Alþýðublaðið - 24.12.1988, Side 2

2
OöGi '■f&FW-jb '’i'ilBbiL-t'i'j'-1
Laugardagur 24. desember 1988
JlIÞYÐIfBLJyDIÐ
Útgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Blaðamenn:
Blað hf.
Hákon Hákonarson
Ingólfur Margeirsson
Kristján Þorvaldsson
Friórik Þór Guómundsson, Haukur Hólm
og Sólveig Ólafsdóttir.
Dreifingarstjóri:
Setning og umbrot:
Prentun:
Þórdis Þórisdóttir
Filmur og prent, Ármúla 38.
Blaðaprent hf., Síðumúla 12.
Áskriftarsíminn er 681866.
Áskriftargjald 800 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 50 kr. eintakið.
AÐ VARÐVEITA JOLIN
í HJÖRTUM OKKAR
Aöfangadagur jólaer f dag. Jólin eru tími fjölskyldunnar;
tími samveru og hlýju, þegar viö köstum af okkur oki
hvunndagsins, látum þras og þrætur lönd og leið,
afhendum hvert ööru gjafir og höldum hátíð í bæ; hátíö
friöar og Ijóss. Ekki eru þó aliir sem bera gæfu til aö halda
slík jól. Hinirsjúku og þjáöu, þeirsem fjarri eru ættingjum
á aðfangadag vegna starfa sinna á sjó eða á landi, eöa þeir
sem enga fjölskyldu eiga og eru utangarös í ættarþjóð-
félaginu íslenska. íslendingar halda jól aö kristnum sið.
Við minnumst helgisagnarinnar um fæöingu Krists, og
hugleiðum boðskap kristinnar trúar og kristinnar siö-
fræði. Stundum vill hin kristna hugsun tapast í efnis-
hyggju hátíöanna; glatast í kapphlaupi við tíma og
peninga þar sem umgjörð jólanna verður innihaldinu
æðri.
En skyldum við ekki týna boðskap kristinnar siðfræði
oftar en á jólunum? Eru íslendingar kristin þjóð í hjarta
sínu? Ljáum við kjarna hinnar kristnu hugsunar einhvern
timaáárinu? Eru helgidagarnir meiraog minna prjáldagar
án hins upphaflega innihalds? íslenskt þjóðfélag er
harðneskjulegt þjóðfélag. Við höfum skapað efnisleg.
gæði með harðri vinnu og miklu kappi sem oft er meira en
forsjáin. Þjóðfélagið okkar er samfélag hraða-og streitu.
Við höfum lítinn tímaaflögu til aðsinnahinni andlegu hlið
okkar. Að hugsa um okkur sjálf. Að hugsa um aðra. Við
æðum áfram í leit að nýjum áfangasigrum. Við höfum
kannski gleymt grundvallarreglu allra siðmenntaðra
samfélaga; að hugsa um náungann. Enn skortir verulega
á, að aldraðir fái þá umhyggju og aðbúnað sem nútíma-
þjóðfélag á að geta veitt þeim. Dagvistunarmálin eru í
rúst. Kfeilbrigðiskerfið og almannatryggingarnar götótt..
Við stöndum andspænis geysilegum vímuefnavandasem
ógnar æsku landsins. Öll snúast þessi mál um mann-
eskjur. Um okkur og náunga okkar. Hinn kristni boð-
skapur; kærleikurinn og fyrirgefningin eru ekki glysorð
sem dregin verða fram til skrauts á hátíðarstundum eins
og jólunum. Hinn kristni boðskapur er varanlegt lögmál
siðmenntaðra manna sem láta sér annt um aðrar mann-
eskjur; sem forðast harða og miskunnarlausa dóma og
sem einfalda ekki sérhverja manneskju niður í viðurnefni
eða tiunda hið néikvæða um náungann. Hinn kristni boð-
skapur er heimspeki auðmýktar og umburðarlyndis,
skilnings og kærleika; óskin um að þú sért öðrum eins og
þú vilt að aðrir séu þér.
. Aðfangadagurjólaerídag. Frídagar jólaeru fáirí ár. Áður
en við vitum af, höfum við sogast inn í hringiðu starfs og
hvunndagsáhyggja á ný. Við ættum að reyna að varðveita
jólin í sálu okkar þegar hátíðardögunum lýkur. Bera áfram
í hjarta okkar óskina um mannkærleik, frið og umbyrðar-
lyndi á jörðu. Alþýðublaðið óskar lesendum sinum gleði-
legra jóla.
FRETTASKYRING
Ingólfur Margeirsson
skrifar
Utanrikisfulltrúi EB-nefndarinnar Willy de Clercq heilsar M. Kuranari utanrikisráðherrra Japans: Japanir
óttast að innri markaður EB-landanna geri japönskum fyrirtækjum erfiðara fyrir.
JAPANIR ÓTTAST EB
1992 getur orðið örlagaár japanskra fyrirtœkja
Japanir bera mikinn kvíðboga
fyrir árinu 1992- þegar hin 12
iönd Evrópubandalagsins
verða að einum innri mark-
aði. Japanir óttast einkum
verndarstefnu EB-landanna
og að erfiðara verði fyrir
japönsk fyrirtæki og japansk-
ar vörur að ryðja sér rúms í
Evrópu.
EB-umræðan hefur orðið
æ háværari í Japan á undan-
förnum misserum. Fyrir
nokkrum árum var varla sála í
Japan sem velti fyrir sér
Evrópubandalaginu eða áhrif
samstarfs EB-landanna á við-
skiptalíf alheimsins. En nú er
öldin önnyr.-Jáþanskir við-
skiptajöfrar tala vart um ann-
að en 1992 og þau áhrif sem
EB getur haft á japanska við-
skiptahagsmuni í Evrópu.
