Vísir - 07.10.1978, Blaðsíða 10

10
Laugardagur 7. október 1978
VÍSIR
/■

utgefandi: Reykjaprenth/t
Framkvæmdarstjóri: DaviöGuömundsson
Ritstjórar: Þorsteinn Pálsson ábm.
Úlafur Ragnarsson
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi Guðmundsson. Fréttastjóri erlendra frétta: '
Guðmundur Pétursson. Umsjón meö helgarblaði: Arni Þórarinsson. Blaða-i
menn: Berglind Asgeirsdóttir, Edda Andrésdóttir, Ellas Snæland Jónsson,
Guðjón Arngrlmsson, Jón Einar Guðjónsson, Jónina Mikaelsdóttir, Katrin Páls-
dóttir, Kjartan Stefánsson, Oli Tynes, Sæmundur Guðvinsson. Iþróttir: Gylfi
Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson. Ljósmyndir: Gunnar V. Andrésson,Jens'
Alexandersson. Utlitog hönnun: Jón Oskar Hafsteinsson, AAagnúsOlafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
> Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson
Auglýsingar og skrifstofur: Siöumúla 8. - — -
Simar 86611 og 82260 _
Afgreiösla: Stakkholti 2-4 iimi 86611
Ritstjórn: Siöumúla 14 simi 86611 7 linur
Askriftargjalderkr. 2«o á mánuði innanlan.fs.
Verö i lausasölu
kr. t20 eintakiö. ________________________________________.
ffœffum fíaninu i umferðinni
Eitt tryggingarfélaga landsmanna, Hagtrygging,
sendi yfirvöldum umfer&armála i vikunni greinar-
gerö með tillögum um aukiö umferöaröryggi og
bætta umferöarmenningu. Þar er bent á sitthvaö,
sem betur má fara i þessum efnum, og hvatt tii auk-
innar fræösiu, eflingar umferöarlöggæslu, betra viö-
halds þjóövega, meira eftirlits meö öryggisbúnaöi
bifreiöa og aukinna varnaraögeröa þegar akstursaö-
stæöur eru fremur slæmar.
Þeir, sem aö skýrslunni standa, telja, aö sektir
vegna umfer&arlagabrota séu of lágar til þess aö
bera tilætla&an árangur. Þörf sé einnig aö koma á
svonefndu punktakerfi, þannig aö skráö séu öll um-
fer&arlagabrot allra ökumanna, og þegar mælirinn er
talinn fullur, getur viökomandi ökumaöur misst öku-
leyfi. Upplýsingar um ökuferil hvers ökuleyfishafa
yröu settar inn á tölvu, en yröu tiltækar fyrirvara-
laust, hvenær sem lögreglufyrivöld eöa dómarar
þurfa á þeim aö halda.
Allar þessar ábendingar eru þarfar og er ekki aö
efa, aö yfirvöld umfer&armála muni taka þær til
gaumgæfilegrar athugunar. En þær duga skammt ef
ekki ver&ur jafnframt gjörbreyting á hegöun fólks I
umferöinni. Þar er fyrst og fremst átt viö ökumenn-
ina, sem mjög margir aka án nokkurrar tillitssemi og
stundum aö þvi er vir&ist hugsunarlaust um göturn-
ar. Þá þarf aö vekja til umhugsunar og slfkt veröur
ekki gert meö ööru en öflugri uppiýsingaherferö.
i forystugrein hér I Visi fyrir nokkrum dögum var
lögö áhersla á, aö umferðarráö þyrfti á aö halda mun
meira fjármagni en þaö heföi nú til ráöstöfunar, ef
árangur ætti aö nást á þessu sviöi.
Sparnaöurá féhins opinbera á sviöi fyrirbyggjandi
starfa af þessu tagi er út i hött. Þaö fé, sem af skyn-
semi er notaö til auglýsingaherferöa I fjölmiölum og
á öörum vettvangi um umferöarmál á aö geta skilaö
sér margfalt aftur, ef rétt er á málum haldiö.
Þaö á aö vera hægt aö fækka árekstrum og slysum,
draga verulega úr fjármunatjóni, koma i veg fyrir
dauðsföll og fækka þvi fólki, sem aö jafnaöi dvelst
langtimum saman undir læknishendi vegna um-
feröarslysa.
