Dagblaðið - 07.08.1976, Blaðsíða 9
OAGBLAÐIÐ. — LAUGARDACUR 7. A(iUST 1976.
FRA MILLISVÆÐAMOTINU I BIEL
Þegar þetta er skrifaó á eftir
að tefla þrjár umferðir og bið-
skákir á millisvæðamótinu í
Biel í Sviss. Það virðist sem
Bent Larsen sé að glata forskoti
sínu, hann tapaði fyrir
Petrosian og á nú verri biðskák
á móti Robert Byrne. Hiibner
er nú hálfum vinningi á undan
Larsen, og Tal, Petrosian,
Smyslov og Portisch koma allir
rétt á eftir, þannig að svo
virðist sem hart verði barist
þessar siðustu þrjár umferðir.
Því miður hef ég ekki ennþá
séð neina af skákum Bents
Larsens en eftirfarandi skák
var tefld í 5. umferð og verður
ekki annað sagt en að loka-
staðan sé í hæsta máta kyndug.
Hv. Sosonko (Holland).
Sv. Csom (Ungverjaland).
1. d4
2. c4
3. g3
4. Bg2
5. Rf3
6. 0-0
7. Dc2
8. b3
9. Hdl
10. Rc3
11. Rd2
12. e4
13. exd5
14. Rxd5
15. Bxd5
Rf6
e6
d5
Be7
0-0
c6
Rbd7
b6
Bb7
Ba6
Hc8
c5
exd5
Rxd5
cxd4
Hér bauð hvítur jafntefli,
sem svartur þáði ekki þar sem
hann sá fram á mikla kóngs-
sókn. Framhaldið varð:
16. Bb2 Rf6
d3
b5
Db6
Hfd8
Hc5
Hh5
Hxh2
Rg4+
Bf6?
Hér hefði verið nær að drepa
strax á f2. Svartur sér greini-
lega ekki fram á hin snjöllu
endalok, sem hvítur er að
brugga honum.
26. c5 De6
17. Bg2
18. Dc3
19. Bfl
20. Bxd3
21. Bf5
22. Bh3
23. Bg2
24. Kxh2
25 Kgl
Staðan eftir 26. leik svarts.
27. Re4!!
Þessi leikur sér við öllu.
Svartur gafst upp. Hann má
ekki drepa drottninguna vegna
mátsins i borði, og ef hann
drepur ekki drottninguna
verða mikil mannakaup og
hvítur vinnur auðveldlega hrók
yfir.
í þeirri skák, sem hér fer á
eftir eigast við rússnesku stór-
meistararnir Tal og Smyslov.
Tal nær undirtökunum i skák-
inni og virðist sem hann eigi
aðeins eftir að innbyrða vinn-
inginn, þegar honum verða á
afdrifarík mistök sem kosta
hann skákina.
Hv. Tal (Rússland).
Sv. Smyslov (Rússland).
Spánski leikurinn.
1. e4 ' éó.
2. Rf3 Rc6
3. Bb5 g6
4. c3 d6
5. d4 Bd7
6. dxe5 dxe5
7. De2 Bg7
8. Be3 Rge7
9. Rbd2 a6
10. Bc4 Dc8
11.0-0 0-0
12. b4 Rd8
13. a4 Re6
14. Rg5 Rc6
15. Rxe6 Bxe6
16. Rb3 Rd8
Smyslov teflir byrjunina
mjög ,,passivt“, og Tal tekst
fljótlega að ná yfirhöndinni.
17. Hadl b6
18. Bd5 Bxd5
19. Hxd5 Re6
20. Hfdl De8
21. a5 Da4
22. Dc2 Rf4
23. H5d2 Dc6
24. g3
Lítur vel út þar sem 24... Re6
leiðir til peðsvinnings fyrir
hvitan 25. axb6 cxb6 26. Hd6.
Svartur neyðist þvi til að fara
út í þá leið, sem hann velur.
24. Rh3+
25. Kg2 f5
26. axb6!
26. Kxh3 f4 hefði gefið
svörtum hættuleg mótfæri.
26. f4
27. Bc5 f3+
28 Kfl
Eftir 28. Kxh3? hefði hvitur
orðið mát eftir 28... De6+ 29.g4
Hf4 30. Hgl Hxg4 31. Hxg4 h5.
28. cxb6
Svartur sér þann kost
vænstan að gefa skiptamuninn.
Honum leist ekki á 29. Ra5 sem
varla var von.
29. Bxf8 Hxf8
30. Dd3 Kh8
31. Dd5?
Hér er tímahrakið farið að
segja til sín heldur betur, það
var algjör óþarfi að gefa þetta
peð. Tal hefur líklegast álitið
stöðu sína það góða, að það væri
sama hverju hann léki, skákin
ynnist alltaf. En Smyslov er
ávallt erfitt að vinna, jafnvel þó
maður hafi unna stöðu á
borðinu.
