Tíminn - 21.05.1968, Blaðsíða 7

TIMINN
ÞREÐJUDAGUR 21. maí 1968.
manna sé ástæðulaus, þótt eng
an veginn sé það víst. Þessi
daemi sýna, hver nauðsyn það
er, að faira gætilega við allar
framkviæmdir á Elliðaársvæð-
inu, ef ekki á að hljótast tjón
atf.
Hesthúsbyggingar.
Flestir munu s’ammála um
]>að núna, að rangt hafi verið
að leyfa hesthúsbyggingar við
skeiðvöllinn og Fákur hefði
sfcrax átt að flytja bækisfcöð
sána lengra úfc fyrir byggðina.
Fákur hefur fyrir skömrnu
fengið afcbafnasvæði alllangt
ofan við borgina í vestur frá
Rauðavatni og hafið þar bygg-
ingar. Hætt er þó við, að hest
húsin við skeiðvöllinh verði
þar enn um nokkur ár, þótt
ekki sé það æskilegt og erfitt
hljóti að vera fyrir hestamenn
að komast að og frá húsun-
um vegna aukinnar byggðar
allt um krirng og vaxandi bíia-
umferðar.
Umferð hestamanna á þess
um slóðum er alls ekki hættu-
I laus. Kórvillan hj'á yfirvöldum
borgarinnar í srambandi við
byggingar hestamanna er þó
sú, að hafa látið viðgangast
að reist væru 10 stór hesthús
á böfckum Elliðaánna skammt
ofan við Vatnsveituforúna.
Þegar þessar hesfchúsbygging
ar þyrjuðu að rísa á bökkum
ánna fyrir 4 árum, lögðum við
Framsóknarmenn strax til f
borgarstjórninni, að þessar
framkvæmdir yrðu stöðvaðar
og bentum þá m.a. á mengun-
arihættu vatnsins.
Aðvörunum okkar var ekki
sinnt. Nú eru þessi hesthús
vatnsveitunnar. Rör fóru í sund
ur á nokkrum stöðum og við
borð lá að stórtjón yrði á einni
aðalaðfærsluæð til borgar-
innar, þegar skarð var sprengt
í stíflugarðinn víð Áribæ. Al-
gjört fum og stjörnleysi virð-
ist hafa ríkt, þegar það verk
var framkvæmt, en rétt er að
taka það fram, að Vatnsveit
an annaðist það ekki. Þá komst
um tíma, þegar flóðið var í
hámarki, yfirborðsvatn inn í
dæluihúsið í Gvendarbrunnum.
Afleiðing alls þessa varð sú,
að meginhlutinn af neyzlu-
vatni boruarbúa var mengað
í nokkra daga, svo sem kunn-
ugt er. Augljóst virðist, að
bæta þarf umbúnaðinn við
Gvendarbrunna til að daga
úr þeirri hættu, að yfirborðs
vatn komiist þar inm í fióðum.
Þá þarf að styrkja og bæta
aðfærsluæðarnar til borgarinn
ar, þar sem þær liggja um
vötnin og í ánum. 1
Draga þarf úr flóðahættu.
í flóðunum á s.l. vetri
urðu mikil spjöll fig milljóna
tjón á Ellið'aársvæðinu. Gera
þarf ráðstafanir til að draga
xir þeirri hættu, að slíkt endur
taki sig. Margir aðilar hafa
hagsmuna að gæta í þeim efn-
um o'g því eðlilegt, að þeír
fyrst og fremst beri kostnað
inn af nauðsynlegum fram-
kvæmdum. Mætti nefna þar til
Landsvirkjun, Vegagerð ríkis-
ins, Vatnsrveítu Reykjavíkur.
Hi.taveitu Reykjavíkur og borg
ina sjálfa.
