Morgunblaðið - 12.05.2002, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 12. MAÍ 2002 B 25
bíó
ÞÓTT Frank Darabont sé orðinn43 ára gamall hefur hann að-eins leikstýrt fyrrgreindum
þremur bíómyndum, auk einnar
stuttmyndar, einnig eftir sögu
Stephens King, og spennumyndar
fyrir kapalsjónvarp, Buried Alive,
sem hann gerði árið 1990 með Tim
Matheson og Jennifer Jason Leigh og
bar aðeins vitni um fagmennsku í
rúmu meðallagi. En með The
Shawshank Redemption fjórum
árum síðar og The Green Mile
fimm árum eftir hana sannaði
Darabont að það getur borgað sig
að fara sér hægt. Báðar þessar
myndir eru afar vandvirknislegar,
gerðar af dramatískri natni frekar
en dirfsku, vel samdar og leiknar,
og fjalla af mikilli hlýju um mann-
eskjur í ómanneskjulegum að-
stæðum.
Frank Darabont er umfram allt
góður sögumaður enda hefur hann
mesta reynslu af handritsgerð og
svokölluðum handritslækningum.
Á æskuárum sínum í Los Angeles
varði hann mestum tíma í bóklest-
ur og bíóferðir og hafði dálæti á
myndum Davids Lean, Johns Ford,
Stanleys Kubrick og B-hrollvekjum
eins og Árás sveppafólksins! Hann
hafði flust til Kaliforníu 12 ára að
aldri ásamt foreldrum sínum, sem
voru ungverskir innflytjendur.
Þau flúðu frá Ungverjalandi í inn-
rásinni 1956 til Frakklands og það
var þar, í ungverskum innflytj-
endabúðum, sem Frank fæddist
þremur árum síðar. Fjölskyldan
fluttist svo til Bandaríkjanna og
bjó fyrst í innflytjendahverfum
Chicago.
Honum reyndist ekki auðvelt að
brjóta sér leið inn í kvikmynda-
heiminn í Hollywood. Þegar hann
hafði útskrifast úr menntaskóla
vann hann við hvað sem var til að
eiga ofan í sig og á, en að þremur
árum liðnum fékk hann aðstoð-
armannsstarf við gerð ódýrrar
hrollvekju, Hell Night með Lindu
Blair. Sá sem réð hann var upp-
tökustjórinn Chuck Russell, sem síð-
ar gerðist sjálfur leikstjóri (The
Mask, The Scorpion King) og sam-
verkamaður Darabonts við handrits-
skrif. Saman skrifuðu þeir hand-
ritin að hrollvekjunum A Night-
mare On Elm Street 3: Dream
Warriors, sem Russell leikstýrði,
endurgerð The Blob og The Fly 2.
Milli þess sem þeir Russell skrif-
uðu handrit vann Darabont áfram
bak við myndavélarnar og gerðist
leikmunavörður. „Það er besti
kvikmyndaskóli sem til er fyrir
leikstjóra,“ segir hann, „vegna
þess að leikmunavörðurinn er allt-
af á tökustað og í fullkominni að-
stöðu til að fylgjast með og læra
kvikmyndagerðina.“
Þannig vann Frank Darabont sig
smám saman upp í þá stöðu sem
hann hefur nú, lærði grundvall-
aratriði í mótun leikumhverfis og
leikstjórn, og uppbyggingu kvik-
myndahandrita. Ekki hefur allt
gengið honum að óskum. Hand-
ritið sem hann skrifaði fyrir Mary
Shelley’s Frankenstein segir hann
vera sinn mesta ósigur. „Handritið
var í rauninni fínt, eitt það besta
sem ég hef skrifað, en myndin var
glötuð,“ hefur hann sagt í samtali.
„Leikstjórinn (Kenneth Branagh)
hrærði í handritinu fram og til
baka og eyðilagði það.“ Þetta seg-
ir hann ævinlega vera hættuna
þegar leikstjórinn og handritshöf-
undurinn eru ekki einn og sami
maðurinn. „Stundum getur slíkt
samstarf virkað vel en þá þurfa
leikstjórinn og handritshöfund-
urinn að hugsa á sömu brautum.“
Í nýju myndinni, The Majestic,
reynir einmitt á slíkt samstarf.
Sem fyrr segir skrifaði Darabont
ekki handritið, heldur Michael
Sloane. Þar leikur Jim Carrey hand-
ritshöfund í Hollywood á tímum
McCarthyismans, sem missir
minnið eftir bílslys, en finnur nýtt
líf í smábæ einum. Myndin er sögð
í anda Franks Capra og þótt Carrey
hafi hlotið góða dóma fyrir leik
sinn hefur The Majestic ekki
mælst eins vel fyrir og fyrri
myndir Franks Darabont. Eitt sinn
sagði hann í viðtali við Premiere:
„Ef maður ætlar að ná árangri
verður maður að vera eins og
slompaðir slagsmálahundar í
gömlu boxaramyndunum frá
Warner Bros: Of heimskur til að
detta í gólfið og halda bara áfram
að slást og standa í lappirnar.“
Eins og slompaður
slagsmálahundur
Árni Þórarinsson
SVIPMYND
Fyrir bandaríska leikstjórann og hand-
ritshöfundinn Frank Darabont markar
kvikmyndin The Majestic, sem frumsýnd
er hérlendis um helgina, þrenns konar
tímamót: Hún er ekki byggð á sögu eftir
Stephen King, eins og fyrri myndir hans,
The Shawshank Redemption og The
Green Mile. Hún fjallar ekki um hlutskipti
fangelsaðra manna, eins og þær. Og hún
er ekki gerð eftir hans eigin handriti,
eins og þær fyrri.
Frank Darabont
kann að vera hjátrúarfullur. Í öll-
um mynda hans leikur Jeffrey
DeMunn eitt hlutverkanna og
einnig aukaleikarinn Brian
Libby, sem hann telur vera
lukkutröllið sitt. Hann skreytir
gjarnan myndir sínar með tilvís-
unum: Í upphafsatriði The Maj-
estic ber á góma nöfnin Floyd og
Heywood; þau eru bæði nöfn á
persónum í The Shawshank Re-
demption. Í The Majestic heitir
ein persónan Irene Terwilliger;
ein af persónunum í The Green
Mile heitir einnig Terwilliger.
NÆSTA mynd leikstjórans Mart-
ins Scorsese, Gangs of New York,
sem væntanleg er á bíómarkaðinn
síðar á árinu gerist á miklum ófrið-
artíma í New York og fjallar um
klíkustríð milli ítalskra innflytjenda
og Norður-Evrópubúanna sem þar
búa fyrir. Ungur glæpamaður,
Amsterdam, reynir að setja á fót
klíku til að hefna dauða föður síns
og koma á friði. Leonardo DiCapr-
io, sem frægastur er fyrir aðal-
hlutverk í Titanic, fer með hlutverk
Amsterdam, en í öðrum aðal-
hlutverkum eru: Daniel Day-Lewis,
Cameron Diaz, Jim Broadbent,
John C. Reilly, Henry Thomas,
Brendan Gleeson og Liam Neeson.
Klíkustríð í New York