Morgunblaðið - 24.03.2002, Blaðsíða 28

LISTIR
28 SUNNUDAGUR 24. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Klapparstíg 40, sími 552 7977.
Handmálaðir
grískir íkonar
Falleg
fermingargjöf
meistar inn. is
GULL ER GJÖFIN
ÞÆTTIRNIR Sönn íslensk
sakamál hafa komið íslenskum
sjónvarpsáhorfendum í beina
snertingu við gruggug og ljót
glæpamál. Aldrei fyrr hafa fjöl-
miðlar leitt jafnvel í ljós hvað er
raunverulega á seyði, jafnopinskátt
og skilmerkilega. Best hefur tekist
til í lokaþættinum, Stóra fíkniefna-
málið, hrikalegt smyglmál þar sem
kom við sögu fjöldi manna í mörg-
um löndum og fjárhæðirnar sem
yfirvöld gerðu upptækar skiptu
tugum milljóna.
Málið fór í gang árið 1999 og stóð
rannsókn yfir í marga mánuði.
Kvikmyndagerðamennirnir kort-
leggja atburðarásina af mikilli ná-
kvæmni svo við blasir allt sem máli
skiptir. Innkaupin, útvegun efnis-
ins á erlendri grund. Úthugsaðar
innflutningsleiðir sem voru ótrú-
lega vel skipulagðar, enda fíkni-
efnasmyglararnir menn sem störf-
uðu á vegum skipafélags í milli-
landaflutningum, heima og er-
lendis. Þá fáum við einnig ágæta
innsýn í heim sölumanna dauðans í
okkar eigin borg, fjármögnunar- og
söluaðferðir. Kynntir til sögunnar
þeir vafasömu karakterar sem
standa á bak við skipulagða glæpa-
starfsemi hérlendis. Stóra fíkni-
efnamálið var tímamótamál hvað
snerti að það var eitt fyrsta sinnar
tegundar sem leiddi í ljós hérlent
peningaþvætti í stórum stíl.
Þá fáum við ekki síður forvitni-
lega innsýn í vinnuaðferðir rann-
sóknarlögreglunnar. Herbergið
Hótel Helvíti, hleranir, eftirfarir og
fleiri bráðnauðsynlegar undir-
stöðuaðgerðir sem virka nánast
reyfarakenndar. Svona er Ísland í
dag, en til þessa hefur ekki verið
farið ámóta vandvirknislega og
uppfræðandi ofan í kjölinn á mál-
unum í fjölmiðlaflórunni. Með
harðfylgni og útsjónarsemi og rétt-
um ákvörðunum á örlagastundum
tókst rannsóknar- og fíkniefnalög-
reglunni að grípa í taumana hjá
hinum íslensku sölumönnum dauð-
ans og hægja á innstreymi eiturs-
ins um sinn. Allir aðstandendur
þessa þáttar eiga miklar þakkir
skyldar fyrir fagmannlega og skýra
umfjöllun og yfirvöld að leyfa al-
menningi að fá nasasjón af þeim
vanda sem lögreglan glímir dag-
lega við, árið um kring. Baráttuna
við verstu vá samtímans, eiturlyfin.
Morðið á bensínstöðinni við
Stóragerði í apríl 1990, þar sem
tveir ógæfumenn og forfallnir eit-
urlyfjaneytendur myrtu á hroða-
legan hátt blásaklausan, miðaldra
fjölskylduföður, gleymist flestum
seint. Blóðpeningunum var síðan
eytt af köldu blóði í eitur og mun-
aðarvörur uns morðingjarnir voru
gómaðir skömmu síðar.
Málið er minnisstætt sökum
hversu miskunnarlaust og hrotta-
legt það var. Allt í einu var undir-
heimalýður Reykjavíkur búinn að
sanna sig að því að vera jafnóhugn-
anlegur og samviskulaus og slíkt
ólánsfólk erlendra milljónaborga. Á
síðustu 10 árum hefur manndráp-
um, þar sem eiturætur koma við
sögu, fjölgað voveiflega, að almenn-
ingur fer að hætta að kippa sér upp
við þau. Það er hræðileg þróun.
