Þjóðviljinn - 25.04.1981, Blaðsíða 10

10 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 25.-26. april 1981
Stjórn Markaösátaks í húsgagnaiðnaði:
Framleiðni má
auka um 35-50%
Sveinafélag húsgagnasmiöa
hefur sent frá sér fréttatil-
kynningu til fjölmiöla þar sem
erlendir ráBgjafar, sem hér
starfa á vegum markaBsátaks i
húsgagnaiBnaBi, eru sakaöir um
aö hafa ráölagt forsvarsmönnum
húsgagnafyrirtækja aö segja upp
eldri strfsmönnum i þágu hag-
ræöingar. Hér er um fréttaburö
aö ræöa, sem ekki hefur viömein
rök aö styjast og nánast undar-
legt aö slikt skuli gert til aö sverta
starf, sem unniö er í þágu greinar
sem á I verulega haröri
samkeppni. Umtalsveröir
fjármunir og starf margra aöila
hefur veriö lagt fram til aö átak
þetta megi takast sem best.
Stjörn átaksins hefur ekki borist
kvartanir um afskipti af þvl tagi,
sem fréttatilkynningin ber meö
sér.
Átakiö hefur veriö kynnt
forsvarsmönnum félagssamtaka
starfsfölks I þessari iöngrein og
stendur þeim til boöa aö leita
upplýsinga eöa taka upp
umkvörtunarefni sin hvenær sem
er viö stjörn átaksins.
Eftirfarandi eru upplýsingar
um átakiö.
Skipulagöar aögeröir i þágu
húsgagnaiönaöar höfust I mai
1980 þegar ljóst var aö húsgagna-
innflutningur jókst mjög hrööum
skrefum. Markmiöiö er aö stuöla
aö aölögun iönaöarins aö breytt-
um markaösaöstööum. Aö mark-
aösátaki i húsgagnaiönaöi standa
Félag Islenskra iönrekenda,
Landssamband iönaöarmanna.
Útflutningsmiöstöö iönaöarins og
Iöntæknistofnun Islands og
Samstarfsnefnd um iönþróun
meö stuöningi iönaðarráöuneytis.
Verkefniö er vistað hjá tltflutn-
ingsmiöstöö iðnaðarins.
Aögeröirnar hafa náö til tækni-
þátta framleiöslunnar, þar meö
verkþjálfunar, markaösstarf-
semi og vöruþróunar. Námskeið
hafa veriö haldin fyrir
stjórnendur og starfsmenn fyrir-
tækjanna I stefnumótun,
framleiöslustjórn, verkstjórn,
markaösstarfsemi og vöruþróun.
Úttektir á framleiösluaöstööu
hafa veriö framkvæmdar I 18
fyrirtækjum og lagöar fram til-
lögur um breytingar á verk-
smiöjuskipulagi, bættar vinnu-
aöferöir, um fjárfestingar f vél-
um, en einkum þó hjálpartækj-
um. Taliö er, aö meö bættu skipu-
lagi, þjálfun starfsfólks og notkun
hjálpartækja megi auka
framleiönina I fyrirtækjunum um
35—50%. 1 nokkrum fyrirtækjum
hefur þegar náöst árangur i þessa
átt. Sérstök áhersla hefur verið
lögö á aðstoð við fyrirtækin i
vöruþróun og skipulagi markaös-
starfsemi, bæöi á námskeiöum og
ráögjöf I fyrirtækjum, enda er
þetta veikasti þátturinn hjá
islenskum húsgagnafyrirtækjum
sem og mörgum öörum Islensk-
um framleiöslufyrirtækjum.
Iönrekstrarsjóöur greiöir
helming kostnaöarins viö ráögjöf
og námskeiö á móti þátttakend-
um f verkefninu. Iönaöarráöu-
neytiö hefur lagt fram stjórn-
unarkostnað verkefnisins og
Nordisk Industrifond hefur veitt
styrk til miölunar tækniþekking-
ar á vegum verkefnisins. Alls hef-
ur veriö kostaö til verkefnisins
145 milj. gkr. þar af frá Iön-
rekstrarsjóði 59 milj. gkr. og
hafa fyrirtækin sjálf greitt 52
milj. gkr. og iðnaðarráðuneytið
24 milj. gkr. og frá Nordisk
Industrifond 10 milj. gkr. Auk
þess nema áætlaöar fjárfestingar
fyrirtækjanna I tengslum viö
verkefniö rúmlega 500 miljónum
gkr.
Tækni- og markaðsráðgjafar
meö sérþekkingu I húsgagna- og
innréttingaiönaði frá ráögjafa-
fyrirtækjum I Sviþjóö og
Finnlandi hafa annast mikinn
hluta ráögjafastarfsins meö aö-
stoö íslenskra ráögjafa frá Félagi
isl. iönrekenda, Landssambandi
iönaöarmanna og Iöntæknistofn-
un íslands. 1 tengslum viö hús-
gagnaverkefniö hafa tveir tækni-
rnenntaöir menn veriö ráönir til
Iðntæknistofnunarinnar til aö
koma á fót trétæknideild, sem á
aö annast þjónustu viö iönaöinn I
tækniþáttum og þjálfun starfs-
manna eftir aö verkefninu lýkur I
árslok 1981.