Aliir þessi.r aðilar og einnig
Stangveiðiíél’ag Reykjavíkur,
sem rekur klakslöð við árnar
og hefur þar laxveiðiréttindi,
ásamt með veiðifélagi því, sem
starfandi er á vatnasvæðinu
ofan EUiðavatnsstíflu, þyrftu
hið fyrsta að taka þetta mál
til gaumgæfilegrar athugunar.
í þessu samiband'i vil ég benda
á ágæta grein, sem Einar E.
Sæmundsen ritaði í Morgun-
blaðið 3. marz s.l. Hann 'bend-
ir þar á nauðsyn þess, að koma
upp meiri vatnsmiðlun á vatna
svæðinu en nú er. 1
Leggur hann til, að gerðir
verði þrír stíflugai,,ðar á svœð-
inu austur og upp af Lækjar
botnum, þar sem hægt sé að
safna vatni, þegar mikil úr-
koma verður. Samihliða þessu
þurfi að emlurbæta núverandi
stíflur við Árbæ og Elliðavatn
og lækka í uppistöðum þar, þeg
ar hætta er á flóðum. Mér
finnst, að þessar tillögur séu
skynsamlegar og sjálfsagt að
afchuga þær vel og kostnað við
framkvæmd þein'a.
Aukin vatnsmiðlun í Elliða-
ánum mundi ekki einasta
draga úr flóðáhættu. Hún gerði
það einnig að verkum, að hægt
væri að auka v'atnsmagnið, þes
ar þess þyrfti með, hvort held-
u ** ið '..i almasns
framleiðslu eða örva lax-
veiðina.
Elliðavatn.
Á vatirasvæðinu ofan Elliða-
vatnssfcíflu er starfandi veiði-
félag landeigenda, sem Reykja ■
vikurborg e.r aðili að sem eig
andi jarðanna Elliðavatns og
Hólms. í vötnunum þarna upp-
frá, einkum Elliðavatni, hefur
jafnsn verið m;V;1 ^rjunvsveiði
og stofninum síðari árin hald-
ið ,við með klaki.
Arið 19ti4 var sú ákvörðun
tekin, að hefja laxaklak í vötn
unum og opna láxinum leið
úr Elliðaánum, allt upp að Sel-
vatni. 1 samræmi við þessa
ákvörðu.n hefur síðustu árin
verið sleppt nokkru magni af
laxaseiðum á þessu svæði.
Mér sýnist þessi ráðstöfun
vaiihugaverð. Ég óttast, að
bleikjustofninum verði fljót-
lega útrýmt með aukinni laxa-
gengd í vötnin. Um þessi efni
er ég að vísu enginn sérfræð
ingur, en hef heyrt reynd'a
veiðimenn halda svipuðu fram.
Afleiðingin gæti svo orðið
sú, að farið yrði að leigja veiði
leyfi, t.d. í’ Elliðavatni á svip-
uðu verði og í EUiðaánum, þ.e.
2000 krónur á dag. Þar með
væri búið að útiloka unglinga
frá þessum veiðisvæðum.
Veiðileyfi í EUiðavatn hafa
til þessa verið mjög ódýr, enda
hafa unglingar úr borginni nor.
að sér það og rennt fyrir sii-
ung í vatninu. Ég held, að
rótt sé að auka silungsklak i
Elliðavatni og hætfca öllum ti!-
raunum með laxa-rækt þa,r upp
frá.
Æskulýðsráð Reykjavíkur a
að fá vatnið til umráða og
starfrækja sérstaka veiðklúoj
fyrir unglinga, sem það að
vísu hefur gert í smáum stíL
Þessa veiðiklúbba má stavi
rækja allt ári'ð. Á veturna niá
kenna ýmislegt nytsamlegt un
veiðiskap, meðferð veiðitæk]a
fiskirækt o.fl. Á sumrin á síð-
an að veiða í vatninu und;r
leiðsögn kunnáttumanna. Þá er
nauðsynlegt að kenna hinum
ungu veiðimönnum góða um-
gengni á veiðisvæðinu, og
hvernig sannir veiðimenn
hegða sér á. slíkum stöðum
Ártúnsbrekkan.
