Dagblaðið Vísir - DV - 28.06.2003, Blaðsíða 28
28 MíBEUGdmMB. LAUGARDAGUR 28. JÚNÍ2003
Islendingar hafa aldrei átt mikið af
myndastyttum og þær þeirra sem eru á
almannafæri eru flestar af frakka-
klæddum karlmönnum á ríflega miðj-
um aldri. Fyrir vikið halda sjálfsagt
margir þegar höggmyndir berast í tal
að þá sé verið að tala um slíka minnis-
varða. Svo er auðvitað alls ekki. Högg-
myndalist eða skúlptúr er sjálfstætt
listform sem hefur þróast á margvís-
legan hátt síðustu 100 árin og er í raun-
inni komin afskaplega langt frá körlun-
um í frökkunum.
Margir myndhöggvarar heimsins eins og
Rodin og Degas eða Giacometti eru nefndir í
sömu andrá og Picasso, Van Gogh eða Erró.
Slík er stærð þeirra í heimi listarinnar. Það er
ekki á hverjum degi sem tækifæri gefst til
þess að sjá á einni sýningu höggmyndir eftir
alla helstu meistara 20. aldarinnar til þessa
dags en í dag, 28. júní kl. 15, verður sýningin
„Meistarar formsins: Úr höggmyndasögu 20.
aldar“ opnuð í Listasafninu á Akureyri, en
hún er gerð f samvinnu við Ríkislistasafnið í
Berlín (Nationalgalerie Berlin).
Meistarar formsins
Líklega hefur aldrei áður verið haldin sýn-
ing á höggmyndum á íslandi sem endur-
speglar á jafnhnitmiðaðan og yfirgripsmik-
inn hátt þróun vestrænnar nútímamyndlist-
ar og þessi sýning í Listasafninu á Akureyri.
Þótt verkin séu mörg ekki stór í sniðum eru
þau skýr dæmi um helstu sviptingar í menn-
ingu okkar og listum síðustu hálfa aðra öld-
ina. Sendiherra Þýskalands, Dr. Hendrik
Dane, og yfirsýningarstjóri Hamburger
Bahnhofssafnsins í Berlín, sem heyrir undir
Ríkislistasafnið, Britta Schmitz, verða við-
stödd opnun sýningarinnar. Þá verður gefín
út 90 síðna bók á íslensku og ensku um lista-
mennina og verkin á sýningunni.
Alls eru verk eftir 43 listamenn á sýning-
unni en þar af eru ellefu íslendingar og eru
verkin um hundrað talsins. Listamennirnir
eru: Alberto Giacometti, Alexander
Archipenko, Alfred Lörcher, Aristide Maillol,
Auguste Renoir, Axel Lischke, Ásmundur
Sveinsson, Bogomir Ecker, Carl Andre, Dani-
el Buren, Donald Judd, Edgar Degas, Einar
Jónsson, Emy Roeder, Emst Barlach, Ewald
Mataré, Finnbogi Pétursson, Fritz Schwegler,
Georg Kolbe, Gerður Helgadóttur, Henri
Laurens, Henry Moore, Hreinn Friðfínnsson,
Jón Gunnar Árnason, Karl Hartung, Karl
Schmidt-Rottluff, Káthe Kollwitz, Kristján
Guðmundsson, Magnús Pálsson, Manolo,
Marino Marini, Per Kirkeby, Raffael Rheins-
feld, Reiner Ruthenbeck, Renée Sintenis, Ric-
hard Long, Rosemary Trockel, Rudolf Belling,
Sigurður Guðmundsson, Sigurjón Ólafsson,
Sol LeWitt, Walter De Maria og Þorvaldur
Þorsteinsson.
Safnið stækkaði til austurs
DV hitti Brittu Schmitz sýningarstjóra og
Hönu Streicher forvörð yfír morgunverði í
Reykjavík skömmu áður en þær flugu norður.
Þótt Schmitz sé mikill heimshornaflakkari
sem fer um heiminn þveran og endilangan
og setur upp sýningar þá hefur hún aldrei
áður komið til íslands en segist vera mjög
hrifín og telur að tengsl landanna eigi eftir að
aukast. En hvernig er þessi höggmyndasýn-
ing til komin?
„Hamburger Bahnhof safnið, sem heyrir
undir Ríkislistasafnið í Berlín, á mjög mikið af
höggmyndum og einhverjar sýningar úr eigu
safnsins em stöðugt á ferðinni en aðallega
innan Þýskalands en einnig víða um heim-
inn.
