Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1967, Qupperneq 14

16
Nýrœkt siðustu ára. —
Er hún þá yfirleitt mistök og vitleysa? Hætt er við að ein-
hverjir leggi þann skilning í orð mín og ummæli, að ég haldi
því fram að svo sé, og að ég dæmi bændur þannig fyrir land-
námið mikla á undanförnum árum. Slíkt er þó fjarri sanni.
Bændur hafa gert stóra hluti í ræktunarmálum, og það var
tilbúni áburðurinn og véltæknin sem gerði þeim það fært.
Fljótaskriftarræktunin með tilbúnum áburði einum hefir
verið mörgum bóndanum nauðsyn og um leið hið eina úr-
ræði, til að auka töðufenginn og stækka búið. Þar með er
ekki sagt að þetta sé lokamark og fullnaðarlausn í ræktunar-
málunum, en því miður virðast bændur velflestir halda að
svo sé, hafa að minnsta kosti haldið það til þessa. En nú eru
þeir óðum að reka sig á galla þeirra ræktunarhátta, sem hafa
verið ráðandi, og sem þeir héldu vel við unandi.
Hér er ekki sanngjarnt að sakast um orðna lduti, og raun-
ar ekki um neitt að sakast. Megnið af því sem gert hefir ver-
ið, hefir verið gert af mikilli nauðsyn og eftir getu og að-
stæðum, og harður var sá er á eftir rak. En þar með er ekki
sagt, að enn skuli áfram haldið svo sem gert hefir verið. Nú
á fróðleikur og kunnátta og geta að vera fyrir hendi, til að
gera tvennt í senn og jöfnum höndum: að rækta nýtt land,
betri og fullkomnari tökum heldur en gert hefir verið und-
anfarið, og allt til þessa, rækta land til frjósemdar. Og í öðru
lagi, að bæta rœktun nýræktartunanna víðlendu, sem flestir
bcendur búa nú við, í svo miklum mæli, að án þeirra væri
búskapur þeirra lítill eða enginn.
Nú er svo komið málum, og sem betur fer vil ég segja, að
endurræktun harkarœktaðra og frjómoldvana túna er mjög
víða miklu meiri ag brýnni nauðsyn og bóndanum hagkvœm-
ari en aukin nýrœkt og útfærsla túnana.
En treglega gengur að fá bændur til að koma auga á þetta,
og engu betur að fá ráðamenn í búnaðarmálum til að viður-
kenna það. Jarðræktarlögin nýju frá 1965 gera pví aðeins
ráð fyrir endurræktun lands (túna), að um kal eða aftur-
gengið þýfi sé að ræða. Lengra er ekki komið. Svo mikið