára strákur, Sigurbjörn
Sveinsson, ætlar aö ræöa viö
Arna Björnsson þjóöhátta-
Sjónvarp
kl. 21.35
íslensk
land-
kynning
Markús örn Antonsson,
ritstjóri stjórnar þætti um
islenska landkynningu i sjón-
varpinu i kvöld. Þar mun
veröa fjallaöum þá landkynn-
ingarstarfsemi sem fram ferá
vegum ýmissa aöila.
Rætt veröur viö Knút
Óskarssonfrá Feröamálaráöi,
Svein Sæmundsson blaöafull-
trúa Flugleiða og Úlf Sigur-
mundsson, forstööumann
Útflutningsmiöstöövarinnar.
Einnig mun Berglind
Asgeirsdóttir skýra frá land-
kynningarstarfsemi á vegum
utanrikisráöuneytisins.
Inn i þessar umræöur
veröur skotiö ýmsu öðru efni,
svosem myndum frá land-
Markús örn Antonsson:
islensk landkynning.
kynningarsýningum erlendis
og athugasemdum nokkurra
aðila sem kynnst hafa þessari
starfsemi, og munu þátttak-
endurnir i umræðunum svara
þeim athugasemdum.
— ih
tfrá
Hringið í síma 8 13 33 kl. 9-5 alla virka
daga eða skrifið Þjóðviljanum
lesendum
Bamavagnar í strætó
Eftirfarandi bréf barst okkur
frá Uppsölum i Sviþjóö.
Til Þjóðviljans.
Mig langar aö biöja ykkur aö
taka strax upp sterka baráttu
fyrir aö I strætisvögnum á ts-
landi veröi gert ráö fyrir barna-
vögnum.
Þaö er ekkert réttlæti aö fólk,
sem gætir smábarna, einangrist
alveg, ef þaö á ekki einkabil.
Þetta þarf aö gera fljótt, svo
ekki veröi pantaðir nýju strætis-
vagnarnir áöur.
Hér i Sviþjóö er þetta sjálf-
sagöur hlutur og allir mjög
hjálplegir viö aö koma barna-
vögnunum inni og útúr strætis-
vögnunum. Bilstjórinn hjálpar
sjálfur til, ef aörir eru ekki nær-
tækir.
Takk.
Svanbjörg H. Haraldsdóttir.
I tilefni af bréfi Svanbjargar
hringdum viö i Guörúnu Agústs-
dóttur, formann stjórnar SVR.
Hún sagöi aö þetta væri alveg
sjálfsagt mál, og mjög þörf á-
bending.
— Eitt af þvi fyrsta sem ég
geröi þegar ég varö stjórnarfor-
maöur hjá SVR var aö vekja at-
hygli á þessu vandamáli meö
barnavagnana, —sagöi Guörún,
— og þá kom i ljós aö ekki er
hægt aö fara inn i vagnana sem
nú eru i notkun meö stóra
barnavagna, vegna þess aö slár
eru i dyrunum. Hinsvegar má
auöveldlega koma inn i þá
skermkerrum, og bilstjórarnir
mega ekki neita aö taka þær inn
I vagnana, hvernig sem á stend-
ur. Margir bilstjórar hér eru fá-
dæma liprir og hjálpsamir, ekk-
ert siður en i Sviþjóö.
Þaö er alveg bráönauösynlegt
aö fólk geti komist með barna-
vagnana I strætó hér, ekki sist
vegna þess aö þaö er ekki hægt
aö fara fótgangandi meö barna-
vagna ofan úr Arbæ eöa Breiö-
holti t.d. — þaö eru engar gang-
stéttir, leiðin er löng og veöur
oft vont. Fyrst viö erum aö
byggja þessi svefnhverfi verö-
um viö lika aö sjá ibúunum fyrir
nauösynlegri þjónustu af þessu
tagi.
1 sambandi viö nýju vagnana
er veriö aö tala um aö hafa dyr
alveg aftast á þeim, og þar yröi
pláss fyrir vagnana. Þaö má
heldur engin slá vera fyrir dyr-
unum, — sagöi Guörún aö lok-
um.
— ih.
Skattamál einstæðra foreldra
Rakel Kristjánsdóttir hringdi
og sagöi sem satt er, aö lltiö
heföi fariö fyrir þvi I fjölmiölum
aö reiknaöir væru út skattar
einstæöra foreldra. Sagöist hún
hafa veriö aö reikna þetta út
sjálf og komist aö þeirri niöur-
stööu aö einstæöir foreldrar
hlytu aö koma verr út úr
sköttunum nú en áöur.
