Alþýðublaðið - 01.07.1993, Blaðsíða 2
2
Fimmtudagur 1. júlí 1992
MMBMIDID
HVERFISGÖTU 8-10 - REYKJAVÍK - SÍMI 625566
Útgefandi: Alprent hf.
Framkvæmdastjóri: Ámundi Ámundason
Ritstjóri: Sigurður Tómas Björgvinsson
Auglýsingastjóri: Ámundi Ámundason
Setning og umbrot: Hermóður Sigurðsson
Prentun: Oddi hf.
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing: 625566
Fax: 629244
Áskriftarverð kr. 1.200 á mánuði. Verð í lausasölu kr. 110
Sjálfstæðisflokkurínn í
Reykjavík há eff
Markús Öm Antonsson hefur nú gegnt embætti borgarstjóra í
Reykjavík í tvö ár. Hann var upphaflega sóttur upp í Efstaleiti eft-
ir að útséð var um að nokkur borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins
gæti leyst Davíð Oddsson af hólmi. Allt logaði í illdeilum innan
borgarstjómarflokksins og eldamir sem kviknuðu em ekki kuln-
aðir. Vandræðagangurinn í kringum borgarstjóraskiptin skaðaði
ímynd Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík vemlega. Borgarstjóm-
arflokkurinn hafði verið brúðuleikhús Davíðs Oddssonar: sam-
hentur hópur sem aldrei gerði opinberan ágreining í sínum röð-
um.
Nú er öldin önnur. Markúsi Emi hefur ekki tekist að verða
óskoraður foringi sjálfstæðismanna í Reykjavík. Borgarstjómar-
flokkurinn er í sámm og upp á síðkastið hefur hvert klúðrið rek-
ið annað. Skoðanakannanir gefa til kynna dvínandi fylgi og í
haust má búast við pólitískri sláturtíð þegar efnt verður til próf-
kjörs fyrir kosningamar á næsta ári.
✓
Olína Þorvarðardóttir borgarfulltrúi Nýs vettvangs sakaði Mark-
ús Öm um „alvarlegt trúnaðarbrot gagnvart Reykvíkingum“ á
borgarráðsfundi í fyrradag. Á fundinum kom fram að Reykjavík-
urborg hefur greitt ýmsum aðilum úti í bæ milljónir króna vegna
einkavæðingaráforma sjálfstæðismanna og undirbúnings þeirra
að því að breyta SVR í hlutafélag.
Milljónum var sóað til þess að undirbúa aðgerðir sem ekkert
samráð var haft um við stjóm SVR, starfsmenn fyrirtækisins eða
kjöma fulltrúa borgarbúa. Ólína Þorvarðardóttir komst svo að
orði í bókun sinni að borgarstjóri hefði „gerst sekur um glöp í
starfí, enda engin fordæmi fyrir því að fjármunir Reykvíkinga
séu nýttir í pólitískt áróðursstarf stjómmálaflokka.“
Sjálfstæðismönnum hefur ekki tekist að sýna fram á hversvegna
þarf að breyta rekstrarformi Strætisvagna Reykjavíkur. Skýrslur
sem þeir hafa keypt á stórfé úti í bær em ekki haldbær rök gagn-
vart starfsmönnum sem hafa fúlla ástæðu til að efast um heilindi
sjálfstæðismanna í þessu máli.
s
A borgarráðsfundinum í fyrradag lagði Ólína Þorvarðardóttir
einnig fram fyrirspum um hvort einkafyrirtæki hefði verið ráðið
til þess að kynna tillögur sjálfstæðismanna gagnvart fjölmiðlum.
Ef á daginn kemur að auglýsingastofa hefur verið ráðin til þess
að koma á framfæri pólitískum áróðri sjálfstæðismanna er það
eitt dæmið enn um bmðl og spillingu meirihlutans í Reykjavík.
