Dagblaðið Vísir - DV - 22.06.1999, Blaðsíða 12
12
ÞRIÐJUDAGUR 22. JÚNÍ 1999
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aðstoðarritstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI11,105 RVÍK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÓLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: jSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1900 kr. m. vsk. Lausasöluverð 170 kr. m. vsk., Helgarblað 230 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Eyjabakkar eru skiptimynt
Tvær helztu röksemdir nýskipaðs umhverfisráðherra
fyrir því, að ekki þurfi umhverfismat fyrirhugaðrar
Fljótsdalsvirkjunar eru, að Samfylkingin sé klofin í mál-
inu og að nokkrir leiðtogar stjómarandstöðunnar hafi
óbeint samþykkt virkjunina fyrir sex árum.
Kjarni málsins er einmitt sá, að fátt hefur breytzt
hraðar en almannarómur í umhverfismálum. Fyrir
nokkrum árum hafði umhverfið lítinn forgang og fólk
vissi lítið um Eyjabakka, en nú hefur það séð kvikmynd
um þá og veit, að þeim má alls ekki sökkva.
Siv Friðleifsdóttir ber jafnlitla virðingu fyrir rökum og
umhverfinu. Meintur ágreiningur Samfylkingarinnar
um málið felst í slæðingi af atkvæðum á Austfjörðum,
sem hafa ekki einu sinni mann á þingi. Aðeins henni
dytti í hug að flytja slík rök gegn umhverfismati.
Reynslan sýnir, að nýi umhverfisráðherrann er fram-
gjarnari en títt er um stjórnmálamenn og er þá mikið
sagt. Hún mun áreiðanlega fyrr eða síðar leggja til atlögu
við orkumálaráðherrann um varaformennsku í Fram-
sóknarfLokknum, helzta óvini íslenzkrar náttúru.
Ef það hentar Siv að beita umhverfismálum í slagnum
við Finn Ingólfsson, mun hún gera það. Ef það hentar
henni að halda friðinn til að grafa undan honum, mun
hún gera það. í báðum tilvikum verða umhverfismálin
afgangsstærð á framabraut ráðherrans.
Guðmundur Bjarnason var að því leyti skárri um-
hverfisráðherra, að hann skammaðist sín fyrir að þurfa
að láta umhverfið víkja fyrir landbúnaði að kröfu Fram-
sóknarflokksins. Honum leið svo illa út af þessu, að hann
hætti hreinlega afskiptum af stjórnmálum.
Hann lenti hvað eftir annað í úlfakreppu milli stóriðju-
drauma flokksins og skyldustarfa sinna sem ráðherra,
eins og bezt kom í ljós í afskiptum hans af Ríó-samkomu-
laginu í umhverfismálum og Kyoto-bókuninni í béinu
framhaldi. Hann gat í hvorugan fótinn stigið.
Hinn nýi umhverfisráðherra mun því miður ekki
lenda í neinni slíkri úlfakreppu. Hún er áhugalaus í um-
hverfismálum, að öðru leyti en því sem sá málaflokkur
kunni að varða tilraunir hennar til að komast upp fyrir
orkumálaráðherra í goggunarröð Framsóknar.
Þeir, sem telja, að varðveita beri Eyjabakka eins og
Þjórsárver, eiga því ekki aðeins mikið starf fyrir hönd-
um, heldur harða baráttu. Framsóknarflokkurinn gefur
ekki með góðu eftir molana, sem hrjóta af allsnægtaborði
framkvæmda við orkuver og stóriðju.
íslenzkt náttúruverndarfólk þarf ekki aðeins að halda
vöku sinni, heldur taka upp andóf til að koma í veg fyr-
ir, að Eyjabökkum verði sökkt sem skiptimynt í goggun-
arstríði ráðherra orku- og umhverfismála. Eyjabakkar
verða ekki varðir með nokkrum ráðstefnum.
