Þjóðviljinn - 26.03.1985, Blaðsíða 15

Það er líka...
Framhald af bls. 18
að taka yfir nokkur svið
stjórnsýslunnar. Við höfum yfir-
tekið skattheimtuna og setjum
sjálf okkar skattheimtureglur. Á
því sviði er Danmörk eins og
hvert annað erlent ríki gagnvart
okkur. Hér borga menn einungis
skatt til sveitarfélagsins og
„landskassans", sem er ríkissjóð-
ur Færeyja. Landskassinn fær
tekjum sínar af álögðum sköttum
og tollum.
Gilda tollareglur Efnahags-
bandalagsins ekki fyrir Fær-
eyjar?
Nei, það virkar ekki þannig.
Við höfum gert samninga um
tolla, en við setjum okkar tolla-
reglur fyrst og fremst sjálf.
Gengisfelling
ómöguleg
Nú búið þið við danskan gjald-
miðil í Færeyjum og hafið til
dæmis ekki möguleika til þess að
breyta verðgildi hans eins og tíð-
kast hér á landi. Hverju breytir
það um efnahaginn og fjármála-
stjórnina?
Jú það hefur einfaldlega þau
áhrif að við þurfum að grípa til
annarra lausna í vandamálunum.
Vandamál okkar og ykkar eru
svipaðs eðlis, viðskiptahalli, er-
lendar skuldir og offjárfesting.
Við höfum hins vegar ekki þann
möguleika að fella krónuna.
Þetta hefur áhrif á viðskiptahall-
ann og skuldirnar.
Þegar gengið er fellt hér á landi
er það venjulega skýrt með þeim
hætti að fiskiðnaðurinn þurfi að
fá fleiri íslenskar krónur fyrir
þann gjaldeyri sem hann afiar til
þess að mæta hækkandi kostnaði
innanlands. Eru styrkir til sjávar-
útvegs í Færeyjum samskonar
hagstjórnartæki og gengisfelling-
ar á Islandi?
Jú, það má segja að hér sé um
nokkra hliðstæðu að ræða.
Helmingi
hœrra kaup
En nú vitum við til þess að laun
í Færeyjum eru allt að því helm-
ingi hærri en hér á landi, hvernig
geta færeyskir atvinnurekendur
greitt svona miklu hærri laun?
Jú, þetta er ágæt spurning, þótt
svarið liggi kannski ekki alveg á
lausu. Verkamaður í Færeyjum
hefur um 58 krónur danskar í tím-
ann á meðan launin hér eru kann-
ski rúmar 30 krónur. Venjulega
fer afgreiðslugeta atvinnuveg-
anna eftir framleiðni og hagræð-
ingu en ég hef þó ekki trú á því að
framleiðni í færeyskum sjávarút-
vegi sé helmingi meiri en hér á
landi. En einhver hluti skýringar-
innar hlýtur að felast í þessu.
Styrkveitingarnar til sjávarút-
vegsins í Færeyjum skipta kann-
ski líka einhverju máli í þessu
sambandi. Þið reynið að leysa
ykkar vandamál eftir öðrum
leiðum en við, meðal annars
vegna þess að þið búið ekki við
stöðugan gjaldmiðil. Okkar
sterki gjaldmiðill veitir visst að-
hald og verkar gegn sveiflum í
efnahagslífinu.
Að hvaða leyti skilur stefna nú-
verandi stjórnar sig frá stefnu
fyrri ríkisstjórnar?
Fyrri ríkisstjórn í Færeyjum
kom til valda 1980. Hún kallaði
sjálfa sig „borgaralegan valkost"
og eitt meginmarkmið hennar í
upphafi var að sögn ráðherranna
að grynnka á erlendu skuldun-
um, sem námu einum miljarði.
Öll stefna þeirra gekk hins vegar
þvert á yfirlýst áform. Hverskyns
opinberir styrkir til atvinnufyrir-
tækja hafa stórlega vaxið á
stjórnartímanum, opinber út-
gjöld hafa vaxið þvert ofan í
áform um samdrátt og erlendu
skuldirnar þrefölduðust á valda-
tíma stjórnarinnar. Það voru
þessir þættir efnahagsmálanna
sem við lögðum megináherslu á í
kosningabaráttu okkar.
Slöngur
í landskassanum
Við erum vön að segja í Fær-
eyjum að það séu of margar og
gildar slöngur í landskassanum.
Þar er meðal annars átt við alla þá
styrki sem veittir eru til atvinnu-
vegana. Það verður okkar verk-
efni að fækka þessum slöngum og
minnka sogkraft þeirra.
Stuðningurinn við sjávarútveg-
inn hófst á síðasta áratug. Það
gerðist samfara þeim breytingum
sem urðu á færeyskum sjávarút-
vegi þegar við þurftum að draga
stórlega úr veiðum á fjarlægum
miðum og takmarka þær að
mestu við færeyska landhelgi.
Við fórum þá að veiða ýmsar fisk-
tegundir, sem lítið eða ekkert
höfðu verið nýttar áður. Styrk-
irnir sem veittir eru fara fyrst og
fremst til þessara nýju tegunda
eins og t.d. spærlings. Það er erf-
itt að losa sig úr þessu styrkjaneti
þegar menn eru einu sinni flæktir
í því, en við erum knúin til að taka
þessa stefnu til endurskoðunar.
Hvernig er efnahagslegum
samskiptum íslands og Færeyja
háttað?
Slík samskipti á milli landanna
eru mjög takmörkuð. íslendingar
kaupa nánast ekkert frá Fær-
eyjum. Við kaupum hins vegar
svolítið af lambakjöti frá íslandi
og nokkrar aðrar vörur. Við-
skiptin á milli landanna eru því
lítil. Hins vegar höfum við haft
leyfi til takmarkaðra veiða í ís-
lenskri fiskveiðilögsögu. Þær
veiðar hafa einnig farið
minnkandi á síðari árum.
ólg I
Styrkir til náms á Ítalíu
ítölsk stjórnvöld bjóöa fram styrki handa íslendingum til
náms á Italíu á háskólaárinu 1985-86. Styrkirnir eru einkum
ætlaðir til framhaldsnáms eöa rannsókna .viö háskóla að
loknu háskólaprófi eöa náms viö listaháskóla. Styrkfjárhæð-
in nemur 450.000 lírum á mánuði.
Jafnframt bjóöa ítölsk stjórnvöld fram í löndum sem aðild
eiga aö Evrópuráðinu nokkra styrki til framhaldsnáms eða
rannsóknastarfa á Ítalíu aö loknu háskólaprófi framangreint
skólaár. Ekki er vitaö fyrirfram hvort nokkur þeirra styrkja
muni koma í hlut íslendinga.
Umsóknum um framangreinda styrki skal skila til mennta-
málaráðuneytisins, Hverfisgötu 6, 101 Reykjavík, fyrir 11.
apríl n.k. á sérstökum umsóknareyðublöðum, sem þar fást.
Menntamálaráðuneytið,
22. mars 1985.

