Þjóðviljinn - 22.12.1983, Blaðsíða 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 22. desember 1983
Pentagon-skýrslan um stýriflaugarnar
__
Island er ofarlega á lista
yfír hugsanlega viðtakendur
Pentagon-skýrslan um hugsan- Dragsdahl tekur það fram í grein
lega uppsetningu Tomahawk- sinni að umrædd skýrsla, sem nú er
stýriflauga á íslandi, Skotlandi, í til meðferðar hjá varnarmálaráðu-
Danmörku, Noregi og víðar er neytinu í Washington, lýsi á núver-
þessa dagana mjög til umræðu á andi stigi aðeins óskum og hags-
Norðurlöndunum og í Skotlandi. í munum ákveðinna aðila er starfi að
grein í norska vikublaðinu Ny tid skipulagningu hervarna Banda-
bendir danski öryggismálasér- ríkjanna, en að hér sé ekki um að
fræðingurinn Jorgen Dragsdahl á ræða endanlega mótaða stefnu.
það að samkvæmt skýrslunni ætti
uppsetning slíkra eldflauga í Noregi í þessu sambandi er rétt að
eða Danmörku ekki að geta blekkt minna á að í skýrslunni eru fsland
Sovétmenn um það að hér væri um og Skotland nefnd í hópi þeirra
hugsanleg kjarnorkuvopn að ræða, Ianda sem helst koma til greina til
því þessi tvö ríki hefðu bannað upp- þess að taka við þessu vopnakerfi,
setningu kjarnorkuvopna á sínu sem er ætlað að hafa hemil á vax-
landi á friðartímum. Hins vegar er andi flotastyrk Sovétríkjanna um
á það að líta, segir Dragsdahl, að í leið og því er ætlað að skapa óvissu
þessar stýriflaugar er hægt að setja hjá Sovétríkjunum um það hvar
bæði hefðbundnar sprengjur og kjarnorkuvopn sé að finna. f
kjarnorkusprengjur, þannig að skýrslunni segir meðal annars um
eldflaugarnar hlytu engu að síður sérstöðu íslands og Skotlands:
að skapa óvissu hvað þetta varðar. „ísland og Skotland eru nefnd
Svo ber einnig á það að líta, segir saman íþessu sambandi vegna þess
Dragsdahl, að einn meginkosturinn að uppsetning þessara vopna er
við uppsetningu þessara vopna í nauðsynleg á báðum stöðunum til
Danmörku og Noregi er að mati þess að loka GIUK-hliðinu svokall-
höfunda skýrslunnar sá að upp- aða (hafsvœðinu á milli Grœn-
setningin myndi greiða veginn fyrir lands, íslands og Bretlands) fyrir
hugsanlegri uppsetningu kjarn- umferð sovéska flotans. Pótt land-
orkuodda í flaugarnar síðar meir. frceðilegar og veðurfarslegar að-
Einar Olgeirsson
áritar bók sína
Einar Olgeirsson mun árita bók sína Kraftaverk einnar kynslóðar í Bóka-
búð Máls og menningar milli kl. 15 og 17 í dag. Jón Guðnason sagnfræð-
ingur skráði.
Kynning og nám-
skeið um Færeyjar
Námsflokkar Reykjavíkur, Nor-
ræna félagið, Norræna húsið og
Færeyingafélagið munu gangast
fyrir námskeiði um Færeyjar og
byrjar það í janúar og stendur til 4.
maí í vor. Leiðbeinandi verður
Jónflnn Joensen kennari.
Námskeiðið verður í Norræna
húsinu á þriðjudagskvöldum kl.
20:30. 15 manns komast að á nám-
skeiðið.
Fjallað verður um sögu og
tungu, staðhætti og náttúru, fær-
eyska atvinnusögu og samband við
ísland, en höfuðáherslan verður
stæður geri það að verkum að eld-
flaugarnar verði ekki eins hreyfan-
legar á þessum stöðum og annars
staðar, þá vegur það upp á móti að
hluta til að fyrirfram ógnun
gagnvart þessum stöðum er minni
en gagnvart Danmörku og Japan.
Hin mögulega ógnun sem norður-
flota Sovétríkjanna stafaði af land-
vopnum afþessu tagi gœfi til kynna
að uppsetning stýriflauga til þess að
verja GIUK-hliðið œtti að hafafor-
gang.“
Síðar segir:
,/lð síðustu mundi uppsetning
stýriflauganna (á íslandi og Skot-
landi) veita „tryggingu"gegnþvíað
Sovétríkin reyndu að komast í
gegnum hliðið áður en herlið
Bandaríkjanna eða bandamanna
kemst á vettvang. Par að auki er
ísland kostagóð fasteign (a lucrati-
ve piece of real estate) þaðan sem
gott er að vinna út frá og gæti því
sem slík orðið meðvitað fórnar-
lamb sovéskrar innrásar. Stýrifl-
augakerfið myndi veita vernd gegn
slíkri innrás væri hún reynd frá
hafi. “
ólg.
Stýriflaugarnar eru á færanlegum skotpöllum.