Framsóknarmenn munu rægja erlenda stuðningsaðila
málsins á borð við World Wildlife Fund og kalla þá öfga-
hópa, sem ætli að segja íslendingum fyrir verkum. Það
mun falla í kram þjóðemissinnaðra öfgamanna, sem eru
flölmennir meðal kjósenda Framsóknarflokksins.
Staðan er verri en hún var fyrir kosningar. Sam-
kvæmt ummælum umhverfisráðherra telja framsóknar-
menn sig hafa upp úr kjörkössunum umboð kjósenda til
að gera það, sem þeim þóknast gegn náttúru íslands, þótt
kannanir sýni stuðning fólks við Eyjabakka.
Fyrstu ummæli nýs umhverfisráðherra benda til, að
baráttan gegn hinum pólitísku landeyðingaröflum þurfi
að verða óvenjulega hörð á þessu kjörtímabili.
Jónas Kristjánsson
Kennarar a> störfum, hlutskipti fleirra er sérkennilegt eins og Gu>bergur bendir á í grein sinni.
Nú fá kennarar
á kjaftinn
Nú er öldin önnur og
hegðunarmynstrið hef-
ur snúist við, því krakk-
ar gefa kennurum á
kjaftinn en félögum sín-
um hass með hníf-
stungu. Enginn má
skilja ástæðuna, ekki
einu sinni kennarar.
Hún kynni að særa ekki
bara freku barnssálina
heldur samfélagið líka,
svo ekki sé talað um for-
eldra. Ef kennari teldi
sig vita það sem hann
veit myndu margir
hjóla i hann, hefði fólk
tíma frá vinnu og því að
vera í fæðingarorlofum.
Svo sveitarfélögin ein
sjá um að halda honum
„Við barnakennslunni eru að
taka miðaldra konur sem hurfu
ungar frá námi i barneignir.
Þannig verða ólærðir að læri-
meisturum, en lærðir kennarar
að hornrekum.“
Kjallarinn
Gu>bergur
Bergsson
rithöfundur
Einu sinni þótti
sjálfsagt að kennar-
ar gæfu stundum
óþægum krökkum
á kjaftinn og máttu
setja þá í skammar-
krókinn. Talið var
að þeir hefðu
meira vit en krakk-
ar á þvi, hvað væri
kennsla, kurteisi
og góð hegðun. For-
eldrar voru oftast
fegin ef einhver
lærður tugtaði
krakkana til. Það
tók ómakið af þeim
við matborðið. Þá
var haldin lítil
rassskellingahátíð
á flestum kristnum
heimilum, enda
eru krakkar tregir
til að hlýða og
borða það sama og
foreldrarnir.
Allir sem hafa
fæðst vita að höm-
um er meðfætt að
hafa meira vit en
kennarar. Þau vita
líka af eðlisávísun
hvað er góður mat-
ur. Barnið telur auk þess að það
hafi alltaf rétt fyrir sér, enda þekk-
ir það hvorki heiminn né sjálft sig
fyrr en það er næstum of seint og
mál að fara i meðferð eða í gröflna
með þá fúlmennsku sem áður var
kölluð stórbrotin íslensk skap-
gerð.
niðri með lágum launum. Aðrir
láta nægja að telja vandann stafa
af ónógri tölvuvæðingu í skólum
og skorti á tjáskiptum sem mætti
laga með því að öll böm fengju far-
síma.
Ekki er nóg að kennarar mæti
sveitarfélögum, heldúr er komið á
menntasviðið nýtt fyrirbrigði.
Karlar hverfa óðar úr kennslu og
skólamir eru mannaðir kvenkröft-
um. Þó halda skólastjórar velli í
sinni karlmannlegu mynd,
kannski einu karlarnir sem
kenna. Aðrir era leiðbeinendur,
konur sem bregða sér hálfan dag
að heiman eftir uppvaskið,
óhræddar við fogin og villingana.