Náin samvinna hefur veriö meö
islensku og erlendu ráögjöfunum
til aö tryggja aö tækni- og verk-
þekking komist til skila, jafn-
framt þeirri þjálfun, sem nauö-
synleg er til aö tryggja framhald
tækniráögjafar I fyrirtækjunum,
þegar verkefninu lýkur I árslok
1981. Þaö skal tekiö fram, aö
erlendu ráögjafarnir hafa engin
afskipti af mannaráöningum eöa
uppsögnum I fyrirtækjunum sem
þeir vinna aö, enda er slikt aöeins
innan verkahrings forráðamanna
hvers einstaks fyrirtækis. Starf
tækniráögjafa er einkum fólgiö i
lagfæringum á vinnustööum,
þjálfun I réttum vinnuaöferöum
og leiöbeiningum um
framleiöslustjórnun.
Ein mikilvægasta nýjungin i
þessu verkefni fyrir húsgagna-
iðnaðinn er ráðgjöf i vöruþróun-
ar- og markaösmálum. Flest
fyrirtækin, sem taka þátt i verk-
efninu, eru þegar komin vel á veg
aö skipuleggja og framkvæma
markaðsaðgeröir innanlands og
þróun framleiðsluvöru i samræmi
viö markaöskröfur. Standa vonir
til aö 3—4 fyrirtæki komi til meö
aö hafa útflutningshæfa vöru á
þessu ári.
Þaö er mikiö hagsmunamál
húsgagna- og innréttingaiönaöar-
ins, aö halda eölilegri markaðs-
hlutdeild á heimamarkaði og
koma upp útflutningi, sem byggir
á vöruvöndun og góöri hönnun.
Þannig má best tryggja atvinnu I
greininni, þegar til lengri tima er
litiö. Jafnframt eru framleiöni-
aukandi aögeröir forsenda þess,
aö ná samkeppnishæfum veröum
á heimamarkaöi og á erlendum
mörkuöum.
Gert er ráö fyrir aö markaðs-
átakinu I húsgagnaiönaöi ljúki I
desember 1981, en markaös- og
vöruþróunarstarfið haldi áfram
svo og tækniráðgjöfin á vegum
stofnana iönaöarinsj Iöntækni-
stofunar tslands og Útflutnings-
miöstöövar iönaöarins, og sam-
taka iönaðarins; F.I.I. og Lands-
sambands iönaöarmanna.
Reykjavik, 9. aprll 1981
ritstjórnargrein
• Þaö kostaöi langa og erfiöa
barátta aö knýja fram stofnun
atvinnuleysistryggingasjóös
verkafólks á tslandi. t 12 ár
flutti Brynjólfur Bjarnason
frumvörp á Alþingi um þetta
mikla réttindamál, en þau náöu
aldrei fram aö ganga. Loks i
verkfallinu mikla áriö 1955,
þegar atvinnurekendavaldiö
ætlaöi sér aö „brjóta verkalýös-
hreyfinguna á bak aftur i eitt
skipti fyrir öll” eins og Ihaldiö
oröaöi þaö, var þetta
mannréttindamál til lykta leitt.
Verkfallsmenn meö Dagsbrún I
broddi fylkingar sýndu óvenju-
lega framsýni meö þvi aö fórna
af þeirri kauphækkun sem þeir
áttu kost á, til aö koma sjóönum
á fót.
• Frá upphafi var þaö mark-
miö verkalýöshreyfingarinnar
aö atvinnuleysistryggingar-
sjóöur heföi tvlþætt hlutverk.
Annaö var aö standa undir bóta-
greiöslum þegar atvinnuleysi
steöjaöi aö og hitt aö uppsöfn-
uöum fjármunum sjóösins
,,A „viöreisnarárunum” 1967—1969 rlkti hér á landi mikiö og al-
varlegt atvinnuleysi og fólk flutti úr iandi I stórum stn. Þá var
algengtaö sjá kröfuspjöld I þessum stil, en myndin er tekin 10. mars
1969. Gangi sá atvinnuleysisdraugur aftur er öflugur atvinnuieysis-
tryggingasjóöur nauövörn verkafólks.
bágborin aö hann hefur i engu
getaö sinnt lánastarfsemi til at-
vinnuuppbyggingar. Ennþá al-
varlegri er þó sú staðreynd aö
höfuöstóllinn hefur hraðminnk-
aö aö raungildi og lausafjár-
staöa sjóösins er I þvlliku lág-
marki, aö yröi atvinnuleysi I lik-
ingu viö þaö sem var á
viöreisnarárunum, myndi koma
til greiðsluþrots á aöeins tveim
til þrem vikum.