SKIPTIREGLAN YLLI HSLA I
JAPAN
Eitt af áhyggjuefnum Jap-
ana er skiptireglan svokall-
aða. Það er að segja, að fyrir-
tæki frá EB-löndunum eigi að
hafa sömu möguleika í Japan
og japönsk fyrirtæki í
Evrópu. Peningaheimur Jap-
ans, sem er mjög stranglega
stýrður, myndi ruglast til
muna ef evrópsk fyrirtæki
ryddust inn ájapanskan
markað. Japanir gera sér þó
grein fyrir því að krafa EB-
landanna um skiptireglu brýt-
ur ekki l bága við alþjóðlegar
viðskiptareglur eða sam-
þykktir. Þar af leiðandi verður
erfitt fyrir Japani að hafna
þessari kröfu nema að missa
mikla markaði í Evrópu á
móti.
En krafa EB- landanna um
jafnan kvóta fyrirtækja er
ekki aðeins beint gegn Japan
heldureinnig Bandarlkjun-
um. Og það er vissulega
hætta á, að Bandaríkin og
Japan fari í viðskiptastríð við
Evrópu vegna þessa kvóta
sem þýddi minni heimsvið-
skipti. Japanir hafa lýst því
yfir, að slíkt strlð myndi færa
viðskiptaheiminn aftur á sið-
ustu öld.
ER EB NAFLASKODUNAR-
BLOKK?
En Japanir halda því einnig
fram, að EB verði naflaskoð-
unarblokk sem muni aðeins
versla innbyrðis. 60
prósent af utanríkisverslun
EB-landanna er til annarra
EB-ríkja og nýlegar spár í
Japan segja, að talan eigi
eftir að hækka upp i 70 pró-
sent.
^ Rikisstjórn Japans er enn-
fremur tekin að urra á EB-
löndin. í nóvembermánuði
beindi ríkisstjórn Japans
ádeilu sinni á EB-tolla til
GATT, meö þeim rökum að
verndartollar EB-landanna á
japanskar vörur brytu í bága
við alþjóðlegar fríverslunar-
samþykktir. Sem dæmi má
nefna, að EB-löndin ieggja
toll á japanskar Ijósritunar-
vélar sem fluttar eru til EB-
landanna, nema að þær sam-
anstandi minnsta kosti 40%
af evróþskum samsetningar-
einingum. Japanir hafa einn-
ig i huga að kæra innflutn-
ingshömlur EB-ríkjanna til
GATT, en EB-löndin hafa 131
kvóta á innflutning 107 vöru-
tegunda frá Japan til EB-
landanna. Þessar vöruteg-
undir spanna allt frá bifreið-
um til Ijósmyndalinsa.
Sem dæmi banna Frakkar
innflutning ájapönskum
Nissan-bilum sem framleidd-
ir eru í Englandi, þar eð ein-
ingarnar i bílunum eru aðeins
70% breskar. Talan þarf að
vera 80% til að Frakkar viður-
kenni bílinn sem breskan.
HVERFA JAPÖNSK FYRIRTÆKI
ÚR EVRÓPU?
Japanir hafa lýst því yfir,
að slíkar verndarsamþykktir
EB-landanna muni fæla
japönsk fyrirtæki frá því að
fjárfesta í evrópskum fyrir-
tækjum eða byggja japanskar
verksmiðjur og framleiðslu-
fyrirtæki i Evrópu. Og slík
fælingarstefna geti reynst
Evrópu dýrkeypt. Evrópu-
menn benda hins vegar á, að
Japanir hafi ekki efni á að
snúa baki við sameinuðum
Evrópumarkaði með 300
milljónir neytenda. Það sé of
stór biti fyrir Japani að
kyngja. í dag eru um 300
japönsk dótturfyrirtæki starf-
rækt í EB-löndunum og er
það aukning um 100 fyrirtæki
frá árinu 1984. Að mati hags-
munaaðila í EB-löndunum,
hafa Japanir fullan áhuga á
að halda áfram að fjárfesta í
Evrópu og i raun séu fjárfest-
ingar þeirra orðnar það mikl-
ar að ekki verði aftur snúið:
Sem dæmi má nefna, að um
20 % af erlendri framleiðslu
Sony-samsteypunnar er í EB-
löndunum. Sömu sögu er að
segja um önnur japönsk stór-
fyrirtæki. Og Japanir hafa
áhuga á að kaupa evrópsk
fyrirtæki og innlima þau inn í
risasamsteypur sínar.
PÓLITÍSKUR ÞRÝSTINGUR
Hinn mikli áhugi Japana
og áhyggjur þeirra vegna
1992 þegar innri markaður
EB-landanna verður að mögu-
leika, sýna vel hinn mikla
styrk Evrópubandalagsins.
Viðskiptasvæði heimsins
verða þá eins og margir hafa
spáð, skipt í þrjú sterk
svæöi: Bandaríkin, Japan og
Evrópu. En efalítið munu
menn nýta sér áhyggjur
Japana pólitísk og setja á þá
ýmislegan þrýsting til að
styrkja EB-löndin í sam-
keppninni gegn USA og
Japan. Hingað til hafajap-
önsk fyrirtæki fyrst og
fremst reynt að mæta banda-
rískum kröfum en tekið aðra
heimsmarkaði sem sjátf-
gefna. Nú er hins vegar
komið annað hljóð í strokk-
inn og Japanir greinilega
farnir að bera virðingu fyrir
EB-löndunum.
Það er spurning hvort ís-
lensk fyrirtæki hafi hugleitt
þennan flöt á umræðunni um
hugsanlega EB-aðild íslands.