Dagblaðið Vísir - DV - 22.05.2001, Blaðsíða 13

13
ÞRIÐJUDAGUR 22. MAÍ 2001_______________________________
DV____________________________________________________________________________________________________________________________Menning
Umsjón: Silja Aöalsteinsdóttir
Kirkjulistahátíð haldin í áttunda sinn í Hallgrímskirkju:
og múrar falla
Kirkjulistahátíö hefst í
áttunda sinn Hallgríms-
kirkju á fimmtudaginn,
uppstigningardag, undir yf-
irskriftinni „...og múrar
falla". Viö setninguna flytja
Mótettukórinn og einsöngv-
ararnir Hulda Björk Garó-
arsdóttir, Guörún Edda
Gunnarsdóttir, Gísli
Magnason og Benedikt
Ingólfsson ásamt kammer-
sveit Uppstigningaróratóríu
Bachs undir stjórn Haróar
Áskelssonar. Hátíóin telur
alls 24 atburöi af ólíkum
toga, myndlistarsýningar,
málþing um kirkjuarki-
tektúr, listavöku unga fólks-
ins og hátíöarmessur en
fyrst og síöast er þetta tólf
daga tónlistarveisla. Öll
eiga listaverkin sammerkt
aö vera af trúarlegum toga.
Kirkjulistahátíð er hald-
in annað hvert ár, á móti
Listahátíð í Reykjavík, og
hefur fest sig vel í sessi.
Vegur hennar hefur vaxið
ár frá ári og nú er svo kom-
ið að þekktir listamenn
sækjast eftir að fá að koma
þar fram, ekki síst vegna þess hve vel þekkt
Klaisorgelið mikla er orðið í orgelheiminum. Á
kirkjulistahátíð hafa verið flutt stór kirkju-
verk, til dæmis Sál eftir Handel og Paulus eftir
Mendelssohn og ekki verður brugðið út af van-
anum nú.
Jósúa í upprunalegum flutningi
„Það sem hæst ber í ár er frumflutningur á
Islandi á dramatísku óratóríunni Jósúa eftir
Georg Friedrich Hándel sunnudaginn 27. maí,“
segir Halldór Hauksson, félagi í Mótettukór
Hallgrímskirkju og kynningarstjóri hátíðarinn-
ar. „Handel hefur kannski ekki legið alveg
óbættur hjá garði hér á landi, þó hafa fá af
stóru verkunum hans heyrst hér, eiginlega ein-
göngu Messías, Júdas Makkabeus og Sál. Það
er stór viðburður í sjálfu sér að hér skuli eiga
að flytja Jósúa þvi þetta er glæsileg músík.“
Þó að óratórían í heild sé ekki vel þekkt hér
kannast tónlistaráhugamenn að minnsta kosti
Eitt af verkum Valgarös Gunnarssonar í forkirkjunni
Á kirkjulistahátíó mætast flestar listgreinar undir merkjum kristinnar trúar.
við tvö atriði úr henni, aríuna „O, had I Jubal’s
Lyre“ sem allar sópransöngkonur kynnast í
námi sínu og lagið „Lofsyngið Drottni". Síðara
lagið tengja flestir við Júdas Makkabeus vegna
þess aö Hándel notaði það aftur þar, en það var
frumsamið í Jósúa. Þetta gerði Hándel iðulega
með lög sem slógu í gegn, notaði þau jafnvel aft-
ur og aftur!
Halldór telur að sjaldan hafi jafnglæsilegur
einsöngvarakvartett komið fram á landinu og í
Jósúa. Þar er eftirlæti Islendinga, Gunnar Guð-
björnsson tenór, Magnús Baldvinsson bassi
sem ekki hefur sungið heima i sex ár, sópran-
söngkonan Nancy Argenta, ein sú frægasta á
sviði barokktónlistar i heiminum, og kontra-
tenórinn Matthew White sem er aðeins 27 ára
en hefur vakið mikla athygli. Með þeim syngur
Schola cantorum, „Rolls Royce íslenskra kóra“,
eins og Halldór orðar það, og undir leikur
barokkhljómsveit, samsett af erlendum hljóð-
færaleikurum og þeim íslendingum sem hafa
sérhæft sig í barokkflutningi. „Þetta verður
flutningur í upprunalegum
stíl,“ segir Halldór, „með
hljóðfærum sem eru smíðuð
á barokktímanum eða eftir-
likingar af slíkum gripum".
Skapað alla nóttina
Á Listavöku unga fólks-
ins frá kl. 18 laugardaginn 2.
júní verður stefnt saman
ungum listamönnum í hin-
um ýmsu listgreinum í
kirkjunni sjálfri og munu
myndlistarmennirnir í
hópnum vera þar alla nótt-
ina við að skapa listaverk.