Engu að síður kom manni á óvart, í
ljósi þess hversu skammt er liðið
frá því að bensínafgreiðslumaður-
inn og heimilisfaðirinn var myrtur,
hversu þessi voðaverknaður var
margtugginn og tíundaður. Þar
virtist farið yfir velsæmismörkin
og virkaði ónærgætnislegt gagn-
vart fjölskyldu hins myrta.
Sölumenn dauðans
og fórnarlömbin
SJÓNVARPSMYND
Ríkissjónvarpið
Dagskrárgerð og leikstjóri: Sævar Guð-
mundsson. Framleiðandi: Björn Br.
Björnsson. Þulur: Sigursteinn Másson.
Handrit: Sveinn Helgason. Kvikmynda-
taka: Sævar Guðpmundsson, Bjarni
Hedtoft Reynisson. Tónlist: Máni Svav-
arsson. Samsetning: Samúel Bjarki Pét-
ursson. Framkvæmdastjórn: Haraldur
Örn Gunnarsson. Aðalleikendur: Haukur
Örn Hauksson, Sigurður Snævar Eg-
ilsson, Davíð Jensson, ofl. 35 mín. Ís-
lensk heimildarmynd. Hugsjón. Sjón-
varpið í mars. 2002.
STÓRA FÍKNIEFNAMÁLIÐ
Sæbjörn Valdimarsson
Dagskrárgerð og leikstjórn: Sævar Guð-
mundsson. Handrit: Ragnhildur Sverr-
isdóttir. Aðalleikendur: Hallgrímur Odds-
son, Ísleifur Jónsson, ofl. Hugsjón.
Sjónvarpið 2002.
STÓRAGERÐISRÁNIÐ
FJÓRTÁN nemendur frá níu
skólum fluttu utanbókar ljóð
eftir þekkta franska höfunda í
samkeppni í flutningi ljóða á
frönsku sem Félag frönsku-
kennara á Íslandi ásamt
franska sendiráðinu stendur
að.
Tvö fyrstu verðlaun voru
Frakklandsferðir og féllu þau í
skaut Alexöndru Kjeld úr
Menntaskólanum í Reykjavík,
sem mun fara á tónlistarhátíð-
ina í La Rochelle í júlí nk., og
Sólrúnu Hafþórsdóttur úr
Menntaskólanum við Hamra-
hlíð, sem hlaut ferð á leiklist-
arhátíðina í Avignon á sama
tíma. Auk þess fengu þær í
verðlaun franskar orðabækur.
Í 3.-5. sæti voru Gyða Sigfinns-
dóttir og Sölvi Úlfsson úr Fjöl-
brautaskóla Suðurlands og
Hildur Björk Pálsdóttir úr
Fjölbrautaskólanum í Breið-
holti og fengu þau einnig bóka-
gjafir. Að auki fengu allir þátt-
takendur bækur eftir Viktor
Hugo en 200 ára afmælis hans
er minnst í ár.
Hlutskörp-
ust í flutn-
ingi
franskra
ljóða
ALINA Dubik mezzósópran heldur
tónleika ásamt Gerrit Schuil píanó-
leikara á Sunnudags-matinée í tón-
listarhúsinu Ými kl. 16 í dag. Á efnis-
skrá eru verk eftir Brahms, íslensk
lög og sönglög eftir Sergei Rachm-
aninov.
„Þetta verður fjölbreytt dagskrá
og skemmtileg,“ segir Gerrit Schuil.
„Við byrjum á trúarlegum nótum, og
flytjum hið fallega lag „Vier ernste
Gesänge“ eftir Brahms. Okkur fannst
mjög við hæfi að hafa trúarlegt verk á
efnisskránni, þar sem tónleikarnir
eru haldnir á pálmasunnudag. En síð-
an fengum við þá hugmynd að flytja
eitthvað af íslenskum verkum, sem er
dálítið skemmtilegt vegna þess að við
komum bæði annars staðar frá, þ.e.
ég frá Hollandi og Alina frá Póllandi.
Við flytjum tvö íslensk þjóðlög, þ.e.