/ minningu íslenskra sjómanna:
ÞriÓja bindi ís-
lenskra sjávarhátta
eftir Lúðvík Kristjánsson, sagnfrœðing
Bókaútgáfa Menningarsjóðs hef-
ur geflð út þriðja bindi hins mikla
ritverks Lúðvíks Kristjánssonar,
sagnfræðings, „íslenskir sjávar-
hættir“. Fyrri bindin komu út 1980
og 1982.
Þriðja bindið er 498 blaðsíður að
stærð, í því er 361 ljósmynd og fjöl-
di skýringarteikninga og korta.
Flestar ljósmyndanna hefur Bjöm
Rúriksson tekið, Bjarni Jónsson
listmálari hefur gert nær allar skýr-
ingateikningar, og Guðmundur
Ingvarsson teiknaði öll kort. Guð-
mundur P. Ólafsson líffræðingur
hannaði kápu, saurblöð og bók-
band.
Meginkaflar bókarinnar eru
þessir: Skinnklæði og fatnaður,
Uppsátur, Uppsátursgjöld, Skyld-
ur og kvaðir, Veðurfar og sjólag,
Veðrátta í verstöðvum, Fiskimið,
Viðbúnaður vertíða og sjóferða,
Róður og sigling, Flyðra, Happa-
drætti og hlutarbót, Hákarl og
Þrenns konar veiðarfæri.
íslenskir sjávarhættir eru helg-
aðir minningu íslenskra sjómanna
fyrr og síð. Prentsmiðjan Oddi
annaðist setningu, filmuvinnu,
prentun og bókband.
Lúðvík Kristjánsson með 3ja bindi
Islenskra sjávarhátta sem kom út
fyrir skömmu. Ljósm. Magnús.
Kvennaframboðið:
Mótmælir sj úklingaskattinum
Framkvæmdanefnd Kvenna-
framboðsins í Reykjavík hefur sent
frá sér eftirfarandi ályktun:
„Framkvæmdanefnd Kvenna-
framboðsins mótmælir harðlega
þeirri aðför að almannatrygging-
arkerfinu sem fram kemur í til-
lögum ríkisstjórnarinnar að fjár-
lögum fyrir næsta ár, einkum og sér
í lagi gjaldtöku af sjúklingum á
sjúkrahúsum og aukinni þátttöku
lögð á færeyska menningu og fær-
eyskt þjóðfélag í dag.
Færeyjakynningin verður opnuð
laugardaginn 21. jan. kl. 15 í fund-
arsal Norræna hússins. Erlendur
Patursson lögþingsmaður heldur
fyrirlestur um samband Færeyja og
Islands.
í tengslum við námskeiðið verða
kynningar fyrir almenning á bók-
menntum, kvikmyndum, fær-
eyskum dansi og Heri Joensen
cand.theol. heldur fyrirlestur um
sögu Færeyinga.
Þátttöku skal tilkynna skrifstofu
Norræna hússins, sími 17030. Pátt-
tökugjald verður 900 kr.
sjúkra í lyfjakostnaði. Þessar að-
gerðir, eins og aðrar sem draga úr
opinberri þjónustu, bitna hvað
harðast á konum sem eru stærsti
láglaunhópur þessa lands. Auk
þess er hætta á að álag á konum
aukist heima fyrir því vegna sjúkl-
ingagjaldsins munu sjúklingar
reyna að liggja á heimilum sínum í
lengstu lög og mun þá umönnun
þeirra koma í hlut kvenna. Þessar
aðgerðir ofan á kjaraskerðingar og
fyrirsjáanlegt atvinnuleysi hljóta
að kippa fótunum undan fjárhags-
legri afkomu fjölmargra heimila og
einstaklinga".
Nýr Náttúruverkur
Tímaritið Náttúruverkur er
komið út í 10. sinn. Nátturuverkur
er gefínn út af tveim félögum há-
skólanema, Félagi náttúrufræði-
nema og Félagi verkfræðinema.
Blaðið hefur komið út einu sinni
á ári í tíu ár og er að þessu sinni 60
blaðsíður og prýtt fjölda mynda.
Að venju fjallar Náttúruverkur
um mál sem ofarlega eru á baugi og
tengjast sérstaklega líffræði, jarð-
fræði, landafræði eða verkfræði, en
flytur líka sögulegt efni tengt þess-
um fræðigreinum.
Sem dæmi um mikilvæg mál sem
Náttúruverkur fjallar um að þessu
sinni eru: Meindýr, bæði almennt
og selurinn sérstaklega, Land-
varsla á hálendi íslands, Jarðrask
vegna framkvæmda, Blöndumálið
og hvað má læra af því, og Hval-
veiðar við ísland. En þessi við-
fangsefni eru mikið í deiglunni.
Aðrar greinar fjalla líka um mikil-
væg málefni sem alla varðar.
Náttúruverkur fæst í öllum
helstu bókabúðum og kostar 150
kr. frá útgefanda. Hægt er að ger-
ast áskrifandi bæði skriflega og í
síma: (91 )-38708. Þannig er líka
hægt að verða sér úti um eldri ein-
tök af blaðinu.