Afrakstur þeirrar vinnu
verður sýndur í kirkjunni
yfir Hvítasunnuna. Á kyrrð-
arstundum í hádeginu koma
fram ýmsir listamenn, org-
anistar og söngvarar, m.a.
syngur Jóhann Friðgeir
Valdimarsson tenór kl. 12 á
hádegi 31. mai og verður
með glæsilega dagskrá,
syngur til dæmis Largo eftir
Hándel í upprunalegri út-
gáfu.
„Allt líf í Hallgrímskirkju
verður með glæsilegra móti
þessa hátíöardaga," segir
Halldór. Auk þess sem þegar hefur verið nefnt
þarf að minnast á tónleikana með Das Orchest-
er Damals und Heute frá Köln 29. maí sem leik-
ur bæði gamla og nýja tónlist á gömul og ný
hljóðfæri. Gestir fá að upplifa þar að snúa sér
rétt í kirkjunni hluta tónleikanna en öfugt -
þ.e.a.s. snúa að Klaisorgelinu - hinn hlutann!
Breski orgelsnillingurinn Gillian Weir heldur
orgeltónleika 31. maí, hinn frábæri norski
sönghópur Nordic Voices syngur 1. júní og á
lokatónleikunum 4. júni kynnir Mótettukórinn
íslenska og norræna kórtónlist frá 20. öld. Það
prógramm ver-ður næst flutt á komandi tónleik-
um kórsins í Kanada.
I forkirkjunni verður sýning á verkum Val-
garðs Gunnarssonar og í Ásmundarsal við
Freyjugötu verður sýning á völdum verkum úr
Listasafni Hallgrímskirkju. Báðar verða opnað-
ar á uppstigningardag. Auk þess verður sérstök
leiðsögn um Listasafn Einars Jónssonar 2, júní
kl. 15. Setningin sjálf verður kl. 17 á fimmtu-
daginn.
Draumkennd fegurð
Dansverkið Úr viðjum, sem var frumsýnt í
Tjarnarbíói á sunnudaginn, er frumraun Jó-
hanns Freys Björgvinssonar í uppsetningu eig-
in verka. Þetta er nútímadansverk, þó einkenn-
ist það ekki af hraða og spennu, eins og mörg
þeirra verka sem sést hafa hér á landi undan-
farið, heldur hefur það yfir sér ljóðrænan blæ.
Þar hjálpast að hreyfingar, búningar, tónlist og
lýsing.
Að sögn höfundar fjallar Úr viðjum um
drauma, dagdrauma jafnt sem drauma nætur-
innar. Þemað kemst vel til skila í hreyfingum,
samspili og túlkun dansaranna auk þess sem
þokukennd lýsingin skapar draumkennda
mynd. Sýningin verður þó fullmikið í móðu á
köflum, sérstaklega undir lokin. Mann langar
til dæmis til aö sjá sólóið hennar Júlíu betur.
Hreyfmgar í verkinu einkennast af mýkt,
sveigjanleika og hlýju og eru sérstaklega falleg-
ar. Smæð sviðsins passar líka verkinu vel þvi
dansinn, sem fer að mestu fram í eigin rými
dansaranna, verður mjög nálægur áhorfendum.
Tónlistin í verkinu, pinu þunglyndisleg nú-
timatónlist með klassískum hljómi, er rosalega
flott. Hún er kraftmikil en þó sefandi og undir-
strikar draumaþemað einstaklega vel. Til
marks um það þá sveif einn ungur áhorfandi
inn í draumalandið í hlýjum fóðurfaðmi á
miðri sýningu. Jóhann tengir vel tónlistina og
hreyfingamar og nær að skapa fjölbreytt en þó
heildstætt dansverk.
Frammistaða dansaranna á sýningunni var
fm. Finna mátti fyrir næmu samspili þeirra,
sérstaklega í kærleiksrikum dúett Jóhanns og
Sveinbjargar. Þau tvö eru eins og sköpuð hvort
fyrir annaö á sviðinu. Jóhann sýndi einnig fal-
legan dans í sólóinu sínu. Sterkar og hraðar
hreyfingarnar komu skemmtilega út við hæga
píanótónlistina. Sveinbjörg hefur yfir sér ein-
hverja þá tign á sviði að hver minnsta hreyfing
DV-MYND HARI
Úr viöjum
Finna mátti fyrir næmu samspili dansaranna, sérstaklega í
kærleiksríkum dúett Jóhanns og Sveinbjargar.
skapar víðan óm sem berst um
allan sal. I raun verður hiö smáa
stærra en hið stóra þegar hreyf-
ingar hennar eru annars vegar,
til dæmis þegar hún gengur
hægum skrefum fram sviðið og
horfir í lófa sér.