Visir hefur undanfarna daga birt viötöl viö fólk,
sem slasast hefur f umferöinni si&ustu viku;
Þaö fólk, sem blaöamenn VIsis hafa hitt aö máli á “
sjúkrahúsum og endurhæfingarstofnunum er mjög H
misjafnlega á vegi statt. Sumt á fyrir höndum nokk- ■
urra vikna sjúkrahúsiegu vegna beinbrota og siöan
endurhæfingu, annaö gerir sér litlar vonir um aö ná H
starfsþreki aö nýju, þótt þaö komist á rói. Meöal
þeirra, sem lent hafa i bílslysum I sumar eru nokkrir
sem veröa lama&ir alla æfi og þurfa aö fara feröa
sinna I hjólastól.
Umfer&arslysin gera ekki boö á undan sér. Enginn ■
veit, hverjir veröa fluttir á slysadeildir spitalanna I
dag vegna árekstranna og slysanna, sem búast má ■
viö, aö eigi sér staö. Þvi miöur eru slysin oröin svo
daglegt brauö, aö hópur lækna og hjúkrunarfólks
hefur ekki tima tii aö sinna neinu ö&ru en fólki, sem
þannig siasast. H
Nærri eitt hundraö ökumenn voru kæröir fyrir of
hra&an akstur i Reykjavik I fyrradag. Langflestir
þeirra óku á frá 70 til 100 kiiómetra hra&a á klukku-
stund. Þeir mega þakka fyrir, aö þeir lentu ekki I
árekstri e&a uröu valdir aö siysum á fóiki. A&rir gá- «
lausir ökumenn sluppu ekki eins vel. Allmargir eyöi- m
lög&u bíla sina og annarra þennan dag, slösuöu sak-
lausa vegfarendur eöa voru sjálfir lagðir inn á slysa-
deildir sjúkrahúsanna.
Viö megum ekki halda þessu flani lengur áfram. ■
Eitthvað raunhæft veröur aö gera varöandi um-
feröarslysavarnir. H
Eina lei&in til þess aö hugarfarsbreyting geti oröiö ■
meöal ökumanna og annarra vegfarenda er aö skorin H
veröi upp herör gegn slysunum. Um þaö á umferöar- ■
ráð aö hafa forystu og félagasamtökum og fjölmiöl-
um ber siöfer&ileg skylda til aö láta þessi mál veru- ■
iega til sin taka.
Fatahasar
og fleira
Þaö hefur löngum veriö mikiö
sport útlendinga sem feröast til
islands aö snúa aftur fullir meö
lygasögur af landinu og þessari
litlu þjóö.
Síöast frétti ég af manni, sem
sagöi aö islendingar væru af-
skaplega ófritt fólk. Hann fer þó
vonandi ekki a& gefa út bók um
þaö efni og fleiri undarlegar
náttúrur islendinga, eins og
mjög var tiðkað hér áöur fyrr,
þjóö vorri til ómælanlegrar
hrellingar, og nægir aö minna á
hinn ilia skálk Blefken I þvi
sambandi.
Þetta voru sannarlega vond
mál, en hitt þó verra hve mörgu
þurfti ekki aö Ijúga, og svo er
enn. — Hvaö skyldi til dæmis
aumingja blessaö fólkiö segja,
sem hefur lent inni á skemmti-
staö e&a utan viö hann i tslands-
dvöl sinni? „Þetta er ekki einu
sinni svona I þri&ja heiminum’,’
sag&i einn viöförull og vonsvik-
inn útlendingur, sem haf&i lent I
fatahasar viö dyraveröi. Hvern-
ig I ósköpunum á fólki llka aö
detta I hug, ab þaö þurfi aö vera
I islenskum spariklæ&naði til
þess aö komast inn á öldurhús?
Einkum og sérilagi þegar eng-
inn veit hvernig sá klæönaöur
er, ekki einu sinni tslendingar
sjálfir, og heldur ekki þeir sem
fyrirskipa hann, hverjir svo
sem þaö nú eru. Hugsiöi ykkur
bara manninn, sem fór i hnatt-
ferð, og eyddi mestölium pen-
ingunum sinum i merkilegasta
jakka, sem hann sá, og ætlaði
svo skiljanlega aö impónera
okkur hin á einum skemmti-
staðnum. En hann komst aldrei
svo langt, þvi dyraveröirnir
vildu fá aö vita, hvern fjandann
hann væri að vilja i þessu fati
(heimskulegspurning) meinu&u
honum inngang, og þaö stoöaöi
ekki einu sinni a& nefna tölur
um verö jakkans. — Stúlku
þekki ég, sem haföi keypt sér
forláta skó handsaumaöa i er-
lendri stórborg, en komst ekki
innúr dyrum á þeim i skemmti-
húsinu sinu, svo hún fór heim og
fékk lána&a skó hjá digurri
mó&ur sinni hálfsjötugri, og nú
var ekkert þvl til fyrirstööu
lengur aö hún mætti fara inn.
