Morgunblaðið - 23.06.2001, Blaðsíða 18

SUÐURNES
18 LAUGARDAGUR 23. JÚNÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
POTKRAJAC-fjölskyldan hefur bú-
ið um sig í íbúð í fjölbýlishúsi í
Reykjanesbæ og segir Zeljko, fjöl-
skyldufaðirinn, að móttökurnar hafi
verið mjög góðar og íbúar bæjarins
hafi verið virkilega hjálpsamir. „Ís-
lendingar eru frekar rólegt fólk og
meiri lífsgæði eru hérna og svo er
stutt í alla þjónustu.“
Zeljko kom hingað til lands
ásamt eiginkonu sinni, Mirjana,
tveimur börnum, þeim Miroslav, 13
ára, og Maja, 11 ára, og móður
sinni, sem heitir Anka. Fjölskyldan
byrjar í íslenskunámi á mánudag-
inn og hafa þau aðeins lært fá orð í
íslensku nú þegar. Maja er þó búin
að læra að telja upp í tíu og þá seg-
ir hún að fólk sé alltaf að segja
„takk“.
„Ég hef einnig kynnst krökkum
frá Júgóslavíu sem búa hérna í
blokkinni og líka íslenskum og allir
eru mjög vingjarnlegir,“ segir
Maja.
Maðurinn Serbi
en konan Króati
Síðustu árin í lífi Potkrajac-fjöl-
skyldunnar hafa vægast sagt verið
hrikaleg en Zeljko segir að fram til
ársins 1991 hafi verið mjög gott að
búa í Júgóslavíu. „Maður vann átta
tíma á dag og gat lifað eðlilegu lífi á
sínum launum. Það var ekki um
neitt hatur að ræða eins og síðar
varð á milli ólíkra þjóðernishópa,
þegar þjóðernishyggja varð að póli-
tísku deiluefni og fór að skipta öllu
máli. Þá kom líka í ljós hverjir voru
vinir manns og hverjir ekki. Þjóð-
erniskenndin og pólitíkin skipti
öllu.“
Fram til ársins 1995 bjó fjöl-
skyldan í Krajina-héraði í Króatíu
og stundaði búskap. „Þar sem ég er
Serbi og konan mín er Króati þurft-
um við að flýja frá Króatíu þar sem
líf okkar var í hættu en á hverjum
einasta degi var fólk að deyja og
mannvirki voru eyðilögð vegna
stríðsins.“
Leiðin til Serbíu tók þrjá daga og
fóru þau áleiðis á dráttarvél ásamt
fjölda fólks sem einnig var að flýja
frá Króatíu. Segir Zeljko að ferðin
hafi verið hrikalega erfið og á leið-
inni hafi margir látist og þá einkum
gamalt fólk. Hann segir að við kom-
una til Serbíu hafi þau þurft að búa
í gömlu íþróttahúsi og voru um 100
manns saman komnir í einum sal.
„Þar var ekkert vatn, ekkert raf-
magn – ekki neitt. Það hugsaði eng-
inn um okkur, flóttafólkið. Fólk var
neytt til að vinna við hvað sem var
og þá við störf sem Serbar vildu
ekki vinna og fólk þurfti að gera
það eingöngu til að lifa af.“
Karlmennirnir fjarlægðir
Zeljko segir að við komuna til
Serbíu árið 1995 hafi hann verið
fjarlægður ásamt öðrum karlmönn-
um úr flóttamannabúðunum og var
hann í burtu í um tvær og hálfa
viku, án þess að fjölskyldan vissi
eitthvað um hann. „Það var farið
með okkur til Banja Luka í Bosníu
þar sem stríðið var í fullum gangi.
Þetta var að skipan Mil-
osevic forseta.“
Hann segir að þetta hafi
verið hrikalega erfiður
tími en eftir nokkrar
flóttatilraunir, með vopn-
aða hermenn og lögreglu-
menn allt í kring, hafi
hann, ásamt bróður sínum
og vini sínum frá Króatíu,
ákveðið að synda yfir
straumharða á til að kom-
ast aftur til Serbíu. „Við gátum ekki
farið yfir brúna þar sem lögreglan
var og því þurftum við að synda yfir
mjög straumharða á með fötin í
munninum. Lögreglan sá okkur en
við rétt sluppum inn í skóginn.“
Zeljko segir að lífið í Serbíu hafi
einnig verið mjög erfitt og fjöl-
skyldan hafi ekki verið velkomin
þar því þau hafi búið í Króatíu.