Viö hringdum i skrifstofu rik-
isskattstjóra og ræddum viö
Kristján össur Jónasson skrif-
stofustjóra um þetta mál. Hann
sagöi aö einu munurinn á skatt-
lagningu á einstæöa foreldra og
•hjón væri sá, aö einstæöir for-
eldrar fengju hærri barnabætur
meö sinum börnum.
Enn er ekki vitaö hvernig
skattstigarnir veröa, og þvi er
erfitt aö reikna út einstök
skattadæmi, sagöi Kristján.En 1
lagafrumvarpi þvi.sem nú ligg-
ur fyrir, er gert ráö fyrir aö
Barnatími
eða aug-
lýsingar?
Sigriöur hringdi:
— Mikiö fannst mér leiöinlegt
hvernig barnatimi sjónvarpsins
var misnotaöur á sunnudaginn
var. Maöur vissi hreinlega ekki
hvort maður var aö horfa á
barnatimann eða einhvern aug-
lýsingaþátt. Nóg er nú af aug-
lýsingunum, þótt þær séu ekki
settar inn i Stundina okkar.
Þarna var veriö aö segja frá
fermingunni, og ekkert nema
gott um þaö aö segja: viötölin
viö prestinn og krakkana voru
útaf fyrir sig ágæt. En þegar
kom aö gjöfunum og veislunum
fannst mér vera fariö út fyrir
velsæmismörkin. Sýnd voru
rándýr föt og rándýrar gjafir og
þaö gefiö I skyn, aö „þetta vildu
allir krakkar” og jafnvel aö
þetta fengju flestir krakkar.
Mér fannst ósmekklegt aö
halda þessu aö börnunum, þau
veröa fyrir alveg nógu miklum
þrýstingi frá kaupæöinu i fjöl-
miölum og i sinum hópi, þótt
Stundin okkar bætist ekki I
þann kór. Eöa haldiö þiö aö þaö
hafi veriö gaman fyrir foreldra
— sem ekki geta, eöa ekki vilja
dansa meö ni neysludansinum
— að horfa á þetta borið á borö
fyrir krakkana?
barnabætur hjóna skuli vera
130.000 krónur meö fyrsta barni
og 200.000 krónur meö hverju
barni eftir þaö. Meö börnum
sem eru yngri en 7 ára á tekju-
árinu skulu barnabætur vera
50.000 kr. hærri. Einstæöir for-
eldrar skulu hinsvegar fá
250.000 króna barnabætur með
hverju barni.
Þetta er eina frávikið, þvi aö
persónuafsláttur er nú hinn
sami fyrir alla einstaklinga, án
tillits til hjúskaparstéttar. Hér
er um breytingu aö ræöa frá þvi
sem áöur var. Allt til álagningar
1975 fengu einstæöir foreldrar
frádrátt, sem var ákveöin upp-
hæö er dróst frá tekjum þeirra.
Þessi frádráttur kom einkum til
góöa þeim sem höföu sæmilegar
tekjur, en skipti ekki máli fyrir
þá sem höföu lágar tekjur. 1975
var þessu breytt, og fengu þá
einstæðir foreldrar jafnháan
persónuafslátt og hjón. Þá var
um aö ræöa upphæö, sem dróst
frá skattinum sjálfum. Þessi til-
högun kom einnig aö mestu
gagni fyrir tekjuhærri einstæöa
foreldra.
Þessi persónuafsláttur hefur
veriö felldur niöur núna, en i
staöinn koma hærri barnabæt-
ur, sem fyrr segir. Sagöi Krist-
ján aö þessi ráöstöfun ætti að.
vera einkar hagstæö fyrir þá
einstæöa foreldra sem hafa lág-
ar tekjur. Fólk sem engin gjöld
þarf aö greiða vegna lágra
tekna fær þessar barnabætur
hreinlega I vasann. Hjá öörum
ganga þær upp i greiöslu á
gjöldum.
Aö lokum sagöi Kristján, aö
sér virtist sem þeir tekjuhærri i
hópi einstæðra foreldra fengju
nú svipaða skatta og áöur, en
nýju reglurnar væru heldur til
hagsbóta fyrir þá tekjulægri.
— ih.
Rennibor (Þjóðminjasafniö— Ljósm.: —gel).