Þær hafa gert drauminn að veru-
leika, miða allt við hálfsdags getu
og þarfir. Við barnakennslunni
em að taka miðaldra konur sem
hurfu ungar frá námi í barneignir.
Þannig verða ólærðir að læri-
meistumm, en lærðir kennarar að
hornrekum.
Af þessu stafar á sinn hátt upp-
lausnin í samfélaginu hvað varðar
siðina, agann og undirstöðu-
menntun. Kennarar þora ekki að
tæpa á öðm en kjarabaráttunni.
Að því leyti eru þeir eins og hverj-
ir aðrir íslenskir röflarar. Þeir
röfla hátt, en það tekur í raun og
veru enginn mark á röflinu, varla
þeir sjálfir, heldur hugsa þeir um
að komast í betur launað starf,
hjá tölvufyrirtækjum, sem selja í
skólana sem þeir hrökkluðust frá
með lítilli sæmd. Nú em alltaf til
peningar til kaupa á tækjum í
landi þar sem áður var ekkert til í
skólum nema útsögunarsagir,
jafnt fyrir stráka og stelpur, og
nokkrar arkir áf kalkipappír sem
varð þó að fara sparlega með við
að taka upp jólasveina úr dönsku
blaði.
Guðbergur Bergsson
Skoðanir annarra
Gráturinn þagnaður
„Kristján hefur verið andlit LÍÚ og málsvari svo
lengi sem fullorðnustu menn muna. Maður man
hann á svarthvítum skjánum, grannan, þunnhærðan
og með gríðarsíða barta, sígrátandi yfir stöðu út-
gerðarinnar og barmandi sér fyrir örlögum öreiga í
stétt útgerðarmanna. Stjáni grátur kölluðu menn
hann á þeim tíma. Og hann lék hlutverk sitt af sann-
færingarkrafti, sýndist svo aumkunarverður og jafn-
vel svangur að maður fékk yfirleitt óstjórnlega sam-
úð með aumingja útgerðarmönnunum. Kristján var
sem sé fyrirmyndar andlit LÍÚ út á við í svarthvítu
sjónvarpi á taprekstrartímanum."
Jóhannes Sigurjónsson saknar Kristjáns Ragnars-
sonar í greininni Gráturinn þagnaður í Degi á laug-
ardaginn.
Þaö er gott, blessað veðrið
„Fátt á meiri þátt í að gera ísland að góðu landi til
að byggja en hressandi veðurfarið. Hvergi í heimin-
um er jafn lítil hætta á að fólk lendi í neyð vegna
skorts á drykkjarvatni, fái sólsting eða staðni og
verði dáðlaust vegna allt of mikillar veðurblíðu. Hér
er alltaf eitthvað að gerast, bylur getur dunið yfir í
júni, tjöldin geta alltaf fokið um nóttina, sama
hvemig útlitið hefur verið um kvöldið. Fjölbreytni
er öllum holl og útlendingar era búnir að uppgötva
þetta. Þeir flykkjast nú til landsins í sívaxandi mæli,
hundleiðir á sólarbreyskjunni heima fyrir og vilja
meira fjör.“
Kristján Jónsson ber í bætifláka fyrir íslenskt veður-
far og kemst að raun um ágæti þess. Mbl. á laugar-
dag.
Voðaverkin í Kosovo
„Yfirleitt er fólk þeirrar gerðar, að það vill búa í
friði. Stundum kalla aðstæður fram í fólki hneigð til
ofbeldisverka. Það er auðvelt að skilja þá, sem hafa
horft upp á það að konum væri nauðgað, bömum
misþyrmt, karlar pyntaðir og fjöldamorö framin, að
þeir hinir sömu vilji ná fram hefndum, ef þeir kom-
ast í færi til þess. En hefnd kallar á aðra hefnd og
svo koll af kolli, kynslóð eftir kynslóð.“
Reykjavíkurbréf Mbl. á sunnudag þar sem fjallað er
m.a. um atburðina í Kosovo.