31. Dxc3
32. b5 axb5
33. Dxb5 Dc8
34. Dd7 Dc4+
35. Hd3
Með 35. Dd3 á Tal öruggt
jafntefli a.m.k. en iiann v'ill
meira, og leikur þvf þennan
vafasama leik.
35. * Rg5
36. Rd2 Dc2
37. Kel?
Afleikur, sem ríður Tal að
fullu. Hér átti hann að leika 37.
Hel og skákin gat farið á hvorn
Staðan eftir 37. leik hvíts.
37. Rxe4!
Tal má auðvitað ekki drepa
manninn vegna mátsins á e2.
38. Hal Rc5
Hvítur gafst hér upp.
Sorglegur endir fyrir Tal, sem
virtist á tímabili vera með gjör-
unna stöðu.
Eins og skot ég í eplið beit,
1 þessum þætti ætla ég að leyfa ykkur
aó sjá hvernig þrír frændur yrkja um
sama efni en það er syndafallið.
I fyrstu bjó Adam í Edenslundi
og átti þar góða daga.
Þó fannst honum jafnan, að mörgu og
miklu
mætti þar betur haga.
Og alltaf fannst honum einveran leið,
og erfitt í fötin að staga.
Hann nennti ekki stundum að gera sér
graut
og gekk þá með tóman maga.
Einu sinni hann Adam fór
aó ympra á þessu við Drottin,
hve það væri erfitt að hirða um hey
og hugsa líka um pottinn,
og þurfa að staga og stagla 1 skó,
og stunda svo fataþvottinn.
— Þótt skaparinn vildi ekki veita honum
lið
hann var ekki af baki dottinn.
Hann nuddaði um þetta nótt og dag
og neytti til allra ráða.
Hann drattaði stundum á Drottins fund,
þegar Drottinn var genginn til náða.
og kvaðst ekki geta gengið lengur
götuna þyrnum stráða.
Og það væri hans að hugsa upp ráð
til hagsældar fyrir báða.
En Drottni leiddist hið sífellda suð
og sagði með nokkrum þjósti:
„Ég gaf þér bæ, svo þú hefðir það hlýtt
og huggulegt, þó að hann gjósti,
og kynstur af fötum og kenndi þér svo
að klæða þig ofan frá hósti.
— En nú er ég reiður og ríf því í burt
eitt rifið úr þínu brjósti."
Úr síðu Adams hann rifið reif
og rauk með það út I smiðju.
Það leyndi sér ei, honum leiddist mjög
að lenda í slíkri hryðju.
Þó gleymdist reiðin. Hann gladdist á ný
er gekk hann til sinnar iðju.
Hann skrapaði beinið og skóf það upp
og skapaði úr því gyðju.
Hann fór til Adams, en Adam var fár
og uppi með steytta hnefa.
EnmeðsérkvaðstDrotti'nnhafaeinnhlut
og nonum ætla að gefa.
Og þessi hlutur — ja, það væri víst,
þrautir hans mundi sefa.
„Það er vera sem hugsar um heimili þitt,
og hún á að kallast Eva.“
Þá upp úr vasanum Drottinn dró
einn dýrlegan fatastranga.
Hann fletti klæðum frá öðrum enda
svo Adam sá rjóðan vanga.
Og heift hans þvarr. En að handfjalla
gripinn
hann fór talsvert að langa.
En undrandi varð hann þó fyrst og
fremst,
er fór hann að tala og ganga.
Drottinn hélt sfðan heim á Ieið,
til himins frá Edenslundi.
Hann vissi að konan kunni sitt verk
og karlinn sinn gleðja mundi.
Nú hafði hann búið til bjargráð á jörð
og brátt hann af velsæld stundi.
— En síðan liðu ein sex þúsund ár.
Hann svaf þau í einum blundi.
Með Evu síðan hann Adam bjó
við alls konar list og fræði.
Hún gaf honum indælis ullarföt
og ól hann á besta fæði,
og hamaðist síðan að hreinsa og fága
svo húsin léku á þræði.
1 húmi nætur þau sofnuðu sætt
á sömu dýnunni bæði.
Svo tók hann Adam lífinu létt
í lukkunnar sælustandi.
Og honum virtist það voða gott
að vera í hjónabandi.
í byrjun ríkti í bænum hans
hinn blessaði friðarandi.
Og afbrýðisemi var ekki til
ennþá í þessu landi.
En birgðirnar þrutu og búið varð snautt,
og bóndinn fékk aldrei næði.
Þvi Eva reif sig og rausaði margt
og rauk svo á dyr í bræði.