Þess er skemmst að minnast að nýlega gaf Markús Öm Antons-
son út tilskipun til embættismanna í Reykjavík um að beina við-
skiptum til Hótels Borgar. Þetta er hin fíjálsa samkeppni sjálf-
stæðismanna í framkvæmd.
Markús Öm Antonsson þarf í haust að beijast fyrir pólitísku lífi
sínu í grimmilegu prófkjöri. Þeir borgarfulltrúar sem vom niður-
lægðir fyrir tveimur ámm þegar þeim var hafnað í baráttunni um
borgarstjórastólinn hyggja vitanlega á hefndir. Ámi Sigfússon,
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson og Katrín Fjeldsted komu öll löskuð
útúr þeim átökum. Þeim er lítið kappsmál að Markús hljóti góða
kosningu.
V ið þessar raunir sjálfstæðismanna í Reykjavík bætist ótti þeirra
við að Albert Guðmundsson bjóði fram sérstakan lista. Framboð
Alberts myndi veita meirihluta sjálfstæðismanna náðarhögg.
Þegar bmðl, spilling, seinheppni og fálmkenndar einkavæðing-
artilraunir bætast við óeiningu og sundmng sjálfstæðismanna
bitnar það á kjósendum í Reykjavík. Þeir munu hugsa sig um
tvisvar áðuren þeir ljá Sjálfstæðisflokknum atkvæði sitt aftur.
Hlutabréf í einkavæðingarflokknum em ekki hátt skrifuð um
þessar mundir.
Önnur sjónarmið. . .
Forystukreppa
Alþýðuflokksins
Tíminn lýsir miklum áhyggj-
um í forystugrein í gær af sundr-
ungu í stjórnarliðinu og forystu-
kreppu Alþýðuflokks. Hér höf-
um við áhyggjuefni Framsóknar:
„Sundrungin í stjómarliðinu vex
nú dag frá degi og virðist haldast
nokkum veginn í hendur við þörf-
ina á samstöðu og eindrægni í ríkis-
stjóm, sem líka vex dag frá degi. Þó
á ríkisstjómin torfæmstu fúafenin
enn íf amundan og úr því samkomu-
lagið á stjómarheimilinu er ekki
betra í dag en raun ber vitni, er
næsta víst að hver höndin á eítir að
verða uppi á móti annarri, þegar
herðir að í fjárlagavinnunni síðar í
sumar.
Nýjasta uppákoman á stjómar-
heimilinu snertir forystukreppu Al-
þýðuflokksins, en stjómarflokkam-
ir hafa skipst á um að bera forystu-
vandamál sín á torg og torvelda
samhent starf í ríkisstjóm vegna
innbyrðis átaka forystumanna í
stjómarflokkunum.
Sú staðreynd að Jóhanna Sigurð-
ardóttir félagsmálaráðherra grípur
til þess ráðs að segja af sér embætti
varaformanns Alþýðuflokksins
vegna ágreinings við formann
flokksins er stórfengleg birtingar-
mynd ágreinings, sem er allt að því
einsdæmi í íslenskri stjómmála-
sögu. Slíkur ágreiningur æðstu for-
ystumanna stjómmálaflokks hefur
ekki fyrr orðið svo bráður að ekki
hafi verið hægt að bíða eftir lands-
fundi, flokksþingi eða annarri þeirri
samkomu í stofnunum flokka þar
sem ætlast er til að ólíkar fylkingar
takist á um forystu og móti stefn-
una.“
Forsetakosningarnar 1968
Oddur Olafsson aðstoðarrit-
stjóri Tímans ritar athyglisverða
grein í gær og rifjar upp að 25 ár
eru Iiðin síðan Kristján Eldjárn
var kjörinn forseti. I kosningun-
um fékk Kristján 65% atkvæða
en dr. Gunnar Thoroddsen 35%.
Oddur segir meðal annars:
„Öll dagblöðin voru opinskátt
flokksmálgögn í þann tíð. Sú dag-
skipan var gefin út í þeim öllum að
á hvomgan frambjóðanda skyldi
hallað og var hlutleysis í fréttaskrif-
um og leiðurum gætt í hvívetna.