Að mínum dómi er æski
legt, að sem fyrst verði ákveð
ið, nvernig landsvæðið austan
Elliðaánma frá Vesturlandsvegi
og inn fyrir spennivirkin á
samt brekkunn, verður hag-
nýtt í framtíðin'ni. Fyrir ligg-
ur, að eitt stærsta fyrirtæki
borgarinnar hefur augastað á
þessu svæði undir starfsemi
sína. sem er mjög umfang?
mikil. Ekki er ólíklegt, að fleiri
«o... ..... auuga a possu svæði
Þarng . e'-u nú nokkur mann
virki, m.a. toppstöðin og
g'amla rafstöðin asamt allmörg
um íbúðarhúsum upp og inr
af gömlu rafstöðinni.
Þetta svœði er kjörið fyri;
margháttaða starfsemi, sérstak
lega brekkan, sem er skjólsæl
og liggur vel við sól.
Skíðasvæði.
Brekkan og hvammurinn
upp af Ártúni virðast ákjúsan-
legri staðir til skiðaiðkana fyr-
ir börn og unglinga, enda var
þessi brekka mikið notuð á
s.l. vetri, þótt engar lagfær
ingar hafi verið á henni gerð-
ar. Þarna þyrfti í framtíðinni
að koma upp verulega góðri
aðstöðu til skíðaiðkana og væri
þá ekki þörf að fara með skóla
börn um langan veg upp í
Jósepsdal eða Hellisheiði til
að gefa þeim færi á að renma
sér á skíðum.
Þessi staður liggur svo ná-
lœgt aðalibyggðinni, a'ð fjöl-
margir gætu, þegar nœgur
snjór er, gengið þangað á skíð
unum frá heimilum sínum eða
skóluim. Greið gönguleið þyrfti
því að vera fyrir hendi neð
an úr borginni og yfir árnar.
Kostnaður við lagfæringar á
Ártúnsbrekkunni á ekki að
þurfa a’ð vera tiltakanleiga mik
ill. Gera þarf góðar rennslis-
brautir og koma íyrir litlum
stökkpöllum, mismunandi há-
um.
Vel gœti komið til álita að
leggja plast á eina eða tvær
Framhald á bls. 12.
orðin 10 talsins og fjölgar
stiöðugt.
Ég leyfi mér að fullyrða, að
Elliðaánum stafar mikil hætta
frá þessum húsum og vatnið
í ánum er stórkostlega meng
að og hefur verið það lengi.
Mengun vatns á þéttbýlissvæð-
um er vandamál, sem við er
gnait um allan heim. Engiiva
sk',l halda, a® Elliðaárnav og
vatnasvæði þeirra hlíti öðrum
lögmálum í þeim efnum en
annars staðar gerist.
Efst í hóimanum, næstum
unp undir Elliðavatni er svo
að rísa af grunni heilt hverfi
hesthúsa rétt á árbakkanum.
Þessar byggingaflamkvæmdir
verður að stöðva strax, enda
eru engin leyfi fyrir þessum
húsum.
Kópavogskaupstaður og
Reykjavík verða að taka hönd-
um saman um aðgerðir varð
andi þessar byggingar.
I
Vatnsveitan.
Óhætt er að segja, að Reyk-
víkingar sem heild hafi hags-
muna að gæta í sambandi við
Elliðaárnar. Af einstökum
stofnunum hefur þó Vatns-
veita Reykjavikur algjöra sér
stöðu. Meginhlutinn af neyzlu-
vatni borgarbúa kemur frá
Gyendarbrunnunum, sem eru
eins og kunnugt er efst í Hellu
vatni upp við hraunbrúnina.
Leiðslur frá dælunum þar
liggja svo í vötnunum og í eða
við árnar og sums staðar þvert
yfir þær.
í flóðunum í vetur urðu
miklar skemmdir á leiðslum
ViS Elliðaárnar.
7