Alþýðublaðið - 27.06.1989, Blaðsíða 2
2
Þriðjudagur 27. júní 1989
MNMLMB
Útgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Auglýsingastjóri:
Dreif ingarstjóri:
Setning og umbrot:
Prentun:
Blaö hf.
Hákon Hákonarson
Ingólfur Margeirsson
Kristján Þorvaldsson
Steen Johanson
Siguröur Jónsson
Filmur og prent, Ármúla 38
Blaðaprent hf.
Áskriftarsíminn er 681866
Askriftargjald 900 kr. á mánuði innanlands. I lausasölu 50 kr. eintakiö.
HARRETTAR AÐGERÐIR
FJÁRMÁLARÁÐHERRA
Aðgerðir fjármálaráðherra gegn þeim fyrirtækjum sem
skulda söluskatt hafa vakið miklar umræður. Hægripressan
hefur geyst fram svo og fréttastofa ríkissjónvarpsins og gert
þessar aðgerðir tortryggilegar. Fréttaflutningur hægripress-
unnar hefur verið á þann veg, að það er engu líkara en þær
sjálfsögðu aðgerðir að innheimta söluskatt séu grimmdar-
verkeinræðisherra. Hið slaþpaog hræsnisfulla andrúmsloft
í skattamálum landsmannaerfyrir löngu orðið að landplágu.
Skattsvik hafaverið hafin upp til skýjannaeins og hverönnur
hreystimennska og þjóðaríþrótt. Undanlátssemi og undan-
þágur í söluskattskerfi hafa verið með endemum. Á sama
tíma og heiðarlegt alþýðufólk og daglaunamenn greiða rík-
inu skatt með skilum hefur stór hópur þjóðfélagsþegna get-
að komist hjá því að greiða í hinn sameiginlega sjóð
landsmanna.
Vmis fyrirtæki, stór og smá, hafa einnig getað hliðrað sín-
um skattamálum á þann veg, að þau hafa líkt og aðrir skatt-
svikarar komist hjá því að greiða skatt að fullu. Þeir
skattgreiðendur, hvort sem um einstaklinga eða fyrirtæki er
að ræða, sem ekki greiða þau opinberu gjöld sem þeim ber,
eru að fremja þjófnað. Þessi þjófnaður er ekki aðeins alvar-
legur vegna þess að hann er lögbrot, heldur einnig vegna
þess að slíkur þjófnaður bitnar á öðrum skattgreiðendum í
formi hærri skattálagningar. Skattþjófarnir njóta hins vegar
þeirra þjóðfélagslegu hlunninda sem heiðarlegir skattgreið-
endur borga fyrir þá.
Þetta er kjarni málsins. Kjarni málsins er ekki eins og
hægripressan hefur hamrað á, að Ólafur Ragnar Grímsson
fjármálaráðherra beiti hótunum, þvingunum og lögreglu til
að koma starfsemi fyrirtækja á kné. Varla er hægripressan
orðin talsmaður þess að sum fyrirtæki komist upp með það
að greiða ekki skattinn sinn — þó ekki væri nema í nafni
frjálsrar samkeppni og með tilliti til þeirra fyrirtækja sem
standaí skilum við ríkið. Kjarni málsinser, að sátími er liðinn
að fyrirtæki, stóreðasmá, geti komist upp með að þurfaekki
að borga þann skatt sem þeim ber. Allir réttlátir menn hljóta
að vera sammála um jafneinfaldan hlut. Ólafur Ragnar
Grímsson er kannski fyrsti fjármálaráðherrann sem stígur
óhikað skrefið út til fulls — að loka þeim fyrirtækjum sem
ekki standa í skilum við sameiginlegan sjóð allra lands-
manna. Þettaerkjarni málsins — og þess vegnaeru aðgerðir
fjármálaráðherra ekki aðeins réttlætanlegar, heldur hár-
réttar.
VONDUR DOMUR
Nýverið varfelldurdómur í Sakadómi Reykjavíkur yfir Halli
Magnússyni blaðamanni vegnaskrifahans um framkvæmdir
í Viðeyjarkirkjugarði. Þessi dómur er sérlega vondur, einkum
vegna þess að hann gefur fordæmi um beitingu umræddrar
greinar hegningarlaga til að forða embættismönnum frá
gagnrýni. Dómur sakadóms er tilræði við tjáningarfrelsið og
mannréttindin í landinu. Aðför gegn tjáningarfrelsi með
dómum eða með öðrum hætti er aðför gegn skoðanaskipt-
um og þar með frelsinu og lýðræðinu. Blaðamannafélag ís-
lands hefur mótmælt dómnum og 30 íslenskir rithöfundar
hafa sent frá sér yfirlýsingu þar sem þeir telja umrætt
ákvæði hegningarlaganna verstu ólög og hættulega atlögu
gegn málfrelsinu. Alþýðublaðið tekur undir þau sjónarmið.