Staða Júlíu í sýningunni var á
vissan hátt erfið enda snúið aö
vera þriðji aðili í tvíleik. Hreyf-
ingar hennar, sem oft einkenn-
ast af snerpu og kímni, eru
nokkuð ólíkar mýktinni og
sveigjanleikanum sem einkenna
hin tvö. Tilvist hennar gefur
verkinu aftur á móti aukna
spennu og dýpt enda er hún frá-
bær dansari. Hún og Jóhann ná
vel saman í svefndúettinum og í
sólóinu í lokakaflanum nær hún
sér á strik.
Úr viðjum er fallegt verk og
kærkomin kveðja til síþyrstra
dansfikla. Ég óska Jóhanni og
samstarfsfólki hans til hamingju
með sýninguna. Vonandi verður
áframhald á danssköpuninni hjá
honum.
Sesselja G. Magnúsdóttir
Úr viðjum, sýnt í Tjarnarbíó.
Danshöfundur: Jóhann Freyr Björg-
vinsson.
Tónlist: A Silver mt Zion, John
Tavener, George Crumb - Kronos
Quartet.
Ljós: Kári Gíslason.
Búningar: Jóhann Freyr Björgvinsson
(föt frá GK verslun).
Dagskrá
Kirkj ulis tahátí ðar
24. maí kl. 17: Setning Kirkjulista-
hátíðar. Uppstigningaróratóría
Bachs. Opnun myndlistarsýninga.
25. maí kl. 12: Tónlistarandakt.
25. maí kl. 17: Setning málþings um
kirkjuarkitektúr.
26. maí kl. 10-15: Málþing heldur
éifram.
Kl. 12: Hádegistíðagjörð.
Kl. 18: Aftansöngur.
27. maí kl. 11: Hátíöarmessa, sr. Jón
Dalbú predikar.
Kl. 18: Aftansöngur.
Kl. 20: Óratórían Jósúa eftir Handel.
28. maí kl. 12: Tónlistarandakt.
29. maí kl. 12: Tónlistarandakt.
Kl. 20.30: Das Orchester Damals und
Heute frá Köln.
30. mal kl. 12: Tónlistarandakt, Ólöf
Sesselja Óskarsdóttir og Snorri örn
Snorrason leika tónlistina úr Allir
heimsins morgnar.
31. maí kl. 12: Kyrrðarstund með
Jóhanni Friðgeiri og Herði Áskels-
syni.
Kl. 20.30: Orgeltónleikar Gillian
Weir.
1. júní kl. 12: Tónlistarandakt.
Kl. 21: Kórtónlist við miðnætursól:
Nordic Voices.
2. júnl kl. 15: Listasafn Einars Jóns-
sonar skoðað.
Kl. 18: Klukknakonsert í Hall-
grímsturni.
Kl. 18-24: Listavaka unga fólksins.
3. júnl kl. 11: Hátíðarmessa. Herra
Karl Sigurbjörnsson messar.
4. júní kl. 11: Hátíðarmessa. Sr. Sig-
urður Pálsson predikar.
Kl. 20.30: Lokatónleikar. Mótettukór-
inn syngur norræn kórverk.
Breyting á tíma
I blaðinu í
gær var sagt frá
því að Kristinn
Sigmundsson
og Jónas Ingi-
mundarson
yrðu á Akra-
nesi á sunnu-
daginn kemur.
Það stemmir
enn þá en tíma-
setning tónleik-
anna hefur breyst; þeir félagar troða
upp i sal Fjölbrautaskólans á staðnum
kl. 17.
Tíðarandi í
aldarbyrjun
Lesbók Morg-
unblaðsins og
Reykjavíkur-
Akademían
efna til mál-
þings um tíðar-
anda í aldar-
byrjun á morg-
un kl. 17-19 í
húsnæði
Reykjavíkur-
Akademiunnar,
Hringbraut 121.
Á dagskrá eru fjögur erindi og pall-
borðsumræður undir stjórn Þrastar
Helgasonar. Þeir sem tala eru Jón
Karl Helgason bókmenntafræöingur,
Anne Brydon mannfræðingur, Stein-
unn Kristjánsdóttir fornleifafræðing-
ur og Matthías Viðar Sæmundsson,
dósent í íslenskum bókmenntum.
Að málþinginu loknu verður opnuð
ljósmyndasýning Kristins Ingvarsson-
ar í húsnæði ReykjavíkurAkademí-
unnar.