Þaö er aö visu aukaatriði, en
stúlkan mun ekki hafa skemmt
sér sérlega vel, þvi aö kunn-
ingjum hennar þóttu skórnir
nokkuð fyndnir og enginn bauö
henni upp nema upp á grin.
Nýjasta trikkiö hjá fataeftir-
litinu á þessum sama stað er
vist aö láta gesti hússins fletta
frá sér yfirhöfnum áður en þeim
er hieypt inn, og vil ég benda
fólki meö vissar tilhneigingar á
að nota sér þetta einstaka tæki-
færi. Hér er að sjálfsögöu átt viö
svonefnda „flashers” sem viö
getum kallaö flettara til bráöa-
birgöa, en þaö er sá hópur fólks,
sem finnst ekkert skemmtilegra
en fletta skyndilega frá sér yfir-
höfnum á almannafæri og vera
helst ekki í neinu innanundir
nema þá hálfum buxnaskálm-
um i hæsta lagi.
Fleira gerist ævintýralegt i
skemmtihúsunum en afskipti af
klæ&aburði fólks. En aö hugsa
sér til dæmis bráöunga kunn-
ingjakonu minasem var umset-
in af rosknum hei&ursmanni á
aðalsta&num i miöbænum.
Henni fór aö lei&ast þófiö og datt
ekkert betra ráö I hug en a&
segja honum a& gleyma þessu
fyrirtæki alveg, þvi það kostaöi
hundraö þúsund á hálftima. Fór
þá maðurinn og láir honun eng-
inn. En kom svo aftur meö
dyraverði, og þeir litu máliö
mjög alvarlegum augum.
„Þetta” sögöu þeir „Tökum viö
ekki gilt” og nú skipti engu máli
hvað min kona sagði, hún var
dregin út aö dyrum eins og hin
bersynduga, og dugöi sist aö
bera við ofþroskaðri kimnigáfu
sem orsök þessa vandræöa-
máls, og raunar alls ekki von,
þvi aö eins og allir vita eru kon-
ur einhverjar ófyndnustu
skepnur sem nú eru uppi. Stúlk-
an var nú orðin ákaflega reiö og
skvetti á dyravcrði úr glasi
sinu. Þaö mundum viö gera
flestar og eigum aö gera ef viö
værum sagðar mellur, og vær-
um það ekki. A endanum tókst
svo aö reka stúlkuna út, en þá
var þaö ekki lengur út af sölu-
málunum, heldur út af skvett-
ingunni, sögöu dyraveröirn-
ir. Þessa sögu vil ég þó nefna ah
gjöra smámuni hjá þvi sem
ma&ur nokkur sagöi mér. Hann
kemst sem sagt ekki inn á þenn-
an staö, af þvi aö hann er
„óæskilegur” aö mati dyra-
varða, og hefur beöiö þá um út-
skýringu á þessu or&i, en hún
hefur ekki fengist, enda er hún
ekki til.
Nú kann þessi pistill að vera
oröinn nokkuð neikvæður i garö
dyravarðarstéttarinnar, en ég
get ekki að þvi gert, og þaö er þá
ekki i fyrsta skipti, sem menn
hafa kvartað yfir viöskiptum
sinum við þá. Auðvitaö ver&ur
maður aö taka fram aö þaö
hljóta að vera hrikaleg örlög aö
vera útkastari, og hafa yfir sér
blindfullt og leiöinlegt fólk heilu
kvöldin og langt fram á nætur.
En þaö hrikalegasta er þó þegar
þeir eru farnir aö hafa gaman af
þessu ömurlega starfi, þá verð-
ur maöur bara hræddur.
Þá er þessu lokiö aö ööru leyti
en þvi aö vona til gu&s aö af
skemmtistaðamálunum okkar
megi ekki draga neinar álykt-
anir um menningarstig þjó&ar-
innar eins og þaö leggur sig,
minnsta kosti vonandi aö út-
lendingarnir okkar láti þaö al-
veg vera, af þvl svonalagaö er
nú einu sinni leiöinlegt afspurn-
ar.