Kvað svo rammt að hlutleysinu að
taldar vom línur og orð í frásögnum
af fundum og öðm kosningastandi
og skyldu báðar fylkingamar fá ná-
kvæmlega jafn mikið rými á síðun-
um. Reynt var að láta aðsendar
greinar vega salt. Útvarpið var nán-
ast utangátta af hlutleysi og mátti
varla segja frá hvort kosningafund-
ur var fjölmennur eða illa sóttur.
Þegar leið að kosningadegi var
efnt til skoðanakannana innan fyrir-
tækja, í félögum og saumaklúbbum
og satt best að segja sást fljótlega á
þeim hvert stefndi, þótt óvísinda-
lega væri að verki staðið.“
Ópólitískir stjómmálamenn
Síðan segir Oddur Ólafsson:
„Þótt sífellt væri minnt á það af
báðum fylkingum að framboðin
væm ópólitísk, vom stjómmála-
menn og áhangendur flokkanna
mjög áberandi í kosningabaráttunni
og ráku sín mál af fullri hörku, en
samt var óvenjumikils velsæmis
gætt miðað við aðra stjómmálabar-
áttu.
En margir höfðu á orði að raun-
vemlega væri verið að kjósa á móti
stjómmálamönnum og flokkaveldi.
Að minnsta kosti tóku kjósendur
ffamboði ópólitísks manns svo vel
að enginn vafi lék á að fólkið var að
kjósa sér forseta sem var með öllu
laus við það óorð sem gjaman loðir
við pólitíkusa, hvort sem það er
réttmætt eða ekki.
Kjöri Kristjáns Eldjáms má vel
líkja við ósk um eins konar þjóðar-
sátt. Yfirburðasigur hans bendir til
þess að svo hafi verið. Og þá má
ekki gleyma að andstæðingur hans
var óefað einn glæsilegasti og fram-
bærilegasti stjómmálamaður, sem
þá var á dögum, og átti sér varla
neina óvini, nema kannski í eigin
flokki."
Ekki fleiri
náttúruslys
Harðar deilur eru nú á Sel-
tjarnarnesi vegna fyrirhugaðra
bygginga sjálfstæðismanna. Guð-
rún Þorbergsdóttir ritar snarpa
grein í DV í gær, sem meðal ann-
ars er svar við skrifum Ernu Ni-
elsens forseta bæjarstjórnar.
Erna mun hafa sagt að þeir sem
eru á móti byggingum á Nesinu
vildu hafa svæðið fyrir sig, til
þess að geta viðrað hunda sína.
Guðrún segir:
„Allir fulltrúar meirihluta bæjar-
stjómar á Seltjamamesi em jafn-
ábyrgir varðandi þær ákvarðanir
sem teknar em um skipulag Sel-
tjamamess. Seltimingar hafa íyrr
orðið að þola afleiðingar vondra
ákvarðana. Valhúsahæðin er í dag
,yúst“ eftir aðgerðir meirihlutans.
Homir em melar, jökulsorfnar
klappir og fágætur gróður. I staðinn
blasir við eyðileggingin, tveir til-
gangslausir gígar og lítið notaður
fótboltavöllur sem hefði átt að vera
annars staðar en á Valhúsahæð.
Við höfnum ffekari skemmdar-
verkum á náttúm Seltjamamess.
Það getur aldrei orðið til hags-
bóta fyrir Seltiminga né komandi
kynslóðir að eitt fallegasta og nátt-
úmríkasta útivistarsvæði höfuð-
borgarsvæðisins verði sett undir
steinsteypu og malbik. Við höfum
hreinlega ekki efni á því.
Ég ffábið mér þá kenningu Emu
Nielsen að viðmn hunda hafi eitt-
hvað að gera með þann vilja meiri-
Kristján Eldjám og Matthías Jo-
hannessen rítstjóri Morgunblaðsins.