• Hvaö varöar bætur úr
sjóönum höfum viö dregist langt
aftur úr nálægum löndum.
Verkalýðshreyfingin hefur æ
ofan I æ gert kröfur um bættar
bótareglur en talað þar fyrir
daufum eyrum. Þaö er þvi mik-
iö fagnaöarefni aö Svavar
Gestsson, heilbrigöis- og trygg-
ingaráöherra, hefur nú lagt
fram frumvarp til laga um at-
vinnuleysistryggingar, sem fel-
ur I sér veigamiklar lagfæring-
ar á bótarétti og upphæö bóta.
• t viðtali viö Eðvarö Sigurös-
son, formann Dagsbrúnar, sem
birtist á öörum staö i blaöinu,
Miklar lagfæringar á bót-
um atvinnuleysistrygginga
skyldi variö til atvinnuuppbygg-
ingar og þannig komiö i veg
fyrir þaö böl aö fullfriskir menn
gangi um atvinnulausir.
• Þessu tviþætta. hlutverki
sinnti sjóöurinn enda efldist
hann fljótt fyrstu árin. Réttur
verkafól’-rs og hæö bóta úr sjóön-
um voru einnig I byrjun sist lak-
ari en þekktist á hinum
Noröurlöndunum.
• En æöi mörg undanfarin ár
hefur sigiö mjög á ógæfuhliöina
um málefni sjóösins. Stjórnar-
herrar ihaldsaflanna i landinu
sáu fljótt ofsjónir yfir þessum
sjóöi og tóku aö seilast i hann
meö ýmsum hætti. Alþingi hefur
hvaö eftir annaö sett lög og ráö-
stafaö meö þeim hætti stærstum
hluta tekna og eigna sjóösins án
þess aö spyrja sjóösstjórnina
eöa eigendur sjóösins einu oröi.
Sjóöurinn átti þó aö vera eign
verkalýöshreyfingarinnar og
lúta forsjá hennar. Þannig var
til aö mynda beinlínis ráö fyrir
þvi gert aö sjóöurinn væri eign-
færöur á sérreikninga
viökomandi verkalýösfélaga
eöa sambanda eftir innheimtu á
félagssvæöi þeirra, þótt þaö hafi
ekki veriö framkvæmt um
árabil þrátt fyrir lagaákvæöi
þar um.
• Staöa sjóösins er nú svo
segir hann aö meö frumvarpinu
sé stigið verulegt spor I rétta átt
hvaö þetta varöar. Hann rekur
ýtarlega i viötalinu mikilvæg-
ustu breytingar á bótagreiösl-
um sem i frumvarpinu felast, en
þær eru þessar helstar: Bætur
hækka hlutfallslega eftir fjölda
vinnustunda og fullar bætur
greiddar af dagvinnutekjum
miöaö viö 8. taxta. Greitt veröur
meö öllum börnum og hámarks-
ákvæöiö um 3 börn fellt niður.
Skeröingarákvæöi vegna tekna
maka er aflagt og er þaö mjög
mikil réttarbót. Einkum eru þaö
verkakonur sem oröiö hafa fyrir
baröinu á þessari reglu. Þá er
bótadögum fjölgaö úr 130 dög-
um 1180daga á 12 mánaöa tlma-
bili, réttur iönnema og skóla-
fólks er rýmkaöur og nú fá
menn greiddar atvinnuleysis-
bætur til endurmenntunar og
starfsþjálfunar, sem án efa á
eftir aö veröa mikil réttarbót.
Þá veröur greitt I lifeyrissjóö
viökomandi launamanns I sam-
ræmi viö hæö bótanna og er þaö
þýöingarmikið ákvæöi.
• Loksberþessaðgetaaðskv.
frumvarpinu þurfa menn ein-
ungis aö láta skrá sig vikulega i
staö daglega áöur, og fækkar
þvi píslargöngum fólks á skrán-
ingarskrifstofurnar sem þvi
nemur.
Þótttslendingarhafiáttþvi
láni aö fagna siöustu árin aö
vera aö mestu lausir viö at-
vinnuleysi og þá þrúgandi kvöl i
brjósti hvers vinnufærs manns
sem árangurslaust biöur um
vinnu, þá getur atvinnuleysis-
vofan bariö á dyr alþýöu-
heimilanna þegar minnst varir.
Þess vegna er fátt þýöingar-
meira fyrir verkafólk en aö at-
vinnuleysistryggingasjóöur sé
nægilega öflugur til aö standa
undir fullum bótum af tekju-
missi. Verkalýössamtökin
veröa lika aö standa öflugri
vörö en veriö hefur um þennan
sjóö verkafólksins og krefjast
óskoröas réttar til aö ráöstafa
tekjum hans og eignum.
Bó