ONNUR SJONARMIÐ
DV er blað sem hefur auglýsinga-
málin á hreinu. Nýjasta auglýsing
blaðsins er hinn svokallaði DV-bát-
ur, sem gerður er úr gömlum DV-
blöðum. Þessum báti var ráðgert að
tveir menn sigldu frá Akranesi til
Reykjavíkur en ekki tókst betur en
svo að báturinn var varla fyrr kom-
inn úr höfn en mennirnir komust að
þeirri niðurstöðu að ráðlegast væri
að stökkva í sjóinn.
DV var að sjálfsögðu með mik-
inn uppslátt vegna þessa máls í
blaðinu i gær. Grípum niður í þessa
merku „frétt“:
„Stýrisbúnaðurinn reyndist
inönnunum tveimur strax erfiður
og nánast ónothæfur. Reynt var af
mætti að stýra með seglunum.
Fimm tii sex vindstiga hliðarvindur
var og varð hann til þess að siglingin
var talsvert erfið. Ekki var hægt að
festa seglið að neðanverðu — og
urðu tnennirnir því að halda í það
með höndum. Eftir um þriggja
tíma vist um borð og aðeins þriggja
mílna siglingu var sýnt að bátnum
yrði sennilega aldrei siglt til Reykja-
víkur — a.m.k. ekki við þessar að-
stæður.
Grindin í bátnum var orðin tals-
vert löskuð og þófturnar löngu
brotnai svo mannskapurinn varð
að hafast við liggjandi á hnjánum
og gat nánast ekkert skipt um stell-
ingar og gerðust menn því æ stirð-
ari. Atökin við seglin voru talsvert
farin að segja til sín, svo og hreyf-
ingarleysið — og enn voru ófarnar
um sjö inílur til áfangastaðarins —
Reykjavíkur.
Eftir stuttar umræður þótti sýnt
að skynsamlegast væri að yfirgefa
bátinn — þrátt fyrir að ekki hefði
komist einn dropi af úfnu Atlants-
liafinu í gegnum klæðninguna —
sem gerð var úr gömlum DV-blöð-
um.“
Þarna sannaðist það sem áður
hefur verið sagt í Alþýðublaðinu:
Vilji menn ná heilir í höfn er ekki
hægt að reiða sig á hægripressuna.
Hún hefur slagsíðu og vantar kjöl-
festu eins og Dagfinnur segir í dag.
FLOSI Ólafsson fer á kostum í
pistli sínum í síðustu PRESSU. Þar
gerir hann grein fyrir því hvering á
að komast lífs af í kjarnorkustyrj-
öld. Flosi vitnar í handhægar Ieið-
beiningar um slíka lífsbjörg sem er
að finna á gulu síðunum i síma-
skránni.
En gefum Flosa orðið:
„Fyrst er í símaskránni lauslega
drepið á sprengistyrk kjarnavopna,
sem mældur er í tonnum af sprengi-
efninu TNT, en tonn af TNT nægir
til að jafna venjulega járnbrautar-
stöð viö jörðu.
Vinsælasta atómsprengjan í dag
er hinsvcgar 5 mcgatonn, scmsagt
fimm milljón tonn af TNT, lítil og
hagnýt sprengja, létt í meöförum og
nægir til að rústa fimm milljón
járnbrautarstöövar.
Nú kemur aö því, í leiöarvísi
símaskrárinnar, hvernig hyggilegast
sé að bregðast við ef verið er að
kasta slíkum sprengjum á mann þar
sem maður er staddur.
Undirliðnum „Viðbrögð til varn-
ar“ eru nokkur þjóðráð tilgreind
svo maður verði ekki fyrir óþæg-
„varpa sér flötum bakvið húsgögn
og hylja bert hörund".
Ef maður afturámóti verður fyrir
kjarnorkusprengju á víðavangi á að
finna sér góða laut og leggja sig þar
og halda kyrru fyrir þar til hætt er
að kasta kjarnorkusprengjum á
staðinn.
Þegar svo — cinsog það er orðað
í símaskránni — „frumáhrif
kjarnasprengjunnar eru gengin
yfir“ á að fara inní næsta nærliggj-
andi hús, þar oní kjallara og inni
herbergið sem er fjarst öllum út-
veggjum."
Og áfram heldur FIosi:
„Fjórðu greinina undir „Við-
brögðum til varnar“, í símaskránni
á blaðsíðu 861, má ég til með að
birta orðrétt:
Þeir sem fá á sig gcislavirkt úrfall
á leið í skjól eiga að bregða klút
fyrir vit sér. Áður en farið er inní
skýli verður að afklæðast menguð-
um fötum fyrir utan og dusta ryk úr
höfði sér svo sem kostur er og fara
helst í steypibað.
Og að lokum er lögð áhersla á
það að vera ekki mikið á ferli ef um
síendurteknar kjarnorkuárásir sé
að ræða.“
Um þetta er ekki miklu meira að
segja.
Flosi: Hagnýtar leiðbeiningar um
hvernig lifa á kjarnorkustyrjöld af.
indum af kjarnorkusprengjunum.