25 ár em nú liðin frá kjöri Kristjáns,
sem Oddur Olafsson segir að hafi á
sínum tíma verið ósk um þjóðarsátt.
Guðrún Þor-
bergsdóttir bœj-
arfulltrúi: Við
höfnum frekari
skemmdarverk-
um á náttúru
Seltjamarness
Forystugrein
Tímans: Stór-
fengleg birting-
armynd ágrein-
ings...
hluta íbúanna að vilja friðlýsa vest-
ursvæðið.
Það er sorglegt að eftir allar þær
miklu umræður, sem fram hafa far-
ið, að forseti bæjarstjómar sé hald-
inn þeirri lágkúru sem „hunda-
svæðis“ ummæli hennar gefa til
kynna.“
'fmmtubúýM 1, fjbti'9}
Atburðir dagsins:
1847 Fyrstu frímenan með lím á bakhliðinni koma á markaðinn í Banda-
ríkjunum.
1858 Breski vísindamaðurinn Charles Darwin kynnir Þróunarkenning-
una og hyggst gefa út bók um hana á næsta ári.
1860 Charles Goodyeár deyr, bandarískur uppfinningamaður sem ein-
beitti sér að aðferðum til að vinna gúmmí.
1896 Harriet Beecher deyr, bandarískur rithöfundur sem öðlaðist ffægð
með bók sinni Kofi Tómasar ffænda.
1916 Coca-Cola kynnir til sögunnar hina ffægu og sérkennilegu gler-
flösku sína.
1916 Ormstan um Somme hefst með miklu mannfalli.
1925 Erik Satie deyr, franskt tónskáld sem var best þekktur fyrir að
nefna verk sfn afar undarlegum nöfnum.
1929 Sögumar um teiknimyndafígúmna Stjána Bláa birtast fyrst í
Bandaríkjunum.
1937 Neyðamúmerið 9-9-9, það fyrsta sinnar tegundar í heiminum, tek-
ið í notkun í Bretlandi.
1941 Fyrsta sjónvarpsauglýsingin sýnd á WNBT- sjónvarpsstöðinni í
New York.
1962 Stríð Frakka og Alsírsmanna tekur endi og virðist Alsír stefna í átt
til sjálfstæðis eftir 123 ár undir Frökkum.
1969 Charles sonur Elísabetar Bretadrottningu verður opinberlega Prins
af Wales.
1984 Knattspymuliðið Napólí greiðir 100 milljónir íslenskra króna fyrir
Diego Maradona.
1989 Gorbatsjov lýsir því yfir í sjónvarpi að hann muni ekki umbera
sjálfstæðisbaráttu ríkja innan Sovétríkjanna.
1990 Vestur-Þýska markið (deutchmark) verður opinber gjaldmiðill
ausmr- og vestur-hluta Þýskalands.
Afmœlisdagar:
George Sand - 1804 Frönsk skáldkona, frægust fyrir ástarsamband sitt
við tónskáldið Frédéric Chopin.
Charles Laughton - 1899 Enskur leikari, best er þekktur fyrir hlutverk
sín í Uppreisninni á Bounty og Hringjaranum frá Notre Dame.
Olivia de Havilland - 1916 Bandarísk leikkona, fékk Óskarinn fyrir
The Heiress og To Each His Own.
Hans Werner Henze -1926 Vestur-Þýskt tónskáld, þótti nýjungagjam
með afbrigðum.
Carl Lewis - 1961 Bandarískur fijálsíþróttamaður, vann þrefalt á
Ólympíuleikunum í Los Angeles 1984.
Málsháttur dagsins:
„Betra er að vera góðs manns frilla en gefin illa.“
FinnurJónsson: íslenskt máls-
háttasafn, Kaupmannahöfn, 1920.
Charles Danvin kynnti á þessum
degi áríð 1858 Þróunarkenningu
sína í London. Mikið var grín
var gert að Darwin fyrir þá til-
gátu hans að maðurinn værí af
öpum kominn.