KONURNAR SEM RÁÐA: Hana Streicher forvörður
og Britta Schmitz sýningarstjóri komu til íslands til
að setja upp höggmyndasýninguna á Akureyri.
DV-mynd Sigurður Jökull
KRISTJÁN GUÐMUNDSSON: gerði þessa mynd sem
blandar saman fornsögum og pípulögnum en
verkið heitir: Eyjólfr hét maðr.
Safnið eignaðist mjög stóra viðbót við
höggmyndasafn sitt þegar sameining Austur-
og Vestur- Þýskalands varð að vemleika. Þá
bættist mikið af höggmyndum frá Þýska al-
þýðulýðveldinu við og má þannig segja að
höggmyndaeign safnsins hafí verið komin
aftur í það horf sem hún var fyrir seinni
heimsstyrjöldina," segir Britta.
Höggmyndirnar sem verða
sýndar á Listasafni Akureyrar
verða ekki metnar til fjár en
þær eru tryggðar fyrir um 360
milljónir króna. Þetta eru verk
eftir alla helstu listamenn síð-
ustu aldar á þessu sviði og
hafa verk sumra þeirra aldrei
sést áður á íslandi.
„Með þessu móti getum við sent heild-
stæða sýningu úr eigu safnsins til íslands. Við
eigum mjög mikið safn smárra höggmynda
og Hannes Sigurðsson, forstöðumaður á Ak-
ureyri, sýndi þessu verkefni mikinn áhuga og
kom á staðinn og valdi af kostgæfni verk sem
hann langaði til að væm hluti af sýningunni.
Hannes vildi gefa sýningunni aukið vægi
og þess vegna em verk eftir Degas með í för
svo dæmi sé tekið. Á síðasta ári keypti Ríkis-
listasafnið höggmyndasafn safnarans
Matzonas sem var mjög vel þekkt og vandað
og í því var mikið af höggmyndum og lista-
verkum frá seinni hluta 20. aldar og það tók
bæði til conseptlistar og mínimalisma. Verk
úr þessu safni em einnig hluti af sýningunni
og þess vegna má segja að hún sé einstök.
Einstæð og spennandi sýning
Ég er því að vona að við höfum sett saman
ALBERTO GIACOMETTI: Kven-
likneski án handleggja.
EDGAR DEGAS: Þessi mynd af dansmey að skoða á sér ilina er eftir
þann sem margirtelja meistara höggmyndalistarinnar, Edgar Degas.
Höfuð eftir Rudolf Belling.
einstæða sýningu," segir Britta og má segja
að það endurspeglist í tryggingaverðmæti
verkanna sem þær stöllur telja að sé í kring-
um 4 milljónir evra.
Britta sagði að það væri ekki venjulegt að
setja upp sýningar þar sem innlendir lista-
menn em látnir bætast í hópinn ef svo má
segja þar sem verk íslenskra myndhöggvara
verða sett upp á Akureyri sem hluti af þessari
sýningu og jrannig sett í listsögulegt sam-
hengi.
„Þetta er alveg nýtt fyrir okkur og mjög
spennandi," segir Britta sem viðurkennir að
þekkja ekki þau verk íslenskra listamanna
sem verða hluti af sýningunni en kvaðst vera
viss um að þetta félli allt vel saman á staðn-
um.
„Tengsl Islands og Þýskalands í listaheim-
inum hafa verið að styrkjast á undanförnum
árum. Nokkrir íslenskir listamenn hafa verið
að vinna í Berlín sem er miðstöð listalífs Evr-
ópu um þessar mundir. Ég er sannfærð um
að þessi tengsl eiga eftir að styrkjast enn frek-
ar. Við Þjóðverjar lítum upp til skandinavísku
landanna fyrir margra hluta sakir en við
þekkjum Islendingana úr á nöíhunum sem
enda á son eða dóttir. En þetta eru mest ung-
ir listamenn svo við þekkjum ekki fortíð fs-
lands á þessu sviði. En það er eitthvað sem ég
hlakka til að kynnast." polli&dv.is
160 KG „FERÐATASKA' Alex Lischke (f. 1956) sem gerð er úr polyester og inniheldur handsprengjur,
dínamít, skotvopn og drápshnífa - öll grunnáhöld hryðjuverkamannsins nú á dögum.