í fyrsta lagi á maður að snúa sér
undan þegar sprengjan springur
fyrir framan mann svo maður
blindist ekki af glampanum, en ef
tnaður er svo heppinn að vera inn-
andyra, tildæmis heiinahjá sér, á að
EINN MEÐ
KAFFINU
Roskinn maður kom með
konu sinni á Tryggingastofnun
til að fá greiddar barnabætur.
Maðurinn var í fleginni skyrtu
og blöstu grá bringuhár við.
Afgreiðslustúlkunni varð lit-
ið á bringu mannsins og spurði
hvort hann væri að ná í ellilíf-
eyrinn sinn. Þá gall í eiginkon-
unni: „Blessaður hnepptu
lengra niður og fáðu örorku-
styrk líka!!“ 1
DAGATAL
Kjölfestuna vantar
Aðalfrétt DV i gær var sú að
DV-báturinn hefði sokkið þrjár
mílur út af Akranesi.
Þessi tíðindi koma kannski ein-
hverjum spánskt fyrir sjónir.
Málið er þetta í hnotskurn: Ein-
hverjum dverghögum íslendingi
var farið að leiðast að sjá DV
safnast í stafla heima hjá sér, svo
hann tók sig til og bjó til bát með
víkingalagi úr gömlu blöðunum.
Blöðin Iimdi hann saman og festi
á pappagrind. Síðan var meining-
in að sigla bátnum frá Akranesi
og áleiðis til Reykjavíkur.
Þremur mílum fyrir utan Akra-
nes sáu skipverjas sér hins vegar
ekki annað fært en stökkva út-
byrðis. DV segir að báturinn hafi
alls ekki lekið en pappakjölurinn
hafi brotnað. Með öðrum orðum
DV er pottþétt en vantar
kjölfestu.
Mér varð svona hugsað til mál-
anna í stærra sanhengi þegar ég
las þessa frétt.
Hægripressan er oft dugleg við
að auglýsa mátt sinn og megin. En
þeir sem láta tæla sig um borð
verða að vera undir það búnir að
stökkva útbyrðis.
Það vantar kjölfestuna í bát-
inn. Hins vegar þýðir ekkert að
koma frumefni eins og vatni inn i
blaðið; það er eins og að skvetta
vatni á gæs.
Mér varð líka hugsað til gusu-
gangsins í blaðinu vegna þess að
Ólafur Ragnar fjármálaráðherra
hefur látið loka stórfyrirtækjum
sem neita að greiða söluskatt. Það
finnst leiðarahöfundi DV afskap-
lega vont mál og segir aðgerðir
fjármálaráðherrans hvorki mann-
eskjulegar né geðslegar.
Eg var einmitt að lesa leiðarann
þegar Bella frænka kom í heim-
sókn. Bella er fráskilin móðir með
fjögur börn og býr í kjallaraíbúð
þegar hún kemur heim úr fisk-
vinnslunni og sjoppuvinnnunni.
„Sæl Bella mín,“ sagði ég,
„finnst þér þetta ógeðslegt og
ómanneskjulegt hjá honum Ólafi
Ragnari að loka öllum þessum
stóru fyrirtækjum?"
Bella skellti sér niður í sófann og
kveikti í sígarettu. Hún blés frá
sér reyknum og sagði: „Ekki þótti
neitt ógeðslegt að innsigla sjopp-
una sem ég vann í fyrir nokkrum
árum. En það var náttúrulega
bara Stebbi Frímanns sem átti
hana og hann er náttúrulega ekk-
ert númer. Þeir báru nú út sjón-
varpstækið mitt vegna þess að ég
hef ekki haft efni á að greiða af-
notagjöldin að undanförnu. Það
þótti nú ekkert ómanneskjulegt
þótt krakkarnir grenjuðu yfir að
missa af barnaefninu."
Bella drap í sígarettunni og
fékk sér kaffisopa. „Og ekki þótti
það neitt tiltökumál þegar kagg-
inn hans Nonna var boðinn upp
vegna þess að hann skuldaði
fimmþúsundkall í skatt. Og ég er
nú á síðasta séns vegna fasteigna-
gjaldanna á kjallaraíbúðinni.
Málið komið í lögfræðing og
borgardómara og hvað þetta lið
heitir allt saman! Og ekki hafa
blöðin vælt yfir því neitt sérstak-
lega.“
Bella setti bollann frá sér og
kveikti í nýrri sígarettu. „Það er
ekki verið að skrifa um okkur
aumingjana þótt það sé verið að
húkka okkur daglega fyrir að
standa ekki í skilum við ríkið,“
hélt hún áfram. „Öllum er and-
skotans sama um það. Þessir rit-
stjórar skrifa aldrei um venjulegt
fólk. Maður þarf víst að reka
milljónafyrirtæki til að þessir
herrar fari að vorkenna manni að
svíkja undan skatti. “
Meira nennti Bella ekki ræða
þessi mál og fór að segja mér að
hún hefði bara verið einni tölu frá
því að hreppa bónusvinninginn í
lottóinu.
Ég lagði hins vegar frá mér DV.
Það er rétt sem Bella segir. Það
vantar kjölfestuna í hægri-
pressuna.