„Serbar kölluðu okkur
Ustasi,“ en sú hreyfing
bar ábyrgð á hryllilegum
glæpum gegn samfélagi
gyðinga og Serba í Króat-
íu á stríðsárunum.
Númer eitt að læra
íslensku og fá vinnu
Zeljko segir að þau hafi
ekki misst neina ættingja í
stríðinu en bróðir hans og
systir búa enn í Júgóslavíu ásamt
fjölskyldum sínum.
En er hann bjartsýnn á nýtt líf á
Íslandi? „Það er ekki hægt að bera
saman lífið hérna við lífið í Júgó-
slavíu síðustu árin. Lífið okkar var
sorglegt en það kenndi okkur ým-
islegt. Við erum bjartsýn og númer
eitt er að læra íslensku og fá að
vinna. Ísland er framtíðarheimilið.“
Flóttafólkið frá Júgóslavíu segir Ísland vera framtíðarheimili þeirra
Mikilvægast að læra
íslensku og fá vinnu
Morgunblaðið/Hilmar Bragi
Potkrajac-fjölskyldan fyrir framan nýtt heimili sitt í Reykjanesbæ. Frá
vinstri Anka, Miroslav, Maja, Mirjana og Zeljko.
Zeljko
Potkrajac
Í byrjun mánaðarins komu til landsins
fimm fjölskyldur flóttamanna sem ætla
að búa í Reykjanesbæ í a.m.k. eitt ár.
Halldór Jón Garðarsson hitti Potkrajac-
fjölskylduna og ræddi m.a. við hana
um síðustu árin í Júgóslavíu.
Reykjanesbær
FRAMKVÆMDUM er nú lokið við
austurhluta nýbyggingar Flugstöðv-
ar Leifs Eiríkssonar og þurfa far-
þegar því ekki að ganga þar um hálf-
karað húsnæði. Einar Már
Jóhannesson, rekstrarstjóri flug-
stöðvarinnar, segir að vesturvængur
byggingarinnar verði tekinn í notk-
un um miðjan næsta mánuð og þá
ljúki framkvæmdum við nýbyggingu
flugstöðvarinnar.
Vegabréfasalur nýbyggingarinn-
ar var tekinn í notkun 25. mars sl.
um leið og Ísland varð aðili að
Schengensvæðinu. Að sögn Einars
er nú að verða komin endanleg mynd
á nýbygginguna, þótt enn eigi eftir
að ljúka við vesturhlutann. Þangað
til eru færri hlið í notkun og gera
þarf ákveðnar ráðstafanir þar til bú-
ið verður að taka í notkun síðustu
fjögur hliðin. Allt skipulag og öryggi
miðar að því, að farþegar utan og
innan Schengensvæðisins blandist
ekki saman og því fylgir talsverð
breyting á starfsemi flugstöðvarinn-
ar. Allt skipulag er öðruvísi en áður
og sér í lagi vegna farþega sem koma
frá Bandaríkjunum og Bretlandi
sem ekki tilheyra Schengensvæðinu.
„En þeir sem eru að fara til Evrópu
finna mikinn mun, því aldrei þarf að
sýna vegabréf og fólk gengur beint
inn í flugstöðina og beint inn í vél án
þess að þurfa að stoppa á leiðinni.“
Farþegum hefur fjölgað gríðar-
lega síðustu árin og hefur fjölgunin
verið að meðaltali 10% á milli ára.
Eldri hluti flugstöðvarinnar var
hannaður fyrir eina milljón farþega
á ári og var tekin í notkun fyrir 15 ár-
um. Fyrstu árin hélst fjöldi farþega
nokkuð stöðugur, um 5-600 þúsund á
ári, en síðan hefur fjölgað jafnt og
þétt og nú fara um ein og hálf milljón
farþega um flugstöðina á hverju ári
og búist er við frekari fjölgun. Einar
Már segir því nýbygginguna löngu
tímabæra og megi ekki minni vera.
Morgunblaðið/Eiríkur P.
Farþegar úr Kaupmannahafnarflugi ganga eftir nýrri austurálmu ný-
byggingar Leifsstöðvar þar sem framkvæmdum er nýlokið.