„Hættu að gráta hringaná“ og „Sofðu
unga ástin mín“ sem ég hef útsett sér-
staklega. Þá flytjum við lög eftir Sig-
valda Kaldalóns, Jón Ásgeirsson, Atla
Heimi Sveinsson og Pál Ísólfsson.“
Þau Alina Dubik og Gerrit Schuil
eiga nokkurt samstarf að baki, og
segist Gerrit sjaldnast láta það tæki-
færi ónýtt að flytja rússneska tónlist
með Alinu, þar sem hún tali málið
reiprennandi. „Við ætlum að flytja
sönglög eftir Rachmaninov, sem verð-
ur áreiðanlega mjög skemmtilegt,
enda er Alina líklega eina söngkonan
á landinu sem getur sungið þau á
frummálinu.“
Gerrit segir að í raun greinist tón-
leikadagskráin í þrjá jafna hluta, sem
eru Brahms-hlutinn, íslenski hlutinn
og Rachmaninov-hlutinn og taki hver
um sig í kringum 25 mínútur í flutn-
ingi. „Við hlökkum ákaflega mikið til
að flytja þessa dagskrá, hún er ákaf-
lega falleg og vonum við að sem flestir
komi til að hlusta á okkur,“ segir
Gerrit að lokum.
Blönduð söngdagskrá
á Sunnudags-matinée
Morgunblaðið/Ásdís
Lög Brahms, Sigvalda Kaldalóns og Rachmaninovs eru meðal þess sem
Alina Dubik og Gerrit Schuil munu flytja á Sunnudags-matinée í Ými.
LEIÐSÖGUMENN í „Óvissuferð í
óperuna“ á hádeginu á þriðjudag
verða tenor og baritón og píanó-
leikari. Það eru þeir Jóhann Frið-
geir Valdimarsson, Ólafur Kjart-
an Sigurðarson og Jónas
Ingimundarson sem leiða tón-
leikagesti á hádegistónleikum Ís-
lensku óperunnar um undraheima
sönglistarinnar. Jóhann Friðgeir
þvertekur þó fyrir að það verði
nokkur óvissa á ferðum, tónleik-
arnir gætu allt eins heitið síðasta
lag fyrir fréttir. Og þegar því
hefur verið ljóstrað upp vakna nú
sjálfsagt grunsemdir um það hjá
einhverjum að vörðurnar í ferð-
inni séu íslensk sönglög. Og það
reynist rétt.
„Við verðum bara með íslensk
sönglög. Ég syng Gígjuna eftir
Sigfús Einarsson, þrjú lög eftir
Sigvalda Kaldalóns, Bikarinn eft-
ir Eyþór Stefánsson. Ólafur
Kjartan syngur þrjú lög eftir
Karl O. Runólfsson, tvö lög við
ljóð eftir Þórarin Eldjárn. Annað
þeirra, Hringhendur prinsins er
eftir Sigurð Rúnar Jónsson og
hitt, Heimskringla eftir Jóhann
G. Jóhannsson. Hann syngur líka
Í dag eftir Sigfús Halldórsson.
Saman syngjum við tvo dúetta úr
lagaflokki Jóns Laxdals um
Gunnar á Hlíðarenda og Njál.
Þessi tvö lög þekkti ég ekki neitt,
en það er mjög gaman að syngja
þau. Guðmundur Jónsson og Þor-
steinn Hannesson sungu þau á
sínum tíma, en þau heyrast sjald-
an í dag.“
Hádegistónleikarnir á þriðju-
dag eru þeir síðustu í vor-
tónleikasyrpu Óperunnar. Jóhann
Friðgeir, sem er reyndar einn af
nýráðnum söngvurum við Ís-
lensku óperuna segir að tónleika-
röðin hafi gengið afskaplega vel
og að fólki hafi þótt gott að geta
sótt tónleika í hádeginu. „Þeir
eru ekki nema hálftíma langir og
henta vel þeim sem vilja gera
eitthvað menningarlegt í mat-
artímanum. Það er þó rétt að
benda fólki á að mæta tímanlega,
tónleikarnir hefjast kl. 12.15.“
Gunnar
og Njáll á
hádegis-
tónleikum
Morgunblaðið/Golli
Gunnar og Njáll innsigla vináttuna. Ólafur Kjartan Sigurðarson og Jóhann Friðgeir Valdimarsson.