Þú heldur kannski um hennar raus
honum á sama stæði?
En hann hafði Evu elskað heitt
og erfiðað fyrir þau bæði.
í neðsta horninu á heimsins byggð
sig hringaði ljótur maður,
sem spýtti út úr sér eiturlegi
og útbreiddi fals og þvaður.
Þar leyndi hann sinni lymsku og slægð,
en lést vera góður maður.
Ýmsan hafði hann ósóma lært
og alls konar glens og daður.
Er Eva, hamslaus, að heiman gekk,
til hennar á maganum skríður
sá rækallans maður og réttir sig upp
og reynir að sýnast fríður.
Frá klofinni tungu í kjafti hans
kjassyrðastraumur líður.
Og Evu freistaði fjandi sá,
henni fannst hann svo penn cg blíður.
Hún Eva þagði. En þrællinn sá
að þornuðu táralindir.
Hann flekaði Drottins dýrðarverk
og dró nú upp sínar myndir.
Hann sagði við Evu: „Það sæirðu fljótt
og sætlega til þess fyndir,
hve ljúft er að njóta, og lífið er bjart,
ef legðirðu stund á syndir."
Að viðræðum loknum hún vendir heim
og var þó á báðum áttum,
því ekki var hún alveg viss,
að við Adam hún næði sáttum.
En hún hafði lært, að líf okkar er
lagað af mörgum þáttum.
— Hve heitt hún þráði, að Adam yrði
eins og maður i háttum.
Að Adam hlúði hún Eva á ný
og umvafði kærleik sönnum.
Þá upplukust karlsins augu fyrst,
svo hann afneitar Drottins bönnum.
Af ást og hamingju hefur hann oft
haldið á líkama grönnum.
— Vegna daðurs Adams er dauðinn vís
og dafnar syndin hjá mönnum.
En Drottinn rumskar og rannsakar
fljótt,
hvernig reynist hinn fyrsti maður.
Hann sá þau Adam og Evu stunda
ástleitni, kossa og daður.
Þá hrópar Drottinn — og heyrist glöggt,
að hann er alls ekki glaður:
„Eg segi þér upp þinni íbúð í vor,
því Eden er helgur staður."
Þá kemur hér næsta ljóð sem heitir
að sjálfsögðu líka Syndafallið.
Hún Eva bjó forðum með Adam
svo ánægð í Paradís.
Og hún hafði allt það sem augun girnastr
og allt það sem hjartað kýs.
Það er ekki dregið í efa
að Eden var bújörð góð,
því matur var ærinn á aldintrjánum,
og Eva var feit og rjóð.
Um athafnafrelsið i Eden
af umtali verður séð.
Þar fannst aðeins eitt sem
var fyrirbcðið, •—
að fikta við Skilningstréð. r
Hún Eva, sem fann þetta ekki,
var ánægð og sæl um skeið,
uns Kölski í höggormsham eitt kvöldið
til hennar í garðinn skreið.
Þar flutti hann ávarp til Evu
í umboði kærleikans!
Og Eva varð snortin af orðak.vngi
hins ágæta ræðumanns.
í seiðþrungnu ávarpi sínu
hann sitthvað að Drottni fann,
sem Eva gat ekki áður skynjað.
Að endingu mælti hann:
Ljóð á
laugardegi
Hvort finnst þér í einlægni, Eva,
að algóður Drottinn sé
sem tekur undan, til eigin nota,
hið indæla Skilningstré.
Nei, þar birtist auðkýfings eðlið,
að arðræna snauðan mann,
en öreigans hefnd er að heimta og
„stræka"
og hundsa hvert lagabann.
Hann titlaði Adam og Evu
sem öreigalýðinn þar,
en Drottinn sem ágengan ihaldspoka,
með auðkýfings hugarfar.
Með hræsnarans fjasi um frelsið
hann fall þeirra undirbjó.
Svo dróst hann á burt, þegar dagaði
aftur,
og djöfullinn skellihló.
Hún Eva var formóðir okkar,
við erum því heimsk og blind.
En Kölski er höfundur kommúnismans
og „kommanna” fyrirmynd.
Þá er komið að þriðja og síðasta
Syndafallinu.
1 upphafi Adam vorn almáttug bað
um eilífa vist meðal kvenna,
því hann hélt i upphafi að þær væru það
sem þyrfti svo ást mætti brenna.
En þær settu samstundis syndina af stað
og sögðu það Adam að kenna.
Um karlmannsins eðli enginn veit.
Ja, ekki að neinu ráði.
Er ég var „Adarn" í „Edensreit"
og „Eva“ þar við mig kjáði.
Eins og skot ég í eplið beit
að yfirveguðu ráði.
Ben. Ax.