■P
Drekkum mjólk
Til að bein líkamans vaxi eðlilega í œsku og haldi styrk sínum á
efri árum þurfa þau daglegan skammt af kalki. Mjólkin er
ríkasti kalkgjafi sem völ er á. Kalkið f henni er auðnýttara
en f öðrum fœðutegundum því í henni er einnig Dvftamfn
sem er nauðsynlegt til að kalkið nýtist líkamanum.
Líkaminn framleiðir ekki kalk sjálfur en verður að treysta á
að daglega berist honum nœgilegt magn til að halda
eðlilegri líkamsstarfsemi gangandi. 99% af kalkinu fer til beina
og tanna; hjá bömum og unglingum til að byggja upp eðlilegan
vöxt, hjá fullorðnu fólki til að viðhalda styrknum og hjá ófrískum
konum og brjóstmœðrum til viðhalds eigin líkama auk vaxtar
fóstursins og mjólkurframleiðslu í brjóstum. Kalkið gegnir
því veigamiklu hlutverki og skortur á því getur haft alvarlegar
afleiðingar, Algengasta einkennið er beinþynning, hrörnunar-
sjúkdómur sem veldur stökkum og viðkvœmum beinum, bognu
baki, hryggskekkju o.fl. Með daglegri mjólkurneyslu má koma
f veg fyrir kalkskort og afleiðingar hans, byggja upp sterk bein
hjá börnum og unglingum og viðhalda styrknum hjá fullorðnu fólki
Afleiðingar
beinþynningar
A B C

HÆÐ
ALDUR
Hvernig beinþynning ieikur útlítíö
A. Eðlileg lögun og eðlileg hœð
B. Bogið bak og minni hœð
C. Herðakistill og enn minnl hœð
MJÓLKURDAGSNEFND