Annar áfangi ný-
byggingar tilbúinn
Leifsstöð
Leifsstöð að taka á sig endanlega
mynd eftir stækkun
FRAMKVÆMDIR við byggingu
mótels í Vogum eru nú langt komn-
ar og er stefnt að opnun innan
tveggja vikna. Það er mat-
reiðslumaðurinn Guðmundur Franz
Jónasson sem stendur að byggingu
mótelsins, ásamt eiginkonu sinni
Ingileifu Ingólfsdóttur. Í fyrsta
áfanga er áætlað að opna átta
tveggja manna vel búin mótel-
herbergi, þar sem gestir geta lagt í
eigið stæði framan við herbergið og
gengið beint inn. Þá verða einnig
tekin í notkun sex herbergi fyrir
svefnpokagistingu með eldunar-
aðstöðu í sérstakri álmu.
Guðmundur segir að bygging
mótelsins hafi gengið nokkuð vel og
að nú styttist í opnum. Hann segist
láta útbúa herbergin á sama hátt og
herbergin sem hann vill sjálfur
gista í á ferðalögum. Veggir verða
tvöfaldir og sérstök hljóðeinangrun
í gluggum, þannig að gott næði á að
vera í herbergjunum, þar sem gest-
ir geta lagst fyrir í stórum hótel-
rúmum frá Kanada. Þá er hiti í öll-
um gólfum í herbergjunum,
gervihnattasjónvarp og rúmgott
baðherbergi.
Að sögn Guðmundar verður til-
valið fyrir fólk sem er að fara í flug
og koma úr flugi að gista í mótelinu,
jafnt fyrir Íslendinga sem erlenda
ferðamenn. Einnig verður sú þjón-
usta í boði að sækja fólk og fara
með það á flugvöllinn. Þá segir
Guðmundur að reynt verði að höfða
til þeirra fjölmörgu erlendu ferða-
manna sem komi til landsins á reið-
hjólum. „Þeir eru yfirleitt vel stæðir
og vilja gista á stöðum þar sem þeir
hitta aðra hjólreiðamenn. Í svefn-
pokaálmunni verður fólk með hjólin
saman og sameiginlega aðstöðu.“
Vogar hafa upp á
margt að bjóða
Guðmundur segir jafnframt að
Vogar hafi upp á ýmislegt að bjóða,
sem fólk átti sig ekki á þegar það
keyrir til og frá Suðurnesjum. Öll
þjónusta er nálægt mótelinu; sund-
laug, pósthús, verslun og hand-
verksfólk úr bænum selur verk sín
þar skammt frá.
„Það er ýmislegt hérna til staðar
sem fólk veit ekkert um, því Vog-
arnir eru bara á leiðinni til Kefla-
víkur og hingað kemur fólk sjaldan.
Þeir sem koma verða alveg hissa á
því hve þorpið er í raun stórt, því
frá brautinni virkar þetta bara sem
fáein hús.“
Morgunblaðið/Eiríkur P.
Guðmundur Franz Jónasson ásamt dóttur sinni Eyrúnu Ósk framan við
nýja mótelið í Vogum sem opnað verður á næstunni.
Fjölskylda opnar
mótel í Vogum
Vogar
HIN árlega jónsmessuganga á
fjallið Þorbjörn verður farin á
laugardagskvöld og lýkur
göngunni í Bláa lóninu þar sem
opið verður á Jónsmessunótt.
Gangan hefst klukkan hálftíu
og lagt af stað frá Sundlaug
Grindavíkur og er göngufólkið
væntanlegt í Bláa lónið undir
miðnætti. Tónlistarmaðurinn
KK fer með göngufólki á Þor-
björn og tekur lagið á toppnum.
Þá verður leikin lifandi tón-
list fyrir baðgesti um miðnætti
og fram á morgun. Á sunnudag
verður boðið upp á göngu
klukkan tíu frá Bláa lóninu að
Eldborgu, móttöku og sýning-
arhúsi Hitaveitu Suðurnesja
þar sem Gjáin verður skoðuð og
gestir geta fræðst um einstaka
jarðfræði Íslands. Göngunni
lýkur við Bláa lónið þar sem
hópurinn mun gera léttar æf-
ingar undir leiðsögn einkaþjálf-
ara.
Gengið á
Þorbjörn
á Jóns-
messu
Grindavík
BÆJARRÁÐ Reykjanesbæjar hef-
ur samþykkt að taka tilboði Verk-
takasambandsins ehf. í vinnu við
gangstéttar í bænum á þessu ári. Til-
boð Verktakasambandsins nam tæp-
um 2,3 milljónum króna en alls bár-
ust fimm tilboð í verkið.
Kostnaðaráætlun nam rúmum fimm
milljónum króna og var tilboð Verk-
takasambandsins 45,2% af kostnað-
aráætlun.
Tilboð sam-
þykkt í
gangstéttar
Reykjanesbær